Σύγχρονα φυσικά spa σε όλη την Ελλάδα

Σύγχρονα φυσικά spa σε όλη την Ελλάδα22.07.2018Πρόσωπα

Οι ιαματικές πηγές μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης των τοπικών οικονομιών

Από τον
Βαγγέλη Στολάκη

Ως εργαλείο ανάπτυξης των τοπικών οικονομιών «βλέπει» ο Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας τις ιαματικές πηγές και τους ιαματικούς φυσικούς πόρους που βρίσκονται διάσπαρτοι σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Κι αν οι χώροι θεραπείας και χαλάρωσης, που τη δεκαετία του 1970 γνώρισαν μεγάλη άνθηση, στο πέρασμα του χρόνου αφέθηκαν στην τύχη τους και οι εγκαταστάσεις ρήμαξαν, ο προγραμματισμός, σύμφωνα με τους υπευθύνους του συνδέσμου, περιλαμβάνει την ανάδειξη των πηγών, την αναγνώρισή τους και τη βελτίωση των υπαρχουσών εγκαταστάσεων.

Η Ελλάδα λόγω της γεωγραφικής θέσης της και της γεωλογικής δομής της έχει μεγάλο αριθμό μεταλλικών πηγών. Φυσικές αναβλύσεις θερμού και ψυχρού μεταλλικού νερού δίπλα σε λίμνες και ποτάμια, σε ορεινούς όγκους, ακρογιαλιές και πεδινές εκτάσεις μαρτυρούν ένα πλούσιο υδάτινο ιαματικό δυναμικό σε διαφορετικά περιβάλλοντα του ελληνικού γεωγραφικού χώρου.

Σήμερα υπάρχουν σε όλη τη χώρα 124 πηγές, από τις οποίες έχουν αναγνωριστεί οι 54. «Καταβάλλουμε προσπάθειες ώστε να αναγνωριστούν όσο το δυνατόν περισσότερες πηγές λόγω των θεραπευτικών τους ιδιοτήτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι τουρίστες και εγχώριοι επισκέπτες να πηγαίνουν στις διάφορες περιοχές της χώρας και να ενισχύουν σημαντικά την ανάπτυξή τους.

Την περίοδο της απαξίωσης και της παρακμής καλούμαστε να αναστείλουμε και να οδηγήσουμε τις ιαματικές πηγές αλλά και τις τοπικές οικονομίες στην ανάπτυξη» λέει ο γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας Μάρκος Δανάς. Σήμερα, σε όλη τη χώρα λειτουργούν 67 επιχειρήσεις, που διαθέτουν εγκαταστάσεις, πισίνες, χώρους χαλάρωσης και spa. Από αυτές οι 38 είναι δημοτικές (Ανώνυμες Πολυμετοχικές ή Κοινωφελείς Επιχειρήσεις), οι 22 ιδιωτικές και οι εφτά κρατικές, τις οποίες διαχειρίζεται η ΕΤΑΔ Α.Ε. (Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου). Σημειώνεται πως ο Σύνδεσμος Δήμων Ιαματικών Πηγών της χώρας έχει έδρα στη Θεσσαλονίκη και ιδρύθηκε το 1983.

Σε γενικές γραμμές, οι εγκαταστάσεις είναι απαρχαιωμένες και χρειάζονται «λίφτινγκ». Προς αυτήν την κατεύθυνση, προκειμένου να γίνουν ανακαινίσεις και να εξωραϊστούν χώροι, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Δήμων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας και δήμαρχο Λαγκαδά Γιάννη Καραγιάννη, σε συνεργασία με την Πολιτεία αναζητούνται πόροι μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων και επιδιώκεται η ένταξη έργων στο ΕΣΠΑ. «Εδώ και τρία χρόνια που αναλάβαμε τη διοίκηση του συνδέσμου μέσα από μια σειρά παρεμβάσεων επιδιώκουμε να εξασφαλίσουμε ευρωπαϊκά κονδύλια για τη δημιουργία σύγχρονων δομών. Θέλουμε να αυξήσουμε την επισκεψιμότητα σε αυτούς τους χώρους και να τους καταστήσουμε πόλους έλξης τουριστών» εξηγεί στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο κ. Καραγιάννης. Οπως υποστηρίζει ο δήμαρχος Λαγκαδά, σταδιακά οι ιαματικές πηγές της χώρας λαμβάνουν δειλά δειλά ψήφο εμπιστοσύνης. Η αλήθεια είναι ότι ο κόσμος τα τελευταία χρόνια γύρισε την πλάτη στους φυσικούς πόρους, γνωστούς για τις θεραπευτικές ιδιότητές τους για χρόνιες παθήσεις.

Για παράδειγμα, ενώ το 2010 συνολικά σε όλη τη χώρα καταγράφηκαν περισσότερα από 2.500.000 «κομμένα» εισιτήρια, το 2017 οι επισκέπτες άγγιξαν μόλις τις 900.000. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με έρευνα του συνδέσμου που παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2017 και αφορά την επισκεψιμότητα στις ιαματικές πηγές από το 2005, προκύπτει πως την περίοδο 2005-2009 υπάρχει σταθερή ανοδική πορεία σε ετήσια βάση, με αποτέλεσμα να σημειώνεται σημαντική αύξηση στα εισιτήρια, η οποία, κατά σύγκριση των ετών 2005 και 2009, ανέρχεται σε 17,3%. Η εικόνα αυτή αντιστρέφεται τόσο κατά το 2010 (με πτώση 11% έναντι του 2009) όσο ακόμη περισσότερο κατά το 2011, με αποτέλεσμα τα εισιτήρια σε ετήσια βάση να υστερούν πλέον κατά 19,8% ακόμη και έναντι του 2005.

Οι σχεδιασμοί για την ανάκαμψη και την προσέλκυση των ξένων τουριστών

Οι εικόνες των τελευταίων χρόνων δεν θυμίζουν τις εποχές κατά τις οποίες οι λουτροπόλεις της χώρας έσφυζαν από ζωή, τότε που το κράτος επιχορηγούσε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις, ώστε να τις επισκέπτονται για να ιαθούν. «Αργότερα ο ΕΟΤ επένδυσε στον ήλιο και στη θάλασσα και ο ιαματικός τουρισμός πέρασε σε δεύτερη μοίρα» λέει ο κ. Καραγιάννης. Το αρνητικό φαινόμενο της έντονης πτώσης του αριθμού των εισιτηρίων των λουτρικών μονάδων αποδίδεται σε διάφορους παράγοντες, σύμφωνα με τους ειδικούς. Κυριότερος φαίνεται ότι είναι οι περικοπές των χορηγήσεων από τα ασφαλιστικά ταμεία προς τους δικαιούχους.

Παράλληλα, η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των ημερών παραμονής (κατά συνέπεια και των εισιτηρίων) και των επισκεπτών, οι οποίοι κάλυπταν με δικούς τους πόρους την απαιτούμενη δαπάνη, ενώ ο αριθμός τους πλέον έχει μειωθεί σημαντικά.
«Θέλουμε να δημιουργήσουμε χώρους ευρωπαϊκούς, ωραίους και σύγχρονους» συμπληρώνει ο κ. Καραγιάννης. «Μόνο με την ανάπτυξη τέτοιων μορφών τουρισμού θα έρθει στη χώρα ξένο χρήμα, που είναι απαραίτητο για να βγει η χώρα από την κρίση» υποστηρίζει από την πλευρά του ο κ. Δανάς. Ο τελευταίος τονίζει ότι οι τιμές της χώρας είναι χαμηλότερες από τις αντίστοιχες του εξωτερικού και αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει ανταγωνισμό.

Πρωτιές

Οι Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας (συμπεριλαμβανομένης της Εύβοιας, δηλαδή των λουτρικών μονάδων της Αιδηψού) και Κεντρικής Μακεδονίας είναι αυτές που διαχρονικά (2005-2016) συγκεντρώνουν τον υψηλότερο αριθμό επισκεπτών / εισιτηρίων. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναδεικνύεται σταδιακά σε ισχυρό πόλο έλξης ιαματικού τουρισμού, εφόσον στο διάστημα 2005-2009 υπάρχει σταθερή ετήσια αύξηση. Κατά τα έτη 2010 και 2011 παρατηρείται κάμψη της τουριστικής κίνησης, πολύ μικρή όμως, με αποτέλεσμα τα σχετικά μερίδια της Κεντρικής Μακεδονίας επί του συνόλου της χώρας να αυξάνονται σε 33,04% το 2010 και 38,88% το 2011. Σημειώνεται πως από το σύνολο των εγκαταστάσεων ελάχιστες δουλεύουν 365 ημέρες τον χρόνο, με τον Γιάννη Καραγιάννη να σημειώνει πως πρόθεση του συνδέσμου είναι να παρατείνει τις ωφέλιμες περιόδους.