Τζέφρυ Ευγενίδης: «Η λογοτεχνία δεν πρέπει να ασχολείται με την πολιτική»

Τζέφρυ Ευγενίδης: «Η λογοτεχνία δεν πρέπει να ασχολείται με την πολιτική»28.09.2018Πρόσωπα

Για τον Τραμπ, την κρίση και το βιβλίο που του χάρισε το Πούλιτζερ μίλησε ο Ελληνο-ιρλανδός συγγραφέας Τζέφρυ Ευγενίδης

Από τη
Γιώτα Βαζούρα

Ο Ελληνας πατέρας μου θα ήταν ιδιαίτερα περήφανος που βρίσκομαι σήμερα στην Ελλάδα. Ηταν πατριώτης. Μάλιστα, σε όλα τα πλοία του συνήθιζε να δίνει ελληνικά ονόματα, όπως “Γεια σου”. Γι' αυτό κι εγώ, αν και Αμερικανός πολίτης, ήμουν πάντα συνδεδεμένος με τη γενέτειρα

του πατέρα μου».

Για την ελληνικότητά του, τους Μικρασιάτες παππούδες του και το βραβείο Πούλιτζερ που έχει λάβει μίλησε χθες ο Ελληνοϊρλανδός συγγραφέας Τζέφρυ Ευγενίδης, που βρίσκεται αυτές τις μέρες στη χώρα μας, στο πλαίσιο της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 - Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του Δήμου Αθηναίων.

Ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «Αυτόχειρες παρθένοι», που μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τη Σοφία Κόπολα, του πολυβραβευμένου «Middlesex», του «Σενάριου γάμου», αλλά και εσχάτως της συλλογής διηγημάτων «Δελτία παραπόνων» (εκδόσεις Πατάκη) συνομίλησε χθες με τους Ελληνες δημοσιογράφους, προτού ανέβει στην Εναλλακτική Σκηνή του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» για μια συζήτηση εφ' όλης της ύλης με τη συγγραφέα Κάλλια Παπαδάκη. Μάλιστα, ο Ευγενίδης, που έλκει την καταγωγή του από την Προύσα της Μικράς Ασίας, έρχεται στην Ελλάδα 15 χρόνια μετά την τελευταία επίσκεψή του στη χώρα μας.

«Χαίρομαι που ο ερχομός μου εδώ συμπίπτει με την ανακήρυξη της Αθήνας σε Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου. Η ελληνική λογοτεχνία, όταν ήμουν στο σχολείο, με καθόρισε βαθιά και με επηρέασε ως συγγραφέα» σημείωσε ο παγκοσμίου φήμης συγγραφέας, συνεχίζοντας: «Μεγάλωσα σε ένα σπίτι γεμάτο Ελλάδα, δυστυχώς όμως δεν έμαθα ελληνικά. Είναι παράξενο αλλά η ελληνική γλώσσα μού ακούγεται πολύ οικεία. Το ταξίδι αυτό στην Ελλάδα είναι διαφορετικό, καθώς επισκέφθηκα πρώτη φορά και τη Θεσσαλονίκη και έμαθα περισσότερα για τις σχέσεις της πόλης με τη Μικρά Ασία, την περιοχή απ' όπου κατάγονταν οι παππούδες μου. Για μένα αυτή ήταν μια σημαντική και ουσιώδης γνωριμία».

Γεννημένος στο Ντιτρόιτ της Αμερικής, σε μια πόλη η οποία χτυπήθηκε ανελέητα από την κρίση όταν κατέρρευσε η βιομηχανία του αυτοκινήτου, ο Ευγενίδης δήλωσε πως ποτέ δεν τον ενδιέφερε να κάνει πολιτική μέσα από τα βιβλία του. «Η λογοτεχνία για μένα δεν πρέπει να ασχολείται με την πολιτική. Αν ήθελα να κάνω ένα πολιτικό σχόλιο, θα έγραφα σε μια εφημερίδα. Δεν θεωρώ ότι η λογοτεχνία είναι το καλύτερο μέσο για να θίγουμε τα πολιτικά. Είμαι πεπεισμένος πως η λογοτεχνία δεν πρέπει να πιάνεται από το άμεσο και την επικαιρότητα. Η λογοτεχνία είναι σε θέση και σίγουρα μπορεί να τα καταφέρει καλύτερα με κοινωνικά και ιστορικά ζητήματα μακράς διάρκειας, τα οποία θα ξεπερνούν το σήμερα» τόνισε.

Ερωτηθείς για τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζέφρυ Ευγενίδης είπε πως δεν θέλει να «δαιμονοποιήσει την άλλη πλευρά, αλλά θέλει να συμφιλιώσει το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στους ψηφοφόρους προσπαθώντας να τους κατανοήσει», ενώ αποκάλυψε πως σε καμία περίπτωση δεν θα έγραφε σήμερα το βραβευμένο του με Πούλιτζερ μυθιστόρημα «Middlesex», ένα έργο το οποίο έχει για πρωταγωνιστή του έναν άνθρωπο ανάμεσα σε δύο φύλα.

«Σήμερα όλοι συζητούν για το θέμα της ταυτότητας. Είναι μια τάση, θα λέγαμε. Οπότε το θέμα δεν με αφορά. Το βιβλίο μού πήρε εννέα χρόνια για να γραφτεί. Τότε ασχολήθηκα με αυτό, με ενδιέφερε να διερευνήσω ποιο κομμάτι του εαυτού μας είναι θηλυκό και ποιο αρσενικό».

«Καταλαβαίνω τα προβλήματά σας»

Πώς φάνηκε η Ελλάδα της κρίσης στον διάσημο συγγραφέα; Ο Τζέφρυ Ευγενίδης υποστήριξε πως δεν θα ήθελε να πει με σιγουριά, καθώς δεν ήξερε τι έπρεπε να περιμένει να δει. «Η πρώτη μου εντύπωση είναι πως τα πράγματα δεν φαίνονται τόσο άσχημα. Αλλά πήγα μόνο στο κέντρο και έχω να έρθω στην Ελλάδα 15 χρόνια. Μένω στη Νέα Υόρκη και έχω δει πολλά άσχημα. Αισθάνομαι όμως ότι υπάρχει μια καλή διάθεση και ουσιαστικά έχετε αποδεχθεί τα προβλήματά σας. Δεν τα παρατάνε οι άνθρωποι στην Ελλάδα. Συμμετέχω οπτιμιστικά, αλλά καταλαβαίνω ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα εδώ».