Κώστας Κουλουφάκος: «Τα δημοσιευμένα έργα (Τόμος 1 και 2)»

Μια από τις πιο σημαίνουσες πνευματικές προσωπικότητες της ελληνικής αριστεράς αλλά και ευρύτερα του τόπου μας υπήρξε ο Κώστας Κουλουφάκος (1924-1994), ο οποίος ανέπτυξε μια εξόχως ενδιαφέρουσα συγγραφική, εκδοτική και πολιτική δραστηριότητα. Μαζί δε με άλλους μεγάλους της εποχής του, όπως ο Τάσος Λειβαδίτης, ο Τίτος Πατρίκιος, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μανόλης Αναγνωστάκης κ.ά., διαμόρφωσαν το προφίλ της αριστερής διανόησης στη

μεταπολεμική Ελλάδα, της οποίας για πολλά χρόνια βασικό όργανο ήταν η Επιθεώρηση Τέχνης που εξέδιδε.

Το τεράστιο συγγραφικό του έργο μάς επαναφέρει στη μνήμη ο πανεπιστημιακός καθηγητής Γιώργος Ανδρειωμένος με τους δυο ογκωδέστατους τόμους του (1.320 σελίδες ο πρώτος τόμος και 1.080 ο δεύτερος), που κυκλοφόρησαν από τις Εκδόσεις Κίχλη το 2022. Ο πρώτος τόμος περιλαμβάνει τα πρωτότυπα δημοσιευμένα έργα του Κουλουφάκου και ο δεύτερος τις μεταφράσεις του.

Είναι πολύ μεγάλη η ποικιλία των γραπτών του Κώστα Κουλουφάκου. Στον πρώτο τόμο συναντάμε ποιήματα, πεζά, δοκίμια και άρθρα, λήμματα σε λεξικά, εργασίες σε αυτοτελείς εκδόσεις, προλόγους και σημειώματα σε βιβλία τρίτων, κριτικές ποίησης και αποτιμήσεις της ποιητικής κίνησης, κριτική θεατρικών παραστάσεων και αρθρογραφία για το θέατρο, κριτικές μελετών – μαρτυριών – μυθιστορημάτων, άρθρα και κείμενα με πολιτικό και κοινωνικό προβληματισμό – επιφυλλίδες, επιστολικές απαντήσεις σε παρατηρήσεις τρίτων για το έργο του, συνεντεύξεις – συζητήσεις – διαλέξεις και αυτοβιογραφικά σημειώματα – ημερολογιακές εγγραφές.

Ο δεύτερος περιλαμβάνει ανθολογία αυτοτελών μεταφράσεων, μεταφράσεις ξένων ποιημάτων, μεταφράσεις ξένων πεζογραφημάτων, μεταφράσεις θεατρικών έργων και μεταφράσεις δοκιμίων και άρθρων.

{jb_quote}Mας επιτρέπει να επανατοποθετήσουμε και να επανακρίνουμε τον Κώστα Κουλουφάκο υπό το πρίσμα του συνόλου του έργου του, το οποίο και ποιοτικό είναι και έχει γερές θεωρητικές βάσεις.{/jb_quote}

Σ’ αυτό το έργο-ποταμός η ταξινόμηση των δημοσιεύσεων έγινε με ιδιαίτερη επιμέλεια και φροντίδα από τον Γιώργο Ανδρειωμένο. Προσπάθεια δύσκολη και επαχθής, όσο και η έρευνα σε δυσπρόσιτα περιοδικά πλέον του παρελθόντος. Ωστόσο, η πληρότητα του εγχειρήματος αυτού δικαιολογείται από την επιστημονική συγκρότησή του για τη σωστική επανέκδοση των ποιημάτων και των κειμένων του Κώστα Κουλουφάκου. Έκδοση μακράς πνοής και προϊόν βαθιάς μελέτης, επαναπροσδιορίζει και νοηματοδοτεί με μεγάλη ευκρίνεια την αντίληψη της αριστερής διανόησης μέσα στο πλαίσιο των ταραγμένων χρόνων της εποχής όπου έζησε ο Κουλουφάκος. Πέραν πάντως όλων αυτών, οι επισημάνσεις του Γιώργου Ανδρειωμένου πάνω στο έργο του Κουλουφάκου είναι καίριες και διαφωτιστικές. Γι’ αυτό και το «Επίμετρο» αποτελεί πολύτιμη συμβολή στην καθόλου μελέτη των δύο αυτών τόμων, που συμπληρώνονται από ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό και εξαντλητική ευρετηρίαση, δίνοντας στον αναγνώστη την ευχέρεια της αναζήτησης.

Η παρούσα έκδοση είναι πολύτιμη όχι μόνο γιατί επαναφέρει στη δημοσιότητα έναν άγνωστο πια στους συγχρόνους δημιουργό και στοχαστή, αλλά και γιατί δίνει το περίγραμμα του προβληματισμού των ταραγμένων χρόνων της πατρίδας μας από την οπτική της αριστεράς. Έτσι, αποτελεί ουσιαστική συμβολή στη μελέτη της πολιτιστικής και ιδεολογικής της τοποθέτησης. Όμως η συνεισφορά της είναι εξίσου τεράστια και στην καθόλου ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αφού μας επιτρέπει να επανατοποθετήσουμε και να επανακρίνουμε τον Κώστα Κουλουφάκο υπό το πρίσμα του συνόλου του έργου του, το οποίο και ποιοτικό είναι και έχει γερές θεωρητικές βάσεις.

Ο πανεπιστημιακός καθηγητής Γιώργος Ανδρειωμένος, για μια ακόμη φορά, μας έδωσε έργο εντυπωσιακό όχι μόνο σε όγκο αλλά και σε θεματική μέσα από τη συχνή περιδιάβασή του στις άγνωστες πτυχές των Γραμμάτων μας. Κι αυτό τον κάνει άξιο συνεχιστή των παλαιότερων μεγάλων φιλολόγων.

[Ο Γιώργος Πετρόπουλος είναι διδάκτωρ Φιλολογίας.]

Τα δημοσιευμένα έργα
Τόμος 1 – Πρωτότυπα
Κώστας Κουλουφάκος
Φιλολογική επιμέλεια – Επίμετρο: Γιώργος Ανδρειωμένος
Κίχλη
σ. 1.320
ISBN: 978-618-5461-47-8
Τιμή: 26,00€

Τα δημοσιευμένα έργα
Τόμος 2 – Μεταφρασμένα
Κώστας Κουλουφάκος
Φιλολογική επιμέλεια – Επίμετρο: Γιώργος Ανδρειωμένος
Κίχλη
σ. 1.080
ISBN: 978-618-5461-48-5
Τιμή: 24,00€