Ένα δισεκατομμύριο σε τράπεζες και Κεντρική

ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΣΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ 2017
Ρευστά διαθέσιμα, τα οποία ανέρχονται σε ένα δισεκατομμύριο ευρώ, διαθέτει στα ταμεία του το κράτος, ποσό που υπερκαλύπτει τις ανάγκες της Κυβέρνησης για ολόκληρο το 2017.

Τα σχετικά στοιχεία περιέχονται στην Ετήσια Έκθεση του Γραφείου Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, η οποία αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του ΓΔΔΧ την περασμένη εβδομάδα. Σύμφωνα με την έκθεση, το Γραφείο Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους κάλυψε τον στόχο του και τα ρευστά διαθέσιμα του κράτους αυξήθηκαν από €673 εκ. το 2015 σε €994 εκ. το 2016.

Αναφέρεται

επίσης ότι η ρευστότητα που διαθέτει η Κυβέρνηση υπερκαλύπτει κατά 32% τις χρηματοδοτικές ανάγκες του 2017, που ανέρχονται σε €748 εκ. Σημειώνεται ότι η Κυβέρνηση διατηρεί κατατεθειμένα σε τράπεζες 430 εκατομμύρια, ενώ το υπόλοιπο ποσό είναι κατατεθειμένο στην Κεντρική Τράπεζα.

Σύμφωνα με την Έκθεση του ΓΔΔΧ, η διατήρηση του χρέους στα επίπεδα του 108% του ΑΕΠ οφείλεται ακριβώς στη διατήρηση υψηλών ρευστών διαθεσίμων. Πάντως, αν και τα ρευστά που έχει διαθέσιμα η Κυβέρνηση αυξήθηκαν κατά περίπου €0,3 από το 2015, βρίσκονται περίπου στα ίδια επίπεδα με αυτά του 2014.

Κατά τη διάρκεια του 2016 τα ρευστά που είχε διαθέσιμα η Κυβέρνηση είχαν φτάσει περίπου το €1,7 δισ. και χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για επαναγορά ομολόγων. Το 2016 η Κυβέρνηση πλήρωσε γύρω στα €600 εκ. για επαναγορά ομολόγων, ώστε να μειώσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους.

Συνολικά, το δημόσιο χρέος της Κύπρου έφτασε τα €19,3 δισ. το 2016 παρουσιάζοντας αύξηση €0,4 δισ. σε σχέση με το 2015. Το ΓΔΔΧ αποδίδει την αύξηση του χρέους στα ρευστά διαθέσιμα, χωρίς τα οποία το χρέος θα περιοριζόταν στο 102% το ΑΕΠ.

Το μέσο κόστος των επιτοκίων που πληρώνει η Κυβέρνηση βρίσκεται στο 2,3% που είναι το χαμηλότερο από τότε που υπάρχουν συγκρίσιμα στοιχεία. Η μεγάλη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους οφείλεται κυρίως στον μακροπρόθεσμο δανεισμό €7,3 δισ. από το πρόγραμμα προσαρμογής, που έγινε με πολύ χαμηλό επιτόκιο και μακρές λήξεις.
Ως ποσοστό του ΑΕΠ, το κόστος χρηματοδότησης του χρέους είναι 2,6% και είναι αρκετά κοντά στο 3% που είναι το αντίστοιχο στην ευρωζώνη, έχοντας μειωθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια.

Το ΓΔΔΧ εκτιμά ότι ο κίνδυνος που υπάρχει για αναχρηματοδότηση του χρέους χρειάζεται να μειωθεί, δίνοντας έμφαση στις σχετικά μεγάλες λήξεις χρέους - €3,5 δισ. ή 18% του συνολικού χρέους - τη διετία 2019-2020. Ακριβώς για τις μεγάλες αυτές υποχρεώσεις γίνονται σκέψεις και για νέα έξοδο στην αγορά, «όποτε αυτό κριθεί αναγκαίο και όταν οι διεθνείς εξελίξεις είναι ευνοϊκές» όπως επανειλημμένα δηλώνει ο Υπουργός Οικονομικών.

Στην Έκθεση γίνεται και καταγραφή των κινδύνων τους οποίους είναι δυνατόν να αντιμετωπίσει η οικονομία. Μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι περίπου το μισό χρέος είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο, γεγονός που δυνατόν να αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησής του. Κίνδυνοι ελλοχεύουν και από το μεγάλο ύψος κρατικών εγγυήσεων - κυρίως, στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα, ορισμένα Συμβούλια Αποχετεύσεως και την Αρχή Ηλεκτρισμού, που φθάνει τα €1,6 δισ. ή 9% του ΑΕΠ.

Στην αρχή της Έκθεσής του το ΓΔΔΧ αναφέρεται σε όσα έγιναν το 2016 και γράφει ότι η υπό αναφορά χρονιά σηματοδότησε την ολοκλήρωση και την ομαλή έξοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας από το Τριετές Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής (ΠΟΠ).

«Σε γενικές γραμμές -σημειώνεται- το ΠΟΠ αξιολογείται ως επιτυχημένο, μέσω του οποίου σημειώθηκε μια αρκετά μεγάλη διόρθωση των δημόσιων οικονομικών και ουσιαστική μεταρρύθμιση του τραπεζικού τομέα. Με τη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων, διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους. Ο τραπεζικός τομέας αναμορφώθηκε και συρρικνώθηκε και η ανισορροπία στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών διορθώθηκε.

Ένα σημαντικό στοιχείο που συνέβαλε στην απόφαση για την έξοδο από το Πρόγραμμα ήταν η αποκατάσταση της πρόσβασης του κράτους στην αγορά κεφαλαίων. Πράγματι, κατά τη διάρκεια του ΠΟΠ η Κύπρος εξέδωσε τρία ομόλογα αναφοράς με τη μέθοδο της κοινοπραξίας διαφορετικής διάρκειας, αποκαθιστώντας έτσι την πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίων χρέους εντός ενός αποδεκτού και διαχειρίσιμου επιπέδου κινδύνου».

Τέλος, αναφέρεται ότι σε γενικές γραμμές, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ παρέμεινε σταθερό και κατέγραψε πτώση σε καθαρούς όρους «λόγω της συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης».