Στο Γυάλινο ο Σκουλάς

Στην σκηνή του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου ο Βασίλης Σκουλάς το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, καθώς και στις 25 και 26 του ίδιου μήνα, με καλεσμένους επί σκηνής τον Παντελή Θαλασσινό και τη Γιώτα Νεγκα. Ο εκλεκτός λυράρης και ερμηνευτής, στην κορυφαία στιγμή της πολύχρονης πορείας του, θα παρουσιάσει στο Γυάλινο, τραγούδια από όλο το φάσμα της παραδοσιακής και έντεχνης δισκογραφίας του. Ο ίδιος μίλησε στον Αθήνα 984 και στον

Ερ. Η Λύρα είναι οικογενειακή σας υπόθεση. Πρωτοπαίξατε επαγγελματικά σε έναν γάμο σε ηλικία δώδεκα ετών. Τι σας ώθησε να ξεκινήσετε;

Β.Σ. Καταρχήν η λύρα είναι προέκταση της ψυχής μου. Δεύτερον είναι η κληρονομικότητα, το γονίδιο. Ο προπάππους μου έπαιζε λύρα. Ο παππούς μου λύρα. Ο αδελφός του παππού μου λύρα. Ο οποίος είναι ο αντίστοιχος παππούς του Ξυλούρη. Της μητέρας του ο πατέρας. Και τα αδέλφια του πατέρα μου έπαιζαν λύρα. Ο πατέρας μου ανακάλυψε το ταλέντο του, στα εβδομήντα χρόνια του. Λαϊκός ζωγράφος. Χαρακτηρίστηκε από τον Φρέντι Γερμανό και όχι μόνο, από ξένους και ντόπιους, νεότερος Θεόφιλος. Ζωγραφική και ξυλογλυπτική. Και μέχρι τα 95 του χρόνια. Έχει παραχωρήσει μουσείο στο Δήμο Ανωγίων. Έχουνε πάρει έργα του από Κίνα μέχρι Ιαπωνία και όχι μόνο. Και ο αδελφός του παππού μου μεγάλωσε λαϊκός ποιητής. Ένα περιβάλλον και οικογένεια αλλά και χώρος εκεί που γαλουχήθηκα και μεγάλωσα. Ένας χώρος με πολύ μερακλήδες. Άνθρωποι οι οποίοι είχαν το μεράκι μέσα τους. Που εγώ σα παιδί πήρα αυτά τα ερεθίσματα και μέσα από το γονίδιο, μέσα από το ταλέντο, πρωτόπιασα λύρα στα επτά μου χρόνια και δώδεκα χρονών πράγματι πρωτόπαιξα σε παραδοσιακό γάμο. Και από εκεί και ύστερα σε λαϊκές εκδηλώσεις, κοινωνικές και πανηγύρια και διάφορα. Πορεύτηκα με αυτό σε όλη μου την ζωή.

Ερ. Με συνεργασίες όπως με τον Γιάννη Μαρκόπουλο και εμφανίσεις στο θέατρο, «Καφενείον η Ελλάς» με το θίασο του Γιάννη Βόγλη, αργότερα στον «Καπετάν Μιχάλη», στο Ηρώδειο και τόσες άλλες. Τι σας έμεινε από αυτές τις συνεργασίες; Και αν ακόμα έχετε άγχος όταν βγαίνετε στην σκηνή;

Β.Σ. Πάντα υπάρχει άγχος. Κάθε φορά είναι μια καινούρια φορά. Αισθάνεσαι ένα άγχος, είναι φυσιολογικό και αλίμονο αν δεν υπήρχε αυτό. Γιατί κάθε φορά είναι διαφορετικά.

