15+1 παγίδες στις δηλώσεις

Οσοι αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (το περιβόητο «μπλοκάκι») και όσοι δηλώνουν ελεύθεροι επαγγελματίες, έμποροι και βιοτέχνες, φέτος θα περάσουν δύσκολες ώρες συμπληρώνοντας τη φορολογική τους δήλωση.

Ολοι οι διεθνείς οργανισμοί που έχουν ασχοληθεί με το φορολογικό καθεστώς στην Ελλάδα έχουν εντοπίσει ότι η βασική πηγή φοροδιαφυγής στη χώρα μας κρύβεται στις φορολογικές δηλώσεις του ενός εκατομμυρίου Ελλήνων που δηλώνουν «ελεύθεροι επαγγελματίες».

Φέτος, η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να αποκαλύψει αυτόν

τον «κρυμμένο και συσσωρευμένο πλούτο» με «όπλο» την αύξηση των «τεκμηρίων διαβίωσης». Δυστυχώς, όμως, στο τέλος θα επιβαρυνθούν –όπως συνήθως συμβαίνει– οι έντιμοι και συνεπείς φορολογούμενοι.

Το νέο –πολύ αυξημένο– τέλος επιτηδεύματος, τα αυστηρά όρια στα τεκμήρια δαπανών και διαβίωσης, αλλά και η υποχρεωτική αναγραφή όλων των εισοδημάτων (όπως τόκοι καταθέσεων, ομολόγων, κέρδη από μετοχές, μερίσματα) κρύβουν πολλές παγίδες για όσους δηλώνουν ελεύθεροι επαγγελματίες στην Ελλάδα… Εμποροι και επιτηδευματίες θα κληθούν φέτος να πληρώσουν σημαντικά ποσά φόρων για τα εισοδήματα (τεκμαρτά ή δηλωθέντα) που απέκτησαν το 2012, ενώ μαζί με το εκκαθαριστικό σημείωμα θα υποχρεωθούν να καταβάλουν:

1. Την ειδική εισφορά αλληλεγγύης που επιβάλλεται σε όσους έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ με συντελεστές:

- 1% για εισοδήματα από 12.000 – 20.000 ευρώ.

- 2% για εισοδήματα από 20.001 – 50.000 ευρώ

- 3% για εισοδήματα από 50.001 – 100.000 ευρώ.

- 4% για εισοδήματα άνω των 100.001 ευρώ.

Με την υποχρεωτική δήλωση όλων των εισοδημάτων (τόκοι από καταθέσεις, κέρδη από μετοχές ή μερίσματα, κέρδη από ρευστοποιήσεις μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων ακόμη και επιδόματα τριτέκνων και πολυτέκνων) οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερη εισφορά αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του 2012.

2. Το αυξημένο τέλος επιτηδεύματος που ανέρχεται σε:

- 800 ευρώ από 400 ευρώ για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους.

- 650 ευρώ από 500 ευρώ για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

- 600 ευρώ από 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα.

Τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ θα εξακολουθούν να καταβάλλουν οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι τρία φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα, ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από ένα φυσικό ή/και νομικό πρόσωπο.

Από το τέλος εξαιρούνται οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

Επίσης, εξαιρούνται ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων, εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται τρία έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του (65ο έτος ηλικίας).

Τι πρέπει να προσέξετε

Ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες κατά τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους 16 σημεία για να μην επιβαρυνθούν με εξτρά φόρους:

1. Τα τεκμήρια διαβίωσης απειλούν τους επιτηδευματίες που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα ή και ζημιές, αφού θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για το τεκμαρτό και όχι το δηλωθέν εισόδημά τους.

2. Εκτός από το βασικό έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης, οι επιτηδευματίες συμπληρώνουν και συνυποβάλλουν το έντυπο Ε3 με βάση το οποίο προσδιορίζονται τα καθαρά κέρδη.

3. Οι σύζυγοι συμπληρώνουν ξεχωριστά έντυπα Ε3, αν και οι δύο είναι υπόχρεοι στην υποβολή του λόγω επαγγέλματος.

4. Τα καθαρά κέρδη των ατομικών εμπορικών επιχειρήσεων που τηρούν βιβλία Β κατηγορίας του ΚΒΣ υπολογίζονται μόνο λογιστικά, δηλαδή με βάση τα πραγματικά έσοδα και έξοδά τους.

