Εφιάλτης το «όνειρο» του ΕΦΑΠΑΞ

Της Αμέλιας Αναστασάκη

Σε αγώνα δρόμου για την καταβολή των εφάπαξ συνταξιούχων περασμένων ετών έχει αποδυθεί η κυβέρνηση. Κάθε μήνα αποπληρώνονται περίπου 350.000.000 ευρώ σε οφειλές εφάπαξ παρελθόντων ετών. Η άσχημη οικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων, ωστόσο, οδηγεί σε νέες μειώσεις των εφάπαξ βοηθημάτων από το 2014.

«Σε αναμμένα κάρβουνα» κάθονται όσοι ασφαλισμένοι βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση, αλλά χρόνο με τον χρόνο διαπιστώνουν πόσο μακριά βρίσκονται από το όνειρο του εφάπαξ. Οι νέες μειώσεις αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο της τάξεως του 20%. Τα εφάπαξ

έχουν ήδη μειωθεί από 1,94% έως και 83% ανάλογα με το Ταμείο. Αυτοί που πρώτοι πρέπει να αναμένουν τις περικοπές είναι όσοι συνταξιοδοτούνται από την 1/1/2014 σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. «Οπου φύγει… φύγει», λέει το γνωμικό και στην περίπτωση του εφάπαξ γίνεται πραγματικότητα, αφού προς τα τέλη του έτους αναμένουμε ένα τεράστιο κύμα φυγής από τους ασφαλισμένους.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι μειώσεις που θα γίνουν είναι δραματικές, αν σκεφτεί κανείς ότι θα φτάσουν και το 20% σε πολλές περιπτώσεις. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι νέες μειώσεις θα γίνουν πάνω στις μειώσεις που έγιναν… Οι δικαιούχοι εφάπαξ είδαν επίσημα –μέχρι στιγμής– τη χορηγία που δικαιούνταν να μειώνεται έως και 83%.

Στο ΤΠΔΥ

Στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ), οι μειώσεις εφάπαξ που προβλέφθηκαν είναι υπέρογκες και κυμαίνονται από 1,94% έως και 83%. Το ΤΠΔΥ έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο Εργασίας για την έκδοση 30.000 εφάπαξ για το 2013 για την απορρόφηση της επιχορήγησης 1.139.000.000, όπως διαμορφώθηκε την 31/12/2011.

Από τα 1.139.000.000 που έχουν εγκριθεί από την κρατική επιχορήγηση για την πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Ταμείου έχουν απορροφηθεί έως και σήμερα 260.000.000 ευρώ. Κατά τη διάρκεια του 2012 καταβλήθηκαν 11.227 εφάπαξ κόστους 466.317.652 ευρώ με μέσο όρο εφάπαξ 41.535 ευρώ. Από αυτά, τα 10.231 εφάπαξ είχαν κόστος 426.317.652 ευρώ από εισφορές και 996 εφάπαξ είχαν κόστος 40.000.000 ευρώ από επιχορήγηση. Στις 31/3/2013 εκκρεμούσαν 38.140 εφάπαξ με μέσο όρο εφάπαξ 30.551 ευρώ, κόστους 1.165.233.924 ευρώ. Πάντως, η λογική των μειώσεων στα εφάπαξ δεν σταματά εδώ. Εχει και συνέχεια με την εφαρμογή του ανασχεδιασμού της τεχνικής βάσης εφάπαξ παροχών.

Σκέψεις για αλλαγή του τρόπου υπολογισμού

Και σαν να μην έφταναν οι επανωτές μειώσεις στα εφάπαξ, φαίνεται πως έρχεται ένας νέος τρόπος υπολογισμού τους. Η ενοποίηση των ταμείων πρόνοιας θα φέρει έναν ενιαίο τρόπο υπολογισμού των εφάπαξ, κάτι που είναι σίγουρο πως θα τα επηρεάσει αρνητικά. Οι αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού τους θα έρθουν από τον επόμενο χρόνο ή, σύμφωνα με πληροφορίες, από το 2015. Ολα άρχισαν από την αδυναμία να εφαρμοστεί η νέα τεχνική βάση που ορίζει το υπουργείο Εργασίας και αφορά τις ατομικές μερίδες ασφαλισμένων σε όλα τα Ταμεία. Μένει να δούμε τι θα αποφασίσει, τελικά, το υπουργείο Εργασίας σε συνδυασμό με την τρόικα, καθώς η τήρηση ατομικών μερίδων των ασφαλισμένων από την 1η Ιανουαρίου 2014 αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση. Αν δεν γίνουν πράξη οι ατομικές μερίδες, τότε θα επιβληθούν βαριές δημοσιονομικές ποινές.

Παρακράτηση για χρέη στο Δημόσιο

Οσοι χρωστούν στην Εφορία, φαίνεται να την πληρώνουν» με το εφάπαξ τους. «Βροχή» πέφτουν ήδη τα ειδοποιητήρια-κατασχετήρια προς τα ασφαλιστικά ταμεία για δικαιούχους του εφάπαξ. Τους οφειλέτες του Δημοσίου τους περιμένει νέο «ηλεκτροσόκ», καθώς ακόμα και αν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή αν έχουν προχωρήσει σε διακανονισμό, η Εφορία θα έχει πλέον το δικαίωμα να τους παρακρατήσει έως και το 50% του βοηθήματος.

Οι οφειλέτες που θα επιθυμούν να λάβουν φορολογική ενημερότητα, που περιμένουν το εφάπαξ τους και ταυτόχρονα χρωστούν και στο Δημόσιο, πρέπει να είναι έτοιμοι για τα κακά μαντάτα… Οι εφορίες, μετά από εντολή του υπουργείου Οικονομικών, θα μπορούν να παρακρατήσουν ακόμα και το σύνολο της οφειλής. Οι υπάλληλοι είναι υποχρεωμένοι να εκδίδουν διαταγή πληρωμής προς τον ασφαλιστικό φορέα για παρακράτηση ολόκληρης της οφειλής για βοήθημα. Ενα εφάπαξ από παντού «πετσοκομμένο», αφού και μειώσεις έχει δεχτεί από το υπουργείο Οικονομικών και μειώσεις δέχεται από τις εφορίες.

Αποχαιρετούν την Ελλάδα με μια βαλίτσα όνειρα

Η μετακίνηση στην ιστορία γινόταν πάντα από ανάγκη. Ανάγκη για ένα καλύτερο αύριο. Με μια βαλίτσα όνειρα, λοιπόν, οι νέοι της χώρας μας, και όχι μόνο, επιζητούν όχι μια θέση στον ήλιο, αλλά μια θέση στην ελπίδα… Παίρνουν, λοιπόν, τα πτυχία τους αγκαλιά και την «κάνουν» α λά ελληνικά… τύπου δεκαετίας ’50, ’60 και ’70. Αναμφισβήτητα, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Η ειδοποιός διαφορά του μεταναστευτικού κύματος του τότε και του τώρα είναι πως σήμερα εξάγουμε πτυχιούχους, που όμως είναι έτοιμοι να εργαστούν σε οποιονδήποτε κλάδο, αρκεί να εξασφαλίζουν τα προς το ζην.

«Ολο και περισσότεροι νέοι με πτυχία και μεταπτυχιακά ζητούν να τους βρω μια θέση σερβιτόρου, γηροκόμου ή οικιακής βοηθού, αρκεί να είναι στο εξωτερικό», δήλωσε προς «TO ΧΡΗΜΑ», ο Χαράλαμπος Φούκης, ιδιοκτήτης γραφείου ευρέσεως εργασίας στα Κάτω Πατήσια. Από την άλλη πλευρά, Ελληνας ομογενής, και συγκεκριμένα ο 26χρονος Αναστάσιος Παπαποστόλου, με καταγωγή από την Εύβοια, δημιούργησε ειδικό site εύρεσης εργασίας συμπατριωτών του στο εξωτερικό, αντιλαμβανόμενος την ανάγκη τους για καθοδήγηση.