Ερ. Έχετε πει παλιότερα: «Πιστεύω ότι ανά περιόδους εισβάλλουν διάφορα ξενόφερτα στοιχεία, διότι ανήκουμε στο άρμα της Δύσης και του Χόλυγουντ. Έτσι, κατά καιρούς μας λανσάρουν όλα αυτά που θέλουν να περάσουν γενικότερα στους λαούς και γεγονός είναι ότι επηρεάζονται κυρίως οι νέοι άνθρωποι». Πιστεύετε ότι διανύουμε και μία τέτοια κρίση;

Β.Σ. Αυτό είναι πίσω δεκαετίες που το είχα ξανάεκφράσει. Και δυστυχώς τα περνάμε επιφανειακά. Τα εφήμερα και τα στιγμιαία. Και τα εντάξαμε, γιατί όλες οι εποχές έχουν τις ιδιομορφίες τους. Δυστυχώς, διανύσαμε όλες αυτές τις δεκαετίες με όλο αυτό το ξενόφερτο αλλά όχι το καλό, την καλή πλευρά. Γιατί υπάρχουν και καλές πλευρές, σε όλους τους λαούς. Αλλά αυτό το ευτελισμένο ας το πούμε, που ήταν το χαβαλετζίδικο, το στιγμιαίο που νομίζαμε ότι με αυτόν τον τρόπο θα πορευτούμε και τα λοιπά. Αλλά ο χρόνος έδειχνε κάθε φορά ότι τα απορρίπτεις από την νεανική ηλικία και επανέρχεσαι πάλι στην ταυτότητα σου. Και λειτουργείς πολύ δριμύτερος μετά. Το έχω διαπιστώσει αυτό από τρεις γενιές που έχω εγώ γαλουχήσει. Και έτσι φτάσαμε εδώ που φτάσαμε.

Ερ. Ποια είναι η άποψη σας για καλλιτέχνες που «μπολιάζουν», αν μου επιτρέπετε την έκφραση, την κρητική μουσική με ξένες μελωδίες ή μουσικά όργανα που δεν ανήκουν στα παραδοσιακά όργανα της Κρήτης;

Β.Σ. Κοιτάξτε, όλες τις μουσικές και όλες οι γενιές θα προσπαθήσουν να προσθέσουν κάποια πράγματα. Είναι το ερέθισμα που παίρνει ο καθένας, νομίζοντας ότι αυτό τον εκφράζει ή ότι είναι κάτι που θα κρατηθεί στο χρόνο. Αν δεν έχει ουσία, δεν κρατάει στον χρόνο. Το απορρίπτει ο κόσμος και ο χρόνος. Σημασία έχει το δέντρο. Ο κορμός, η ρίζα. Αν είναι δυνατή και πάνω στο δέντρο, στα κλαδιά θα προσθέσει ο καθένας ένα κλαδί. Αν αυτό δεν έχει ουσία και αντοχή, αυτό το κλαδί θα ξεραθεί και θα απορριφθεί. Αλίμονο αν δεν προσθέσεις, γιατί οι παραδόσεις δεν είναι στατικότητα, γιατί αν ήταν και ξέρω εγώ θα ήταν σαν το νερό που βουρκιάζει, και χρειάζεται αυτό να προσθέτουν και να αφαιρούν και να δημιουργούν. Είναι κάτι πολύ ευχάριστο. Αλλά είπα ότι σημασία έχει ο χρόνος. Τι δύναμη έχει αυτό για να έρθουν και οι επόμενες γενιές απάνω εκεί να πατήσουν και να δημιουργήσουν και να προσθέσουν.

Ερ. Έχετε ταξιδέψει στις τέσσερις άκρες της Γης με την λύρα σας. Ξεχωρίζετε κάποιο μέρος;

Β.Σ. Κάθε μέρος έχει μία διαφορετικότητα και σου δίνει μια διαφορετική πληροφορία. Αλλά πιστέψτε με ότι όσο πιο απομακρυσμένος είναι ο απόδημος ελληνισμός είναι τόσο πιο έντονη είναι η νοσταλγία και το να κρατηθούν ατόφια και με ένα δυναμισμό στις παραδόσεις που κουβαλούν και θέλουν να μεταδώσουν και στα παιδιά τους, που σε γυρίζουν πίσω από την περίοδο από την οποία φύγανε από εδώ και έμειναν εκεί στάσιμοι, εξελισσόμενοι βέβαια μέσα στον τρόπο ζωής εκεί που έχουν ενταχθεί και σε γυρίζουν πίσω στην μνήμη και στις εποχές αυτές και τις έχεις ζήσει. Για μένα είναι πολύ σημαντικό και πολύ έτσι ευχάριστο που έχω αυτές τις εμπειρίες. Υπάρχουν βέβαια και στιγμές άλλες που η μουσική είναι μια διεθνής γλώσσα που επικοινωνεί με όλους τους λαούς, αρκεί να καταθέσεις από την ψυχή σου, να είσαι αληθινός, να είσαι ο εαυτός σου. Και κατά πόσο θα μπεις στον ψυχισμό του και θα επικοινωνήσεις, ξέρω εγώ. Βλέπεις εκφράσεις. Ένα σημαντικό πρόσφατα, πριν από πέντε χρόνια, μια εμφάνιση καλεσμένος από έναν σύλλογο Ελβετών στην Βασιλεία. Αριθμούσαν 400 μέλη, φιλέλληνες, που με είχαν καλέσει σε ένα θέατρο. Κατάμεστο το θέατρο, όλο Ελβετοί. Μπορώ να πω ότι κάμποσοι ήξεραν καλά τα ελληνικά αλλά γνώριζαν οι περισσότεροι την μουσική μας κουλτούρα από την Κρήτη μέχρι την Θράκη. Και είχα εκπλαγεί τότε και δεν μπορώ να σας το εκφράσω: αν δεν το ζήσεις, δεν το αισθανθείς, να είσαι εκεί, να το ζήσεις. Και μάλιστα τους είπα ότι για εμένα ήταν οι μεγαλύτεροι και οι καλύτεροι πρεσβευτές της ελληνικής μουσικής κουλτούρας αλλά όχι μόνο. Γνώριζαν και όλην την ιστορία της Ελλάδας. Και στην μουσική απάνω εκεί είχα εκπλαγεί. Πόσο επικοινωνείς μέσω της μουσικής!

- Έχετε απόλυτο δίκιο σε αυτό. Και όχι μόνο εκεί. Και σε πανεπιστήμια που έχω παίξει στην Αμερική ή στον Καναδά. Στο Γιοχάνεσμπεργκ, στην Αυστραλία, με ξένους μη Έλληνες που είχα βρεθεί κατά καιρούς. Είναι κάτι πολύ σημαντικό.

Ερ. Επιλέγετε πολύ προσεκτικά τους στίχους που θα συνοδεύουν την μουσική σας. Πότε κάνετε την επιλογή; Πότε ο στίχος ξεχωρίζει για εσάς; Για παράδειγμα, στο τραγούδι: «Ήλιος Θεός».

Β.Σ. Α εκεί ήμουν από μικρός πολύ αυστηρός. Μου άρεσαν όχι γιατί είχα μελετήσει, διδάχθηκα με τα δίστιχα τα κρητικά. Είχαν φιλοσοφία, τον έρωτα, όλο αυτό το στοιχείο, που είχαν πραγματικά από μικρό παιδί επηρεάσει πάρα πολύ. Από ένα μικρό δίστιχο μπορείς να διαβάσεις ένα βιβλίο ολόκληρο. Και έτσι ο στίχος παίζει πρωταρχικό, μπορώ να πω, ρόλο.

- Οπότε επιλέγετε πρώτα τον στίχο και στην συνέχεια τον «ντύνεται» με την μουσική...

- Όχι, όχι. Ο στίχος από μόνος του έχει μουσική. Και σου δημιουργεί αυτό το ερέθισμα να επενδύεις πάνω στον στίχο και την μουσική γιατί σου δείχνει τον δρόμο. Αλλά αν αναφέρεστε στο θέμα του «Ήλιος Θεός», εγώ απλώς το είχα ερμηνεύσει. Είναι μουσική του Μιχάλη Νικολούλη και οι στίχοι του Πάρη Μήτσου. Και τόσο πολύ που μου άρεσε, γιατί πραγματικά και στίχος και μουσική είχαν ένα πολύ ωραίο πάντρεμα και αυτό σαν να με ταξίδευε πάνω από την Μεσόγειο. Έτσι να ταξιδεύω πάνω στα σύννεφα και στον καθαρό ήλιο. Πότε να βγαίνω, πότε να μπαίνω. Και βγαίνει μόνο του.

Ερ. Στην σκηνή του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου θα βρεθείτε την Παρασκευή 18, και το Σάββατο 19 Οκτωβρίου, καθώς και στις 25 και 26 του ίδιου μήνα. Τι θα ακούσει το κοινό; Τι θα περιλαμβάνει το ρεπερτόριο της βραδιάς; Ποιοι θα σας συνοδεύσουν;

Β.Σ. Καταρχήν έχω την χαρά να φιλοξενώ και να με τιμούν με την παρουσία τους, τον αγαπητό μου φίλο, Παντελή Θαλασσινό. Αγαπητός σε όλους. Ένας τροβαδούρος, συνθέτης, ερμηνευτής. Καθώς και η «αρχόντισσα», έτσι μου αρέσει να την ονομάζω η Γιώτα Νέγκα. Μια υπέροχη φωνή που έχει πάρα πολλά να δώσει. Και έχουμε επιλέξει στο πρόγραμμα, τραγούδια που έχουν αγαπηθεί και έχουν αγκαλιαστεί από το ευρύτερο κοινό. Όχι γιατί τα άλλα που δεν έχουμε επιλέξει δεν είναι... δεν έχουμε το περιθώριο του χρόνου για να τα εντάξουμε όλα. Και θα ταξιδέψουμε από τον Ψηλορείτη μέχρι την Μεσόγειο, τα νησιά μας και την υπόλοιπη Ελλάδα. Όλα εκείνα τα τραγούδια που τα εκφράζουν και όχι μόνο καθαρόαιμα κρητικά. Αλλά η Κρήτη είναι που θα έχει τον κύριο λόγο.

Ερ. Πότε να περιμένουμε νέα δική σας δισκογραφική δουλειά;

Β.Σ. Υπάρχουν ήδη ηχογραφημένα CD πολύ αξιόλογα. Δεν θέλω να τα ανακοινώσω, είναι έτοιμα. Υπάρχουν και οι δυσκολίες των εταιρειών. Δυστυχώς εγώ ήμουν σε μια εταιρεία η οποία έκλεισε, στην Legend. Είναι και η παραγωγή που την έχουν οι δημιουργοί, ας πούμε. Εγώ απλώς έχω ερμηνεύσει, είναι στα χέρια τους και κοιτάζουν με ποιον τρόπο θα βρουν κάποιο φορέα, δισκογραφική εταιρεία ή κάποιον τρόπο για να τα παρουσιάσουν.

- Οπότε εν αναμονή νέας δουλειάς και από ότι καταλαβαίνω θα είναι «μπόλικο» το υλικό.

- Πράγματι είναι μπόλικο. Είναι γύρω στα πέντε CD, χωρίς τις συμμετοχές. Αυτό το διάστημα έχω συμμετέχει σε κάποια τραγούδια σε πολύ αξιόλογους δημιουργούς και υπέροχα τραγούδια.

Περισσότερες πληροφορίες:

Ώρα προσέλευσης: 22.00. Ώρα έναρξης: 23:00

Γυάλινο : Λεωφόρος Συγγρού 143, Ν. Σμύρνη

Τηλ. 210 9316101

www.gialino.gr