Αποταμίευση-Επένδυση: Ο παράγοντας χρόνος

Στα πλαίσια του οικονομικού μας προγραμματισμού, η μακροπρόθεσμη αποταμίευση-επένδυση αποτελεί το κλειδί για την επίτευξη των μελλοντικών μας στόχων. Μια επένδυση θεωρείται μακροπρόθεσμη όταν αυτή αφορά περίοδο 10 χρόνων και άνω.

Τα συχνότερα ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη αποταμίευση-επένδυση, έχουν να κάνουν κυρίως με το χρονοδιάγραμμα της επένδυσης, όπως: είναι καλή περίοδος να ξεκινήσω; να περιμένω την κατάλληλη ευκαιρία; κι αν έχω ήδη επενδύσει, μήπως μου συμφέρει να ρευστοποιήσω σήμερα και να αγοράσω αργότερα;

Προφανώς, όλοι θα θέλαμε να επενδύσουμε στο πιο χαμηλό σημείο

των αγορών, κι αν το επιτυγχάναμε, θα μας απέφερε πολύ μεγάλα κέρδη. Πρακτικά, αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο ακόμα και για τους πιο έμπειρους επενδυτές που ξοδεύουν αμέτρητες ώρες μπροστά από τις οθόνες τους αναλύοντας δεδομένα και ειδήσεις. Οι εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν βραχυπρόθεσμα τις διεθνείς αγορές μετοχών, αυξάνουν ιδιαίτερα το βαθμό δυσκολίας οποιωνδήποτε προβλέψεων• και λανθασμένες προβλέψεις εγκυμονούν δυσμενείς επιπτώσεις στο τελικό αποτέλεσμα ενός επενδυτικού σχεδίου.

Ακολούθως, θα επεξηγηθούν δύο περιπτώσεις υποθετικών επενδυτών με διαφορετική συμπεριφορά ο καθένας χρησιμοποιώντας ιστορικό αποδόσεων των τελευταίων 10 ετών ενός από τα εσωτερικά ταμεία της Ancoria Insurance Public Ltd και συγκεκριμένα, το Ancoria USA Fund*˙ ένα ταμείο μετοχών με γεωγραφική κατανομή περιορισμένη αποκλειστικά στις ΗΠΑ. Ομολογουμένως, επρόκειτω για μια πολύ καλή περίοδο γενικά για τους χρηματιστηριακούς δείκτες αλλά και για το ταμείο λόγω της πολύ καλής απόδοσης των μετοχών αλλά και της ταυτόχρονης ενίσχυσης του δολαρίου έναντι του ευρώ. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, οι αγορές κινήθηκαν ανοδικά μεν, με αρκετά βραχυπρόθεσμα σκαμπανεβάσματα δε. Ιδιαιτέρως κατά το ξεκίνημα της περιόδου αυτής είχε ήδη ξεσπάσει η κρίση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ, με αλυσιδωτές αρνητικές εξελίξεις για την παγκόσμια οικονομία και τα διεθνή χρηματιστήρια.

Ο επενδυτής Α αποφάσισε να αγοράσει στις αρχές Αυγούστου 2008 μονάδες του συγκεκριμένου ταμείου συνολικής αξίας 10.000 ευρώ χωρίς να προβαίνει σε οποιεσδήποτε αλλαγές και απλά ελέγχοντας την αξία τους περιστασιακά. Στις αρχές Μαρτίου του 2009, η αξία των μονάδων του είχε πέσει στις 7.028 ευρώ. Αυτό όμως δεν τον πτόησε, ούτε τον ώθησε σε κινήσεις πανικού, αφού το σχέδιό του ήταν ξεκάθαρο από την αρχή. Ήταν πολύ νωρίς να κρίνει την επένδυση αφού είχαν περάσει μόλις 8 μήνες από το ξεκίνημά της. Για αυτήν του την υπομονή ανταμείφθηκε, αφού, όχι μόνο σε σύντομο χρονικό διάστημα η αξία των μονάδων επανήλθε στο αρχικό ποσό της επένδυσής του, αλλά τα επόμενα χρόνια εκτοξεύτηκε μετά και τις διορθωτικές κινήσεις των κυβερνήσεων και των Κεντρικών Τραπεζών, με αποτέλεσμα περί τα τέλη Ιουλίου 2018 να φτάνει στις 30.459 ευρώ.

Ο επενδυτής Β είχε λάβει από την αρχή στάση αναμονής, προτού προχωρήσει με την αρχική επένδυση του ποσού των 10.000 ευρώ, προσβλέποντας σε πιο χαμηλό σημείο αγοράς αν η πτώση των αγορών συνεχιζόταν. Στο μεταξύ τα χρηματιστήρια κινήθηκαν ανοδικά μέχρι τα μέσα του Σεπτέμβρη οπόταν απογοητευμένος πήρε την απόφαση να προχωρήσει με την αγορά μονάδων στο Ταμείο αφού η πτώση που ανέμενε δεν διαφαινόταν. Φυσικά, αμέσως μετά πρέκυψε η κατάρρευση της Lehman Brothers και ακολούθησαν πολύ πιο χαμηλές τιμές, αλλά ήταν πλέον αργά. Η αξία των μονάδων αυτών στο τέλος Ιουλίου 2018 ανήλθε στις 27.170, περίπου 3.000 ευρώ λιγότερα από τον επενδυτή Α, εξαιτίας της καθυστέρησης στην αρχική επένδυση.

Το πιο σημαντικό βήμα για την αποταμίευση-επένδυση είναι να καθορίσουμε από την αρχή τον χρόνο που έχουμε μέχρι να χρειαστούμε το ποσό που θα επενδύσουμε. Αν ο ορίζοντας είναι μακροπρόθεσμος, έχοντας πάντα σαν αρχή τη διασπορά του επενδυτικού κινδύνου που επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό μέσω ενός επενδυτικού ταμείου, η καλύτερη περίοδος να επενδύσουμε ένα ποσό είναι όταν αυτό γίνει διαθέσιμο. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο, η δύναμη της σύνθετης κεφαλαιοποίησης - δηλαδή του οφέλους από την επανεπένδυση του κέρδους στο αρχικό κεφάλαιο - αφήνεται να ενεργήσει νωρίτερα επιτυγχάνοντας ακόμη πιο ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης του αρχικού κεφαλαίου. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε ότι μια επένδυση έχει απόδοση 6% ετησίως, η αξία της επένδυσης θα διπλασιάζεται κάθε 12 χρόνια!

Η αγορά μετοχών δεν επηρεάζεται από έναν μόνο παράγοντα και για τον λόγο αυτό είναι τόσο δύσκολο να προβλέψουμε τα σκαμπανεβάσματά της. Με ένα επενδυτικό σχέδιο και μια απλή στρατηγική επένδυσης η οποία ακολουθείται πιστά, μπορούμε να αισθανόμαστε πιο ήσυχοι, χωρίς να αγωνιούμε για παράγοντες πέρα από τον έλεγχό μας. Στο τέλος, αυτή η στρατηγική ίσως αποδειχθεί η πιο πετυχημένη.

Κωνσταντίνος Αριστοδήμου

Head of Sales and Business Development
Ancoria Insurance Public Ltd

* Χρησιμοποιείται ως παράδειγμα. Σημειώνεται ότι η τρέχουσα αξία των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου μπορεί να μειωθεί ή να αυξηθεί και οι μέχρι τώρα αποδόσεις του Ταμείου δεν μπορούν να αποτελέσουν εγγύηση ή εκτίμηση για μελλοντικές αποδόσεις.