Μήπως υποφέρεις από burn out;

Συναντώ πολλούς ανθρώπους –κυρίως γυναίκες– που έχουν συνηθίσει να δίνουν συνεχώς τόσο πολλά, με αποτέλεσμα να νιώθουν εξαντλημένοι ή ακόμα και να πέφτουν σε κατάθλιψη. Αυτός είναι ο λόγος που ζούμε σε μια κουλτούρα επαγγελματικής εξάντλησης (burnout). Το burnout λειτουργεί συντριπτικά και τα όρια είναι η λύση. 

Η Έρικα ξεκίνησε θεραπεία μετά από παρότρυνση των φίλων της, που την έβλεπαν να καταρρέει. Αν και είχε επίγνωση ότι σπαταλούσε πολλές ώρες στα μέσα κοινωνικής

δικτύωσης και ότι είχε αρχίσει να κλείνεται στον εαυτό της, αμφισβητούσε αν πραγματικά αυτό που βίωνε ήταν εξάντληση (burnout).

Σε πολλές περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της Έρικα, η έλλειψη ορίων οδηγεί σε χρόνια απογοήτευση, παραμέληση των καθηκόντων, κυκλοθυμία και αποφυγή.

Βασικά αίτια burn out:

Δεν γνωρίζετε πότε να πείτε όχι

Παρά το ότι ήξερε ότι πλησίαζε η εποχή που θα ήταν πολύ απασχολημένη στην εργασία της, η Έρικα δεν έκανε καμία προετοιμασία για να ελαφρύνει το φορτίο της.

Αντιθέτως, ήθελε να συνεχίσει να λειτουργεί με τους ίδιους ρυθμούς που είχε και κατά τις τυπικές περιόδους στη δουλειά της. Μάλιστα πρόσθεσε ακόμα μια δραστηριότητα στο πρόγραμμα των παιδιών της κατά την πιο απαιτητική περίοδο του χρόνου.

Χωρίς επιπλέον βοήθεια η Έρικα θα έπρεπε: να ετοιμάζει τα παιδιά και να ετοιμάζεται και η ίδια κάθε μέρα, να πηγαίνει τα κορίτσια στο σχολείο να πηγαίνει στη δουλειά από τις 9 π.μ. μέχρι τις 5 μ.μ., να παίρνει τα παιδιά από το σχολείο, να τα πηγαίνει στις διάφορες δραστηριότητές τους, να ετοιμάζει το δείπνο, να καθαρίζει το σπίτι, να βοηθάει τα κορίτσια με τη μελέτη στο σπίτι, να τα ετοιμάζει για τον ύπνο, να συνδέεται ξανά μέσω διαδικτύου στη δουλειά, να ετοιμάζεται για την επόμενη μέρα και να κοιμάται πέντε με έξι ώρες.

Έπειτα έπρεπε να κάνει πάλι τα ίδια από την αρχή την επόμενη μέρα.

Δεν γνωρίζετε πώς να πείτε όχι

Το «όχι» είναι μια εξαιρετικά δύσκολη λέξη, ειδικά όταν θέλετε να τα κάνετε όλα. Η Έρικα έπρεπε να μάθει να είναι ικανοποιημένη με το να μην τα κάνει όλα κι επίσης να μην επιτρέπει στις κόρες της να αποκτούν εμμονές στο να τα κάνουν όλα.

Βάζετε τους άλλους πάνω από τον εαυτό σας

Η καθημερινή λίστα με τις υποχρεώσεις της Έρικα δεν συμπεριλάμβανε χρόνο για χαλάρωση ή για να ασχοληθεί με τις επιθυμίες της. Δουλειά, σπίτι και παιδιά ήταν οι προτεραιότητες μέσα στη μέρα της. Εκείνη απουσίαζε εντελώς από τη λίστα.

Θέλετε να ευχαριστείτε πάντα τους άλλους

Η Έρικα ήθελε να ευχαριστήσει πολλούς ανθρώπους – τα παιδιά, τον εργοδότη και τους φίλους της. Ήθελε να είναι καλύτερη μητέρα από ό,τι ήταν η δική της. Στην προσπάθειά της να τους κρατάει όλους ευχαριστημένους όμως της έμενε πολύ λίγη ενέργεια για να φροντίσει τον εαυτό της.

