Ο «μαύρος γάτος»!

Του ΗΛΙΑ ΚΑΛΛΙΩΡΑ

Στην Ελλάδα έχουμε μια κακή νοοτροπία: πάντα φταίνε οι «άλλοι». Σχεδόν ποτέ δεν φταίμε εμείς για όλα όσα λέμε ή δεν λέμε και για όλα όσα κάνουμε ή δεν κάνουμε. Με άλλα λόγια, πάντοτε φταίει κάτι άλλο ή κάποιος άλλος: ο «μαύρος γάτος»! Μάλιστα, η παρούσα κρίση έκανε τη «θεωρία του μαύρου γάτου» ακόμη πιο καθαρή, ακόμη πιο αληθινή. Η πρακτική τού ότι «φταίνε όλοι οι άλλοι», εκτός από εμάς, είναι μια ελληνική ιδιαιτερότητα. Παρά το γεγονός ότι οδηγούμαστε σε μια οδυνηρή εθνική οικονομική κάθαρση, εντούτοις,

εμείς οι Έλληνες συνεχίζουμε να χάνουμε τον βηματισμό μας, να χάνουμε ευκαιρίες, να χάνουμε τους τρόπους ώστε να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και τις παραλείψεις μας.
Χάνουμε και δεν μαθαίνουμε από τα παθήματά μας, γιατί με αδιανόητη ευκολία επικαλούμαστε πάντα τον «μαύρο γάτο» και έτσι, χωρίς ενοχές, συνεχίζουμε να κάνουμε πάλι τα ίδια και τα ίδια. Και ενώ γνωρίζουμε ότι κάνοντας το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά δεν μπορούμε να προσδοκούμε διαφορετικό αποτέλεσμα, παρά ταύτα, συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε το ίδιο ακριβώς τροπάριο και τις ίδιες πρακτικές. Ωστόσο, αυτή η επαναλαμβανόμενη πρακτική έφτασε να φθείρει ακόμη και αυτή την ίδια τη βάση της δημοκρατίας μας. Τη δημοκρατία που δεν τη νιώθουμε πλέον κραταιά μέσα μας, δεν την εμπιστευόμαστε. Και που η ίδια, αποσαθρωμένη, φροντίζει να μη «συναντήσει» στον δρόμο της τον «μαύρο γάτο» ή τα αποκαΐδια που της απέμειναν.
Η πραγματικότητα είναι ότι δεν μπορείς να φτιάξεις σκορδαλιά χωρίς σκόρδο, ούτε μια μπυραρία χωρίς μπύρες. Και οι Έλληνες, δυστυχώς, πρέπει να ξεκινήσουν και πάλι από το μηδέν. Το καινούργιο προϋποθέτει τον θάνατο του παλαιού. Δεν μπορούμε να βλέπουμε το καλό στο ιδιωτικό και στο απόλυτα προσωπικό. Το καλό πρέπει να το δούμε στο «εμείς». Δεν μπορεί να βλέπουμε ασύμμετρα τις έννοιες του δικού μας και του μη δικού μας (δημόσιο αγαθό). Δεν μπορούμε να είμαστε εχθροί του συλλογικού και να αδιαφορούμε για τον δημόσιο χώρο ή καλό. Δεν μπορεί να φτάνουμε στο σημείο να απαιτούμε τον θάνατο του εργαλείου (που λέγεται κράτος), επειδή οι ταγοί-χρήστες είναι ανίκανοι και διεφθαρμένοι.
Φτάσαμε στην απόλυτη ηθική παρακμή. Τα πρόσωπα στα οποία εκχωρήσαμε την εξουσία έχασαν την υπόληψή τους, έχασαν το μέτρο. Η βαθιά σημερινή κρίση είναι πρώτιστα ηθική και μετέπειτα πολιτική ή οικονομική. Και παρότι δεν λέω κάτι το πρωτότυπο ή το καινούργιο, η αλήθεια είναι ότι ο «μαύρος γάτος» είναι πάλι εδώ και, μάλιστα, από την ανάστροφη τώρα όψη του! Παρά την τραγική οικονομική συγκυρία, καθόλου δεν φταίνε αυτοί που διορίζουν στη Βουλή απευθείας τους γιους τους, τις κόρες τους, τις συζύγους τους, τους γαμπρούς τους.
Εδώ, το αγαθό και το ωφέλιμο είναι και νόμιμο και το… εγκρίνει ο «μαύρος γάτος». Δεν φταίνε καθόλου αυτοί που διορίζουν άνευ διαγωνισμού και άνευ αξιοκρατίας το συγγενολόι τους, αλλά αυτοί, οι «άλλοι», που δεν κατάλαβαν ότι οι «ταγοί-βολευτές» έκαναν ό,τι έκαναν νομικώς ορθά. Πρώτα χρεοκόπησε η ηθική και μετά χρεοκόπησε η οικονομία. Και μετά μας φταίνε τα γιαούρτι