Πώς το Brexit "στοιχειώνει" το συντηρητικό μανιφέστο της Μέι

Η Τερέζα Μέι προχωρά στις γενικές εκλογές του επόμενου μήνα, "οπλισμένη" με ένα μανιφέστο που καταστρέφει κάθε παρατεταμένο φόβο (ή ελπίδα) ενός ήπιου και ημιτελούς Brexit. Η έξοδος της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατατάσσεται στον κατάλογο των «πέντε μεγάλων προκλήσεων» που αντιμετωπίζει το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά του 84σελιδου μανιφέστου του Συντηρητικού Κόμματος. Αλλά το επικείμενο διαζύγιο με τις Βρυξέλλες

μπερδεύει σχεδόν κάθε κεφάλαιο - από το μέλλον της οικονομίας του Ηνωμένου Βασιλείου και τη θέση της Βρετανίας στον κόσμο ως την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την ανεξαρτησία της Σκωτίας και τη μείωση του ελλείμματος.

Η Πρωθυπουργός είναι πολύ σαφής: το Brexit σημαίνει έξοδο από την ενιαία αγορά, από την τελωνειακή ένωση και την επιστροφή του πλήρους ελέγχου της μετανάστευσης της ΕΕ. Εάν κερδίσει τις εκλογές, όπως δείχνουν όλα τα δημοψηφίσματα και υποστηρίζουν οι εμπειρογνώμονες, θα έχει μια ισχυρή εντολή για να το περάσει και στα δύο Κοινοβούλια. Το πιο σημαντικό είναι ότι το μανιφέστο της Μέι βασίζεται στην έννοια της ανανέωσης μέσω του Brexit - αφήνοντας την ΕΕ ως μια χρυσή ευκαιρία να αναδιαμορφώσει τη Βρετανία προς το καλύτερο. Οι παραπομπές σε αυτά που θα μπορούσε να κάνει η κυβέρνηση, που δεν συνδέονται με τις Βρυξέλλες, είναι διάχυτες σε όλο το έγγραφο. Δεν είναι ένα διστακτικό Brexit, που κάνει ό,τι καλύτερο για μια άσχημη δουλειά - είναι απαραίτητο, για να ξανασχεδιαστεί η Βρετανία.

Ιδού οι σημαντικότερες δεσμεύσεις - και αποκαλύψεις- που θα διαμορφώσουν τις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες:

1) Μετανάστευση

Η Μέι δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι κρύβει τα συναισθήματά της σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων. "Όταν η μετανάστευση είναι πολύ γρήγορη και πολύ υψηλή, είναι δύσκολο να οικοδομηθεί μια συνεκτική κοινωνία", δηλώνει το μανιφέστο - μακριά από τον χαλαρό φιλελευθερισμό του προκάτοχου της Ντέιβιντ Κάμερον και των συνεργατών του Τζορτζ Όσμπορν και Μπόρις Τζόνσον. Αντίθετα, η Μέι προσφέρει έναν μικρό συντηρητικό προστατευτισμό από την παγκοσμιοποίηση.
"Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες", δηλώνει το μανιφέστο, "θα είμαστε σε θέση να ελέγξουμε τη μετανάστευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επομένως, θα θεσπίσουμε μια μεταναστευτική πολιτική που θα μας επιτρέψει να μειώσουμε και να ελέγξουμε τον αριθμό των ανθρώπων που έρχονται στη Βρετανία από την Ευρωπαϊκή Ένωση". Είναι μια υπόσχεση που θα δυσκολευτεί πολύ να αποδυναμώσει στις διαπραγματεύσεις της με τις Βρυξέλλες.

Ενώ υπάρχει περιθώριο ελιγμών για το πώς ακριβώς θα λειτουργήσει το σύστημα μετανάστευσης, είναι σαφές ότι οι μελλοντικές κυβερνήσεις της Βρετανίας πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχουν τον αριθμό των ατόμων που προέρχονται από την ΕΕ.

2) Ενιαία αγορά και τελωνειακή ένωση

"Καθώς εγκαταλείπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν θα είμαστε πλέον μέλη της ενιαίας αγοράς ή τελωνειακής ένωσης", δηλώνει το μανιφέστο. Δεν υπάρχει αντιστάθμισμα.
Αντ' αυτού, η Μέι ζητάει "μια βαθιά και ειδική εταιρική σχέση, συμπεριλαμβανομένης μιας συνολικής συμφωνίας ελευθέρων συναλλαγών και τελωνειακών συμφωνιών". Έτσι, στην πραγματικότητα, είναι κάτι που πλησιάζει και τα δύο, με την ικανότητα να πετυχαίνει τις ελεύθερες συναλλαγές στο εξωτερικό, αλλά χωρίς την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων. Το αίνιγμα του Brexit ορίζεται.

