Νταβός: μια φιέστα για τους ισχυρούς του κόσμου

Ο Μπιλ Γκέιτς, ο τσελίστας Γιο Γιο Μα και η βασίλισσα Μάξιμα της Ολλανδίας μπαίνουν σε ένα μπαρ. Θα μπορούσε να είναι η αρχή από ένα ανέκδοτο, αλλά είναι μάλλον ένα εντελώς πιθανό σενάριο, καθώς διασημότητες από τον κόσμο της πολιτικής, των επιχειρήσεων και άλλων τομέων συγκεντρώνονται στο Νταβός της Ελβετίας, για την 46η ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF).

Η ευκαιρία τυχαίων συναντήσεων είναι μέρος της γοητείας του κονκλάβιου, μια συνέπεια της θεμελιακής πεποίθησης του φόρουμ ότι τα παγκόσμια προβλήματα μπορούν να αντιμετωπιστούν από μία ετερόκλητη

ομάδα επιτυχημένων. Με πιο τρόπο ετερόκλητη; Μεταξύ όσων έχουν προγραμματιστεί να παρακολουθήσουν τη φετινή εκδήλωση, η οποία θα διεξαχθεί 20-23 Ιανουαρίου, είναι ο Βιτάλι Κλίτσκο, πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών και νυν δήμαρχος του Κιέβου, ο πρωτοπόρος ελεύθερος δύτης και σκηνοθέτης Χάνλι Πρίνσλου, ο ιδρυτής της Wikipedia Τζίμι Γουέιλς και οι ηθοποιοί Κέβιν Σπέισι και Έμα Γουάτσον. Το Νταβός δεν δικαιολογεί δευτεραγωνιστές.

"Ίσως το πιο χρήσιμο να είναι οι συναρπαστικοί άνθρωποι που έχω γνωρίσει έξω από το πεδίο εμπειρίας και δικτύωσής μου, για τους οποίους θα μπορούσα μόνο να έχω διαβάσει κάτι αλλά να μην έχω συναντήσει ποτέ, δήλωσε ο Ίαν Μπρέμερ, διευθύνων σύμβουλος της Eurasia Group, μιας εταιρείας συμβούλων πολιτικού κινδύνου, που συμμετέχει τακτικά στο Νταβός. "Είναι επίσης μια μοναδική παγκόσμια σκηνή για να παρουσιάσεις σημαντικά θέματα".

Και τα πάρτι όμως δεν είναι άσχημα. Σε ένα περίφημο πάρτι που έκανε ο πρώην πρόεδρος του Facebook Σον Πάρκερ κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνάντησης WEF 2013, ειδικά κατασκευασμένα ταριχευμένα ζώα φώτιζαν τους χορευτές με λέιζερ που έβγαιναν από τα μάτια τους, ενώ τη μουσική ανέλαβε ο Τζον Λέτζεντ. Προφανώς, υπήρχε και άφθονο αλκοόλ. Σύμφωνα με βετεράνους του Νταβός, σε αυτές οι ιδιωτικές συγκεντρώσεις, και όχι στα επίσημα πάνελ, βρίσκεται η πραγματική δράση και γι' αυτό τόσοι πολλοί σημαντικοί παράγοντες έρχονται κάθε χρόνο στο αλπικό θέρετρο. "Είναι ένα μέρος όπου πρέπει να πας αν πραγματικά ψάχνεις να προσεγγίσεις ένα ευρύ κοινό με επιρροή σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα", δήλωσε η Τζένιφερ Ράιζι, διευθύνουσα σύμβουλος και επικεφαλής των μέσων ενημέρωσης στην εταιρεία δημοσίων σχέσεων Ogilvy Media Influence, η οποία έφτασε στο Νταβός αυτή την εβδομάδα, μαζί με πολλούς πελάτες της. "Είναι ένα μέρος όπου μπορεί να συναντήσεις οποιονδήποτε: αρχηγούς κρατών, διασημότητες, παγκόσμιους ηγέτες των επιχειρήσεων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι πηγαίνουν - για την πρόσβαση και για να κάνουν συμφωνίες".

Ευγενής αποστολή

Ο Γερμανός οικονομολόγος Κλαους Σβαμπ ίδρυσε το WEF το 1971, με έναν φαινομενικά απλό στόχο: να κάνει τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος. "Η ηθική και πνευματική ακεραιότητα βρίσκεται στην καρδιά του ό,τι κάνει" αναφέρει το WEF, περιγράφοντας το ήθος και τα χαρακτηριστικά της ομάδας. "Πιστεύουμε ότι η πρόοδος θα συμβεί, φέρνοντας σε επαφή ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα, που έχουν την δύναμη και την επιρροή να κάνουν θετικές αλλαγές".

Αυτή είναι μια θεωρία. Σίγουρα μια υγιής συζήτηση θα μπορούσε να είχε γίνει με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, συμμετέχοντα του Νταβός στο παρελθόν, ή με τους διευθύνοντες συμβούλους της Wall Street οι οποίοι καταφθάνουν στο Νταβός κάθε χρόνο για να αναπτύξουν το είδος της "θετικής αλλαγής" που οραματίζονται. Αυτό δεν είναι τόσο ένα "καρφί" για τον Ρώσο πρόεδρο ή τους τιτάνες του χρηματιστηρίου, αλλά μια αναγνώριση ότι η "αλλαγή", όπως το θέτει το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ, συνήθως ισοδυναμεί με εξοντωτικό ανταγωνισμό συμφερόντων και όχι με μια συλλογική άσκηση στην επίτευξη συναίνεσης. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου και ο ιρανός πρόεδρος Χασάν Ρουχανί, οι οποίοι αναμένονται στο φετινό Νταβός, είναι απίθανο να λύσουν τις διαφορές των χωρών τους πίνοντας ποτάκι μετά το σκι.

Με άλλα λόγια, οι καλύτεροι και εξυπνότεροι μπορεί να οδηγούν προσεκτικά την πρόοδο προς τα εμπρός, ή - ανάλογα με τα συμφέροντα τους- να την έχουν "δέσει" στις ιδιωτικές ατζέντες τους.

Στον παλμό του Νταβός

Ο Ντέιβιντ Ρόθκοπφ, διευθύνων σύμβουλος και αρχισυντάκτης του περιοδικού Foreign Policy και πρώην Αναπληρωτής Υφυπουργός Διεθνούς Εμπορίου στην κυβέρνηση Κλίντον, τονίζει και έναν άλλο σημαντικό λόγο που τόσες σημαντικές και διαφορετικές προσωπικότητες πηγαίνουν στο Νταβός: για να διαπιστώσουν το λόγο που πάνε εκεί και οι άλλοι όμοιοί τους.

"Μια φορά αστειεύτηκα, ότι το Νταβός είναι το εργοστάσιο όπου η συμβατική σοφία έχει κατασκευαστεί. Αλλά αυτό δεν είναι καρφί. Είναι απλά το πώς πολλοί άνθρωποι το χρησιμοποιούν: για να έχουν μια αίσθηση των απόψεων που επικρατούν", είπε ο Ρόθκοπφ. "Κάποιοι ακολουθούνε αυτές τις απόψεις. Άλλοι παίρνουν αντίθετες θέσεις. Αλλά είναι ένα πολύ καλό δείγμα των ηγετών και τόσο χρήσιμο για αυτό το είδος της έρευνας της αγοράς".

Το θέμα της φετινής εκδήλωσης είναι "Η Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση", την οποία Σβαμπ περιγράφει κάπως θολά ως "συγχώνευση των τεχνολογιών όπου είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ της φυσικής, ψηφιακής και βιολογικής σφαίρας" και η οποία λέει "θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο ζούμε, εργαζόμαστε και αλληλεπιδρούμε". Τόσο σημαντικές προβλέψεις, αν και είναι συνηθισμένες στο Νταβός, δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να σχεδιάσουν το μέλλον - είναι στη φύση της τεχνολογίας να μετασχηματίζει τον τρόπο που ζούμε, εξάλλου. Και όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση του παρόντος, ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης και η αύξηση της εισοδηματικής ανισότητας θα μπορούσαν να είναι περισσότερο στο επίκεντρο, καθώς μεγάλο μέρος του κόσμου εξακολουθεί να αγωνίζεται να ανακάμψει από την οικονομική κρίση του 2008 και μια νέα καταιγίδα απειλεί να παρασύρει την ανάκαμψη.

