Σαν Χουάν: Η άγνωστη ιστορία πίσω απ’ τον πόλεμο Βρετανίας- Αμερικής για ένα γουρούνι

Στο νησί Σαν Χουάν της Ουάσινγκτον, το 1859, μια συνοριακή διαμάχη παραλίγο να μετατραπεί σε πόλεμο. Βρετανοί και Αμερικάνοι βρέθηκαν ένα βήμα πριν την ένοπλη σύγκρουση. Και η αιτία; Ένα γουρούνι.

Γράφει η Βασιλική Μπαγιώργα

Τεράστιες κοιλάδες και όμορφοι ξύλινοι αχυρώνες, αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά του νησιού Σαν Χουάν -του δεύτερου μεγαλύτερου από τα νησιά Σαν Χουάν στη βορειοδυτική πολιτεία της Ουάσινγκτον. Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι σε αυτή την απομονωμένη γωνία των ΗΠΑ,

Σαν μια περιοχή που διεκδικείται από δύο διαφορετικά έθνη, το νησί του Σαν Χουάν βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο μιας διπλωματικής κρίσης.

Το πρόβλημα προήλθε απο μια διασυνοριακή διαμάχη. Το 1846, η Συνθήκη του Όρεγκον καθιέρωσε την 49ο παράλληλο ως το επίσημο σύνορο μεταξύ των βρετανικών και των αμερικανικών εδαφών στον Βορειοδυτικό Ειρηνικό. Το νησί Βανκούβερ, αποτέλεσε την μοναδική εξαίρεση, αφού αν και συνέπεσε κάτω από την 49ο παράλληλο, επιτράπηκε να παραμείνει υπό βρετανική κυριαρχία. Αυτή η μικρή ιδιοτροπία, διατυπώθηκε στην συνθήκη ότι θα οριοθετηθεί «μέσω του καναλιού που χωρίζει την ήπειρο από το νησί του Βανκούβερ». Αλλά καθώς τα νερά της θάλασσας Salish περιείχαν πολλά μικρα νησιά και διαφορετικά κανάλια, κανείς δεν μπορούσε να είναι βέβαιος για το πού βρίσκεται το πραγματικό σύνορο.

A post shared by San Juan Islands (@visitsanjuans)

Η ιστορία του νεκρού γουρουνιού που προκάλεσε το διπλωματικό επεισόδιο

Η κτηνοτροφία ξεκίνησε για πρώτη φορά στο νησί το 1953, όταν η βρετανική εταιρία Hudson’s Bay δημιούργησε την φάρμα Belle Vue, με στόχο να κερδίσει έδαφος στο νησί και να ματαιώσει βλέψεις των αμερικανών για διεκδικήσεις στο αρχιπέλαγος του Σαν Χουάν. Όταν η επιχείρηση έγινε κερδοφόρα, οι Αμερικάνοι αποφάσισαν ότι ήθελαν κι αυτοί κομμάτι από τη μερίδα του λέοντος. Μέσα σε 5 χρόνια, πολλοί Αμερικανοί ταξίδεψαν από την ηπειρωτική χώρα με στόχο να διεκδικήσουν δικαιώματα βοσκής. Όμως, η συγκεκριμένη τακτική αυτή θεωρήθηκε παράνομη απο την βρετανική κοινότητα του νησιού.

Η ένταση κορυφώθηκε στις 15 Ιουνίου του 1859, όταν ένας Αμερικανός αγρότης, ονόματι Liam Cutlar, πυροβόλησε και σκότωσε ένα γουρούνι που σκάλιζε το κήπο του. Όπως αποδείχθηκε στην συνέχεια, αυτό ήταν ένα βρετανικό γουρούνι. Δεν άργησε να προκληθεί θερμό επεισόδιο ανάμεσα στις δύο πλευρές. Οι Βρετανοί απείλησαν με μαζικούς διωγμούς, ενω η αμερικανική πλευρά ζήτησε τη βοήθεια του στρατού.

Ο ταξίαρχος George Pickett, απαντώντας στο κάλεσμα της αμερικανικής κοινότητας ενίσχυσε την παρουσία του στρατιωτών στο νησί. Απο την άλλη πλευρά, οι Βρετανοί ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση στέλνοντας 3 πολεμικά πλοία.

Πόσο κοντά στον πόλεμο βρέθηκαν στη πραγματικότητα οι δύο δυνάμεις;

«Τρομαχτικά κοντά! Ο κυβερνήτης James Douglas, ο βασιλικός υπεύθυνος της Βρετανικής τότε Κολομβίας, είχε διατάξει το βασιλικό ναυτικό να πυροβολήσει εναντίον οποιοδήποτε Αμερικανού», αναφέρει ο Cyrus Forman, ο δασοφύλακας του ιστορικού πάρκου του νησιού.

Όταν τα νέα για την «κρίση του γουρουνιού» έφτασαν στην Ουάσινγκτον, τον Οκτώβριο του 1859, ο πρόεδρος Buchanan έστειλε αντιπροσωπεία στο Σαν Χουάν, για να βάλουν ένα τέλος σε αυτή τη διαμάχη. Η άφιξή τους σίγουρα συνέβαλε στο να μετριαστεί η ένταση και να βρεθεί μια λύση με τη μορφή εκεχειρίας.

Πριν το 1859, Αμερικανοί και Βρετανοί πάλευαν για πάνω από μια δεκαετία για να βρουν μια λύση για την διασυνοριακή διαμάχη, αρεστή σε όλους. «Τελικά, λόγω και τον ακλόνητων θέσεων των δυο πλευρών, αποφάσισαν ότι πρέπει να υπάρξει μια κοινή ουδέτερη διαιτησία στο νησί», συμπληρώνει ο Forman.

Ο Γερμανός Kaiser Wilhelm επιλέχθηκε για να διαλέξει τα κανάλια (σ.σ. ναυτιλίας) που θα αποτελούσαν τα πιθανά σύνορα των δύο χωρών. Το Haro Strait προτιμήθηκε για τους Αμερικάνους, ενώ το Rosario Strait για τους Βρετανούς. Τον Σεπτέμβριο του 1872, ο βρετανικός στόλος εγκατέλειψε και το νησί παραδόθηκε ειρηνικά στην Αμερική.

Σήμερα, 150 χρόνια από την επίλυση της διένεξης, της οποίας μοναδικό θύμα υπήρξε ένα άτυχο γουρουνάκι, το νησί του Σαν Χουάν αποτελεί μια ωραία υπενθύμιση ότι ο πόλεμος -ακόμα κι αυτός που ξεκίνησε από ένα ζωάκι- μπορεί να αποτραπεί.

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο Σαν Χουάν: Η άγνωστη ιστορία πίσω απ’ τον πόλεμο Βρετανίας- Αμερικής για ένα γουρούνι εμφανίζεται στο iPop.