«Ολα ξεκίνησαν επειδή λάμβανα καθημερινά στο e-mail μου πάνω από 20 βιογραφικά Ελλήνων, οι οποίοι ζητούσαν τη βοήθειά μου για εύρεση εργασίας στο εξωτερικό», τονίζει ο κ. Παπαποστόλου. Μάλιστα, στις πρώτες εννέα μέρες λειτουργία του site, www.hireagreek.com, o κ. Παπαστόλου, δέχτηκε πάνω από 1.000 βιογραφικά Ελλήνων. Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί και της έξαρσης του μεταναστευτικού κύματος είναι η δήλωση της Μελίνας Αναστοσοπούλου, η οποία σε λίγες μέρες αφήνει την Ελλάδα και την οικογένειά της και φεύγει για τη Γερμανία.

«Ημουν τυχερή»

«Δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα να σπουδάσω στην Ελλάδα. Σκέφτηκα να δουλέψω ως εσωτερική μπέιμπι-σίτερ στο εξωτερικό, ώστε να εξασφαλίσω κατοικία και χαρτζιλίκι για να μπορέσω να σπουδάσω εκεί. Ημουν τυχερή, γιατί βρέθηκε οικογένεια Ελληνοκυπρίων που άμεσα απάντησε θετικά στην αγγελία μου». Σε ερώτηση σχετικά με το αν σκέφτεται να μείνει και μετά τις σπουδές της στη Γερμανία ή αν αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της επιστροφής της, η 20χρονη Μελίνα απάντησε κατηγορηματικά: «Οχι, δεν σκέφτομαι να επιστρέψω στην Ελλάδα. Αν γυρίσω, με περιμένει η μοίρα των γονιών μου. Αν γίνει κάποιο θαύμα και αλλάξουν όλα, ναι, γιατί όχι;».

Σύμφωνα με τα γραφεία ευρέσεως εργασίας, κυρίως είναι οι νέοι, ηλικίας από 25 έως 35 ετών, που δηλώνουν την επιθυμία τους για εύρεση εργασίας στο εξωτερικό. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι πτυχιούχοι, ενώ μεγάλο ποσοστό αυτών αναζητά απεγνωσμένα εργασία στο εξωτερικό, ακόμα και αν αυτή δεν έχει καμιά σχέση με το αντικείμενο των σπουδών τους.

Ψάχνουν για οτιδήποτε

Σύμφωνα με τον κ. Φουκή, παλαιότερα, οι νέοι έφευγαν στο εξωτερικό για να βρουν εργασία σχετική με την ειδικότητά τους. Στις μέρες μας, μεταναστεύουν για οποιαδήποτε εργασία. Η διαπίστωση έχει βάση και τα αίτιά της έχουν να κάνουν με το ύψος του μεροκάματου, που σε χώρες του εξωτερικού είναι έως και 150%-200% μεγαλύτερο από αυτό της Ελλάδας. Ενδεικτικά, στη χώρα μας, ο μισθός μιας μπέιμπι-σίτερ, ενός γηροκόμου ή οικιακής βοηθού κυμαίνεται από 600-700 ευρώ.

Αντίστροφα, στην Ιταλία ο μισθός στους ίδιους κλάδους εργασίας φτάνει τα 1.000 ευρώ, στη Γερμανία κυμαίνεται από 1.500-2.000 ευρώ, ενώ στην Αμερική φτάνει τις 2.500 με 3.000 λίρες. Οι Ελληνες, που σκέφτονται να μεταναστεύσουν, δηλώνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τη Γερμανία, την Αυστρία και την Αγγλία. Ταυτόχρονα, ένα μεγάλο ποσοστό, ειδικότερα το τελευταίο εξάμηνο, στρέφεται σε αναζήτηση εργασίας στην Αμερική και τον Καναδά. Η ζήτηση προσωπικού στο εξωτερικό είναι φανερά μεγαλύτερη από αυτή στη χώρα μας, σύμφωνα με δηλώσεις συμβούλων εύρεσης εργασίας προς «ΤΟ ΧΡΗΜΑ».

Στη Γερμανία υπάρχει μεγάλη ζήτηση πολιτικών μηχανικών και προγραμματιστών. Στην Αυστραλία οικοδόμων, καθώς η οικοδομική δραστηριότητα εκεί, σε αντίθεση με την Ελλάδα, ανθεί. Μεγάλη ζήτηση προσωπικού καταγράφεται, επίσης, σε Αυστραλία και Καναδά, κυρίως σε οικονομολόγους, γιατρούς και web designers.

Δώρα Μιχαήλ