Νόμπελ Ειρήνης σε κουαρτέτο διαλόγου

Το Κουαρτέτο Εθνικού Διαλόγου της Τυνησίας κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης «για την καθοριστική συμβολή του στην οικοδόμηση μιας πλουραλιστικής δημοκρατίας στην Τυνησία μετά την Επανάσταση των Γιασεμιών του 2011». Το βραβείο έρχεται σχεδόν πέντε χρόνια αφού αυτοπυρπολήθηκε ένας άνεργος πλανόδιος πωλητής, προκαλώντας έναν πολιτικό σεισμό που ανέτρεψε τον αυταρχικό επί χρόνια πρόεδρο της Τυνησίας

Ανάμεσα στις απογοητεύσεις που έφερε το κίνημα που έγινε γνωστό ως Αραβική Άνοιξη – η κατάρρευση της Λιβύης, της Συρίας και της Υεμένης, η επιστροφή ενός στρατηγού στην εξουσία της Αιγύπτου και η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους στο θρησκευτικό «καζάνι» της Συρίας και του Ιράκ - η σχετική επιτυχία της μετάβασης της Τυνησίας προς τη δημοκρατία υπήρξε ένα ίχνος ελπίδας. Το κουαρτέτο αποτελείται από τέσσερις οργανώσεις: την Γενική Εργατική Ένωση της Τυνησίας, τη Συνομοσπονδία Βιομηχανίας, Εμπορίου και Χειροτεχνίας της Τυνησίας, την Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τυνησίας και την Τάξη των Δικηγόρων της Τυνησίας. Όμως, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ τόνισε ότι το βραβείο «απονέμεται σε αυτό το κουαρτέτο, και όχι μεμονωμένα στις τέσσερις οργανώσεις».

«Η Αραβική Άνοιξη προήλθε από την Τυνησία το 2010 και το 2011, αλλά γρήγορα εξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής», δήλωσε η Kaci Kullmann, πρόεδρος της επιτροπής. «Σε πολλές από αυτές τις χώρες, ο αγώνας για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα έχει περιέλθει σε τέλμα ή έχει πληγεί. Η Τυνησία, όμως, έχει δει μία δημοκρατική μετάβαση που βασίζεται στη δυναμική της κοινωνίας των πολιτών, με αιτήματα για σεβασμό των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Η Τυνησία, πρώην γαλλική αποικία που απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1956, υπήρξε το χωνευτήρι της βαρυσήμαντης αλλαγής από όταν ο πλανόδιος πωλητής Μοχάμετ Μπουαζίζι αυτοπυρπολήθηκε, στις 17 Δεκεμβρίου 2010, παρακινώντας γιγαντιαία διαδηλώσεις.

Λίγες μέρες μετά τον θάνατο του πωλητή τον Ιανουάριο του 2011, οι διαδηλώσεις οδήγησαν τον επί χρόνια δικτάτορα της χώρας, Ζιν ελ- Αμπιντίν Μπεν-Αλί στην εξορία. Το ισλαμιστικό κόμμα Ενάχντα κέρδισε τις περισσότερες ψήφους στις βουλευτικές εκλογές τον Οκτώβριο, αλλά όχι και την απόλυτη πλειοψηφία. Τον Αύγουστο του 2012, χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους της Τύνιδας για να διαμαρτυρηθούν για μία πρόταση που, μεταξύ άλλων, αφαιρούσε την πλήρη ισότητα των γυναικών και των ανδρών που εγγυάται το Σύνταγμα του 1956 - και για να αναιρέσουν μια κοσμική πολιτική παράδοση που οι Γάλλοι άφησαν πίσω τους.

Οι τέσσερις ομάδες που τιμήθηκαν με Νόμπελ έπαιξαν βασικό ρόλο στην ομαλή διαπραγμάτευση της Τυνησίας για τη μετάβαση, μετά την κρίση που προκάλεσε η δολοφονία του πολιτικού της αντιπολίτευσης Μοχάμεντ Μπράχμι τον Ιούλιο του 2013. Οι διαδηλώσεις που ακολούθησαν απείλησαν να ανατρέψουν την δημοκρατικά εκλεγμένη «τρόικα» διακυβέρνησης της χώρας, με επικεφαλής το κόμμα Ενάχντα. Η παρέμβαση των ομάδων βοήθησε να ανοίξει ο δρόμος για την ειρηνική παραίτηση της κυβέρνησης και την αντικατάστασή της από μια συντακτική συνέλευση, την έγκριση ενός νέου Συντάγματος και τη διεξαγωγή των βουλευτικών και προεδρικών εκλογών τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2014.

Ωστόσο, η τρέχουσα ειρήνη στην Τυνησία – που επιβλέπεται από ένα συνασπισμό κοσμικών φιλελευθέρων, συνδικαλιστών και ορισμένων υπαλλήλων από την εποχή του Μπεν Άλι - εξακολουθεί να είναι εύθραυστη. Τον Μάρτιο, ισλαμιστές εξτρεμιστές εισέβαλαν στο Εθνικό Μουσείο Μπαρντό στην Τύνιδα, σκοτώνοντας 21 τουρίστες και έναν αστυνομικό και τον Ιούνιο ένας ισλαμιστής ένοπλος σκότωσε 38 ανθρώπους σε ένα παραθαλάσσιο θέρετρο. Τα περισσότερα από τα θύματα ήταν τουρίστες και οι επιθέσεις γκρέμισαν έναν βασικό πυλώνα της οικονομίας. Η κυβέρνηση έκλεισε κάποια τζαμιά που πιστεύεται ότι συνδέονται με εξτρεμιστές.

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα