Νικητές και χαμένοι από την πτώση της τιμής του πετρελαίου

Χάος επικρατεί στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου και οι συνέπειες, φυσικά, είναι πολύ μεγάλες. Η τιμή του πετρελαίου ενδέχεται να υποχωρήσει κάτω από 40 δολάρια το βαρέλι κάτι που πιθανόν, σύμφωνα με το Bloomberg, «μπορεί να έχει τις ίδιες παγκόσμιες επιπτώσεις που πριν από τρεις δεκαετίες οδήγησαν στην μεξικανική κρίση χρέους και στο τέλος της Σοβιετικής Ένωσης».

Η

πτώση της τιμής του πετρελαίου φαίνεται ότι θα είναι μία από τις κυρίαρχες δυνάμεις που θα διαμορφώσουν την παγκόσμια οικονομία το 2015. Ποιοι όμως κερδίζουν και ποιοι χάνουν σε αυτή τη «μάχη»; Ιδού μία (σύντομη) λίστα από τους New York Times.

Κερδισμένοι: Οι παγκόσμιοι καταναλωτές

Όποιος οδηγεί αυτοκίνητο ή πετά με αεροπλάνα είναι κερδισμένος, καθώς οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου έχουν ήδη μεταφραστεί σε χαμηλότερες τιμές για τη βενζίνη και τα καύσιμα των αεριωθουμένων. Το χαμηλότερο κόστος μεταφοράς θα κάνει, επίσης, τους κατασκευαστές και τους εμπόρους λιανικής πώλησης να μην αυξήσουν άμεσα τις τιμές, καθώς το κόστος τους πέφτει. Αυτό είναι, στην πραγματικότητα, ένα παγκόσμιο σοκ προσφοράς, το αντίθετο από αυτό που συνέβη με την ενέργεια το 1970 (ή, σε μικρότερο βαθμό, τα μέσα της δεκαετίας του 2000), όταν οι ελλείψεις πετρελαίου και τα εμπάργκο οδήγησαν σε απότομη αύξηση των τιμών. Αυτό δεν μπορεί να διαρκέσει για πάντα, αλλά προς το παρόν οι καταναλωτές θα είναι νικητές.

Χαμένοι: Οι αμερικανοί παραγωγοί πετρελαίου

Ένα από τα μεγάλα αναπάντητα ερωτήματα είναι πόσοι από τους μικρούς, ανεξάρτητους παραγωγούς στην αμερικανική ενδοχώρα έχουν δομές κόστους που τις καθιστούν βιώσιμες, με τις τιμές του πετρελαίου στα 60 δολάρια και όχι στα 100. Πολλοί βασίζονται σε δανεισμό και μια πτώχευση είναι πιθανή. Αλλά επειδή τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών δεν δημοσιοποιούνται, οι αναλυτές κάνουν εικασίες σχετικά με το πόσο σοβαρή θα είναι η ζημιά.

Χαμένοι: Πολιτείες που οι οικονομίες τους βασίζονται στην παραγωγή πετρελαίου

Καθώς η αμερικανική οικονομία προσπαθεί σκληρά να ανακάμψει τα τελευταία χρόνια, οι εξαιρέσεις ήταν οι πλούσιες σε πετρέλαιο πολιτείες όπως το Τέξας και η Βόρεια Ντακότα, που έχουν χαμηλό ποσοστό ανεργίας και ισχυρή αγορά ακινήτων. Αλλά είναι το «οικονομικό θαύμα του Τέξας» απλά ένα κατασκεύασμα των υψηλών τιμών της ενέργειας και της βελτίωσης των τεχνολογιών για την εξόρυξη πετρελαίου; Ή είναι η χαμηλή φορολογία και η χαμηλή ρύθμιση του Τέξας πραγματικά η συνταγή για την οικονομική επιτυχία; Η παρακολούθηση της οικονομίας του Τέξας τώρα που οι τιμές κατρακυλούν θα είναι μια δοκιμασία.

Χαμένος: Βλαντιμίρ Πούτιν

Η οικονομία της Ρωσίας αντιμετωπίζει ήδη έντονες προκλήσεις, εξαιτίας των Δυτικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν για την Ουκρανία, πλήττοντας την ικανότητά του έθνους να ενσωματωθεί στην παγκόσμια οικονομία. Η Ρωσία είναι ένας σημαντικός παραγωγός ενέργειας και η πτώση της τιμής του πετρελαίου συνδυάζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο πρόεδρος του, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Νικητής και χαμένος: Οι κεντρικοί τραπεζίτες

Όποιος ανησύχησε, ότι τα χρόνια εκτύπωσης χρήματος από τις παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες θα δημιουργήσουν πληθωρισμό εκτός ελέγχου, τώρα φαίνεται ανόητος. Η κατακόρυφη πτώση των τιμών της ενέργειας και άλλων εμπορευμάτων συμπαρασύρει προς τα κάτω τον πληθωρισμό σε επίπεδα που είναι, αν μη τι άλλο, πολύ χαμηλά. Οι μειωμένες τιμές των εμπορευμάτων στην πραγματικότητα κάνουν τη δουλειά αυτών των αρχών δυσκολότερη. Το εξαιρετικά επείγον σε όλο τον προηγμένο κόσμο - στην ευρωζώνη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιαπωνία - ήταν να προσπαθήσουν να φτάσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα, για να φτάσουν τον στόχο του 2 τοις εκατό που έχουν ορίσει οι κεντρικές τράπεζες.

Βραχυπρόθεσμα, οι κεντρικές τράπεζες τείνουν να μην παρατηρούν τις μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές των εμπορευμάτων, θεωρώντας τες μοναδικά γεγονότα και όχι μόνιμες μεταβολές στο ρυθμό αύξησης των τιμών. Αλλά στο βαθμό που οι εν λόγω μοναδικές αλλαγές αλλάζουν τις προσδοκίες για τον μελλοντικό πληθωρισμό και κάνουν τους ανθρώπους να αμφιβάλλουν για την αξιοπιστία των κεντρικών τραπεζών που υπόσχονται να κρατήσουν τον πληθωρισμό στο 2 τοις εκατό, αυτό είναι ένα πρόβλημα. Αυτό ειδικά είναι αληθές όταν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό είναι ήδη κάτω από αυτό που θα προτιμούσαν ο Μάριο Ντράγκι, η Τζάνετ Γέλεν, ο Χαρουχίκο Κουρόντα και οι ομόλογοί τους.

Πιθανός χαμένος: Το περιβάλλον

Κατά γενικό κανόνα, όσο φθηνότερα γίνονται τα ορυκτά καύσιμα, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για τις καθαρότερες μορφές ενέργειας όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια να έχουν ανταγωνιστικές τιμές. Τούτου λεχθέντος, η εικόνα είναι λίγο πιο περίπλοκη. Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια είναι πηγές για την ηλεκτρική ενέργεια, ενώ οι διακυμάνσεις στις τιμές του πετρελαίου επηρεάζουν πιο άμεσα την τιμή των καυσίμων μεταφοράς, όπως η βενζίνη και τα καύσιμα αεριωθουμένων.

Μέχρι οι περισσότεροι καταναλωτές να χρησιμοποιούν ηλεκτρικά αυτοκίνητα, είναι σε μεγάλο βαθμό διαφορετικές αγορές, οπότε δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο το φθηνότερο πετρέλαιο θα πρέπει να προκαλέσει μια σημαντική μείωση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά στο βαθμό που το φθηνότερο πετρέλαιο σημαίνει ότι οι άνθρωποι οδηγούν περισσότερα μίλια και παίρνουν πιο συχνά το αεροπλάνο, η μείωση των τιμών θα σημαίνει περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

bloomberg.com, nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα