Εντ «Μπούγκερ» Σμιθ: Η (δική του) ζωή που… παρα-έζησε

Ο όρος «θρύλος» έχει σαφώς μία σημασία. Αλλά ίσως να έχει συχνά διαφορετική προέλευση. Για τους «legends» του ΝΒΑ, μετρά σαφώς η φιλοσοφία «think-big» των Αμερικάνων. Κοινώς, φτάνουν συνήθως τα «μεγάλα» κατορθώματα, όπως οι χιλιάδες πόντοι, τα εντυπωσιακά καρφώματα ή οι ατομικοί τίτλοι και τα δαχτυλίδια πρωταθλητή. Υπάρχουν, ωστόσο, παίκτες που έγιναν «θρύλοι» γιατί… δεν πέτυχαν τίποτε από τα παραπάνω! Παίκτες που απόλαυσαν τον μύθο τους όχι μπροστά σε χιλιάδες θεατές, αλλά ικανοποιούνταν να παίζουν μπάσκετμπολ υπό το βλέμμα μερικών δεκάδων

φίλων ή εκατοντάδων περίεργων οπαδών στα ανοικτά γήπεδα. Άνθρωποι που δεν θέλησαν να γίνουν «θεοί» του αθλήματος, αλλά προτίμησαν -ή απλώς «κατάντησαν»- «κοινοί θνητοί» και αντί για εκατομμύρια «χτυπήματα» στο youtube για στιγμιότυπά τους, άφησαν πίσω τους… άπειρες απορίες για το «τι θα γινόταν αν;». Και έχουν αφήσει να «αιωρείται» για εκείνους ένα μυστήριο.

Στα περίφημα playgrounds της Νέας Υόρκης πιθανότατα θα ακούσει κανείς δεκάδες τέτοιες (μελαγχολικές) ιστορίες. Όμως μόνο μία έγινε διάσημη όχι για την «φώναξε» ο πρωταγωνιστής της, αλλά γιατί κάποιοι τον «καταδίωξαν» να την εξιστορήσει. Κι αν οι Τζούλιους Έρβινγκ, Στεφόν Μάρμπερι, Ουόλτερ Μπέρι, Νέιτ Άρτσιμπαλντ, Κόνι Χόκινς, Ερλ Μονρό έφτασαν ως την δόξα του ΝΒΑ, οι Ρίτσαρντ «Pee Wee» Κέρκλαντ, Ερλ «The Goat» Μάνιγκολτ άφησαν αναπάντητο το ερώτημα «whatif?» και οι Ράφελ Άλστον και Γκαντ Σάμγκαντ έκαναν ένα μικρό πέρασμα από την Λίγκα, υπάρχει ένας θρύλος των ανοικτών γηπέδων που δεν είναι εκτός Η.Π.Α. τόσο γνωστός. Αλλά κατάγεται από το Μπρούκλιν και στην χώρα του θεωρείται πιο διάσημος από τους Νετς, ως ένας από τους μύθους του streetball της Νέας Υόρκης! Η ιστορία θα μπορούσε να θεωρηθεί κλισέ ή «μελό». Όμως, ο Εντ «Μπούγκερ» (σε πιστή μετάφραση… «μύξα»!) Σμιθ δεν την χρησιμοποίησε ποτέ για να παραπονεθεί ότι άφησε αναξιοποίητο το αστείρευτο ταλέντο του. Ίσα-ίσα που ακόμη και σήμερα, σε ηλικία 38 ετών, δεν μετανιώνει για τίποτε. Για την ακρίβεια δεν έχει τύψεις για το… «τίποτε» που πέτυχε με την μπάλα στα χέρια. Αν και για εκείνον ό,τι έκανε εξακολουθεί να σημαίνει πολλά και να είναι η μισή ζωή του.

Όποιος τον συναντήσει στους δρόμους του Μπρούκλιν ή του Κουίνς, δεν θα τον ακούσει να γκρινιάζει για την μοίρα του. Ο Εντ Σμιθ επιμένει πως εκείνος την όρισε και δεν διαμαρτύρεται που δεν κατάφερε ποτέ να φτάσει ως το ΝΒΑ. Χαμογελά ακόμη όταν θυμάται τα παιδικά και εφηβικά χρόνια του, που εκτός από μπάλα του μπάσκετμπολ, γέμισαν τα χέρια του με ναρκωτικά με τα οποία (απλώς) προμήθευε φίλους του! Αλλά ενώ η ιστορία του θα μπορούσε απλώς να «θαφτεί» μέσα στην βουή του θορύβου της Νέας Υόρκης και να χαθεί ως κάτι συνηθισμένο, για ένα ταλαντούχο παιδί που δεν κατάφερε τελικά να ξεφύγει από τους δρόμους της πόλης και χαράμισε την ζωή του, το 1994, όταν ο «Μπούγκερ» ήταν μόλις 17 ετών, έγινε το πρόσωπο ενός ντοκιμαντέρ. Και το 1997 υπήρξε πρωτοσέλιδο ενός φημισμένου περιοδικού, που τον έφερε στην επιφάνεια, σαν τους αληθινούς σταρ του μπάσκετμπολ στην Αμερική.

Όταν ο Σμιθ γυρίζει τον χρόνο πίσω, δεν χρειάζεται το φημισμένο τσίζκεϊκ του Μπρούκλιν. Προτιμά να το κάνει με ένα ποτήρι ουίσκι στο χέρι. Όχι, δεν είναι αλκοολικός, ούτε (πια) εθισμένος ναρκομανής. Είναι απλώς ένα μεγάλο παιδί που… μεγάλωσε νωρίς και αντί να βιώσει την ανέμελη παιδική του ηλικία, έγινε «βαποράκι» από τα 9 του! «Λίγοι το ξέρουν πως μετέφερα ναρκωτικά από αυτή την ηλικία», είχε πει λίγο πριν το ντοκιμαντέρ «Soul In The Hole», που προβλήθηκε το 1994. Τρία χρόνια αργότερα, το «Sports Illustrated» τον έκανε διάσημο σε όλη την Αμερική, καθώς τον είχε στο εξώφυλλο του τεύχους της 18ης Αυγούστου 1997, με μία ασπρόμαυρη φωτογραφία του στα playgrounds και τίτλο: «King Of The Streets: New York Playground Phenom, Booger Smith» (= «Βασιλιάς Των Δρόμων: Το φαινόμενο των ανοικτών γηπέδων της Νέας Υόρκης, Μπούγκερ Σμιθ»)!

Οι περιπέτειες του μικρού Εντ, σε συνδυασμό με το ταλέντο του, κίνησαν το ενδιαφέρον της Ντανιέλ Γκάρντνερ, που θέλησε το 1993 να σκηνοθετήσει ένα φιλμ τόσο για εκείνον όσο και για τους Ράφελ Άλστον και Γκαντ Σάμγκαντ. Μονάχα που η ιστορία του Σμιθ και το γεγονός ότι ουσιαστικά μεγάλωσε μόνος του, «αιχμαλώτισε» τόσο πολύ το μυαλό και την έμπνευσή της, που επικεντρώθηκε μόνο στον «Μπούγκερ» και στην ανεξάρτητη ομάδα που είχε, τους Kenny’s Kings. «Η ταινία ήταν καλή, ήταν cool», σχολίασε πριν από 4 χρόνια σε μία συνέντευξή του στο περιοδικό «SLAM» ο Σμιθ, συμπληρώνοντας πως «όταν δήλωσα ότι και να μην καταφέρω να παίξω στο ΝΒΑ δεν με αγχώνει, γιατί μπορώ να είμαι πάντα έμπορος ναρκωτικών, πολλοί τρόμαξαν. Αλλά ήμουν απλώς ειλικρινής. Αυτή ήταν η αληθινή ιστορία μου. Τι ήθελε ο κόσμος και οι σκάουτερ; Να πω ψέματα; Δεν μετανιώνω που το είπα. Η Ντανιέλ μου ζήτησε να είμαι ο εαυτός μου και αυτό έκανα… Αν και ποτέ δεν μου άρεσε να έχω πάνω μου την προσοχή του κόσμου».

