Έκθεση κατηγορεί το καθεστώς Άσαντ για μαζικά βασανιστήρια

Μια μέρα πριν αρχίσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες στη Γενεύη, ένας σύρος αξιωματικός που αυτομόλησε παρέδωσε φωτογραφικά αρχεία σε εμπειρογνώμονες, με στοιχεία για μαζικής κλίμακας βασανιστήρια και δολοφονίες. Τα ντοκουμέντα αφορούν σχεδόν 11.000 κρατουμένους και δείχνουν σκελετωμένες σορούς και τραύματα από βασανιστήρια. Τα στοιχεία εξετάστηκαν από τρεις νομικούς, πρώην εισαγγελείς σε διεθνή δικαστήρια, οι οποίοι τα αξιολογούν ως αξιόπιστα και τα διαβίβασαν στον ΟΗΕ. Εάν ευσταθούν τα συμπεράσματα της έκθεσης, μπορεί να οδηγήσουν

ακόμη και σε κατηγορίες για τέλεση εγκλημάτων πολέμου. Η έκθεση συντάχθηκε με εντολή των αρχών του Κατάρ, το οποίο υποστηρίζει την συριακή αντιπολίτευση.

Στις φρικιαστικές φωτογραφίες εμφανίζονται σοροί κρατουμένων των συριακών δυνάμεων ασφαλείας που έχουν φέρουν διάφορα τραύματα από βασανιστήρια, όπως σημάδια από στραγγαλισμό ή βγαλμένα μάτια. Τα περισσότερα πτώματα, που ανήκουν ως επί το πλείστον σε νεαρούς, είναι αποστεωμένα και δείχνουν να έχουν υποστεί μακρά περίοδο ασιτίας. Οι φωτογραφίες προέρχονται από έναν Σύρο που αυτομόλησε και αναφέρεται με το ψευδώνυμο «Καίσαρας». Οι αρχές του Κατάρ ανέθεσαν την εξέταση των στοιχείων και την σύνταξη έκθεσης σε τρεις νομικούς, με βάση το Λονδίνο, που έχουν θητεία σε διεθνή δικαστήρια για εγκλήματα πολέμου. Πρόκειται για τους σερ Ντέσμοντ ντε Σίλβα, πρώην επικεφαλής εισαγγελέας του ειδικού δικαστηρίου για τη Σιέρρα Λεόνε, τον Ντέιβιντ Κρέιν, που συμμετείχε στο ίδιο δικαστήριο και τον σερ Τζέφρι Νάις, εισαγγελέα στη δίκη του Μιλόσεβιτς. Οι τρεις νομικοί εξέτασαν τα στοιχεία -περίπου 55.000 φωτογραφίες- καθώς και τον ίδιο τον πρώην σύρο αξιωματικό, για περίοδο δέκα ημερών. Όπως αναφέρουν στην έκθεση, θεωρούν τα στοιχεία αξιόπιστα.

Ο «Καίσαρας» υποστηρίζει ότι καθήκον του ήταν η φωτογράφιση των κρατουμένων και δεν ήταν ο ίδιος παρών σε βασανισμούς. Στην έκθεση περιγράφει ωστόσο ένα αυστηρά δομημένο γραφειοκρατικό σύστημα. Η διαδικασία που ακολουθούσαν, υποστηρίζει, αφορούσε κρατουμένους που είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια της κράτησής τους από τις συριακές δυνάμεις. Οι σοροί μεταφέρονταν σε στρατιωτικά νοσοκομείο, όπου πήγαιναν ένας ιατροδικαστικής και ένας δικαστικός για την έκδοση του πιστοποιητικού θανάτου. Έργο του «Καίσαρα» ήταν η φωτογράφιση των πτωμάτων. Ο πληροφοριοδότης υποστηρίζει ότι σκοπός της διαδικασίας ήταν αφενός να εκδοθεί το πιστοποιητικό χωρίς οι οικογένειες των νεκρών να δουν τα πτώματα και αφ’ ετέρου να επιβεβαιωθεί ότι είχαν εκτελεστεί οι διαταγές για βασανισμό. Οι οικείοι ενημερώνονταν ότι οι κρατούμενοι υπέστησαν ανακοπή ή είχαν προβλήματα με το αναπνευστικό.

Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε στον Guardian πως η έκθεση πυροδοτεί το κλίμα των συνομιλιών στη Γενεύη, παρότι το καθεστώς Άσαντ φαίνεται να έχει κάνει προόδους σε πολλούς τομείς.

theguardian.com