Δεν χαρίζεται στα άκρα η Ευρώπη

Η ευρωπαϊκή οικονομία, όπως και η γεωπολιτική  τάξη βρίσκονται σε κρίση. Η ανεργία, η λιτότητα και οι εντάσεις μεταξύ των κρατών οδηγούν πολλούς παρατηρητές να ισχυρίζονται πως οι πολιτικές συνθήκες προσομοιάζουν με αυτές της δεκαετίας του 1930. Αυτό όμως είναι λάθος.

Μέχρι τώρα, το πολιτικό κέντρο έχει αντέξει παντού. Το εκπληκτικό δεν είναι η ανάδυση του εξτρεμισμού, αλλά το πόσο σπάνιος είναι, αν αναλογιστούμε το βάθος και την διάρκεια της κρίσης που ζούμε.

Ο φόβος για εξτρεμισμό είναι μεγαλύτερος στην Γαλλία.

Στις εκλογές του περασμένου Απρίλη, τα ακραία κόμματα κέρδισαν πόντους. Δεν υπήρχε όμως καμιά αμφιβολία, πως στο τέλος, ο νικητής θα ήταν ένα από τα δυο συμβατικά κόμματα, συνεπώς δεν υπήρχαν επιπτώσεις για όσους ψήφισαν τα άκρα.

Οι βουλευτικές όμως εκλογές που ακολούθησαν,  ήταν διαφορετικές. Αν οι ακραίοι κέρδιζαν και τότε τα ίδια ποσοστά με τις προεδρικές εκλογές, το κοινοβούλιο θα γέμιζε από εξτρεμιστές. Τελικά όμως, οι  ψηφοφόροι έκαναν πίσω. Το Εθνικό Μέτωπο της Marine Le Pen κέρδισε δυο μόλις έδρες, από τις 577 στην Κάτω Βουλή,  ενώ όλα μαζί τα κεντροαριστερά και κεντροδεξιά mainstream  πολιτικά σχήματα κέρδισαν 560 έδρες.

Στην Ισπανία, η  οικονομική κατάσταση είναι χειρότερη από αυτήν της Γαλλίας. Ο ένας στους τέσσερις Ισπανούς είναι άνεργος, ενώ κάθε μήνα αναγγέλλονται επιπλέον μέτρα λιτότητας. Και όμως, οι τελευταίες εκλογές απλά προκάλεσαν μια βαρετή εναλλαγή κυβέρνησης από την κεντροαριστερά προς την κεντροδεξιά. Με εξαίρεση μια μικρή αύξηση στα ποσοστά του σκληροπυρηνικού κόμματος της Ενωμένης Αριστεράς, τα ακραία κόμματα δεν τα πήγαν ιδιαίτερα καλά.

Η Πορτογαλία είναι η πιο βραδέως αναπτυσσόμενη οικονομία της Δ. Ευρώπης, τα τελευταία 10-15 χρόνια. Οι τελευταίες της εκλογές έγινα πριν από 15 μήνες, παράλληλα με την οικονομική διάσωση της χώρας από πλευράς της τρόικας. Το κυβερνών κεντροαριστερό κόμμα έχασε 9% σε σχέση με τις αμέσως προηγούμενες εκλογές. Η νικηφόρα κεντροδεξιά πρόσθεσε 10 ποσοστιαίες μονάδες στο ενεργητικό της. Δεν σημειώθηκε όμως καμιά αύξηση στα ποσοστά των άκρων, ούτε υπήρξε καμιά ένδειξη πως ο πορτογαλικός λαός θέλει να επιστρέψει στις απολυταρχικές πρακτικές του παρελθόντος.

Η Ιταλία, σε αντίθεση με τους μεσογειακούς της γείτονες, δεν χρειάστηκε μέχρι στιγμής κάποια εξωτερική βοήθεια. Όπως όμως η Πορτογαλία, έτσι κι αυτή υποφέρει από χαμηλούς οικονομικούς δείκτες από το 2008. Σήμερα βυθίζεται στην ύφεση.

Η μεγαλύτερη όμως επίπτωση της οικονομικής κρίσης ήταν αντί-πολιτική. Το κίνημα των Πέντε Αστέρων του διαδικτυακού ακτιβιστή Beppe Grillo εμφανίστηκε από το πουθενά στις τοπικές εκλογές του περασμένου Μάιου, και δεν μπορεί κανείς να το τοποθετήσει στο πολιτικό φάσμα. Αν και ο Grillo υποστηρίζει ακραίες οικονομικές θέσεις, όπως η έξοδος από το ευρώ και η κήρυξη στάσης πληρωμών στα χρέη της Ιταλίας, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το κίνημα του πάει κόντρα στις βασικές δημοκρατικές αρχές.

Ακόμη και στην Ελλάδα, όπου οι οικονομικές και πολιτικές αποτυχίες ήταν τ