Δέκα τρόποι διαχείρισης των καθημερινών μας συγκρούσεων μέσα από την Τέχνη του Πολέμου του Sun Tzu!

Από την Έστα Ράζου

Ζώντας σε μια σκληρή πραγματικότητα στην Ελλάδα του 2018, πολλοί από εμάς ψάχνουμε τρόπους να κερδίσουμε μάχες. Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε καθημερινά συγκρούσεις. Τόσο στο οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον, όσο και μ’ έναν φίλο, μ’ έναν άγνωστο στον δρόμο, αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό.

Είναι πολλές οι φορές που τελειώνοντας μια συζήτηση, μια διεκδίκηση του δίκιου μας σκεφτόμαστε : «Αυτό δεν το είπα» ή « Έκανα λάθος, έπρεπε να απαντήσω έτσι» ή «Εκεί έπρεπε να πω αυτό». Σ’ αυτές λοιπόν

«Η Τέχνη του Πολέμου» του Sun Tzu είναι ένα από τα αρχαιότερα βιβλία στρατηγικής. Γράφτηκε μεταξύ 3ου και 5ου αιώνα π.Χ. και μέχρι τις μέρες μας διδάσκεται από σχολές μέχρι πολυεθνικές εταιρίες με στόχο την «νίκη χωρίς μάχη». Πολλοί από εμάς θα σκεφτούν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Κι όμως. Αν κατανοήσουμε την πολιτική και την ψυχολογία της σύγκρουσης, σύμφωνα με τον Δάσκαλο Sun Tzu, τα έχουμε ήδη καταφέρει.

Στο εγχειρίδιο αυτό διαβάζουμε για το πώς να κάνουμε τον σχεδιασμό μιας μάχης, πως να καταστρώσουμε μια πολιορκία με συγκεκριμένους στρατιωτικούς ελιγμούς, πως να χειριστούμε την δύναμη και την αδυναμία τόσο την δική μας όσο και του αντιπάλου μας, καθώς επίσης μάς επισημαίνει και την χρησιμότητα της τέχνης της προσαρμογής.

Ας δούμε λοιπόν δέκα τρόπους που θα μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε και τελικά να αντιμετωπίσουμε τις όποιες συγκρούσεις της καθημερινότητάς μας.

Όταν ο εχθρός είναι επιτυχημένος προετοιμάσου εναντίον του, όταν είναι δυνατός απόφυγε τον.

Η έννοια της επιτυχίας κρύβει την αμοιβαία αγάπη, την σαφήνεια και την εμπιστοσύνη ανάμεσα στον εχθρό και τους στρατιώτες του. Η προετοιμασία από την μεριά μας θα πρέπει να γίνει νωρίτερα από την σύγκρουση, διαφορετικά θα επέλθει η ήττα. Τον ισχυρό εχθρό θα πρέπει να τον αποφύγουμε μέχρι την στιγμή που θα χαλαρώσει, που θα αφήσει κενό χώρο. Αυτή είναι η ευκαιρία για επίθεση. Όπως λέει και ένας στρατιωτικός οδηγός: «Όταν βλέπεις ένα κενό προωθήσου∙ όταν βλέπεις πληρότητα, σταμάτα».

Κάνε επίθεση όταν είναι απροετοίμαστοι. Κάνε την κίνηση σου όταν δεν θα την περιμένουν.

Δεν πρέπει να αφήσουμε στον εχθρό χώρο και χρόνο για να προετοιμαστεί. Ένας πολέμαρχος είχε πει: «Η πιο αποτελεσματική κίνηση είναι η απροσδόκητη∙ το καλύτερο σχέδιο είναι το άγνωστο».

Ο σχηματισμός και η τακτική που θα χρησιμοποιηθούν από τον στρατό δεν θα πρέπει να αποκαλύπτονται εκ των προτέρων.

Κάτι που όλοι μας γνωρίζουμε είναι πως αποκάλυψη σημαίνει διαρροή. Η ουσία των πολεμικών τεχνών είναι να κρατάς μυστικά και να μην τα φανερώνεις.

Η καλύτερη στρατηγική είναι να καταρρίπτεις τα σχέδια του εχθρού.

Για να εξασφαλίσεις νίκη χωρίς μάχη, λειτούργησε την στιγμή που ο εχθρός έχει μόλις αρχίσει να καταστρώνει την στρατηγική του.

Το να γίνεις αήττητος εξαρτάται από σένα, το να γίνει ο αντίπαλος τρωτός εξαρτάται από αυτόν.

Η αυτογνωσία, η αυτοάμυνα, ο τρόπος διαχείρισης μια κρίσης εξαρτώνται από εμάς. Η κατάλληλη στιγμή για επίθεση είναι στο κενό που θα μας αφήσει ο εχθρός. Το να αντιληφθούμε όμως, το κενό σημείο του αντιπάλου πάλι εξαρτάται από εμάς.

Η αταξία γεννιέται από την τάξη, η δειλία γεννιέται από το θάρρος, η αδυναμία γεννιέται από τη δύναμη.

Για να προσποιηθείς αταξία παραπλανώντας τους αντιπάλους σου, θα πρέπει πρώτα να έχεις απόλυτη τάξη. Για προσποιηθείς δειλία με στόχο να κατασκοπεύσεις τους αντιπάλους σου, θα πρέπει πρώτα να είσαι γενναίος. Για να προσποιηθείς αδυναμία με σκοπό να υποκινήσεις την υπεροψία του αντιπάλου, θα πρέπει πρώτα να είσαι πολύ δυνατός.

Μην επαναλαμβάνεις την τακτική που σου χάρισε τη νίκη, αλλά να προσαρμόζεις τις μεθόδους σου στην απέραντη ποικιλία των περιστάσεων.

Σε κάθε σχηματισμό που ο αντίπαλος μπορεί να κάνει, θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος και προσαρμόσιμος γιατί έτσι θα έρθει η νίκη. Εντόπιζε τις διαφοροποιήσεις και άλλαζε στρατηγική κάθε φορά.

Μην τσιμπάς το δόλωμα του εχθρού.

Έσω προετοιμασμένος και σε εγρήγορση. Κάτι που όλοι γνωρίζουμε αλλά δυστυχώς πέφτουμε στην παγίδα, με αποτέλεσμα τις συνεχείς συγκρούσεις.

Αν περικυκλώσεις τον εχθρό, πρόσφερέ του και μια δίοδο διαφυγής.

Ένας αρχαίος νόμος των αρματηλατών λέει: «Περικύκλωσέ τους από τρεις μεριές και άφησε μια πλευρά ανοιχτή για να τους δείξεις έναν δρόμο για τη ζωή».

Ο στρατός σου πρέπει να είναι σαν μια πέτρα που πέφτει πάνω σ’ ένα αβγό. Το παν είναι ζήτημα αδυναμίας και δύναμης.

Μια πέτρα είναι το απόλυτα γεμάτο. Το πλήρες. Το ολοκληρωμένο. Η δύναμη. Ένα αβγό είναι το απόλυτα κενό. Το τρωτό. Η αδυναμία. Όταν προκαλείς τους αντιπάλους να έρθουν προς το μέρος σου, τότε η δύναμη τους είναι πάντα κενή. Όσο δεν πας προς το μέρος τους, η δύναμη σου είναι πλήρης. Κάνε επίθεση στο απόλυτα κενό με το απόλυτα γεμάτο.

Η Τέχνη του Πολέμου ακολουθεί την Ταοϊστική αρχή ότι η φύση και το σύμπαν δεν είναι περίπλοκα και ότι ο αληθινός δρόμος είναι η απλότητα και όχι το πολύπλοκο. Το σημαντικότερο για τον Δάσκαλο Sun Tzu, είναι να μπορείς να προσαρμόζεσαι σε οποιαδήποτε κατάσταση. Αν βρεις αυτόν τον δρόμο θα νικήσεις. Αν τον χάσεις θα χαθείς. Για να το καταφέρεις θα πρέπει να ξέρεις του άλλους αλλά και τον εαυτό σου. Αν δεν μπορείς να σκιαγραφήσεις και τελικά να ψυχολογήσεις τους άλλους και τον ίδιο σου τον εαυτό θα κινδυνεύεις σε κάθε μάχη. Τελικά, αν ξέρεις τον ουρανό και τη γη, η νίκη είναι απόλυτη. Ο ουρανός μάς δίνει δύναμη μέσω της ολότητάς και της απεραντοσύνης του, ενώ η γη μάς δίνει δύναμη δείχνοντας μας τον τρόπο να είμαστε ταπεινοί και γειωμένοι.

Σύμφωνα με τον Sun Tzu, υπάρχουν τρόποι για να καταλάβουμε ποιος θα νικήσει. Αυτοί που ξέρουν πότε να πολεμούν και πότε να μην πολεμούν είναι νικητές. Αυτοί που διακρίνουν πότε να χρησιμοποιήσουν πολλά και πότε λίγα στρατεύματα είναι νικητές. Αυτοί που αντιμετωπίζουν το απροσδόκητο προετοιμασμένοι είναι νικητές.

«Η Τέχνη του Πολέμου» του Sun Tzu κυκλοφορεί σε αρκετές ελληνικές μεταφράσεις. Αν θέλετε να κατανοήσετε την σύγκρουση δεν έχετε παρά να το αναζητήσετε.