Γλυπτά του Παρθενώνα: 6+1 λόγοι για άμεση επιστροφή!

Ακούμε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για κάποια συμφωνία ή «διακανονισμό» με σκοπό την επιστροφή ορισμένων Γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο στην Αθήνα. Μας το λένε ξανά και ξανά – έχει καταντήσει κουραστικό.

Σε λίγο καιρό, συμπληρώνονται τρία χρόνια από τότε που όλοι μας ενθουσιαστήκαμε με το γεγονός ότι ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Οσμπορν, μετέχει σε συζητήσεις για το θέμα.

Τρία χρόνια…;! Από τότε έχουν σημειωθεί τεράστιες πολιτικές αλλαγές σε όλο τον κόσμο: η άνοδος του λαϊκισμού, η εκλογή του Τραμπ και οι τραγικές και συνεχιζόμενες διεθνείς συγκρούσεις.

Τι ακριβώς συζητούν όλο αυτό τον καιρό; Στην Κίνα μπορούν να χτίσουν μια ολόκληρη πόλη σε ένα μόνο έτος!

Χάρηκα πολύ που διάβασα στα «ΝΕΑ» τη συνέντευξη ενός άλλου Τζορτζ. Του κ. Κλούνι. Τον λατρεύω και τον θαυμάζω. Οπως όλοι, άλλωστε. Είναι ένας από τους ελάχιστους σούπερ σταρ του Χόλιγουντ για τους οποίους δεν έχει ειπωθεί ποτέ κάτι αρνητικό.

Κάθε ταινία του είναι εξαιρετική.

Τον σκέφτομαι κάθε πρωί ενώ απολαμβάνω τον Nespresso μου.

Αν προσθέσουμε και τη φιλανθρωπική του δράση, τότε πλησιάζει την αγιοσύνη! Αναρωτιέμαι, όμως, αν η υπομονή που επιδεικνύει για την επιστροφή των Γλυπτών, την οποία υποστηρίζει εδώ και πολύ καιρό, είναι δικαιολογημένη. Για πόσο ακόμα πρέπει να κάνουμε υπομονή;

Μου έρχονται στο μυαλό μια σειρά από λόγοι για τους οποίους τώρα είναι η ιδανική στιγμή.

1 Σήμερα έχουμε μια κυβέρνηση των Εργατικών (που παραδοσιακά διάκειται πιο ευνοϊκά απέναντι στην επανένωση) και ο Κιρ Στάρμερ είναι πιο ανοιχτός στην ιδέα από ό,τι ήταν ο Μπόρις Τζόνσον, για παράδειγμα, ο οποίος την απέρριψε κατηγορηματικά σε συνέντευξή του στην εφημερίδα που διαβάζετε (και στον ίδιο δημοσιογράφο που μίλησε με τον Τζορτζ Κλούνι).

2 Ενα τεράστιο σκάνδαλο ξέσπασε στο Βρετανικό Μουσείο λιγότερο από δύο χρόνια πριν, η σκιά του οποίου εξακολουθεί να πλανάται πάνω από το ίδρυμα: η συστηματική κλοπή χιλιάδων αντικειμένων από τον προϊστάμενο του Τμήματος Ελληνικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων διέλυσε τον ισχυρισμό του Μουσείου ότι είναι ο καλύτερος θεματοφύλακας των ελληνικών θησαυρών.

3 Υπάρχει ένα σχέδιο ύψους ενός δισ. στερλινών για την ανακαίνιση μέρους του Μουσείου, το οποίο περιλαμβάνει τη λεγόμενη «αναδιαμόρφωση» ολόκληρης της Δυτικής Πτέρυγας, όπου σήμερα στεγάζονται τα Γλυπτά. Ενας αισιόδοξος θα μπορούσε να συμπεράνει ότι αυτή είναι η ιδανική στιγμή για να μεταφερθούν κάπου αλλού (στην Αθήνα, φυσικά).

4Η βρετανική κοινή γνώμη δεν υποστήριζε ποτέ τόσο πολύ την επιστροφή. Αν σε ολόκληρο τον πληθυσμό της Ελλάδας προσθέσουμε την πλειοψηφία των Βρετανών (πάνω από το 50% πιστεύει ότι τα Γλυπτά πρέπει να επιστραφούν), το αποτέλεσμα είναι πολλά εκατομμύρια άνθρωποι. Η Βρετανική Επιτροπή για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και το Parthenon Project εργάζονται ακατάπαυστα γι’ αυτόν τον σκοπό και τον κρατούν ζωντανό. Στα μέλη τους συγκαταλέγονται μερικοί από τους πλέον διακεκριμένους δικηγόρους, ακαδημαϊκούς, ηθοποιούς και συγγραφείς της Βρετανίας.

5 Ο προσφάτως αποβιώσας Πάπας έκανε αυτό που έπρεπε: επέστρεψε ένα θραύσμα των Γλυπτών από το Μουσείο του Βατικανού. Αφού το έκανε ο Πάπας, σίγουρα πρέπει να ήταν σωστό, έτσι δεν είναι;

6Πρόσφατα επιβεβαιώθηκε από τούρκους αξιωματούχους ότι το φιρμάνι που ο Ελγιν ισχυριζόταν ότι του έδωσε ο σουλτάνος για να ξεριζώσει τα Γλυπτά από τον Παρθενώνα δεν υπάρχει πουθενά στα αρχεία τους. Αυτό επιβεβαιώνεται και στο πρόσφατο σύγγραμμα του Νίκου Σταμπολίδη, διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης. Ο Ελγιν δεν είχε φιρμάνι. Πολύ απλά, είπε ψέματα.

7Το 2021, η αρμόδια επιτροπή της UNESCO αποφάσισε ότι ο ισχυρισμός της Ελλάδας είναι «νόμιμος και δίκαιος».

Εχουν γραφτεί τόσο πολλές λέξεις, έχουμε εκφωνήσει λόγους, έχουμε πάρει μέρος σε συζητήσεις, ακόμη και σε διαδηλώσεις μπροστά από τα ίδια τα Μάρμαρα. Παρ’ όλ’ αυτά, η βούληση, η επιθυμία – ονομάστε την όπως θέλετε –, πρέπει να προέλθει από το Βρετανικό Μουσείο. Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν χρησιμοποιούν έναν νόμο του 1963 που απαγορεύει στα μουσεία να επιστρέφουν αντικείμενα από τις συλλογές τους μόνο και μόνο για να κωλυσιεργήσουν. Ολοι ξέρουμε ότι οι νόμοι μπορούν να καταργηθούν ή να αναθεωρηθούν. Δεν είναι τίποτε περισσότερο από κομμάτια χαρτιού.

Το έψαξα.

Ο Τζορτζ και εγώ ανήκουμε σε διαφορετικά ζώδια. Εγώ είμαι Δίδυμος (ο Τζορτζ δεν είναι). Εχω μια αισιόδοξη και μια απαισιόδοξη πλευρά.

Η δεύτερη μου λέει ότι αν το θέμα τραβήξει και δεν επιλυθεί σύντομα, οι συνθήκες μπορεί να αλλάξουν – και μάλιστα δραματικά.

Τα πράγματα αλλάζουν τόσο διεθνώς, όσο και στη Βρετανία. Λιγότερο από έναν χρόνο πριν, η κυβέρνηση των Εργατικών κατήγαγε εκλογικό θρίαμβο. Μέσα σε λίγους μήνες, η δημοτικότητα του πρωθυπουργού συρρικνώθηκε, ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση, το Συντηρητικό Κόμμα, καταρρέει. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν τεράστια άνοδο του κόμματος του Νάιτζελ Φάρατζ, Reform UK. Πολλοί λένε, μάλιστα, ότι ο Φάρατζ ίσως γίνει πρωθυπουργός.

Ετσι, αν και θαυμάζω την υπομονή του Τζορτζ, και συμφωνώ μαζί του ότι «θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε μέχρι να το πετύχουμε», φέρνω στον νου μια γνωστή φράση ενός διάσημου βρετανού ποιητή, του Τσόσερ, που είναι οδυνηρά αληθινή: «Time and Tide Wait for No Man» (δηλαδή, οι καιροί ου μενετοί).

Αν δεν βρούμε λύση σύντομα, θα βρεθούμε πάλι στο σημείο μηδέν.

Ο αισιόδοξος εαυτός μου ελπίζει σε μια σπουδαία ανακοίνωση την επόμενη εβδομάδα.

Αν αυτό συμβεί, θα το γιορτάσουμε με ένα μεγάλο πάρτι στην Αθήνα. Ο Κλούνι είπε: «Τα Μάρμαρα θα γυρίσουν. Το ξέρω καλά».

Συμφωνώ. Αλλά, σας παρακαλώ, ας γίνει αυτό σύντομα.

Οποτε, πάντως, κι αν γίνει, ελπίζω ο Τζορτζ να έρθει στη γιορτή. Θα χορέψουμε μαζί στους δρόμους και θα τον προσκαλέσω για καφέ την επόμενη μέρα…

Η Βικτόρια Χίσλοπ είναι συγγραφέας. Το τελευταίο της βιβλίο με τίτλο «Το Ειδώλιο» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός