Ανάγκη εκτόνωσης

Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΝΤΑΣΚΑ

H ψήφιση του νέου και φοβερότερου έως τώρα πακέτου μέτρων σε βάρος του εισοδήματος ευρύτατων στρωμάτων του πληθυσμού βρίσκεται ολοφάνερα σε δυσαρμονία με την προγραμματική συμφωνία, βάσει της οποίας τα τρία κόμματα αποφάσισαν τη συγκρότηση του κυβερνητικού συνασπισμού. Η δικαιολόγηση της ανατροπής των συμπεφωνημένων («τελευταίο πακέτο») δεν είναι πια ούτε η άγνοια των δεδομένων, που ήταν γνωστά και πολυσυζητημένα στο παρελθόν, ούτε νέες απρόβλεπτες εξελίξεις, αλλά η υπαναχώρηση από τις προεκλογικές δεσμεύσεις, με το επιχείρημα ότι η Βουλή

και ο λαός (όπως τεκμαίρεται –όχι με ασφάλεια– από το εκλογικό αποτέλεσμα του Ιουνίου) προέβαλαν την εξασφάλιση της παραμονής στο ευρώ ως το πλέον σημαντικό πρόταγμα, ότι περαιτέρω αυτή η εξασφάλιση μπορεί να προκύψει μόνο σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους και ότι, τέλος, αυτή η συμφωνία μπορεί να προκύψει μόνο εφόσον αποδείξουμε την πειθαρχία μας απέναντι στους δανειστές.
Η βασιμότητα του σκεπτικού είναι αμφισβητήσιμη, όπως άλλωστε αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ούτε κατά την προεκλογική περίοδο, ούτε και στις διαπραγματεύσεις κατάρτισης της προγραμματικής συμφωνίας απασχόλησε τους υπευθύνους των τριών κυβερνητικών κομμάτων το θέμα μίας περιόδου εξέτασης και απόδειξης καλής πίστης απέναντι στους δανειστές, αν και τίποτα ουσιώδες δεν έχει μεσολαβήσει έκτοτε. Το βασικό ζητούμενο είναι, επομένως, η έγκριση μίας τέτοιας ανατροπής από τη Βουλή και ιδανικά από τον λαό. Η επίκληση λόγων ανάγκης ή έκτακτων συνθηκών ή της αοριστίας του προεκλογικού προγράμματος (που οι ίδιοι κατήρτισαν) ή ακόμη χειρότερα η ένοχη σιωπή και η αναπαραγωγή της νομιμοποιητικής του ψεύδους και της αδιαφάνειας λογικής ότι «στην πολιτική υπάρχουν πράγματα που γίνονται, αλλά δεν λέγονται» δεν συμβιβάζονται με ένα δημοκρατικό πολίτευμα, που εδράζεται πάνω στον έλεγχο των κυβερνητικών πράξεων και τη συναίνεση του κοινωνικού σώματος ως ελάχιστων προϋποθέσεων πολιτικής ελευθερίας.
Εάν τα ίδια τα γραπτά των κυβερνητικών κομμάτων, οι ίδιες οι υπογραφές τους δεν είναι ικανές να παραγάγουν, αν μη τι άλλο, ηθική και πολιτική δέσμευση απέναντι στους πολίτες που τα υπερψήφισαν, αλλά και απέναντι στους βουλευτές, οι οποίοι παρείχαν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή τους, τότε; Μπορεί να επιλέγουν να λησμονούν οι υπουργοί της κυβέρνησης, αλλά κανένα κόμμα, ακόμη και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ που έλαβε μέρος στη διαπραγμάτευση και για τα δύο μνημόνια, δεν εξελέγη με σημαία τη διατήρησή τους και την πειθαρχία στα κελεύσματά τους, αλλά με σαφή δέσμευση επαναδιαπραγμάτευσης των όρων τους. Το ότι η επαναδιαπραγμάτευση πρέπει να είναι επιτυχής παραλείπεται ως ευκόλως εννοούμενο.
Ποτέ ένας λαός δεν επιλέγει εκουσίως και ενσυνειδήτως να κυβερνάται από ανίκανους. Η πρόταξη της παραμονής της χώρας στο ευρώ δεν παρουσιάστηκε προεκλογικά ότι βρίσκεται σε αντιπαράθεση με την επαναδιαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου. Η εκ των υστέρων ανακάλυψη μίας τέτοιας αντίθεσης συνιστά, κατά συνέπεια, ευθεία και σοβαρή αθέτηση προεκλογικών δεσμεύσεων