ΚΑΜΙΝΗ η Αθήνα

Των Αλέξη Λυγδιανού, Εύης Κολιού

Είναι πολλές οι φορές που ο δημότης Αθηνών, βλέποντας την εικόνα που παρουσιάζει η πόλη του, ξεχνάει ότι υπάρχει άνθρωπος στην καρέκλα του δημάρχου. Ο Γ. Καμίνης έχει καταφέρει να αφήσει το στίγμα του ανώτατου δημοτικού άρχοντα που στον απολογισμό του έργου του θα έχει… λευκές σελίδες. Ή, καλύτερα, θα έχει μουτζουρωμένες σελίδες.
Η πρωτεύουσα έχει αφεθεί στη μοίρα της. Το κέντρο μοιάζει με παζάρι αραβικής χώρας και όχι με την καλή έννοια της λέξης. Οι λαθρομετανάστες με τις πραμάτειες

τους, τους οποίους χωρίς αιδώ ο κ. Καμίνης κοπιάζει για να φιλοξενεί, μόνο παράνομα εμπορεύματα έχουν να «προσφέρουν». Ναρκωτικά, λαθραία τσιγάρα, αφορολόγητα είδη ρουχισμού και η λίστα δεν έχει τελειωμό.
Σε Ερμού, Πατησίων, Στουρνάρη, Πανεπιστημίου, Σταδίου και γενικά σχεδόν σε όλες τις οδούς του ιστορικού κέντρου οι νόμιμοι έμποροι, που το κράτος φορολογεί χωρίς καμία ελάφρυνση, βλέπουν μπροστά στις βιτρίνες τους λαθρέμπορους να τους κλέβουν το ψωμί τους. Η δημοτική αστυνομία της Αθήνας απούσα, αφού το κομμάτι που η δουλειά τους έχει απόδοση είναι κλήσεις για παράνομο παρκάρισμα.
Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να γίνουν στο κέντρο της Αθήνας με πολύ χαμηλό κόστος και να αξιοποιηθεί ταυτόχρονα περιουσία του Δημοσίου που έχει αφεθεί στην τύχη της. Σύμφωνα με στοιχεία του Δήμου Αθηναίων, τα κτήρια που είναι εγκαταλειμμένα φτάνουν τα 1.614. Μια πολιτιστική και αρχιτεκτονική κληρονομιά που όχι μόνο δεν αξιοποιείται, αλλά ημέρα με την ημέρα καταστρέφεται είτε από καταληψίες, είτε από φυσική φθορά.
Πέρα από τη φαινομενική αδιαφορία του δημάρχου για το θέμα, είναι και άλλοι οι λόγοι που τα εν λόγω κτήρια ερειπώνονται. Πότε η κρίση, πότε το περίπλοκο ιδιοκτησιακό καθεστώς, αλλά κυρίως η αδιάφορη στάση της πολιτείας οδηγούν στην καταστροφή τους. Επίσης, ο νόμος που χαρακτηρίζει πολλά από τα οικήματα στο κέντρο ως διατηρητέα δεν επιτρέπει παρεμβάσεις για να ομορφύνει η εικόνα της πόλης και να κατεδαφιστούν όσα αδίκως έχουν χαρακτηριστεί, ώστε να κατασκευαστούν στη θέση τους πάρκα ή άλλα δημοσίας χρήσης που θα στεγάσουν υπηρεσίες.
Είναι σημαντικό ότι τα κτήρια που δεν συντηρούνται και δεν χρησιμοποιούνται αποτελούν κίνδυνο για τους πολίτες, καθώς αφενός καταλαμβάνονται από καταληψίες ή λαθρομετανάστες και αφετέρου μπορούν να εξελιχθούν σε εστίες μόλυνσης. Αυτό που συμβαίνει στο Μεταξουργείο είναι ένα δείγμα τού τι συμβαίνει στο σύνολο των εγκαταλειμμένων «διατηρητέων». Η γενικότερη παρακμή και γκετοποίηση της περιοχής έκανε τα κτήρια άντρα ναρκομανών και ακολασίας. Είναι καταφύγια αστέγων που, μπαίνοντας μέσα, διακινδυνεύουν να πέσουν τα ντουβάρια στο κεφάλι τους και ερωτικό καταφύγιο για τις «πεταλουδίτσες». Παρά τις εκκλήσεις των ελάχιστων καταστηματαρχών που έχουν απομείνει στην περιοχή, ουδείς ενδιαφέρεται.

Τα πάρκα
Πέρα από τα κτήρια, στη μοίρα τους έχει αφήσει ο Δήμος Αθηναίων και τα πάρκα. Οπως ανέφεραν εργαζόμενοι του δήμου στο «Π», προκειμένου να μη ρημάξουν τα πάρκα όπου παίζουν τα παιδιά και οι μεγαλύτεροι κάνουν την βόλτα τους, βάζουν από την τσέπη τους χρήματα για να αγοράσουν σακούλες και φυτά.
Είναι, μάλιστα, πολλές φορές που τα παιχνίδια σε παιδικές χαρές είναι επικίνδυνα λόγω της μη συντήρησής τους και οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να βάζουν «λουκέτο» ή να τα ξηλώνουν για να μην υπάρξουν ατυχήματα με θύματα μικρά παιδιά. Επίσης, σύμφωνα με τους εργαζόμενους, πολλά σιντριβάνια δεν λειτουργούν λόγω κακής ή μηδαμινής συντήρησης.

Κάνε κάτι για την πόλη σου!
Οταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στον Μωάμεθ, λένε. Και αυτή μάλλον είναι και η φιλοσοφία των ομάδων που δρουν ανεξάρτητα για την αναβάθμιση της ίδιας της πόλης και κατ’ επέκταση της ποιότητας ζωής των κατοίκων που ζουν σε αυτή.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα οι ομάδες αυτές δραστηριοποιούνται όλο και πιο έντονα, αξιοποιώντας κάθε μικρή ή μεγάλη δύναμη και επιρροή που έχουν με στόχο να φτιάξουν μια καλύτερη πόλη. Μία από αυτές τις ομάδες είναι και το Imagine The City, που ξεκίνησε ως μία εθελοντική οργάνωση πριν από δύο χρόνια και σκοπό έχει να μας κάνει να συμμετέχουμε σε διαδικασίες αναβάθμισης και ανανέωσης των περιοχών.
«Μέσα από την οργάνωση συνδέονται άνθρωποι που μπορούν να βρουν λύσεις με τους ανθρώπους που θέτουν τα προβλήματα. Μπορεί, δηλαδή, να έρθει πιο κοντά ο κόσμος που θέλει να ενεργοποιηθεί, αλλά δεν ξέρει πως και εμείς ψάχνουμε τρόπους», μας λέει ο Χρήστος Δημολίκας μέλος των Imagine. «Ο,τι δεν μπορεί να καλύψει το σύστημα το καλύπτει ο κόσμος. Θεωρήσαμε ότι ήταν αναγκαίο να γίνει κάτι τέτοιο και βρήκαμε ανταπόκριση», προσθέτει.
Πριν από μερικούς μήνες, τα μέλη της ομάδας ανέλαβαν και υλοποίησαν την αναβάθμιση μιας ξεχασμένης γειτονιάς στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Πιττάκη, με τη βοήθεια των πολιτών, αλλά και του δήμου. Με σκοπό να δημιουργηθεί κάτι νέο και ξεχωριστό για έναν δρόμο που κάποτε ίσως να ήταν στις δόξες του οι Imagine The City κάλεσαν του Αθηναίους να φέρουν παλιά φωτιστικά, λαμπατέρ, παλιά καπέλα, κάποιον πολυέλαιο και με την κατάλληλη φροντίδα και τη βοήθεια των ειδικών να φωτίσουν ξανά την οδό, αλλά με έναν πιο δημιουργικό και όμορφο τρόπο. Η παρέμβαση, όμως, δεν έμεινε στον φωτισμό, αλλά προχώρησε και στη γενική αναβάθμιση της γειτονιάς. Οι τοίχοι βάφτηκαν με όμορφες και μοντέρνες τοιχογραφίες και τα παλιά μαγαζιά που υπήρχαν εκεί δεν φαίνονται πια εγκαταλειμμένα.

Με θέα
Και το κατάφεραν! Αυτήν τη στιγμή οι περαστικοί έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν μία όμορφη γειτονιά με θέα την Ακρόπολη… «Η ιδέα ξεκίνησε από την κατάσταση που βιώνουμε όλοι στην πόλη και κυρίως από τη μη συμμετοχή των πολιτών στην αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων», μας λέει η Στεφανία Ξυδιά, συντονίστρια της δράσης «Συν-οικία Πιττάκη». «Πιστεύουμε σε ένα καλύτερο αύριο» ήταν το μότο της συγκεκριμένης καμπάνιας και «στόχος μας ήταν να φωτίσουμε ολόκληρη την οδό Πιττάκη και με καλλιτεχνικές παρεμβάσεις να γίνει ένα πέρασμα και ίσως να βοηθήσουμε στο να υπάρξει νέα δραστηριότητα στην περιοχή τόσο οικονομική, αλλά και κοινωνική. Ολοι μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα θετικό αποτέλεσμα για την Αθήνα, να αναδείξουμε κάθε “σκοτεινή” πλευρά της πόλης για τους πολίτες είτε είναι κάτοικοι, είτε περαστικοί ή τουρίστες».

«Ανάσα» η ανάπλαση της Πανεπιστημίου
Πεζόδρομοι, πράσινο, ξέγνοιαστες βόλτες, καταστήματα. «Ξανασκέψου την Αθήνα» κάπως έτσι. Με στόχο να γίνουν παρελθόν τα κυκλοφοριακά «εμφράγματα» και η φασαρία του κέντρου και να αντικατασταθούν από την αναβάθμιση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής των πολιτών, η οδός Πανεπιστημίου αλλάζει εξ ολοκλήρου συνεισφέροντας στην αλλαγή και στην αναζωογόνηση της Αθήνας.
Μέσα από τον ευρωπαϊκό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανασυγκρότηση του κέντρου της πρωτεύουσας Rethink Athens, νικήτρια αναδείχθηκε η πρόταση «Ενα βήμα μπροστά» της ολλανδικής ομάδας ΟKRA. Το έργο θα μετατρέψει το κέντρο της «σε δίκτυο πρασίνου με ραχοκοκαλιά την Πανεπιστημίου, που από δρόμος θα μετατραπεί σε βουλεβάρτο» δήλωσε ο εκπρόσωπος του ολλανδικού γραφείου, Μάρτιν Κνάιτ.
Η ανάπλαση της οδού Πανεπιστημίου θα χρηματοδοτηθεί από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Περιβάλλον» με πόρους από το υπουργείο Περιβάλλοντος και από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής. Σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, το κόστος του έργου θα προσεγγίσει τα 92 εκατ. ευρώ, ενώ οι εργασίες προβλέπονται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2015.