Ο Σμιθ μεγάλωσε στις εργατικές κατοικίες του Μπρούκλιν, αλλά δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα μου και η σχέση του με την μητέρα του ήταν ταραχώδης, λόγω της απόφασής του να διακινεί ναρκωτικά. Η θέση του στην τάξη του σχολείου ήταν σπανίως γεμάτη και πολλά βράδια προτιμούσε να κοιμάται σε παγκάκια του πάρκου, ώστε να μην ακούει την γκρίνια της μητέρας του! Οι καθηγητές του, πάντως, τον συμπαθούσαν και του ανέβαζαν τους βαθμούς, ώστε -βάσει κανονισμών- να μπορεί να παίζει μπάσκετμπολ στην ομάδα του γυμνασίου Ουέστινγκχαουζ. «Ο Εντ ήταν ένα από τα καλύτερα παιδιά στην γειτονιά και παρεξηγήθηκε γιατί χρειάστηκε να μεγαλώσει σχεδόν μόνος του», τόνισε ο Κένι Τζόουνς, που πήρε τον Σμιθ στο σπίτι του όταν ήταν 16 ετών, ώστε να τον κρατήσει μακριά από τους δρόμους και να τον κάνει να σκέφτεται μόνο το μπάσκετμπολ. «Όταν έγινε η ταινία για χάρη του, πίστεψα πως η προβολή θα του κάνει καλό. Όμως ο Εντ φοβόταν την επιτυχία και είχε μάθει σε έναν συγκεκριμένο τρόπο ζωής», πρόσθεσε ο Τζόουνς.

Ο νεαρός Εντ, ωστόσο, δεν μπόρεσε ποτέ να ξεφύγει από τους δρόμους καθώς αποκάλυψε πως «τα καλοκαίρια, όταν έπαιζα στα ανοικτά γήπεδα, υπήρχαν στις εξέδρες φίλοι που με περίμεναν υπομονετικά να τους δώσω την δόση τους. Θυμάμαι πως συχνά αγωνιζόμουν και είχα χωμένα στις κάλτσες μου τα ναρκωτικά!!! Από 12 ετών πουλούσα κρακ μόνος μου. Δεν έγινα “βαποράκι” κανενός και δούλευα για μένα και απλώς για χρήματα που θα με βοηθούσαν να φάω και να αγοράζω παπούτσια για να παίζω». Οι Kenny’s Kings έγιναν η πιο αξιοπρόσεκτη ομάδα streetball της Νέας Υόρκης χάρη στον Σμιθ και τον Τσαρλς Τζόουνς, που κατάφερε μετά την φοίτηση στα πανεπιστήμια Ράτγκερς και Λονγκ Άιλαντ να παίξει για λίγο στο ΝΒΑ με Μπουλς και Κλίπερς, το 1999, προτού μεταναστεύσει και φτάσει μέχρι Ιταλία (Μοντεκατίνι), Ισραήλ, Αργεντινή, Βουλγαρία και το 2001-02 στην Ελλάδα και τον Ιωνικό Ν.Φ.! Ο Σμιθ, από την άλλη αν και δεν είχε πάρει το απολυτήριο γυμνασίου, έγινε στόχος κάποιων κολεγίων, όμως ο Κένι Τζόουνς διαπίστωσε πως «ο κόσμος ήθελε περισσότερα για τον Εντ από όσα ήθελε ο ίδιος για τον εαυτό του»…

Το πανεπιστήμιο Αριζόνα Ουέστερν εμπιστεύτηκε το ένστικτο του σκάουτερ, Τομ Κοντσάλσκι και πρόσφερε στον ύψους 1,79μ. και ιδιαιτέρως αδύνατο «Μπούγκερ» υποτροφία, χωρίς καν να τον έχει δει να αγωνίζεται σε οργανωμένο επίπεδο! Μπορεί να μην ήταν μέλος καμίας συμμορίας στην Νέα Υόρκη, αλλά ο Εντ δεν άντεξε και πολύ στην Αριζόνα και θέλησε να γυρίσει στην παλιά του ζωή. Αν και ο ίδιος δεν το επιβεβαιώνει, βάσει στου σεναρίου του «Soul In The Hole», έμεινε για λίγο στην εστία του κολεγίου, όμως δεν απομακρύνθηκε από τις κακές συνήθειες γιατί αν και έλεγε πως θα τις κόψει, κάπνιζε χόρτο «όπως όλοι οι συμπαίκτες μου, που ήταν παιδιά μεγαλωμένα στις γειτονιές». Έπειτα από ένα χρόνο στο πανεπιστήμιο και ένα μόλις εξάμηνο στην ομάδα μπάσκετμπολ, επέστρεψε στη Νέα Υόρκη και για λίγο έκοψε τις σχέσεις του με τον Κένι Τζόουνς, που απογοητεύτηκε… Τα επόμενα χρόνια τα πέρασε στο μέρος που γνώριζε καλύτερα. Στους δρόμους. Δοκίμασε να γυρίσει στην Αριζόνα το 1996, αλλά τότε ήταν ήδη εκτός φόρμας, εξουθενωμένος από την κακή ζωή και το προπονητικό τιμ τον «έκοψε».

