Άλλαξε χέρια δεκάδες φορές μέχρι να γίνει ελληνική. Η πόλη που ήθελαν όλοι, Βυζαντινοί, Φράγκοι, Βενετοί, Οθωμανοί.

11:26 8/6/2025 - Πηγή: Sportime

Δεν ήταν απλώς μια πόλη. Ήταν το μάτι του Μοριά, το λιμάνι με τους δύο κάστρους, το σημείο όπου σταματούσαν τα καράβια της Βενετίας, περνούσαν οι σταυροφόροι, στρατοπέδευαν οι Οθωμανοί και ονειρεύονταν οι Βυζαντινοί. Η Πύλος της σημερινής Μεσσηνίας πέρασε από το χέρι του Ομήρου, στα χέρια Αβάρων, Βενετών, Φράγκων, Σουλτάνων και ξανά Ελλήνων.

Στην αρχή την έλεγαν Πύλο, βασίλειο του Νέστορα, εκεί όπου ο Τηλέμαχος πήγε να ζητήσει νέα του πατέρα του. Η ακρόπολη

της Κλασικής Πύλου δέσποζε στο ύψωμα του Κορυφασίου. Αργότερα, στα χρόνια των Βυζαντινών, ο οικισμός μετονομάστηκε Ζόγκλος. Ώσπου ήρθαν οι Άβαροι τον 6ο αιώνα και τη μετονόμασαν σε Αβαρίνο. Το όνομα θα αλλάξει ξανά και ξανά, μα πάντα θα δηλώνει το ίδιο πράγμα: μια στρατηγική, ανθεκτική πόλη που δεν άφηνε κανέναν αδιάφορο.

Οι Φράγκοι τη βάφτισαν “Port de Junch” – λιμάνι των σχοίνων – και ύψωσαν στην αρχαία ακρόπολη το φρούριο του Παλαιοκάστρου. Ο Φλαμανδός σταυροφόρος Νικόλαος Β΄ Σαιντ-Ομέρ το έχτισε το 1278. Γύρω του γεννήθηκε η πρώτη “καστροπολιτεία”. Ήταν το κόσμημα του Πριγκιπάτου της Αχαΐας και ταυτόχρονα στόχος για κάθε θαλάσσια δύναμη της εποχής.

Η Βενετία δεν άργησε να εμφανιστεί. Αφού πήρε τη Μεθώνη και την Κορώνη, έκανε το Ναβαρίνο επαρχία της, με τον τίτλο “Territorio di Navarin”. Τα καράβια της φορτώνονταν εκεί με σταφίδα, λάδι και ξύλα από τον Μοριά. Ήταν το στρατηγικό ενδιάμεσο της ανατολικής Μεσογείου. Και όταν όλα έμοιαζαν ήρεμα, ο Μυστράς έστειλε τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο και τον Θωμά. Για λίγο η Πύλος έγινε ξανά βυζαντινή.

Όμως οι Τούρκοι είχαν άλλα σχέδια. Το 1460, ο Μωάμεθ ο Πορθητής παίρνει τον Μυστρά χωρίς μάχη. Ακολουθεί το κάστρο του Ναβαρίνου. Οι Οθωμανοί κατασκευάζουν το Νιόκαστρο το 1573 και ελέγχουν όλο τον κόλπο με τα δύο κάστρα: το παλιό και το νέο. Ο τόπος γίνεται πλέον “Καζάς Ναβαρίνου”, μια επίσημη οθωμανική διοικητική μονάδα με καδή, στρατό, και φορολογία.

Με το ξέσπασμα του πολέμου του Μορέως, το 1685, οι Βενετοί επιστρέφουν. Στην περίφημη Β΄ Ενετοκρατία, από το 1684 ως το 1715, προσπαθούν να ξαναζωντανέψουν τον τόπο. Φέρνουν γεωργία, εμπόριο, φορολογικά κίνητρα. Αλλά ο λαός δεν τους δέχεται ποτέ σαν απελευθερωτές. Και το 1715, με αστραπιαία εκστρατεία, οι Τούρκοι επιστρέφουν. Η Πύλος ξαναγίνεται καζάς.

Ένα αιώνα κράτησαν ξανά. Μέχρι που στις 25 Μαρτίου 1821 ξεκινά η πολιορκία του Νεόκαστρου από τους Πυλίους με αρχηγούς τον Γεωργάκη και τον Νικόλαο Οικονομίδη. Το φρούριο πολιορκείται, το αίμα κυλά, μα το κάστρο μένει στα χέρια των Οθωμανών. Τέσσερα χρόνια μετά, ο Ιμπραήμ έρχεται από την Αίγυπτο, το καταλαμβάνει, και το κρατά μέχρι τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου.

Η πόλη που κάποτε ονομαζόταν Ζόγκλο και Αβαρίνο, που πέρασε από τα χέρια Φράγκων, Βενετών και Σουλτάνων, βαφτίζεται ξανά Πύλος το 1833. Ένα όνομα παλιό σαν τα έπη. Ένα όνομα που δεν ανήκε ποτέ σε κανέναν άλλον, παρά μόνο σ’ εκείνους που το κέρδισαν με αίμα.

Γρηγόρης Κεντητός για το sportime.gr.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords