Η Τερέζα Μέι βάζει «σύνορα»

Σχέδιο για άμεσο τερματισμό της «ελεύθερης μετακίνησης» Ευρωπαίων προς τη Βρετανία
Και το Συμβούλιο της Ευρώπης, όμως, αποφάσισε χθες να δημιουργήσει μηχανισμό αναστολής της απελευθέρωσης θεωρήσεων διαβατηρίων για πολίτες τρίτων χωρών

Με περιορισμούς αναμένεται ότι θα γίνεται σύντομα η διακίνηση στη Βρετανία, μετά την απόφαση της Βρετανίδας Πρωθυπουργού Τερέζα Μέι να θέσει τέρμα στην ελεύθερη μετακίνηση Ευρωπαίων πολιτών προς τη Βρετανία υπό τη μορφή που τη γνωρίζουμε, από τον ερχόμενο κιόλας μήνα.

Εκτός όμως από την απόφαση της Τερέζα Μέι,

περιορισμοί φαίνεται πως θα υπάρχουν και στη διακίνηση πολιτών τρίτων χωρών στην Ε.Ε. μετά την έγκριση χθες από το Συμβούλιο της Ευρώπης του κανονισμού για τη δημιουργία μηχανισμού αναστολής της απελευθέρωσης των θεωρήσεων διαβατηρίων (visa waiver), o οποίος θα μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις υπάρχουσες σχετικές συμφωνίες, καθιστώντας ευκολότερο για τα κράτη μέλη να καταγγέλλουν συνθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε αναστολή.

Την ίδια ώρα ανατέθηκε στην Κομισιόν να αποστέλλει τις ετήσιες εκθέσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τον βαθμό στον οποίο οι τρίτες χώρες εξακολουθούν να πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια απαλλαγής θεωρήσεων.

Στις 15 Μαρτίου η ενεργοποίηση
Στη Βρετανία, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Πρωθυπουργός Τερέζα Μέι θα ανακοινώσει σύντομα την ενεργοποίηση του Άρθρου 50, με βάση το οποίο όσοι πολίτες χωρών-μελών της Ε.Ε. θα πηγαίνουν στη Βρετανία δεν θα έχουν το αυτόματο δικαίωμα παραμονής στη χώρα μετά το Brexit. Η ενεργοποίηση του Άρθρου 50 αναμένεται να γίνει γύρω στις 15 Μαρτίου.

Επίσης, αναμένεται ότι η Τερέζα Μέι θα ανακοινώσει ότι όσοι Ευρωπαίοι πολίτες θα έχουν μεταβεί στη Βρετανία πριν από εκείνη την ημερομηνία, θα έχουν όλα τα δικαιώματά τους εγγυημένα, εφόσον το ίδιο ισχύσει και για τους Βρετανούς στην Ε.Ε. - όσο καιρό και αν χρειαστεί για να επιτευχθεί αυτή η συμφωνία.

Το χρονικό σημείο του διαχωρισμού
Οι νομικές υπηρεσίες της κυβέρνησης της Βρετανίας φέρονται να έχουν πει στην Πρωθυπουργό ότι θα ήταν παράνομο να περιορίσει την εγγύηση των δικαιωμάτων των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν ήδη στη Βρετανία μόνο σε όσους ήταν στη χώρα πριν από την ημερομηνία του δημοψηφίσματος για το Brexit.

Αντίθετα, η κυβέρνηση έχει το νομικό δικαίωμα να ορίσει την ημερομηνία επίκλησης του Άρθρου 50 ως χρονικού σημείου διαχωρισμού των Ευρωπαίων πολιτών με ή χωρίς αυτόματο δικαίωμα παραμονής στη χώρα.

Η κυβέρνηση θέλει να ορίσει την ημερομηνία επίκλησης του Άρθρου 50 ως ημερομηνία αλλαγής των κανόνων της ευρωπαϊκής μετανάστευσης, ώστε να αποφευχθεί ένα κύμα αφίξεων κατά τη διετία που θα μεσολαβήσει μέχρι την οριστική έξοδο από την Ε.Ε.

Για τους Ευρωπαίους πολίτες
Ως προς το τι θα ισχύει για τους Ευρωπαίους που θα μεταβούν στη Βρετανία μετά την ενεργοποίηση του Άρθρου 50, το σενάριο που παρουσιάζουν οι βρετανικές εφημερίδες περιλαμβάνει έναν συνδυασμό καθεστώτος βίζας και περιορισμών στην πρόσβαση στα κρατικά επιδόματα πρόνοιας.

Το σχέδιο προβλέπει τη χορήγηση βίζας εργασίας διάρκειας πέντε ετών για πολίτες της Ε.Ε. που θα πηγαίνου στη Βρετανία έχοντας θέση εργασίας σε τομείς της οικονομίας που θα χρειάζονται έμψυχο δυναμικό - ειδικευμένο ή ανειδίκευτο. Ωστόσο, οι νέοι μετανάστες δεν θα έχουν δικαίωμα διεκδίκησης επιδομάτων πρόνοιας καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στη χώρα.

Πού θα χρειαστεί προσωπικό
Πόσες βίζες θα μπορούν να χορηγούνται και σε ποιους τομείς της οικονομίας θα καθορίζεται από ανεξάρτητη επιτροπή. Τομείς που θεωρείται ότι θα χρειάζονται προσωπικό από το εξωτερικό είναι μεταξύ άλλων αυτοί των τεχνικών υπολογιστών, της υγείας και της κοινωνικής περίθαλψης, της γεωργίας και της φιλοξενίας.

Αυτό και άλλα σχέδια συζητήθηκαν σε κρίσιμη συνεδρίαση της υπουργικής επιτροπής για το Brexit την περασμένη εβδομάδα.
Δεν έχει διευκρινιστεί, ωστόσο, πώς οι νέοι κανονισμοί -οι οποίοι δεν αναμένεται να γίνουν νόμος του κράτους πριν από τις αρχές του επόμενου χρόνου- θα εφαρμοστούν αναδρομικά στις περιπτώσεις Ευρωπαίων μεταναστών που θα έχουν μεταβεί στη Βρετανία από την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 και μετά.

Άμπερ Ραντ: Ναι μεν, αλλά
Μιλώντας στο τηλεοπτικό κανάλι ITV, η Υπουργός Εσωτερικών Άμπερ Ραντ είπε ότι ναι μεν το Brexit θα βάλει τέλος στην ελεύθερη μετακίνηση όπως τη γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, σημείωσε όμως ότι ο αριθμός των μεταναστών δεν θα μειωθεί ξαφνικά μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ε.Ε.

Η Άμπερ Ραντ φάνηκε να συμφωνεί με την τοποθέτηση του Υπουργού Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις κατά την επίσκεψή του στην Εσθονία την περασμένη εβδομάδα ότι «θα χρειαστούν χρόνια και χρόνια» πριν καλυφθούν όλες οι ανάγκες σε εργατικό δυναμικό σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας από Βρετανούς εργαζόμενους - αφήνοντας δηλαδή ανοιχτό το ενδεχόμενο η Βρετανία να δέχεται για μεγάλο διάστημα μετά το Brexit ανειδίκευτους εργάτες από την Ευρώπη.

Η Ε.Ε. για τις θεωρήσεις για τρίτες χώρες
Χθες, τα 28 κράτη μέλη του Συμβουλίου ενέκριναν τον κανονισμό για τη δημιουργία μηχανισμού αναστολής της απελευθέρωσης των θεωρήσεων διαβατηρίων (visa waiver), o οποίος θα μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις υπάρχουσες σχετικές συμφωνίες, καθιστώντας ευκολότερο για τα κράτη μέλη να καταγγέλλουν συνθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε αναστολή, επιτρέποντας στην Κομισιόν να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό με δική της πρωτοβουλία.

Επιπλέον ανατίθεται στην Ευρωπιακή Επιτροπή να αποστέλλει τις ετήσιες εκθέσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τον βαθμό στον οποίο οι τρίτες χώρες εξακολουθούν να πληρούν τα απαραίτητα κριτήρια απαλλαγής θεωρήσεων.

Οι περίοδοι αναφοράς και προθεσμιών
Οι πιθανοί λόγοι για την αναστολή επεκτάθηκαν και περιλαμβάνουν τη μείωση στη συνεργασία για την επανεισδοχή μεταναστών, την πιθανότητα σημαντικής αύξησης στο ποσοστό απόρριψης των αιτήσεων επανεισδοχής, συμπεριλαμβανομένων των υπηκόων τρίτων χωρών προς διαμετακόμιση, καθώς και τη σημαντική αύξηση του κινδύνου για τη δημόσια τάξη ή την εσωτερική ασφάλεια των κρατών μελών.

Η χρήση του μηχανισμού θα είναι ευκολότερη λόγω της συντόμευσης των περιόδων αναφοράς και προθεσμιών, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ταχύτερη διαδικασία. Ειδικότερα, η περίοδος αναφοράς για τη σύγκριση των συνθηκών που οδήγησαν στην αναστολή της κατάστασης κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους ή πριν από την απελευθέρωση της visa μειώνεται από 6 σε 2 μήνες.

Η αναστολή μπορεί να προκληθεί από την κοινοποίηση ενός κράτους μέλους ή από την Κομισιόν. Εάν η κοινοποίηση γίνεται με απλή πλειοψηφία, η Κομισιόν θα πρέπει να εκδίδει εκτελεστική απόφαση για την προσωρινή αναστολή της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για ορισμένες κατηγορίες υπηκόων τρίτων χωρών, για περίοδο εννέα μηνών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Κομισιόν θα ξεκινά έναν «ενισχυμένο διάλογο» με την ενδιαφερόμενη για την αποκατάσταση των περιστάσεων εν λόγω τρίτη χώρα.

Η υποχρέωση της Κομισιόν
Αν οι συνθήκες που οδήγησαν στην αναστολή διαιωνίζονται, η Κομισιόν οφείλει να εκδίδει, το αργότερο δύο μήνες πριν από τη λήξη των εννέα μηνών, κατ' εξουσιοδότηση πράξη προσωρινής κατάργησης της απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης για περαιτέρω περίοδο 18 μηνών, για όλους τους υπηκόους της οικείας τρίτης χώρας.

Παράλληλα θεσπίζεται και ένας μηχανισμός παρακολούθησης με σκοπό τη διασφάλιση ότι οι τρίτες χώρες στις οποίες έχει χορηγηθεί απαλλαγή από τη θεώρηση κατόπιν διαλόγου θα συνεχίζουν να πληρούν τα κριτήρια και στο μέλλον.