Αλλά ο Σβαμπ είναι σίγουρα σε ασφαλές έδαφος, υπογραμμίζοντας τη μετασχηματιστική επίδραση των κινητών επικοινωνιών, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, της τεχνητής νοημοσύνης, της ρομποτικής και άλλων καινοτομιών. Επίσης, ορθώς αναγνωρίζει ότι η τεχνολογία, ελλείψει των κατάλληλων δημόσιων πολιτικών, είναι εξίσου ικανή να διαχωρίσει τους ανθρώπους βάσει εθνικότητας, εκπαίδευσης, εισοδήματος και ευκαιριών, όσο και να τους ενώσει.

Λιγότερο σαφές είναι το τι μπορούν να κάνουν οι ομιλίες υψηλού επιπέδου για να γεφυρώσουν αυτά τα κενά, ειδικά όταν τα κενά αυτά δημιουργούνται και επιβάλλονται από κάποιους που είναι επιφορτισμένοι με την εξάλειψή τους. "Υπάρχει μια ελπίδα μεταξύ πολλών στον τομέα αυτόν, ότι έχουμε προχωρήσει πέρα από τη γεωπολιτική, όταν στην πραγματικότητα γίνεται πολύ πιο επικίνδυνη. Ο αντίκτυπος της 'τέταρτης επανάστασης' σε αυτό το σημείο είναι κρίσιμος και δεν νομίζω ότι πλησιάζουμε στον έλεγχό της", δήλωσε ο Μπρέμερ.

Ψάχνοντας μερικές… καλές γυναίκες

Ίσως η πιο σοβαρή κριτική που ασκείται στο Νταβός όλα αυτά τα χρόνια είναι ότι οι συμμετέχοντες - οι οποίοι πρέπει να κληθούν από το WEF - αντιπροσωπεύουν ένα στενό φάσμα πολιτικών και οικονομικών απόψεων. Το αποτέλεσμα, λένε οι επικριτές είναι μια τάση στη λογική του κοπαδιού, να αποδέχονται γιατροσόφια υπέρ της αγοράς και να διατυμπανίζουν τις αρετές της παγκοσμιοποίησης, αντί να εξετάζουν τα μειονεκτήματά της. Αυτή η κατηγορία είναι πιο αληθινή για το παρελθόν του Νταβός, παρά για τις πιο πρόσφατες εκδοχές, όταν θέματα όπως η ανισότητα, η υπερθέρμανση του πλανήτη και ο καπιταλισμός ήταν ευθέως στο επίκεντρο και ομάδες όπως η Greenpeace και ακτιβιστές καλούνταν να συμμετάσχουν. Αλλά υπάρχει ένας προφανής τρόπος με τον οποίο το φόρουμ θα μπορούσε να γίνει καλύτερο.

"Το κοινό του Νταβός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια καλύτερη ισορροπία των γυναικών, πάνω και πέρα από οτιδήποτε άλλο" δήλωσε ο Ρόθκοπφ. "Το ποσοστό των γυναικών ήταν 16-17 τοις εκατό για πολλά χρόνια. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία γι 'αυτό σε μια εκδήλωση που γίνεται με προσκλήσεις. Είναι δυνατόν να βρεθούν άλλες 1.000 γυναίκες για να υπάρχει κάποια ισορροπία; Φυσικά. Θα πρέπει να γίνει η προσπάθεια. Θα μπορούσε επίσης να υπάρχει καλύτερη συμμετοχή της Ασίας, της Αφρικής και των αναδυόμενων αγορών". Οι επίσημοι του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, έχοντας υπερβολική συνείδηση για τη σημασία της ομάδας, προσπαθούν να καταστήσουν την εκδήλωση περισσότερο αντιπροσωπευτική και χωρίς αποκλεισμούς. Και τέλος, προσθέτει ο Ρόθκοπφ, είναι σημαντικό να θυμάστε αυτό: "Μπορείτε να είστε όσο κυνικοί θέλετε με το Νταβός. Προσπαθούν να κάνουν τη διαφορά, και γι 'αυτό τους αξίζουν διαρκή εύσημα".

cbsnews.com

Διαβάστε περισσότερα