Επίθεση σε αμάχους με χημικά

Ο στρατός της Συρίας αρνείται πως φέρει την ευθύνη, όπως του καταλογίζεται, υποδεικνύοντας τους αντάρτες
Δεκάδες οι νεκροί. Εκατοντάδες κάτοικοι της πόλης υποφέρουν από αναπνευστικά προβλήματα και άλλα συμπτώματα. Ιατρικές πηγές στη Χαν Τσεϊχούν κάνουν λόγο για λιποθυμίες, έμετους και για την παρουσία αφρού στο στόμα των θυμάτων

Μια από τις πιο τραγικές σελίδες στην πολύχρονη ιστορία του πολέμου στη Συρία γράφτηκε χθες, καθώς φαίνεται πως έγινε χρήση χημικών εναντίον άμαχου πληθυσμού. Σύμφωνα με το Συριακό

Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και την Ένωση Οργανώσεων Ιατρικής Περίθαλψης, οι νεκροί κυμαίνονται μεταξύ 58 και 100 (οι δύο οργανώσεις δίνουν διαφορετικά στοιχεία) από την αεροπορική επιδρομή κατά της υπό ανταρτικό έλεγχο πόλης Χαν Τσεϊχούν, της επαρχίας Ιντλίμπ, της βορειοδυτικής Συρίας. Ανάμεσά τους ήταν και 11 παιδιά. «Τα θύματα υπέκυψαν μετά τη μεταφορά τους στο νοσοκομείο. Ήταν άμαχοι στο σύνολό τους», δήλωσε ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου Ραμί Αμπντελραχμάν.

Η συριακή αντιπολίτευση κατηγόρησε το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ για την αεροπορική επιδρομή -κατά την οποία θεωρεί ότι χρησιμοποιήθηκαν οβίδες με τοξικό αέριο- και ζήτησε την επείγουσα σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας και την έναρξη έρευνας. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ο θάνατος των 100 οφείλεται σε ασφυξία, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία για την ταυτοποίηση του αερίου που χρησιμοποιήθηκε.

Δεκάδες άλλοι κάτοικοι της πόλης υποφέρουν από αναπνευστικά προβλήματα και άλλα συμπτώματα. Ιατρικές πηγές στην Χαν Τσεϊχούν κάνουν λόγο για λιποθυμίες, έμετους και για την παρουσία αφρού στο στόμα των θυμάτων της «χημικής επίθεσης». Φωτογραφίες δείχνουν μέλη της οργάνωσης Λευκά Κράνη να ξεπλένουν με νερό τα θύματα της επίθεσης. Χθες βράδυ υπολογιζόταν ότι περίπου 400 άτομα υπέφεραν από αναπνευστικά προβλήματα.

Σύμφωνα με την ΕΟΙΠ, αρχικά επλήγη η Χαν Σεϊχούν, πριν στοχοποιηθούν το κέντρο επειγόντων περιστατικών των Λευκών Κρανών και το νοσοκομείο αλ Ράχμα. «Καταγράψαμε πάνω από 40 πλήγματα από τις 06:30», ανέφερε η ΕΟΙΠ. «Ο απολογισμός συνεχίζει να αυξάνεται, όπως και οι επιδρομές στην περιοχή της Ιντλίμπ καθώς και οι επιθέσεις χωρίς τη χρήση χημικών όπλων στη Χάμα», ανέφερε.

Υποψίες του ΟΗΕ και της ΕΕ
Η επαρχία Ιντλίμπ, η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο μίας συμμαχίας Σύρων ανταρτών και τζιχαντιστών, γίνεται συστηματικά στόχος επιθέσεων των δυνάμεων του καθεστώτος της Δαμασκού και της ρωσικής αεροπορίας. Έχει επίσης πληγεί από αεροπορικές δυνάμεις του υπό τις ΗΠΑ συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους. Το συριακό καθεστώς αρνείται ότι χρησιμοποιεί χημικά όπλα στον πόλεμο που έχει προκαλέσει τον θάνατο 320.000 ανθρώπων από τον Μάιο 2011. Έχει επικυρώσει τη Σύμβαση για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων.

Πολλές οι κατηγορίες
Τον Οκτώβριο του 2016, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δέχτηκε έκθεση η οποία συνεπέραινε ότι ο στρατός του καθεστώτος της Δαμασκού είχε εξαπολύσει επίθεση με χημικό αέριο (χλώριο) κατά της πόλης Κμένας, στην επαρχία Ιντλίμπ, στις 16 Μαρτίου του 2015. Σε προηγούμενη έκθεση, η επιτροπή έρευνας (Joint Investigative Mechanism, JIM) είχε φθάσει στο συμπέρασμα ότι στρατιωτικά ελικόπτερα είχαν κάνει χρήση αερίου χλωρίου εναντίον τουλάχιστον δύο κωμοπόλεων της επαρχίας Ιντλίμπ, των κοινοτήτων Ταλμένες στις 21 Απριλίου 2014 και Σαρμίνε στις 16 Μαρτίου 2015.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση τοποθέτησε στις 20 Μαρτίου σε μαύρη λίστα τέσσερεις ακόμη Σύρους στρατιωτικούς που κατηγορούνται ότι έκαναν χρήση «χημικών όπλων κατά του άμαχου πληθυσμού» το 2014 και το 2015, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΕ. Στις αρχές του Μαρτίου, ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων ανακοίνωσε πως ερευνά οκτώ περιπτώσεις επιθέσεων που φέρεται ότι έγιναν με τοξικό αέριο στη Συρία από τις αρχές του 2017.

Ο συνασπισμός της συριακής αντιπολίτευσης ανακοίνωσε χθες ότι «το αποτρόπαιο σημερινό έγκλημα» θυμίζει την επίθεση που πραγματοποιήθηκε το 2013 κατά της ανατολικής Γούτα -κοντά στη Δαμασκό- και την ευθύνη για την οποία είχε επιρρίψει στο καθεστώς της Δαμασκού και το οποίο η διεθνής κοινότητα «άφησε ατιμώρητο».

Τον Αύγουστο 2013, το καθεστώς κατηγορήθηκε ότι χρησιμοποίησε αέριο σαρίν σε επίθεση κατά δύο περιοχών που τελούσαν υπό ανταρτικό έλεγχο κοντά στη Δαμασκό με 1.400 νεκρούς, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον. Τον Σεπτέμβριο, ρωσο-αμερικανική συμφωνία για τη διάλυση του συριακού χημικού οπλοστασίου πρόλαβε τα αμερικανικά στρατιωτικά πλήγματα κατά του καθεστώτος της Δαμασκού.

Συγκεντρώνουν στοιχεία
Μια επιτροπή έρευνας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα εγκλήματα πολέμου στη Συρία ανακοίνωσε χθες πως άρχισε να συγκεντρώνει στοιχεία, όσον αφορά τις καταγγελίες περί επίθεσης με χημικά όπλα στην επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας και της επίθεσης, λίγο αργότερα, σε ένα νοσοκομείο όπου διακομίστηκαν οι τραυματίες.

Σε μια ανακοίνωση με την οποία καταδικάζει την επίθεση, η Επιτροπή Έρευνας για τη Συρία του ΟΗΕ αναφέρει ότι η χρήση χημικών όπλων, όπως και η εσκεμμένη στοχοθέτηση ιατρικών εγκαταστάσεων, «συνιστούν εγκλήματα πολέμου και σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.

Είναι επιτακτικό οι δράστες τέτοιων επιθέσεων να κατονομάζονται και να λογοδοτούν», τονίζει ακόμη η ανεξάρτητη επιτροπή αυτή, της οποίας ηγείται ο Πάουλου Πινιέιρου, ένας Βραζιλιάνος εμπειρογνώμονας. Η επιτροπή προσθέτει πως «διεξάγει αυτήν τη στιγμή έρευνα» για την επίθεση αυτή με «χημικά όπλα».

Έκτακτη σύνοδος
Παράλληλα, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα συνεδριάσει εκτάκτως σήμερα, στις 5 το απόγευμα, προκειμένου να ενημερωθεί για την επίθεση με τοξικά αέρια στη Συρία. «Προφανώς ανησυχούμε πολύ για το τι συνέβη με την επίθεση με χημικά όπλα στη Συρία και γι' αυτό θα συνεδριάσουμε εκτάκτως αύριο το πρωί», δήλωσε η εκπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Νίκι Χέιλι μιλώντας στους δημοσιογράφους. Οι ΗΠΑ ασκούν αυτόν τον μήνα την προεδρία του 15μελούς Συμβουλίου Ασφαλείας. Τη σύγκληση του ΣΑ ζήτησαν η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο μετά τις πληροφορίες για τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς στην ανταρτοκρατούμενη πόλη Χαν Σεϊχούν.

Η «φρικιαστική» επίθεση με χημικά όπλα στην επαρχία Ιντλίμπ έγινε, «εξ όσων αντιλαμβανόμαστε, από αέρος», δήλωσε νωρίτερα ο ειδικός απεσταλμένος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τη Συρία Σταφάν ντε Μιστούρα και πρόσθεσε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας θα συνεδριάσει για να απαιτήσει οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν. Η επίθεση αυτή «ήταν φρικιαστική» και «ζητάμε, και είμαι βέβαιος ότι θα γίνει μια συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας γι' αυτήν, ώστε να υπάρξουν ξεκάθαρη ταυτοποίηση, απόδοση ευθυνών, λογοδοσία», είπε ο ντε Μιστούρα κατά τη διάρκεια μιας συνόδου στις Βρυξέλλες για το μέλλον της Συρίας.

Διαψεύδουν κατηγορηματικά
Ο στρατός της Συρίας διέψευσε, πάντως, ότι ευθύνεται για τη χρήση χημικών όπλων. «Η διοίκηση του στρατού διαψεύδει κατηγορηματικά ότι χρησιμοποίησε οποιαδήποτε χημική ή τοξική ουσία στο Χαν Σεϊχούν σήμερα», αναφέρει χθεσινή ανακοίνωση που μετέδωσε το κρατικό συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA. Στην ανακοίνωση προστίθεται ότι ο συριακός στρατός «ουδέποτε χρησιμοποίησε, οποιαδήποτε στιγμή, σε οποιαδήποτε τοποθεσία» της Συρίας χημικά όπλα και «δεν θα το πράξει ούτε στο μέλλον».

Η επαρχία της Ιντλίμπ, όπου έγινε η επίθεση, ελέγχεται σχεδόν ολόκληρη από μια συμμαχία ανταρτών και τζιχαντιστών, κυρίως αυτών του πρώην βραχίονα της αλ Κάιντα στη Συρία. Ο συριακός στρατός υποστήριξε ότι είναι οι αντάρτες αυτοί που ευθύνονται για την τραγωδία. «Οι τρομοκρατικές οργανώσεις και εκείνοι οι οποίοι τις υποστηρίζουν φέρουν την ευθύνη για τη χρήση χημικών και τοξικών ουσιών και αδιαφορούν για τις ζωές των αθώων αμάχων», τόνισε η διοίκηση των συριακών ένοπλων δυνάμεων στην ανακοίνωση που μετέδωσε το SANA.

Τίθεται υπό αμφισβήτηση η ειρηνευτική διαδικασία
Η επίθεση «με τοξικό αέριο» στη βορειοδυτική Συρία «θέτει υπό αμφισβήτηση» την ειρηνευτική διαδικασία ανάμεσα στο καθεστώς και τους αντιπάλους του, δήλωσε, στο μεταξύ, στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μοχάμαντ Σάμπρα, επικεφαλής των διαπραγματευτών της αντιπολίτευσης.

«Το έγκλημα αυτό θέτει υπό αμφισβήτηση το σύνολο της ειρηνευτικής διαδικασίας (...) Αν ο ΟΗΕ είναι ανίκανος να εμποδίσει το καθεστώς να διαπράττει τέτοια εγκλήματα, πώς θα επιτύχει μια πολιτική διαδικασία με προοπτική μια μετάβαση (στη Συρία);», αναρωτήθηκε ο Σάμπρα, ο οποίος εκπροσώπησε την αντιπολίτευση στον τελευταίο γύρο των διαπραγματεύσεων στα τέλη Μαρτίου στη Γενεύη.

Ιδιαίτερα ανήσυχος ο ΟΑΧΟ
Ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ) εξέφρασε χθες την «έντονη ανησυχία» του μετά την επίθεση. Ο ΟΑΧΟ, που εδρεύει στη Χάγη, σε ανακοίνωση που εξέδωσε, τόνισε ότι «ανησυχεί έντονα για τη φερόμενη επίθεση με χημικά όπλα» που σημειώθηκε στο Χαν Σεϊχούν, μια περιοχή στα νότια της επαρχίας του Ιντλίμπ.

Προς το παρόν, ο Οργανισμός «συγκεντρώνει και αναλύει πληροφορίες από όλες τις διαθέσιμες πηγές» και θα ανακοινώσει στη συνέχεια τα συμπεράσματά του. «Ο ΟΑΧΟ καταδικάζει κατηγορηματικά τη χρήση χημικών όπλων από οποιονδήποτε και αν γίνεται, σε οποιοδήποτε μέρος και κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες», πρόσθεσε.

Ο Οργανισμός, στον οποίο ο ΟΗΕ έχει αναθέσει την καταστροφή των χημικών όπλων σε όλον τον κόσμο, είχε αναλάβει επίσης να ερευνήσει παρόμοιες καταγγελίες για χρήση χημικών όπλων στη Συρία αφότου η κυβέρνηση του Προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ επικύρωσε τη Σύμβαση για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων, το 2013.