5. Μόνο τη λογιστική μέθοδο θα χρησιμοποιήσουν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες για να προσδιορίσουν τα καθαρά κέρδη που απέκτησαν το 2012.

6. Οι επιτηδευματίες θα έχουν και φέτος τη δυνατότητα να ακολουθήσουν τη διαδικασία της «αυτοπεραίωσης» ή αυτοελέγχου, δηλαδή να κλείσουν χωρίς έλεγχο τη χρήση του 2012. Οσοι περαιώνουν με τη διαδικασία του αυτοελέγχου υφίσταται υποχρέωση υπογραφής των δηλώσεών τους από λογιστή φοροτεχνικό, ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους.

7. Δαπάνες του φορολογούμενου για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, για ασφαλιστικές εισφορές (προς τον ΟΑΕΕ ή άλλα ταμεία αυτοαπασχολουμένων), για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, για ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν σε άλλη πόλη, δίδακτρα σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα μαθήματα, ασφάλιστρα ζωής, διατροφή, δωρεές θα εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από τον φόρο που αναλογεί στο εισόδημα.

8. Για τους φορολογούμενους με αναπηρία 67% και άνω, το συνολικό ποσό των δαπανών που αναγνωρίζεται ανέρχεται στα 2.000 ευρώ και προσαυξάνει το αφορολόγητο όριο.

9. Εξαιρούνται από τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και τον έλεγχο του «πόθεν έσχες» οι δαπάνες που πραγματοποίησαν οι φορολογούμενοι το 2012 για να αγοράσουν ακίνητα, για να ανεγείρουν οικοδομές ή να κατασκευάσουν πισίνες. Ωστόσο, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώσουν στον πίνακα 6 τα ποσά που διέθεσαν πέρυσι για την αγορά ακινήτων ή την ανέγερση οικοδομών.

10. Το όριο καταβλητέου φόρου εισοδήματος μέχρι το οποίο προβλέπεται υποχρεωτική εφάπαξ εξόφληση, μετά την εκκαθάριση της δήλωσης, ανέρχεται στα 300 ευρώ.

11. Στον πίνακα όπου αναγράφονται τα στοιχεία των προστατευόμενων τέκνων και των λοιπών προσώπων που συνοικούν με τον φορολογούμενο και τον βαρύνουν πρέπει να δηλωθούν και οι ΑΦΜ των προσώπων αυτών, εφόσον υπάρχουν.

12. Οι παντρεμένοι πρέπει να επιλέξουν την ένδειξη «Εγγαμος». Επίσης, θα γράψουν υποχρεωτικά τα στοιχεία της συζύγου με την οποία υποβάλλεται κοινή δήλωση ανεξαρτήτως από το αν έχει εισοδήματα ή περιουσία.

13. Αν η σύζυγος δεν έχει ΑΦΜ, μένει κενό το σχετικό τετραγωνίδιο και δεν αναγράφεται ο αριθμός της ταυτότητας της.

14. Χωρισμένοι, ανύπαντροι, χήροι δεν σημειώνουν την ένδειξη έγγαμος.

15. Οι σύζυγοι – γυναίκες που δηλώνουν ανεπάγγελτες, εάν έχουν εισόδημα από ενοίκια, υποχρεωτικά θα πρέπει στη δήλωση να αναγράφουν τον ΑΦΜ τους.

16. Η δήλωση στοιχείων ακινήτων θα υποβληθεί μέχρι τις 30 Αυγούστου 2013. Στο Ε9 οι φορολογούμενοι θα δηλώσουν τις μεταβολές που έγιναν το 2012 στην περιουσιακή τους κατάσταση (αγορά ή πώληση ή μεταβίβασης ακινήτου) ή την οικογενειακή κατάσταση (γάμος, διαζύγιο, ενηλικίωση παιδιού ή θάνατος). Επίσης, μπορούν να διορθώσουν στοιχεία των ακινήτων που είχαν δηλώσει.

Ολα τα δικαιολογητικά πρέπει να φυλάσσονται στο σπίτι και να προσκομίζονται στην εφορία, σε περίπτωση που γίνεται έκτακτος ή τακτικός έλεγχος.