«Περιουσία μας είναι οι ποιητές»

«Περιουσία μας είναι οι ποιητές»29.01.2018Τέχνες

Ο Μάριος Ιορδάνου μιλά για τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Ρίτσου, που ανεβάζει στο θέατρο

Συνέντευξη στη
Γιώτα Βαζούρα

Aνεβάζει ποιητικές παραστάσεις γιατί, όπως παραδέχεται, δεν του αρέσει η αντιποιητική εποχή που ζούμε. Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Μάριος Ιορδάνου, μετά τον Διονύσιο Σολωμό και τον Νίκο Καζαντζάκη, βουτάει στα ποιητικά νερά του Γιάννη Ρίτσου, παρουσιάζοντας μαζί με τη Σοφία Καζαντζιάν, σε θεατροποιημένη μορφή, ένα από τα ωραιότερα έργα του υπερρεαλιστή δημιουργού, τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος». Με αφορμή τις παραστάσεις

στο θέατρο «Αλκμήνη», ο Μάριος Ιορδάνου μιλάει για την έλλειψη ποιητικής διάθεσης στην Ελλάδα, αλλά και για τα επόμενα θεατρικά σχέδιά του.

«Η παράσταση αυτή πρώτη φορά παρουσιάζεται στην Αθήνα. Ξεκίνησε από το Δουβλίνο, μετά πήγε στο Παρίσι, ενώ στην Ελλάδα έκανε πρεμιέρα στη Μονεμβασιά, τον γενέθλιο τόπο του Ρίτσου» σχολιάζει στη «δημοκρατία» ο κ. Ιορδάνου, που έχει κάνει τη σκηνοθεσία του έργου, συνεχίζοντας: «Πάντα ξεκινάμε τις παραστάσεις μας από το εξωτερικό. Το ίδιο κάναμε και με τον “Κρητικό” του Διονυσίου Σολωμού, αλλά και με το “Δε φοβάμαι. Δεν ελπίζω. Είμαι...” του Νίκου Καζαντζάκη. Και αυτό γιατί θεωρούμε πως οι μεγάλοι ποιητές της Ελλάδας δεν ανήκουν στη χώρα μας, αλλά σε όλο τον κόσμο. Τα διαμάντια αυτού του τόπου είναι οι ποιητές. Το διαμάντι πριν γίνει διαμάντι είναι κάρβουνο, άνθρακας. Παίρνει την τελική του μορφή κάτω από υψηλή πίεση. Ετσι και ο Γιάννης Ρίτσος έγινε αυτό που έγινε, αφού διαμορφώθηκε κάτω από υψηλή πίεση, και περνώντας πολλές δυσκολίες και κακουχίες. Η κληρονομιά αυτού του ευλογημένου τόπου για μένα δεν είναι ούτε τα οικόπεδα ούτε οι θάλασσες ούτε ο ήλιος της. Αυτά είναι δεδομένα και κεκτημένα. Η παρακαταθήκη του είναι οι ποιητές του».

Η παράσταση, με πρωταγωνίστρια την ταλαντούχα σύζυγό του Σοφία Καζαντζιάν, η οποία υπογράφει τις χορογραφίες και τη θεατρική διασκευή, συνδυάζει πρόζα, χορό, τραγούδι και εικαστικές τέχνες. Η Σοφία ενσαρκώνει όχι την ίδια την ηλικιωμένη ηρωίδα, όπως μας εξηγεί ο Μάριος Ιορδάνου, αλλά την ψυχή της “Γυναίκας με τα μαύρα”, η οποία παρά το γήρας παραμένει ζωντανή και κυρίως νέα. Αυτή ακριβώς είναι και η πρωτοτυπία της, το γεγονός ότι την ηρωίδα του Ρίτσου υποδύεται μια νέα σε ηλικία ηθοποιός. Στην παράσταση, μάλιστα, το ποίημα του Ρίτσου συναντά τους Λόρκα, Γκιμπράν και Τσε Γκεβάρα.

«Τέτοια κλασικά κείμενα οφείλει κάποιος να τα προσεγγίζει με έναν καινούργιο, φρέσκο τρόπο» μας λέει ο κ. Ιορδάνου, συνεχίζοντας: «Για αυτό και αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με την ποίηση. Ξέρεις, όταν πρωτοξεκινήσαμε να ανεβάζουμε τέτοιου είδους παραστάσεις, πολλοί συνάδελφοι και φίλοι, καλοπροαίρετα, μου είπαν: “Μα, τι κάνεις ποίηση σε μια τέτοια εποχή;” Τους φάνηκε παράτολμο. Εγώ όμως το έκανα. Η παράσταση δεν είναι μόνο η “Σονάτα”, για αυτό και ο υπότιτλός της είναι “Venceremos”, μια φράση με την οποία τελείωνε ο Γκεβάρα τούς λόγους του. Εκείνος είχε πει πως είναι προτιμότερο “να πεθάνεις όρθιος παρά να ζεις γονατισμένος¨. Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια δεν είμαστε γονατισμένοι; Κάποια στιγμή, λοιπόν, πρέπει να σηκώσουμε κεφάλι».

Η πρώτη παρουσίαση της παράστασης έγινε στο πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, σε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα από τα σπάργανα του οποίου βγήκαν συγγραφείς όπως ο Οσκαρ Ουάιλντ και ο Σάμιουελ Μπέκετ. Πριν από το θεατρικό, Ιρλανδοί φοιτητές των κλασικών σπουδών του πανεπιστημίου διάβασαν στα αγγλικά το ποίημα, ενώ αμέσως μετά η «Σονάτα» παρουσιάστηκε στα ελληνικά. «Η υποδοχή ήταν συγκινητική. Ερχονταν με δάκρυα στα μάτια και μας μιλούσαν. Εχουμε καταλάβει πως τελικά το κοινό του εξωτερικού διψάει να δει την άλλη πλευρά της Ελλάδας. Μετά το πέρας της παράστασης, μας έλεγαν πως όντως αυτά που έχουν ακούσει είναι αλήθεια. Οτι δηλαδή η Ελλάδα έχει βγάλει τους μεγαλύτερους ποιητές» σχολιάζει ο κ. Ιορδάνου.

• Info: «Η Σονάτα του Σεληνόφωτος», θέατρο «Αλκμήνη» (Αλκμήνης 8-12, Πετράλωνα) κάθε Σάββατο στις 18.30 και τις 21.30.

Ο Μολυβένιος Στρατιώτης

Οσο για τα επόμενα καλλιτεχνικά σχέδια του Μάριου Ιορδάνου; Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης διευκρινίζει πως μετά την ολοκλήρωση των παραστάσεων στο θέατρο «Αλκμήνη», τον Απρίλιο, η «Σονάτα» θα ταξιδέψει σε όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.
Παράλληλα, την περίοδο αυτή παρουσιάζει για τους μικρούς φίλους του θεάτρου τον «Μολυβένιο Στρατιώτη», μια παράσταση που περιοδεύει σε επιλεγμένους προορισμούς. «Μπορεί να ακούγεται τρελό, αλλά μέσα από την ποίηση θέλω να αλλάξω τον κόσμο όπου ζω» μας λέει. «Ελπίζω πως μέσα από τα κείμενα αυτά θα επηρεάσω και θα συγκινήσω και άλλους ανθρώπους» καταλήγει.