Δεσποινίς Τζούλια – Φεστιβάλ Αθηνών

Η παράσταση που ανέτρεψε πολλά από τα θεατρικά δεδομένα της εποχής της δεν έκρυβε καμία ανατροπή στο συγκεκριμένο ανέβασμά της. 

Με το έργο Δεσποινίς Τζούλια του Αυγούστου Στρίντμπεργκ σήμανε η εκκίνηση του ελληνικού σκέλους του Φεστιβάλ Αθηνών ενώ παράλληλα με αυτόν τον τρόπο αποτίνεται και φόρος τιμής στον μεγάλο Σουηδό θεατρικό συγγραφέα από το θάνατο του οποίου συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια.

Πρόκειται, άλλωστε, για ένα από τα πιο γνωστά του έργα που το (πολύ) μακρινό 1888 που γράφτηκε αποτέλεσε μια επαναστατική μορφή θεάτρου -πέρα από τη σκανδαλώδη ιστορία του- και το 1904 που παρουσιάστηκε πρώτη φορά εντυπωσίασε καταργώντας τις πράξεις αλλά και τις αλλαγές χώρων και σκηνικών κατά τη διάρκεια της εξέλιξης επί σκηνής της ιστορίας που διηγείται. Η σκηνή δράσης ήταν ένα εντυπωσιακό επίτευγμα του συγγραφέα σε αυτό το εμβληματικό του έργο. Η αέναη μάχη των φύλων και το παιχνίδι της εξουσίας μέσα σε μια σχέση, η πάλη ανάμεσα σε δύο τάξεις, δύο φύλα, δύο ψυχισμούς είναι τα στοιχεία που κάνουν το κείμενο διαχρονικό εσαεί.

Από το 1904 έως σήμερα είναι μάλλον αμέτρητες οι φορές που έχει παρασταθεί επί σκηνής ανά τον κόσμο αλλά και στην Ελλάδα όπου κάθε χρόνο σίγουρα θα συναντήσει κανείς κάποια Τζούλια σε κάποιο θεατρικό σανίδι. Στην εκδοχή του Δημήτρη Λιγνάδη η Δεσποινίς Τζούλια παύει να είναι δράμα δωματίου, όπως το ήθελε ο συγγραφέας της, και γίνεται έργο γηπέδου (σχεδόν) μια που ανεβαίνει στον μεγαλύτερο χώρο της Πειραιώς 260, στο αχανές κτίριο Δ.

Η Τζούλια καλύπτει το χώρο μετακινούμενη σε rollers ή τρέχοντας και οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν μικρόφωνα (ψείρες) που τους φέρνουν μεν πιο κοντά στο κοινό αφού καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης νιώθει κανείς πως μιλάνε δίπλα στο αυτί τους αλλά τους κάνουν να μοιάζουν πολύ μικροσκοπικοί στον πελώριο χώρο, σαν να μην έχει καμία απολύτως σημασία πόσο θα επιβάλλουν τον όγκο τους στην βαθιά και πλατιά σκηνή. Η σκηνοθεσία πέρα από κάποια στοιχεία που δίνουν μια 70′s αισθητική στην εικόνα και ορισμένα ευρήματα (όπως τα rollers, το άλλοτε χρήσιμο και άλλοτε εντελώς περιττό νερό πάνω στη σκηνή κ.α.) αφήνει πλήρη ελευθερία στους τρεις ηθοποιούς.

Κρίνοντας κανείς από την ερμηνεία της Στεφανίας Γουλιώτη που ενσαρκώνει τον ομώνυμο ρόλο ο σκηνοθέτης έχει εστιάσει στην αρσενική πλευρά αυτού του κοριτσιού που ανατράφηκε σαν αγόρι και δασκαλεύτηκε από μικρό να μισεί τους άνδρες. Πέρα από αυτό το -εμφανές διαρκώς- στοιχείο του χαρακτήρα που έχει στήσει ο σκηνοθέτης η ηθοποιός αξιοποιεί στο μέγιστο βαθμό τις σωματικές δυνατότητές της όπως και τις φωνητικές και μοιάζει με Αμαζόνα/ Μαινάδα επί σκηνής και όχι με το ευάλωτο αγοροκόριτσο με τον εύθραυστο ψυχισμό που είναι (και έτσι μοιάζει να θέλει να την παρουσιάσει) η Δεσποινίς Τζούλια.

Ο πρωταγωνιστής (και σκηνοθέτης) Δημήτρης Λιγνάδης δεν αλλοιώνει τον τρόπο με τον οποίο παίζει ούτε στο ελάχιστο. Οπότε το ερώτημα αν η ερμηνεία του είναι καλή ή όχι δεν βρίσκει παρά μία απάντηση. Την εξής: αν σου αρέσει ο τρόπος του Λιγνάδη, θα τον απ