Το 1997, ο δημοσιογράφος Ρικ Τελάντερ, που παλιότερα είχε γράψει το βιβλίο «Heaven Is A Playground», που έγινε μεγάλη επιτυχία, αναζήτησε τον Σμιθ για λογαριασμό του περιοδικού «Sports Illustrated». Από την τελευταία του εμφάνιση στο NCAA ως τότε, ωστόσο, ο Εντ είχε πυροβοληθεί δις(!), είχε γίνει πατέρας και έπαιζε μόνο στα ανοικτά γήπεδα όταν είχε κέφι. Και πάντα για το κέφι του. Το μόνο που δεν είχε αλλάξει ήταν η διάθεσή του να μένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και η ταχύτητά του. «Έκανε πράγματα στο γήπεδο τόσο γρήγορα, που η κάμερα δεν τα “έπιανε”!», έγραψε το Τελάντερ στο τεύχος της 18ης Αυγούστου, που είχε στο εξώφυλλο τον Σμιθ. Αν και το φιλμ και το εξώφυλλο τον έκαναν διάσημο, η επαγγελματική καριέρα στα παρκέ δεν τον ενθουσίαζε. Πήρε μέρος σε μερικές διαφημίσεις της Nike (ως κομπάρσος) και είχε μικρούς ρόλους στις ταινίες «He Got Game» και «Pootie Tang». Το 2001, αφού αγωνίστηκε για λίγο στο USBLμε τους Μπρούκλιν Κινγκς, αποκάλυψε πως έλαβε μέρος σε κάποιες προπονήσεις στο Σικάγο με τον Τιμ Γκρόβερ, φημισμένου γυμναστή του Μάικλ Τζόρνταν και μετέπειτα αντίστοιχο σύμβουλο των Κόμπι Μπράιαντ και Ντουέιν Ουέιντ. «Έπαιξα αντίπαλος με τον Τζόρνταν και μου έκανε εντύπωση που ήταν προετοιμασμένος για τις no-look πάσες μου», δήλωσε ο Σμιθ. Ο Γκρόβερ έμεινε ικανοποιημένος από την εικόνα του και τον κάλεσε και στο καμπ της επόμενης μέρας. Όμως όταν ο «Μπούγκερ» πήγε να πληρώσει την συμμετοχή, οι διοργανωτές δεν του επέτρεψαν να αγωνιστεί κι έχασε την τελευταία του ευκαιρία για επαγγελματική πορεία…

Γύρισε στη Νέα Υόρκη και σε ένα ατύχημα με το αυτοκίνητο, η αστυνομία βρήκε στο κάθισμα του συνοδηγού ένα όπλο. Το δικαστήριο τον καταδίκασε σε 4ετή κάθειρξη (2004-08). Στις φυλακές Gouverneur Correctional Facility στη Νέα Υόρκη έπαιζε μπάσκετμπολ και μπέιζμπολ και όταν ένας φύλακας τον αναγνώρισε, πολλοί παρήγγειλαν το τεύχος του Sports Illustrated και του ζητούσαν αυτόγραφα! Ενώ παρακολούθησαν και την ταινία για την ζωή του. Πλέον, ο Εντ «Μπούγκερ» Σμιθ ζει στο «Μεγάλο Μήλο» και πάντα στο Μπρούκλιν, όπου κοουτσάρει μία εφηβική ομάδα. Είναι υποχρεωμένος σε εβδομαδιαία παρουσία σε υπεύθυνο αναστολών και σε τεστ για χρήση ναρκωτικών και έχει επαφές με την 18χρονη κόρη του Τανέσια, αν και δεν μένουν μαζί. Ο θρύλος του παραμένει ζωντανός. Έστω κι αν φρόντισε ο ίδιος να «σκοτώσει» μία πιθανή σπουδαία καριέρα στο ΝΒΑ. Δεν είχε την ματαιοδοξία του πλούτου ή της φήμης. Αλλά κατάφερε να αποκτήσει ασυνείδητα και δίχως να το επιδιώξει το δεύτερο. Το μόνο που δεν μπορεί να του στερήσει κανείς είναι το συμπέρασμα ότι ζει την ζωή του όπως εκείνος θέλει. Τα είδωλα, άλλωστε, είναι πάντα χαρισματικά, όμως δεν είναι πάντα άνθρωποι με clean-cut εικόνα και έξωθεν καλή μαρτυρία…

[email protected]