3) Η συμφωνία για το διαζύγιο και τα χρήματα

Η γλώσσα του μανιφέστου σχετικά με τον "διακανονισμό των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων του Ηνωμένου Βασιλείου" (με άλλα λόγια, το νομοσχέδιο του διαζυγίου) αντικατοπτρίζει την ήπια γλώσσα της επιστολής της Μέι για το άρθρο 50, την 29η Μαρτίου. Θα επιτευχθεί διευθέτηση "σύμφωνα με το νόμο και στο πνεύμα της συνεχιζόμενης εταιρικής σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ".
Η δυνατότητα του Ηνωμένου Βασιλείου να συνεχίσει να συμμετέχει σε "ειδικά ευρωπαϊκά προγράμματα" παραμένει, σε περίπτωση που, όπως δηλώνει το μανιφέστο, θα ήταν "λογικό να συνεισφέρουμε". Η γραμμή της Μέι από την ομιλία της στο Lancaster House στις 17 Ιανουαρίου, ότι "η εποχή που η Βρετανία είχε τεράστιες εισφορές στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάθε χρόνο θα τελειώσουν", είναι στο μανιφέστο με μια πρόσθετη προειδοποίηση: Δεν θα υπάρξουν "τεράστιες ετήσιες συνεισφορές". Έτσι, ίσως θα υπάρξει μόνο μία πιο μεγάλη.

4) Φόρος

Ο υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Φίλιπ Χάμοντ, απείλησε με έναν φορολογικό παράδεισο στην πόρτα της Ευρώπης, αν υπήρχε μια προσπάθεια οικονομικής πίεσης της Βρετανίας. Κάποιοι τη θεώρησαν μια αδύνατη απειλή - άλλοι συνειδητοποίησαν ότι συνέβαινε ήδη. "Ο φόρος των εταιρειών οφείλεται να μειωθεί στο 17% μέχρι το 2020 - το χαμηλότερο ποσοστό οποιασδήποτε ανεπτυγμένης οικονομίας- και θα παραμείνουμε σε αυτό το σχέδιο", δηλώνει το μανιφέστο. Η ΕΕ, έχοντας επίγνωση της απειλής που προκαλεί μια γιγαντιαία "Σιγκαπούρη του Βορρά", επιθυμεί να εξασφαλίσει ότι υπάρχει κάποια διάταξη σε οποιαδήποτε συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Βρετανίας, η οποία θα περιορίζει τη δυνατότητα της Βρετανίας να συνάψει μια συμφωνία εις βάρος της ΕΕ.

5) Εμπόριο

Για όσους στις Βρυξέλλες εξακολουθούν να ελπίζουν ότι η Βρετανία θα μπορούσε να υποχωρήσει στα σχέδιά της να εγκαταλείψει την τελωνειακή ένωση για να λύσει το ζήτημα των συνόρων στη Βόρεια Ιρλανδία, το μανιφέστο είναι ένα τελευταίο "καρφί στο φέρετρο". Η πρόθεση της Μέι να φύγει είναι ξεκάθαρη, όπως και η δέσμευση για "επίτευξη νέων εμπορικών διαπραγματεύσεων σε όλο τον κόσμο" - κάτι που απαιτεί πρώτα την έξοδο από την τελωνειακή ένωση.

Η υπόσχεση του μανιφέστου για το εμπόριο είναι μια δέσμευση για τη δημιουργία ενός δικτύου "Επιτρόπων Εμπορίου της Αυτού Μεγαλειότητος" σε εννέα διαφορετικές περιοχές σε όλο τον κόσμο. Το μανιφέστο δεσμεύει τους Συντηρητικούς της Μέι σε προ-ανακοινωθέντα σχέδια για παγκόσμιο εμπόριο μετά το Brexit. Η κυβέρνησή της θα "εξασφαλίσει τη σταθερότητα με την υποβολή νέων προγραμμάτων της Βρετανίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου" σε ευθυγράμμιση με τα υπάρχοντα προγράμματα της ΕΕ. Θα επιδιώξει επίσης "να επαναλάβει όλες τις υφιστάμενες συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου της ΕΕ".

Σύμφωνα με τα περισσότερο παρεμβατικά ένστικτα της Μέι, η κυβέρνηση θα παράσχει στήριξη στους εξαγωγείς, με το μανιφέστο να κάνει μια αόριστη υπόσχεση ότι θα εξοπλίσει τις επιχειρήσεις με "τα εργαλεία και τις ευκαιρίες που χρειάζονται για να πετύχουν στην παγκόσμια αγορά".

6) Ανθρώπινα δικαιώματα

Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα εισαχθεί στο νόμο του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ ο νόμος περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Βρετανίας θα παραμείνει εκτελεστός, με τη δέσμευση να μην τον καταργήσει ή να τον αντικαταστήσει "ενώ η διαδικασία του Brexit θα βρίσκεται σε εξέλιξη". Μια συντηρητική κυβέρνηση θα "εξακολουθήσει επίσης να προσυπογράφει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα για τη διάρκεια του επόμενου κοινοβουλίου".

7) Σκωτία

Η αντίθεση των συντηρητικών σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας επαναλαμβάνεται: "Δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία του Brexit και δεν πρέπει να λάβει χώρα εκτός αν υπάρχει δημόσια συγκατάθεση για να συμβεί αυτό".

8) Βόρεια Ιρλανδία

Δεν υπάρχει κάτι πολύ καινούργιο, απλώς μια δέσμευση να "επιδιώξει να διασφαλίσει την προστασία των συμφερόντων της Βόρειας Ιρλανδίας" και να επιτύχει "όσο το δυνατόν λιγότερα σύνορα για τα άτομα, τα αγαθά και τις υπηρεσίες μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας".

9) Διαρθρωτική χρηματοδότηση

Το γιατί μερικές από τις φτωχότερες περιφέρειες της Βρετανίας -αποδέκτες εκατομμυρίων από τα ετήσια κονδύλια της ΕΕ- ψήφισαν να εγκαταλείψουν την ΕΕ, είναι μια σταθερή πηγή προβληματισμού για πολλούς στις Βρυξέλλες. Στο μανιφέστο της, ωστόσο, η Μέι επιμένει ότι τα κεφάλαια αυτά δαπανήθηκαν άσχημα. "Η διαρθρωτική χρηματοδότηση σε επίπεδο ΕΕ σχεδιάστηκε για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, αλλά είναι δαπανηρή η διαχείριση και η κακή στόχευση", λέει το μανιφέστο. "Εφόσον εγκαταλείπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να εξετάσουμε πώς μπορούμε να μειώσουμε και να εξαλείψουμε καλύτερα αυτές τις ανισότητες". Τα επαναπατρισθέντα χρήματα θα διοχετευθούν σε ένα " Ταμείο κοινής ευημερίας του Ηνωμένου Βασιλείου", το οποίο θα δαπανηθεί στις φτωχότερες περιφέρειες της Αγγλίας, καθώς και στη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία.

10) Δικαιώματα των πολιτών

Δεν υπάρχει μονομερής εγγύηση για τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά μια δέσμευση για "εξασφάλιση των παροχών των υπηκόων της ΕΕ στη Βρετανία και των Βρετανών υπηκόων στην ΕΕ". Η χρήση της λέξης "παροχή" αντί "δικαιώματος" μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια στις Βρυξέλλες.

11) Γιβραλτάρ

Το μανιφέστο αναφέρει το Γιβραλτάρ - κάτι που δεν έπραξε το έγγραφο του άρθρου 50 - και δεσμεύεται ότι οι Συντηρητικοί "θα προστατεύσουν τη δημοκρατική ελευθερία του λαού του Γιβραλτάρ και των υπερπόντιων εδαφών μας, για να παραμείνουν Βρετανοί όσο αυτό είναι η επιθυμία τους".

12) Ασφάλεια

Το μανιφέστο δεσμεύεται να συνεχίσει να συνεργάζεται με την ΕΕ "για την καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας" και δεν επαναλαμβάνει τον ισχυρισμό της επιστολής της Μέι, ότι η αδυναμία επίτευξης συμφωνίας θα έθετε σε κίνδυνο τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, η οποία ερμηνεύθηκε ευρέως τότε ως καλυμμένη απειλή.

13) Αλιεία

Σχετικά με το θέμα της αλιείας και το Brexit, το μανιφέστο επιβεβαιώνει τα σχέδια να εγκαταλείψει την Κοινή Αλιευτική Πολιτική της ΕΕ και να αποσυρθεί από τη σύμβαση του 1964 για την αλιεία του Λονδίνου, η οποία χορήγησε δικαιώματα πρόσβασης σε βρετανικά αλιευτικά ύδατα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. "Θα είμαστε πλήρως υπεύθυνοι για την πρόσβαση και τη διαχείριση των υδάτων όπου έχουμε ασκήσει ιστορικά κυριαρχικό έλεγχο", δηλώνει το μανιφέστο.

14) Ενέργεια

Το μανιφέστο συνδέει το Brexit με την ευκαιρία της βιομηχανίας ενέργειας για το Ηνωμένο Βασίλειο: "Αφού εγκαταλείψουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα διαμορφώσουμε την ενεργειακή μας πολιτική με βάση όχι τον τρόπο παραγωγής της ενέργειας αλλά με τα επιθυμητά αποτελέσματα: με την αξιόπιστη και οικονομικά προσιτή ενέργεια, εκμεταλλευόμενοι την βιομηχανική ευκαιρία που παρουσιάζει η νέα τεχνολογία και εκπληρώνοντας τις παγκόσμιες δεσμεύσεις μας για την αλλαγή του κλίματος.

5) Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν αναφέρεται στο μανιφέστο. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ήταν μια πρώιμη κόκκινη γραμμή της Μέι για το Brexit, όπως αναφέρθηκε στη διάσκεψη του Συντηρητικού Κόμματος τον περασμένο Οκτώβριο, είναι εμφανής η απουσία του. Η απόφαση να μην το αναφέρουν θα οδηγήσει σε εικασίες ότι το Λουξεμβούργο θα μπορούσε να συνεχίσει να έχει εξουσία στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της μεταβατικής διαδικασίας ή ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να ανατεθεί διαιτητικός ρόλος στις διαφορές σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα