Πόρνη, Προδότης & Τριάκοντα αργύρια

Μ Ε Γ Α Λ Η ΤΡΙΤΗ εσπέρας: Στις εκκλησιές απόψε, κορυφαίο σε στίχους και μελωδία το δημοφιλές των ευσεβών τροπάριο της Κασσιανής μοναχής του 9ου αιώνα: «Η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή […] οίστρος ακολασίας, ζοφώδης τε και ασέληνος, έρως της αμαρτίας». Υπέρ της μεταμεληθείσας πόρνης oι ικεσίες: «Αμαρτιών μου τα πλήθη και κριμάτων [κρίσεων] σου αβύσσους, τίς εξιχνιάσει ψυχοσώστα Σωτήρ μου;». Το πιο εντυπωσιακό, όμως, στην αποψινή υμνογραφία, είναι η αντίθεση στο δίπολο Πόρνη - Προδότης:

Η πρώτη σθεναρώς εξυμνείται. Ο δεύτερος διαρκώς στιγματίζεται:
«Ήπλωσεν η πόρνη τας τρίχας σοι τω Δεσπότη,
ήπλωσεν Ιούδας τας χείρας τοις παρανόμοις,
η μεν λαβείν την άφεσιν, ο δε λαβείν αργύρια».

- Η ΠΟΡΝΗ εν κλαυθμώ ανεβόα, «δέξαι με μετανοούσαν και σώσον»…

- Ο ΠΡΟΔΟΤΗΣ, μαθητής αχάριστος, λόγω φιλαργυρίας, την χάριν που έπνεε απεμπολών, δολίως εμελέτησεν, έναντι Τριάκοντα αργυρίων τη διά φιλήματος παράδοση: «Τί μοι θέλετε δούναι, καγώ παραδώσω υμίν εις το σταυρώσαι αυτόν;».

(α) Η ΜΕΝ Πόρνη, απ’ τον βόρβορο της πιο κατάπτυστης κοινωνικής υποστάθμης βδελυρής αισχρότητας, «δάκρυα προχέουσα και οδυρομένη», εξιλεώνεται. Κι έκτοτε ως παράδειγμα προβάλλεται η μεταμέλειά της.

(β) Ο ΔΕ Προδότης Ιούδας ο Ισκαριώτης, από την τιμητικότατη θέση ενός εκ των Δώδεκα Μαθητών, καταπίπτει στον βόρβορο της αιώνιας διαπόμπευσης.

Σ Τ Ι Σ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ της Μεγάλης Εβδομάδας εντοπίζονται πενήντα τουλάχιστον αναφορές για την προδοσία που διέπραξε, φιλαργυρίας ένεκεν, ο Ιούδας και τα Τριάκοντα αργύρια που εισέπραξε για να διαπράξει την προδοσία.

- ΑΠΟ τη Μεγάλη Δευτέρα κιόλας και το «εις προδοσίαν εκίνησαν τον Ιούδα», μέχρι και της Μεγάλης Παρασκευής το «δεύρο δη, μιαρέ, φονευτά μαθητά και τον τρόπον της κακίας σου δείξον μοι, δι’ όν γέγονας προδότης του Χριστού».

- ΤΟΝ στηλιτεύει σωρηδόν και κατά ριπάς η υμνογραφία της Μεγάλης Πέμπτης: «Τυφλούται τω πάθει της φιλαργυρίας», «ο δε παράνομος Ιούδας ουκ ηβουλήθη συνιέναι». Πριν δε από το τέταρτο εκ των Δώδεκα Ευαγγελίων, ψάλλεται το, «έστησαν τα Τριάκοντα αργύρια την τιμήν του Τετιμημένου». Μεγάλη Παρασκευή, με αηδία, θυμούνται τον Προδότη και τα Εγκώμια του Επιτάφιου: «Μωρέ και τυφλέ πανολεθρότατε άσπονδε, τρισάθλιε, παράφρονα, πώς χρυσώ απεμπολείς τον φωταυγή;»…

Π Ε Ν Τ Ε ΟΜΩΣ αιώνες πριν από τον Ιούδα, το 480 π.Χρ, αισχρότερος ανά τους αιώνας προδότης αναδείχθηκε ο Εφιάλτης ο Μαλιεύς. Μετά την τριήμερη νικηφόρα άμυνα των Ελλήνων στα Στενά των Θερμοπυλών, μ’ επικεφαλής της ΕΛ.ΔΥ.Θ. τον Λεωνίδα της Σπάρτης κι ενώ βρισκόταν σε αμηχανία ο βασιλεύς των Περσών Εισβολέων - Κατακτητών, έσπευσε αυτοπροσώπως στον Ξέρξη, πρόθυμος για προδοτική συναλλαγή, το ανδράποδο «Εφιάλτης ο Ευρυδήμου ανήρ Μηλιεύς».

Πρόδωσε τους υπερασπιστές της πατρίδας. Κι οδήγησε «περί λύχνων αφάς» από την Ανοπαία Ατραπό τις περσικές ορδές του Υδάρνη, στα νώτα των Θερμοπύλαρχων, «μέγα τι παρά βασιλέος δοκέων οίσεσθαι», καθώς περιέγραψε στο VII-213 της Ιστορίης του ο Ηρόδοτος το «κερδαλεώτερον» αντίτιμο της προδοσίας του Εφιάλτη: Αρχαιότερο συνώνυμο των Τριάκοντα αργυρίων.

- Ο ΜΕΝ ΙΟΥΔΑΣ, τελικά, «απέστρεψε τα Τριάκοντα αργύρια και απελθών απήγξατο», δηλαδή κρεμάστηκε, καθώς έγραψε ο Ματθαίος στο πέμπτο Ευαγγέλιο της Μεγάλης Πέμπτης (κζ΄ 3-32),

- Ο ΔΕ ΕΦΙΑΛΤΗΣ, επικηρυγμένος από τους Πυλαγόρες αντιπροσώπους των Αμφικτυόνων που συνεδρίαζαν στην Πυλαία, δολοφονήθηκε τελικά απ’ τον Τραχίνιο Αθηνάδη, καθώς έγραψε ο Ηρόδοτος.

Σ Τ Η Ν ΙΣΤΟΡΙΑ των Ελλήνων και της χριστιανικής οικουμένης, στη συνείδηση των ανθρώπων, ουδεμία πόρνη έμεινε ποτέ κατάπτυστη. Ο Εφιάλτης, όμως, κι ο Ιούδας έμειναν. Αμφότεροι, συνώνυμα του πλέον βεβορβορωμένου βορβόρου…
Καλήν Ανάστασιν.
ΛΑΖΑΡΟΣ Α. ΜΑΥΡΟΣ