Πυρηνικά Άκκουγιου: Κίνδυνοι και προκλήσεις για Κύπρο (VID)

Η περιοχή του Άκουγιου, όπου η Τουρκία με τη βοήθεια της Ρωσίας πρόκειται να κατασκευάσει πυρηνικό σταθμό, απέχει περίπου 75 χιλιόμετρα από τις ακτές της κατεχόμενης Κερύνειας και βρίσκεται σε ένα γεωγραφικό τόξο που μπορεί να υπάρξουν και σεισμοί της κλίμακας των 8 ρίχτερ. Πολλοί ειδικοί εκφράζουν τους φόβους τους για τυχόν ατύχημα που θα προσομοιάζει με εκείνο του Τσέρνομπιλ, ικανό να προκαλέσει όλεθρο στη Μεσόγειο, στα Βαλκάνια και στη Μέση Ανατολή.

Δείτε το σχετικό βίντεο στο youtube

από την επιστημονική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Energies το 2014 από τους ερευνητές Θεόδωρο Χριστούδια, Γιάννη Προεστό και Jos Lelievel από το Κυπριακό Ινστιτούτο και το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ της Γερμανίας.

Η πυρηνική ενέργεια

Σύμφωνα με εκπαιδευτικό υλικό του Ιδρύματος Ενέργειας της Κύπρου, η πυρηνική ενέργεια είναι η ενέργεια που υπάρχει μέσα στον πυρήνα του ατόμου και μπορεί να απελευθερωθεί ή με σχάση ή με σύντηξη. Είναι η δυναμική ενέργεια που είναι εγκλωβισμένη στους πυρήνες των ατόμων εξαιτίας της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων που τα συνιστούν. Η πυρηνική ενέργεια απελευθερώνεται κατά τη σχάση ή σύντηξη των πυρήνων. Όταν οι πυρηνικές αντιδράσεις είναι ελεγχόμενες, η ενέργεια που εκλύεται με τη μορφή θερμότητας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες μιας χώρας.

Σχάση

Η σχάση (ή διάσπαση) των πυρήνων των ατόμων ορισμένων βαρέων στοιχείων, όπως είναι το ουράνιο, γίνεται με φυσικό τρόπο, αλλά με αργούς ρυθμούς. Το ουράνιο, που είναι μια μη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας, υπάρχει σε αφθονία στη φύση σε διάφορα πετρώματα. Εάν η διάσπαση του ουρανίου γίνει με τεχνητά μέσα και σε πολλά άτομα ταυτόχρονα, απελευθερώνονται μεγάλες ποσότητες ενέργειας με τη μορφή θερμότητας. Ακριβώς εκείνη τη στιγμή εκλύεται και επικίνδυνη ακτινοβολία, γνωστή ως ραδιενέργεια. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα μια ανεξέλεγκτη διάσπαση πολλών πυρήνων να οδηγήσει σε μια πυρηνική έκρηξη. Υπό ελεγχόμενες συνθήκες (στους πυρηνικούς αντιδραστήρες) είναι δυνατό, απομονώνοντας τη ραδιενέργεια, να χρησιμοποιηθούν οι τεράστιες ποσότητες εκλυόμενης ενέργειας για σκοπούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

ΑΠΟΣΤΑΣΗ

Ποια προβλήματα δημιουργεί η εγγύτητα με έναν πυρηνικό αντιδραστήρα;

Υπέρ: Υπό κανονικές συνθήκες και εφ' όσον ληφθούν όλα τα ενδεικνυόμενα και υψηλά μέτρα ασφαλείας, τα προβλήματα μειώνονται.

Κατά: Οι επιπτώσεις από ένα πυρηνικό ατύχημα σε μια περιοχή πολλαπλασιάζονται ανάλογα με την απόσταση που τη χωρίζει από τον πυρηνικό σταθμό. Σε απόσταση 50 χιλιομέτρων από τον σταθμό, οι επιπτώσεις από ένα ατύχημα είναι τετραπλάσιες σε σύγκριση με μια περιοχή που βρίσκεται στα 100 χιλιόμετρα.

ΑΣΦΑΛΕΙΑ

Υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες για τυχόν ατυχήματα;

Υπέρ: H ασφάλεια των αντιδραστήρων τα τελευταία χρόνια, μετά το δυστύχημα του Τσερνόμπιλ, έχει ενισχυθεί και όσοι χρησιμοποιούν πυρηνικές κιλοβατώρες υποστηρίζουν ότι η παραγωγή τους είναι πλέον ασφαλής. Εκτιμάται ότι στο μέλλον ο βαθμός ασφάλειας θα είναι ακόμη υψηλότερος λόγω της τεχνολογικής προόδου και των θεσμικών αλλαγών στα θέματα ασφάλειας, αλλά και της εμπειρίας από τη λειτουργία πυρηνικών εργοστασίων.

Κατά: Δημιουργούνται σοβαρότατες ανησυχίες -ενισχύονται μετά το πυρηνικό ατύχημα στην Ιαπωνία- για την ασφαλή λειτουργία των πυρηνικών εργοστασίων (κυρίως για τον ενδεχόμενο κίνδυνο ατυχημάτων). Το αρχικό κόστος που απαιτείται για τα συστήματα ασφάλειας και αποτροπής τρομοκρατικών ενεργειών είναι επίσης πολύ ψηλό.

ΠΥΡΗΝΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ

Πόσα προβλήματα δημιουργούν τα κατάλοιπα των πυρηνικών αντιδραστήρων;

Υπέρ: Αν και τα ραδιενεργά πυρηνικά κατάλοιπα/απόβλητα είναι επικίνδυνα, η ποσότητα και ο όγκος τους θεωρείται σχετικά μικρός. Οι ειδικοί επιστήμονες θεωρούν ότι υπάρχουν αρκετές μέθοδοι μείωσης της τοξικότητας των καταλοίπων και απομόνωσής τους από τη βιόσφαιρα και ότι η ραδιενέργειά τους μειώνεται σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Τα πυρηνικά κατάλοιπα μπορούν να ανακυκλωθούν ή να ενταφιαστούν χωρίς ανακύκλωση, ώστε να μειωθεί σημαντικά ο όγκος των καταλοίπων. Οριστικοί χώροι εναπόθεσης πυρηνικών αποβλήτων βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο κατασκευής σε πολλές χώρες.

Κατά: Καμία χώρα μέχρι σήμερα δεν έχει εξεύρει ασφαλή τρόπο και τόπο για να αποθηκεύσει τα ραδιενεργά κατάλοιπα. Αυτήν τη στιγμή καμιά χώρα δεν διαθέτει χώρους εναπόθεσης των πυρηνικών αποβλήτων. Το θάψιμο δεν θεωρείται λύση, καθώς δεν μπορεί να εξασφαλιστεί ένα θαμμένο φορτίο για εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια - όσο «ζουν» τα πυρηνικά απόβλητα. Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι από την τυχόν χρήση των πυρηνικών καταλοίπων που ανακυκλώνονται για τρομοκρατικές ενέργειες - χρήση του παραγόμενου πλουτωνίου.