Το σύνδρομο του Σούπερμαν («Μπορώ να τα κάνω όλα»)

Κανείς δεν μπορεί να τα κάνει όλα. Το να πιστεύουμε ότι μπορούμε οδηγεί σε burnout. Για να πάρουμε την περίπτωση της Έρικα, παρατηρούσε τις μαμάδες-μπλόγκερ, που αναρτούσαν υπέροχες σέλφι όπου κρατούσαν στην αγκαλιά τους τα άψογα ντυμένα παιδάκια τους. Για πολύ καιρό πίστευε ότι ήταν εφικτό να τα κάνει όλα και να εξακολουθεί να μαγειρεύει νόστιμα γεύματα κάθε μέρα. Δεν είχε συναίσθηση του αγώνα που έδινε μια μέση γυναίκα για να διαχειριστεί την επαγγελματική και προσωπική ζωή και τις διαπροσωπικές σχέσεις της παρά το γεγονός ότι αυτή ήταν και η δική της πραγματικότητα.

Μη ρεαλιστικές προσδοκίες

Η Έρικα έβαζε πλυντήριο σε καθημερινή βάση, μαγείρευε βραδινό, εργαζόταν, πήγαινε τα παιδιά σε διάφορες δραστηριότητες με το αυτοκίνητο κι έπειτα δούλευε από το σπίτι λίγο ακόμα. Οι προσδοκίες της δεν ήταν λογικές, ρεαλιστικές ή εφικτές. Της πρότεινα να κάνει στον εαυτό της μερικές ερωτήσεις: Ποιανού τις προσδοκίες ικανοποιώ; Πιστεύουν τα παιδιά μου ότι θα τους κάνω όλα τα χατίρια; Έχει ανάγκη η οικογένειά μου κάθε βράδυ φαγητά που χρειάζονται μια ώρα προετοιμασία; Έπειτα συλλογίστηκε ότι ίσως οι προσδοκίες της να μην ήταν ρεαλιστικές. Οι προσδοκίες που βασίζονται στην πραγματικότητα δεν οδηγούν στο άγχος.

Δεν σας εκτιμούν για όλα όσα κάνετε

Το burnout της Έρικα δεν επεκτεινόταν και στην εργασία της, επειδή εκεί δεχόταν αναγνώριση για τις προσπάθειές της κι ένιωθε ότι την εκτιμούσαν. Αυτό της έδινε το κίνητρο για να είναι εξαιρετική στη δουλειά της. Στο σπίτι όμως η Έρικα δεν δεχόταν κανέναν έπαινο για τις προσπάθειές της. 

Παρακάτω παρατίθενται μερικά επιπλέον ζητήματα που συνήθως οδηγούν σε burnout. Πράγματα που οδηγούν σε burnout:

Το να ακούτε τους άλλους να παραπονιούνται για τα ίδια πράγματα ξανά και ξανάΤο να κάνετε το καλύτερο δυνατό και να μη λαμβάνετε την εκτίμηση που θα έπρεπε για τη δουλειά που κάνετε Το να δίνετε συμβουλές στους άλλους όταν εκείνοι δεν εκτιμούν την κριτική σας Το να εμπλέκεστε σε διάλογο με ανθρώπους που σας εξαντλούν συναισθηματικά Το να κάνετε πράγματα που δεν σας κάνουν ευτυχισμένους Το να μην έχετε βρει την ισορροπία και την αρμονία στους ρόλους και στα καθήκοντά σας Το να θέτετε υψηλές προσδοκίες στην εργασία, στο σπίτι ή στις σχέσεις σας Το να έχετε τη διαρκή ανάγκη να ελέγχετε καταστάσεις που βρίσκονται έξω από τον έλεγχό σας

*Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο Βάλε τα όρια σου της θεραπεύτριας Nedra Glover Tawwab. Κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Διόπτρα και στο www.dioptra.gr.

Διάβασε πρώτος όλα τα θέματα του iPop.gr στο Google News

Το άρθρο Μήπως υποφέρεις από burn out; εμφανίζεται στο iPop.