Ο "μυστικος κωδικασ" των αγορων

Ρεπορτάζ : Λεωνίδας Στεργίου
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Κάποιοι παρατηρούν τα «ημερομήνια» για να προβλέψουν τον καιρό του έτους. Στην αρχαία Ελλάδα αναζητούσαν τους οιωνούς στον καπνό και σε άλλες εποχές παρατηρούσαν το πέταγμα των πουλιών για να προβλέψουν...
το μέλλον. Υπάρχουν «οιωνοί» για επενδυτές; Υπάρχουν, δηλαδή, κάποια «πρόδρομα σημάδια» που προοιωνίζονται το μέλλον των αγορών και των οικονομιών; Η απάντηση είναι «ναι» και μάλιστα η παρατήρηση αυτών των δεικτών-οιωνών έχουν εξελιχθεί σε επιστήμη και έχουν αναπτυχθεί ειδικά τμήματα, όπου απασχολούνται εξειδικευμένοι αναλυτές. Βέβαια, δεν έχουν να κάνουν με το πέταγμα των πουλιών ή την κατεύθυνση του καπνού. Πρόκειται για καθαρά οικονομικούς και χρηματοοικονομικούς δείκτες, οι οποίοι συνδέονται με κάποια σχέση με την πραγματική οικονομία. Ή συνδέονται με κινήσεις ορισμένων που γνωρίζουν... νωρίτερα. Το να προβλέψει κάποιος τις αγορές παραμένει κάτι εξαιρετικά δύσκολο και οι δείκτες προσφέρουν μόνο ενδείξεις κάποιων τάσεων, ειδικά όταν αγγίζουν ακραία επίπεδα. Το σκεπτικό είναι απλό: πώς μπορείς να προβλέψεις το μέλλον; Αρκεί να ερμηνεύσεις σωστά τα δεδομένα του σήμερα. Κάποια από αυτά εξηγούν εξελίξεις που θα δούμε αργότερα. Επίσης, κάποια από αυτά συμβαίνουν διότι κάποιοι γνωρίζουν ή «στοιχηματίζουν» σε μια εξέλιξη στο μέλλον. Ωστόσο, πολλές φορές η ανάγνωση των δεικτών δεν δίνει ξεκάθαρα σημάδια και κάποιος πρέπει να ερμηνεύσει την Πυθία. Ο δείκτης της «όρεξης» Ενα μέγεθος που προδίδει το πότε ανοίγει ή κλείνει η όρεξη των επενδυτών για ρίσκο είναι η διακύμανση των τιμών. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο αναλυτής της Credit Suisse από το Λονδίνο, Αντώνης Κουτσούκης, η αυξημένη διακύμανση, π.χ. στις τιμές των μετοχών, σημαίνει αυξημένη αβεβαιότητα. Σημαίνει ότι οι επενδυτές αρχίζουν να «κουράζονται», να φοβούνται και να είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τις μετοχές και να τοποθετηθούν σε άλλες μορφές επένδυσης με μικρότερο ρίσκο. Επομένως, η εναλλακτική για τους επενδυτές αυτούς θα είναι αγορές με μικρότερο ρίσκο, όπως είναι τα ομόλογα. Συνεπώς, κάποιος μπορεί να εισέλθει σε μια αγορά πριν σημειωθεί η μαζική εισροή κεφαλαίων από τη μετατόπιση επενδύσεων, π.χ. από μετοχές σε ομόλογα. Αν ο επενδυτής προβλέψει σωστά, τότε θα αγοράσει ομόλογα σε χαμηλότερες τιμές και θα τα πουλήσει σε υψηλότερες στους επόμενους. Ο κ. Κουτσούκης εξηγεί ότι η μετατόπιση επενδύσεων από υψηλότερο σε χαμηλότερο ρίσκο ή το αντίστροφο δεν παρατηρείται μόνο, για παράδειγμα, μεταξύ μετοχών, ομολόγων, εμπορευμάτων κ.λπ., αλλά και μεταξύ διαφόρων κλάδων της ίδιας μορφής επένδυσης. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση που οι επενδυτές επιθυμούν μικρότερο ρίσκο και πωλούν τραπεζικές μετοχές κι αγοράζουν μετοχές εταιρειών κοινής ωφέλειας ή τροφίμων. Ή πωλούν ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας και αγοράζουν ομόλογα του πυρήνα του ευρώ. Οπως και να έχει, η διακύμανση μας δείχνει πότε «ανοίγει ή κλείνει η όρεξη για κίνδυνο των επενδυτών» και μπορούμε να μαντέψουμε την επόμενη κίνηση. Ωστόσο, η αξιολόγηση της διακύμανσης