"Αν ο Άσαντ καταλάβει το ανατολικό Χαλέπι θα νομίζει ότι έχει κερδίσει τον πόλεμο"

Οι αντάρτες χάνουν επειδή η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ δεν έρχονται να τους βοηθήσουν, γράφει ο Patrick Cockburn.

Οι συριακές ένοπλες δυνάμεις σχεδόν έχουν καταλάβει όλες τις περιοχές των ανταρτών στο θύλακα στο ανατολικό Χαλέπι, στη μεγαλύτερη νίκη τους κατά τα πέντε χρόνια πολέμου. Οι επαναστατικές ένοπλες δυνάμεις, που αρχικά υπολογίζονταν ότι αριθμούν μεταξύ 8.000 και 10.000 μαχητές, έχουν υποχωρήσει ή εμποδίζονται πιο εύκολα από ό,τι αναμενόταν. Είναι ακόμα πιθανό ότι ένας σκληρός πυρήνας θα παραμείνει στα ερείπια, αλλά ο Πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ

θα είναι πρόθυμος να συντρίψει κάθε αντίσταση που απομένει ώστε να μπορεί να παρουσιάσει την πτώση του ανατολικού Χαλεπίου ως καθοριστικό σημείο καμπής στη σύγκρουση.

Μπορεί αυτό να είναι αλήθεια; Υπάρχουν τόσοι πολλοί "παίκτες" με τόσο διαφορετικές ατζέντες στο συριακό εμφύλιο πόλεμο, που και στο παρελθόν τα "σημεία καμπής" αποδείχθηκε ότι δεν ήταν έτσι. Αλλά αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό από όσα έχουμε δει μόνο στο Χαλέπι είναι ότι οι εξωτερικοί σύμμαχοι της ένοπλης αντιπολίτευσης στον Άσαντ -η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και, σε μια κάπως διαφορετική κατηγορία, οι ΗΠΑ- δεν έχουν έρθει να διασώσουν τους αντάρτες τους οποίους έχουν υποστηρίξει στο παρελθόν.

Κατά τα τελευταία πέντε χρόνια, οι ξένες δυνάμεις και όχι οι εγχώριες ομάδες στη Συρία ήταν αυτές που έχουν υπαγορεύσει ποιος κερδίζει ή χάνει σε κάθε δεδομένη στιγμή. Όταν ο Άσαντ έχανε πήγε στους Ρώσους, τους Ιρανούς, τους Ιρακινούς και τη Χεζμπολάχ και ζήτησε περισσότερη στήριξη. Ομοίως, οι αντάρτες αναζήτησαν τους εξωτερικούς τους συμμάχους όταν υποχωρούσαν. Αυτή τη φορά, δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Η ρωσική στρατιωτική επέμβαση τον Σεπτέμβριο του 2015 τελικά και οριστικά έγειρε την πλάστιγγα υπέρ της εξουσίας του Άσαντ.

Η Τουρκία, που δεν υποστηρίζονταν από καμία ξένη δύναμη και ενεπλάκη στον αγώνα της με τους Κούρδους και το Ισλαμικό Κράτος, έχει σε μεγάλο βαθμό παραμείνει αμέτοχη για την τύχη του ανατολικού Χαλεπίου. Το κύριο μέλημά της είναι το de facto συριακό κουρδικό κράτος, που εκτείνεται σε όλη τη βόρεια Συρία ακριβώς νότια των συνόρων της. Το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και η επακόλουθη εκκαθάριση καθιστά αμφίβολο το πόσο αποτελεσματικά μπορεί να παρέμβει ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε αυτό το στάδιο του πολέμου.

Η Σαουδική Αραβία ανέλαβε το 2013 από το Κατάρ ως ο μεγαλύτερος αραβικός σύμμαχος των ανταρτών. Μέχρι αργά τη Δευτέρα, οι Σαουδάραβες και τα αραβικά κράτη του Κόλπου παρέμειναν πεπεισμένοι ότι ο Άσαντ θα πρέπει να ηττηθεί και να ανατραπεί, όπως ο Μουαμάρ Καντάφι στη Λιβύη το 2011. Υπερέβαλαν με την πιθανότητα αμερικανικής στρατιωτικής επέμβασης κατά του Άσαντ και αν ο Πρόεδρος Ομπάμα είχε καταστήσει σαφή την επιθυμία του να μην παρασυρθεί σε ένα ακόμα τέλμα στη Μέση Ανατολή μετά την εμπειρία των ΗΠΑ στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.

Στην πραγματικότητα, ο Άσαντ ήταν πάντα πιθανό να παραμείνει στην εξουσία, γιατί οι ανώτερες τάξεις του καθεστώτος του ενώθηκαν, είχε ένα ισχυρό στρατό, αλλά, πάνω απ' όλα, επειδή η Ρωσία και το Ιράν ήταν πάντα περισσότερο αφοσιωμένοι στην επιβίωσή του απ' ότι ήταν η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και οι ΗΠΑ στην αλλαγή του καθεστώτος. Αλλά υπάρχουν όρια στη στρατιωτική επιτυχία του Άσαντ. Αυτό υπογραμμίστηκε από την ανακατάληψη της αρχαίας πόλης της Παλμύρας από μαχητές του Isis, οι οποίοι για άλλη μια φορά εκτέλεσαν Σύριους αιχμαλώτους στους δρόμους της σύγχρονης πόλης. Ο στρατός της Συρίας, όπως και όλων των άλλων μαχητών στον εμφύλιο πόλεμο Ιράκ-Συρίας, δεν αρκεί για να αντικαταστήσει τις απώλειες. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο οι άνδρες που βρίσκονται σε ηλικία στράτευσης και φεύγουν από το ανατολικό Χαλέπι στρατολογούνται κατευθείαν στο στρατό.

Η σύγκρουση ήταν και παραμένει ένας εμφύλιος πόλεμος, κυρίως σεκταριστικός μεταξύ Σουνιτών και των υπολοίπων, αλλά με εθνοτικές και κοινωνικές πτυχές. Οι συριακές δυνάμεις ασφαλείας μπορεί να έχουν καταλάβει τις φτωχότερες και πιο θρησκευτικές περιοχές του Χαλεπίου, αλλά το τοπίο γύρω από το Χαλέπι είναι σε μεγάλο βαθμό σουνιτικό. Οι καλύτερες αστικές περιοχές έτειναν να στηρίξουν την κυβέρνηση, ενώ οι αγροτικές περιοχές των Σουνιτών είναι το θεμέλιο της επανάστασης. Αυτές οι περιοχές είναι πιθανό να αγωνιστούν, ιδιαίτερα όταν οι κυβερνητικές δυνάμεις κινηθούν εναντίον της επαρχίας Ιντλίμπ, στα δυτικά του Χαλεπίου. Αυτές είναι πυκνοκατοικημένες σουνιτικές περιοχές κοντά στα σύνορα με την Τουρκία και θα είναι πιθανώς σε θέση ακόμα να παίρνουν προμήθειες από την Τουρκία. Όσο περισσότερο έδαφος καταλαμβάνει ο συριακός στρατός, τόσο περισσότερο θα πρέπει να κατέχει και να υπερασπίζεται. Οι εχθροί του ελπίζουν ότι θα είναι ευάλωτος στον ανταρτοπόλεμο και ποτέ δεν θα είναι σε θέση να εδραιώσει τον έλεγχό του σε όλη τη Συρία. Μπορεί αυτό να είναι σωστό -πολλά εξαρτώνται από τη στάση των ξένων δυνάμεων- αλλά πολλοί Σύριοι πάντα έλεγαν ότι ο αγώνας για το Χαλέπι θα κρίνει τον πόλεμο. Μπορεί επίσης και αυτοί να έχουν δίκιο.

independent.co.uk

Διαβάστε περισσότερα