Ο ρόλος των φραγμάτων στη διαχείριση των υδατικών πόρων (Video)

Η γιγάντια επιβλητική και τσιμεντένια κατασκευή συγκρατεί έναν τεράστιο όγκου νερού. Το φράγμα της λίμνης Πλαστήρα στον νομό Καρδίτσας έχει μήκος 220 μέτρα και το ύψος του φτάνει τα 84 μέτρα. Το φράγμα ολοκληρώθηκε το 1959 και δημιουργήθηκε με ένα σκοπό: να συγκρατήσει τα νερά του ποταμού Ταυρωπού και να δημιουργήσει έναν τεράστιο ταμιευτήρα νερού, στην περίπτωσή μας την τεχνητή λίμνη Πλαστήρα. Τα νερά της λίμνης τροφοδοτούν τον υδροηλεκτρικό σταθμό της ΔΕΗ, αρδεύουν τον θεσσαλικό κάμπο και υδροδοτούν την ευρύτερη περιφέρειας

Σύμφωνα με την Ελληνική Επιτροπή Μεγάλων Φραγμάτων, στην Ελλάδα έχουμε 135 μεγάλα φράγματα κυρίως στη δυτική Μακεδονία και στη Θεσσαλία τα περισσότερα από τα οποία κατασκευάστηκαν τη δεκαετία του 90’ και του 2000. Κάθε φράγμα εξυπηρετεί έναν διαφορετικό σκοπό. Φράγματα υδροηλεκτρικά που έχουν κατασκευαστεί με σκοπό την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, φράγματα  για άρδευση και ύδρευση πόλεων, για αντιπλημμυρική θωράκιση αλλά και για σκοπούς αναψυχής. Το νερό στα φράγματα είναι πολύτιμο και πρέπει να προφυλάσσεται από κάθε μορφή ρύπανσης.

Πολλά από τα φράγματα στην Ελλάδα βρίσκονται  σε ορεινές περιοχές κι έτσι δεν απειλούνται από τη βιομηχανική ρύπανση. Σοβαρός ωστόσο παραμένει ο κίνδυνος ρύπανσης, όταν φράγματα συνορεύουν με χώρους υγειονομικής ταφής ακόμη και παράνομες χωματερές.

Τα φράγματα προκαλούν σημαντικές μεταβολές και στο φυσικό περιβάλλον ενός ποταμού.  Πολλές φορές λειτουργούν ως εμπόδια στις ανταλλαγές νερού στους ποταμούς,  προκαλώντας σημαντικές αλλαγές στη χλωρίδα και τη πανίδα του. Η ύπαρξη ενός φράγματος μπορεί να σηµαίνει τον θάνατο για τα είδη ψαριών που διαβιούν εκεί. 

Τα τελευταία χρόνια η ανάγκη για ουσιαστική διαχείριση των επιφανειακών υδατικών πόρων γίνεται όλο και πιο επιτακτική.

Οι επιφανειακές κατασκευές, όπως τα φράγματα, αποτελούν τον κυρίαρχο μηχανισμό αποθήκευσης νερού και μπορούν να αποτελέσουν μέρος της λύσης στην πρόκληση της ορθής διαχείρισης υδάτινων πόρων.

Όπως ανέφερε ο αναπληρωτής καθηγητής υδραυλικών έργων του ΑΠΘ Αθανάσιος Λουκάς μιλώντας στην εκπομπή Ο3 της ΕΡΤ3 η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλο επιφανειακό υδατικό δυναμικό και δεν έχει αξιοποιηθεί πλήρως, αν και λόγω ορεινού όγκου ευνοείται η αποθήκευση του νερού. Για τη χώρα μας θα ήταν καταλληλότερα τα περισσότερα μικρότερα και μεσαίας κλίμακας φράγματα αντί για τα μεγάλα. Σημαντικό είναι να διατηρείται το κατάντι οικοσύστημα, δηλαδή κάτω από το φράγμα και να δημιουργούνται λιμενοδεξαμενές στις πεδιάδες για αρδευτικό σκοπό.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ3, ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ

www.ert.gr