Απειλές νέου σπιράλ ακρίβειας, οι καταστροφές σε Θεσσαλία και Έβρο

Η καταστροφή σε Θεσσαλία και Έβρο, σε περιοχές με σημαντική συνεισφορά σε πρωτογενή παραγωγή αναμένεται να δημιουργήσει κενά σε προϊόντα, που αναγκαστικά θα καλυφθούν απο εισαγωγές, σε μια συγκυρία, όμως, που βρίσκει τις τιμές πολλών εξ αυτών να κινούνται ανοδικά.

Ουσιαστικά το πλήγμα σε μεγάλο μέρος της παραγωγής, γάλακτος, κρέατος, ελαιολάδου, σταφυλιών, οινοστάφυλων και βρώσιμων, αλλά και άλλων φρούτων, όπως και μήλων, όσο και λαχανικών, δημιουργεί προϋποθέσεις για ένα νέο σπιράλ ακρίβειας.

Ήδη, βέβαια, το Υπουργείο Ανάπτυξης

έσπευσε με σχετική Υπουργική Απόφαση του αρμόδιου υπουργού και Βουλευτή Τρικάλων Κώστα Σκρέκα να προχωρήσει σε επέκταση του πεδίου εφαρμογής του θεσμικού πλαισίου για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας σε όλα τα προϊόντα που είναι απαραίτητα για τη διατροφή και την αξιοπρεπή διαβίωση των καταναλωτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης που προκαλείται από θεομηνία

Με βάση την Υπουργική Απόφαση, επιβάλλεται πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους στα επίπεδα του 2021 σε “κάθε άλλη κατηγορία προϊόντων που είναι απαραίτητα για τη διατροφή και την αξιοπρεπή διαβίωση των καταναλωτών, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης που προκαλείται από φυσική ή τεχνολογική καταστροφή ή θεομηνία”.

Το πλαφόν ισχύει ήδη σε 68 κατηγορίες προϊόντων, όσα δηλαδή περιέχονται στο «Καλάθι του Νοικοκυριού», το «Καλάθι των Μαθητών» καθώς και τα «προϊόντα παραγωγής ζεστού νερού χρήσεως» (θερμοσίφωνες).

Μεγάλες καταστροφές

Ωστόσο με το μέγεθος της καταστροφής σε Θεσσαλία και Έβρο, είναι ερώτημα πώς και σε τι τιμές θα καλυφθεί ενώ βέβαια στοίχημα είναι η παραγωγική συνέχεια, η συγκράτησης των πληθυσμών σε σημαντικές για το εθνικό κορμό, περιοχές αλλά και η αντιμετώπιση της ανεργίας σε ερημωμένης από τις καταστροφές ζώνες.

Είναι ενδεικτικό ότι σε δηλώσεις τους αργά το βράδυ της Κυριακής ο πρόεδρος του ιστορικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζαγοράς Πηλίου “Ζαγορίν”, Ιωάννης Κραββάρης περιέγραψε τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι καλλιεργητές μήλων στα χωριά, που αποτελούν την “παραγωγική καρδιά” (Ζαγορά,Μακρυρράχη, Πουρί κα) με 3.000 και πλέον κατοίκους για σειρά φρούτων (κύρια της ποικιλίας Starking delicious). Συνολικά η περιοχή παράγει, περισσότερους από 9.000 τόνους μήλων ετησίως, από 12.000 στρέμματα με ένα εκατομμύριο δέντρα, που έχουν σημαντικά πληγεί. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, από τη βροχή και το χαλάζι που έπεσε ταυτόχρονα, καταστράφηκε ένα μέρος της παραγωγής, που ήταν να συλλεγεί σε περίπου μία εβδομάδα. Επίσης σημαντική ζημιά έχει γίνει και στο φυτικό κεφάλαιο, αλλά και στην αγροτική οδοποιία, που αποτελεί το “κλειδί” για τη διενέργεια της συγκομιδής, Επίσης, ένα σημαντικό στοίχημα, τόσο για το σχεδιασμό της όσο και για το ύψος του κόστους του τελικού προϊόντος είναι η μεταφορά της εναπομείνασας παραγωγής στο Βόλο και τις άλλες αγορές εντός κι εκτός Ελλάδος, καθώς οι κατολισθήσεις και οι καταστροφές στο οδικό δίκτυο δυσκολεύουν την προσέγγιση των μεγάλων φορτηγών, που διασφαλίζουν την οικονομική και σε μεγάλες ποσότητες μεταφορά των φρούτων, από τα μεγάλα ψυγεία του Συνεταιρισμού στη Ζαγορά στις αγορές.

Επιπρόσθετα, μένει να φανεί με τις καταγραφές των ζημιών, το πόσο θα επηρεαστεί η παραγωγή της χώρας και σε άλλα προϊόντα, καθώς η Θεσσαλία, αλλά και ο Έβρος, είναι σημείο αιχμής για σειρά καλλιεργειών. Επίσης στην περιοχή της Θεσσαλίας αλλά και του Εβρου υπάρχουν σημαντρικές γαλακτοπαραγωγικές ζώνες, αλλά και μεγάλες εταιρείες μεταποίησης γάλακτος, αλλά και άλλων τορφίμων, που πέρα από την όποια ζημιά στις υποδομές τους, θα αντιμετωπίσουν ζητήματα με την τροφοδοσία σε πρώτες ύλες. Σημειώνεται ότι η περιφέρεια αυτή έχει το 12% των γεωργικών εκτάσεων της Ελλάδας, χαρακτηρισμένη και ως "σιτοβολώνας" της Ελλάδας. Συγκεκριμένα διαθέτει:

Σε σιτηρά, (κύρια σκληρό σιτάρι και κριθάρι) το 18% των εκτάσεων.

Σε ζαχαρότευτλα το 15,6% εκτάσεων.

Σε φρούτα- λαχανικά το 9,5% εκτάσεων.

Να σημειωθεί ότι στις περιοχές αυτές υπάρχει σχεδόν οι μισή παραγωγή σε μήλα, αχλάδια, που μάλιστα τώρα είναι η περίοδος συγκομιδής, αλλά και το ⅓ περίπου της παραγωγής σε φακές, όσπρια, σκληρό σιτάρι αλλά και μεγάλες καλλιέργειες σε κριθάρι. Παράλληλα, στη Θεσσαλία, με βάση πάντα την ΕΛΣΤΑΤ, είναι το 10% περίπου του ζωικού κεφαλαίου (πρόβατα, βοοειδή, χοιρινά, πουλερικά).

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ η Θεσσαλία έχει:

Στα μήλα, το 43,5% συνόλου παραγωγής

Στα αχλάδια, το 63% συνόλου παραγωγής

Στα κάστανα, το 47,5% συνόλου παραγωγής

Στο σκληρό σιτάρι (ζυμαρικά), το 34% συνόλου παραγωγής

Στο καλαμπόκι, το 22% συνόλου παραγωγής

Στα ψυχανθή και ειδικά στις φακές, το 32% συνόλου παραγωγής

Ρεβύθια, το 33% συνόλου παραγωγής

Σε σχέση με την κτηνοτροφική παραγωγή η Θεσσαλία σε πανελλαδικό επίπεδο έχει:

το 10,6% συνόλου του πληθυσμού βοοειδών

το 9,6% συνόλου των προβάτων

Το 7,5% συνόλου της χοιροτροφικής παραγωγής

το 10,5% συνόλου της πτηνοτροφικής παραγωγής.

Οι τιμές

Βέβαια, παρά την οριακή, μεν, αλλά αύξηση, που είχε και τον Αύγουστο εφέτος ο πληθωρισμός, στο 2,7% από 2,5% τον Ιούλιο, οι τιμές βασικών ειδών συνεχίζουν τον “καλπασμό” τους.

Ουσιαστικά , παρά τις μεγάλες μειώσεις των τιμών σε ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο και πετρέλαιο θέρμανσης, σημαντικές ανατιμήσεις υπήρξαν σε όλη την άλλη γκάμα των προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. είδη διατροφής +10,7%).

Ειδικότερα, τον Αύγουστο σε ετήσια βάση καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε: Ψωμί και δημητριακά 6,6%, Κρέατα- γενικά (9,7%), Ψάρια- γενικά (6,7%), Γαλακτοκομικά και αυγά (11,9%), Έλαια και λίπη (12%), Φρούτα- γενικά (10,7%), Λαχανικά- γενικά (17,6%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (8,5%), Λοιπά τρόφιμα (12,4%), Καφέ- κακάο- τσάι (8,7%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (14,4%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (7,4%).

Σε μηνιαία σύγκριση, ξεχωρίζουν οι συνεχιζόμενες ανατιμήσεις σε: Γάλα νωπό πλήρες (2%), Ελαιόλαδο (3,8%), Λαχανικά νωπά (3,3%) και Καύσιμα και λιπαντικά (4,6%). Αντίθετα μειώθηκαν οι τιμές, μεταξύ άλλων, σε: Αυγά (4,5%), Φρούτα νωπά (7,1%), Ηλεκτρισμό (0,7%) και Φυσικό αέριο (2,9%).

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τον Αύγουστο υπήρξε άνοδος, συνολικά, κατά 10,7% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αυγά, έλαια και λίπη, φρούτα (γενικά), λαχανικά (γενικά), ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ- κακάο- τσάι, μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων. Επίσης, υπήρξε αύξηση 3,2% στην ομάδα «Αλκοολούχα ποτά και καπνός», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα).

Γιώργος Αλεξάκης ακρίβειαθεσσαλίαΈβροςπαραγωγήΤΥΡΙΑαγροτεςαγροτικά προϊόντα