Γαλλία: Θεσμοθετήθηκε η παρακολούθηση από τις μυστικές υπηρεσίες

Σε μια χρονική στιγμή που οι Αμερικανοί βουλευτές επανεξετάζουν την επέκταση των αρμοδιοτήτων ευρείας επιτήρησης που έχει αναλάβει η κυβέρνηση μετά την 11η Σεπτεμβρίου, η κάτω βουλή του Γαλλικού Κοινοβουλίου έκανε ένα μεγάλο άλμα προς την αντίθετη κατεύθυνση, ψηφίζοντας με συντριπτική πλειοψηφία την έγκριση ενός νομοσχεδίου που θα δώσει στις αρχές το δικαίωμα για μία ιδιαίτερα ενοχλητική, όπως χαρακτηρίζεται από πολλούς, εγχώρια κατασκοπεία, χωρίς σχεδόν καμία δικαστική εποπτεία. Το νομοσχέδιο, το οποίο επεξεργάζονται από το περασμένο

έτος, πηγαίνει τώρα στη Γερουσία, όπου φαίνεται πιθανό να περάσει, αφού δόθηκε νέα ώθηση στην αντίδραση στις τρομοκρατικές επιθέσεις μέσα και γύρω από το Παρίσι τον Ιανουάριο και ειδικότερα μετά τις επιθέσεις στη σατιρική εφημερίδα Charlie Hebdo.

Καθώς οι αρχές προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τους εκατοντάδες γάλλους πολίτες που ταξιδεύουν προς και από το πεδίο της μάχης στο Ιράκ και τη Συρία για να διεξάγουν τζιχάντ, στρατολογούμενοι κυρίως από το Διαδίκτυο, τα νέα μέτρα θα δώσουν στις μυστικές υπηρεσίες το δικαίωμα να συγκεντρώσουν δυνητικά απεριόριστα ηλεκτρονικά δεδομένα.

«Ο τελευταίος νόμος περί πληροφοριών έγινε το 1991, όταν δεν υπήρχαν ούτε κινητά τηλέφωνα, ούτε Internet» δήλωσε ο πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς. Οι διατάξεις, όπως περιγράφονται σήμερα, θα επιτρέψουν στις υπηρεσίες πληροφοριών να αξιοποιήσουν τα κινητά τηλέφωνα, να διαβάζουν τα email και θα αναγκάσουν τις εταιρείες του Διαδικτύου να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις τους ώστε να επιτραπεί στην κυβέρνηση να ελέγχει εξονυχιστικά σχεδόν κάθε επικοινωνία των συνδρομητών τους. Θα μπορούν επίσης να επεξεργάζονται μεταδεδομένα με παρόμοιο τρόπο με αυτόν της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι υπηρεσίες πληροφοριών θα μπορούν επίσης να ζητήσουν το δικαίωμα να τοποθετήσουν κρυμμένα μικρόφωνα σε ένα δωμάτιο ή σε αντικείμενα όπως τα αυτοκίνητα ή τους υπολογιστές, ή να τοποθετήσουν κεραίες για να καταγράψουν τηλεφωνικές συνομιλίες ή μηχανισμούς που καταγράφουν μηνύματα κειμένου. Αυτό θα ισχύει τόσο για τους γάλλους πολίτες όσο και για τους αλλοδαπούς.

Ο Βαλς έκανε το ασυνήθιστο βήμα στις αρχές του περασμένου μήνα να παρουσιάσει προσωπικά το νομοσχέδιο στην Εθνοσυνέλευση και να υπερασπιστεί τα μέτρα, τα οποία ήδη έχουν βρει αντίσταση από κάποιους δικηγόρους, εταιρείες του Διαδικτύου και ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πράγματι, ο νόμος έρχεται σε αντίθεση με την ένθερμη συζήτηση που διεξάγεται αλλού στην Ευρώπη για τον καλύτερο τρόπο εξισορρόπησης των πολιτικών ελευθεριών και των δικαιωμάτων της ιδιωτικής ζωής. Η συμβολή των νέων τεχνολογιών έχει κάνει ακόμη πιο εύκολο για τις τρομοκρατικές ομάδες, όπως το Ισλαμικό Κράτος, να στρατολογούν νέους Ευρωπαίους. Τον περασμένο μήνα, σχεδόν με απροσδόκητη επιτυχία, οι γαλλικές αρχές αποκάλυψαν ένα σχέδιο για επίθεση σε τουλάχιστον μία εκκλησία κοντά στο Παρίσι, από έναν ένοπλο που φαίνεται ότι είχε ενθαρρυνθεί από το Διαδίκτυο και από μαχητές στη Συρία, χωρίς ποτέ να έχει πάει εκεί. Η ανάπτυξη της παγκόσμιας επικοινωνίας, ωστόσο, έχει επίσης ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις να αναζητήσουν επεκτατικές και μερικές φορές ανεξέλεγκτες εξουσίες εποπτείας, όπως αποκαλύφθηκε και με την υπόθεση Σνόουντεν το 2013.

Το κείμενο του προτεινόμενου νόμου ορίζει ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών μπορεί να προτείνουν την επιτήρηση για την προστασία της «εθνικής ανεξαρτησίας, της ακεραιότητας του γαλλικού εδάφους και της εθνικής άμυνας» και για την «πρόληψη της τρομοκρατίας». Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των «μεγάλων επιστημονικών, βιομηχανικών και οικονομικών συμφερόντων» και να «αποτρέψει τις επιθέσεις στην δημοκρατική μορφή των θεσμών», καθώς και για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Γάλλοι δικαστές και δικηγόροι επικαλούνται, επίσης, την ανάγκη για εποπτεία στην κριτική τους για το νόμο.

Ο νέος νόμος θα δημιουργήσει μια Εθνική Επιτροπή για τον Έλεγχο Τεχνικών Πληροφοριών 13 μελών, η οποία θα αποτελείται από έξι δικαστές του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Εφετείου, τρεις εκπροσώπους της Εθνοσυνέλευσης, τρεις γερουσιαστές από την άνω βουλή του γαλλικού κοινοβουλίου και έναν τεχνικό εμπειρογνώμονα. Τυχόν αίτημα για να ξεκινήσει η παρακολούθηση θα πρέπει να περάσει από την Επιτροπή. Ωστόσο, εάν η Επιτροπή αποφασίσει κατά της παρακολούθησης, θα μπορούσε να παρακαμφθεί από τον πρωθυπουργό.

Ενώ, θεωρητικά, ο πρωθυπουργός θα ενεργεί ανεξάρτητα, θα είναι μάλλον δύσκολο να αντιταχθεί στις μυστικές υπηρεσίες, επειδή είναι πολύ πιθανόν να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με πιθανούς τρομοκρατικούς ή εγκληματικούς στόχους. Η μόνη δικαστική εποπτεία είναι μια διάταξη που επιτρέπει στην Επιτροπή να υποβάλει καταγγελία στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Όσο για τα μεταδεδομένα, θα πρέπει να ταξινομούνται ηλεκτρονικά, και μόνο αν τα sites που επισκέφθηκε κάποιος ή οι αναζητήσεις που πραγματοποίησε συνιστούν ύποπτη συμπεριφορά.

Ενάντια στη νομοθεσία είναι περισσότερες από 800 εταιρείες του Διαδικτύου, web hosts, προγραμματιστές λογισμικού, επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου και άλλων ψηφιακών επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν ξεκινήσει μια εκστρατεία κατά της νομοθεσίας με το σύνθημα «Ούτε Περιστέρια Ούτε Κατάσκοποι» (το «περιστέρι» στη γαλλική αργκό αναφέρεται σε κάποιον που είναι αποδιοπομπαίος τράγος).

«Το αίτημα οι εταιρείες του Διαδικτύου να χρησιμοποιούν τα μαύρα κουτιά είναι μια απαίτηση που ισχύει στη Ρωσία» δήλωσε η Cynthia Wong, δικηγόρος και ανώτερος ερευνητής στο Διαδίκτυο στη Human Rights Watch. «Η Γαλλία δεν είναι Ρωσία όσον αφορά την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά αν το κάνει αυτό, νομιμοποιεί αυτή τη συμπεριφορά από τη Ρωσία και άλλα καταπιεστικά καθεστώτα», είπε. Ενάντια στη νομοθεσία είναι επίσης ομάδες για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες, οι οποίες ζητούν περισσότερη προστασία από τη νομοθεσία. Όπως το έθεσαν κάποιοι, αναφερόμενοι στο μυθιστόρημα του Τζορτζ Όργουελ «1984», η ρύθμιση αυτή δημιουργεί έναν «Γάλλο Μεγάλο Αδελφό».

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα