Γιατί ο Ντ. Τραμπ βγήκε κερδισμένος από τις ενδιάμεσες εκλογές

Γιατί ο Ντ. Τραμπ βγήκε κερδισμένος από τις ενδιάμεσες εκλογές11.11.2018Ειδήσεις

Ο Αμερικανός πρόεδρος άντεξε στην επίθεση των Δημοκρατικών, ενώ κατάφερε να φέρει πιο κοντά στην ατζέντα του το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα

Από την
Ελενα Στάθου - Ελευθερόγλου

Παρά την προσπάθεια τρομοκράτησης του μέσου Αμερικανού ψηφοφόρου από τον Ντόναλντ Τραμπ, από τη μια, τη μαζική «επίθεση» των περισσότερων μέσων ενημέρωσης κατά του Αμερικανού προέδρου και των ρεπουμπλικάνων υποψηφίων, από την άλλη, και τον ευσεβή πόθο των Δημοκρατικών να προκαλέσουν ένα «γαλάζιο τσουνάμι»

που θα συμπαρέσυρε τα πάντα στο πέρασμά του, τα εκατομμύρια των Αμερικανών ψηφοφόρων προτίμησαν να μοιράσουν μια γλυκόπικρη εκλογική «πίτα» στις δύο πλευρές, χαρίζοντας στους Δημοκρατικούς την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή των Αντιπροσώπων και στους Ρεπουμπλικάνους ακόμη μια, πιο ισχυρή, πλειοψηφία στη Γερουσία.

Οι ενδιάμεσες εκλογές της περασμένης Τρίτης -όπως κάθε εκλογική διαδικασία- είχαν νικητές και ηττημένους. Επειτα από δύο χρόνια στην εξουσία -με ό,τι αυτό συνεπάγεται- ο πρόεδρος Τραμπ χαρακτήρισε τα αποτελέσματα των εκλογών μια «τεράστια επιτυχία». Ο χαρακτηρισμός ίσως να είναι υπερβολικός, αν αναλογιστεί κανείς ότι οι Ρεπουμπλικάνοι έχασαν την πλειοψηφία στο ένα από τα δύο σώματα του Κογκρέσου. Την ίδια ώρα, όμως, το κόμμα του Αμερικανού προέδρου ενίσχυσε την πλειοψηφία του στη Γερουσία, ενώ ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ πέτυχε κάτι που ελάχιστοι θα φαντάζονταν: Εφερε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα πιο κοντά στη δική του πολιτική ατζέντα! Αυτό επιβεβαιώνεται και από το ότι όσοι υποψήφιοι ακολούθησαν τη γραμμή Τραμπ και στηρίχθηκαν από αυτόν εξελέγησαν πανηγυρικά, ενώ, αντιθέτως, όσοι επέλεξαν να απομακρυνθούν από αυτήν και να κινηθούν σε πιο παραδοσιακούς ρεπουμπλικανικούς δρόμους δεν βρήκαν ούτε την ψήφο τους!

Ομως, κερδισμένο είναι και το κόμμα των Δημοκρατικών, το οποίο έπειτα από οκτώ χρόνια αποκτά την πλειοψηφία της Βουλής των Αντιπροσώπων και, μαζί με αυτήν, την εξουσία να ελέγχει -και να δυσκολεύει- το έργο του προέδρου Τραμπ.

Σύμφωνα με τους περισσότερους πολιτικούς αναλυτές, τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον Αμερικανό πρόεδρο, αλλά και για το κόμμα της αντιπολίτευσης, το οποίο θα έχει στη διάθεσή του δύο χρόνια για να παρουσιάσει στους Αμερικανούς το νέο όραμά του, αν και εφόσον υπάρξει. Οι φετινές ενδιάμεσες εκλογές έφεραν μαζί τους και αρκετές πρωτιές.

Μεταξύ άλλων, η αμερικανική πολιτική σκηνή απέκτησε τις πρώτες δύο μουσουλμάνες βουλευτίνες, τη νεότερη βουλευτή στην Ιστορία -την 29χρονη Αλεξάντρια Οκάσιο Κορτές-, τις πρώτες δύο ιθαγενείς βουλευτίνες, τον πρώτο δηλωμένο ομοφυλόφιλο κυβερνήτη των ΗΠΑ -τον Τζάρεντ Πόλις που εξελέγη κυβερνήτης του Κολοράντο- καθώς και τον πρώτο δηλωμένο ομοφυλόφιλο σερίφη των μεσοδυτικών πολιτειών. Από τα αποτελέσματα των εκλογών προκύπτουν και μερικά ιδιαίτερα ενδιαφέροντα δημογραφικά στοιχεία. Στις ενδιάμεσες εκλογές της περασμένης Τρίτης ψήφισαν 114.000.000 Αμερικανοί, ο μεγαλύτερος αριθμός ψηφοφόρων από τη δεκαετία του 1970.

Σε ό,τι αφορά τις επιλογές των ψηφοφόρων βάσει των φυλετικών κριτηρίων, τα αποτελέσματα καταγράφουν τον διχασμό που επικρατεί στις ΗΠΑ. Κάτι παραπάνω από τους μισούς λευκούς ψηφοφόρους επέλεξαν τους Ρεπουμπλικάνους και οι άλλοι μισοί τους Δημοκρατικούς, δύο στους τρεις ισπανόφωνους ψήφισαν επίσης τους Δημοκρατικούς, όπως και περίπου το 85% των μαύρων ψηφοφόρων. Οι Δημοκρατικοί επικράτησαν στις περισσότερες από τις 250 εκλογικές περιφέρειες που διαθέτουν πλειοψηφία λευκών γυναικών με ανώτατη μόρφωση. Στις περισσότερες αγροτικές περιοχές επικράτησαν οι Ρεπουμπλικάνοι, όπως και στις 250 περιφέρειες με τους περισσότερους λευκούς άνδρες, καθώς και σε εκείνες που η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι λευκοί χωρίς ακαδημαϊκή μόρφωση.

Ενισχύθηκε η φωνή των Ελλήνων στις Ηνωμένες Πολιτείες

Η περασμένη Τρίτη ήταν μια καλή ημέρα για τον Ελληνισμό των ΗΠΑ, καθώς οι ενδιάμεσες εκλογές πρόσθεσαν ακόμα δύο Ελληνες στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό σε έξι, ενώ αρκετοί ομογενείς εκλέγονται περιφερειακοί γερουσιαστές.
Ο Γκας Μπιλιράκης, (φωτό) Ρεπουμπλικάνος βουλευτής από τη Φλόριντα, επανεξελέγη, όπως και ο βουλευτής των Δημοκρατικών Τζον Σαρμπάνης από το Μέριλαντ (γιος του επίσης βουλευτή Πολ Σαρμπάνη). Η βουλευτής των Δημοκρατικών από τη Νεβάδα Ντίνα Τάιτους επιστρέφει και αυτή στο Κογκρέσο, όπως και ο -τρίτης γενιάς- Ελληνας δικηγόρος και επίσης Δημοκρατικός Τσάρλι Κριστ από τη Φλόριντα.

Στη Βουλή των Αντιπροσώπων έχουμε την είσοδο ακόμη δύο πολιτικών ελληνικής καταγωγής: Ο 38χρονος Κρις Πάππας όχι μόνο κέρδισε μια έδρα στη Βουλή υπερισχύοντας του Ρεπουμπλικάνου αντιπάλου του Εντι Εντουαρντς, αλλά έγινε και ο πρώτος βουλευτής του Νιου Χάμσαϊρ που έχει δηλώσει ανοιχτά ότι είναι ομοφυλόφιλος. Ελληνικής καταγωγής είναι και ο 45χρονος Ρεπουμπλικάνος Μάικλ Γουόλτς από τη Φλόριντα, απόστρατος των ειδικών δυνάμεων και συνεργάτης του πρώην αντιπροέδρου Ντικ Τσέινι, ο οποίος επίσης εξελέγη στη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Την ίδια ώρα, ο τοπικός γερουσιαστής των Δημοκρατικών στο Ρόουντ Αϊλαντ, Λεωνίδας Ραπτάκης, επανεξελέγη στη Γερουσία της Πολιτείας, ενώ οι Αντριου Γκουνάρντις και Τζέιμς Σκούφης κέρδισαν δύο έδρες στη Γερουσία της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Επανεξελέγησαν ακόμη η δημοκρατική Αραμπέλα Σιμωτά στην Αστόρια και η Ρεπουμπλικανή Νικόλ Μαλλιωτάκη στο Μπρούκλιν.

Στο μεταξύ, η 52χρονη πρώην πρέσβειρα Ελένη Κουναλάκις, μέλος του κόμματος των Δημοκρατικών, κέρδισε στην εκλογική αναμέτρηση της περασμένης Τρίτης και θα γίνει η πρώτη γυναίκα αντικυβερνήτης στην ιστορία της Καλιφόρνιας.
Θετικό είναι επίσης το γεγονός ότι επανεξελέγη ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, ο οποίος μπορεί να μην είναι Ελληνας, αλλά εδώ και χρόνια αποτελεί την πιο ισχυρή φωνή υπέρ της Ελλάδας στην αμερικανική Γερουσία.

«Σύννεφα» για την Ευρωπαϊκή Ενωση

Τα πρώτα δύο χρόνια της διακυβέρνησης Τραμπ αναστάτωσαν και προκάλεσαν μεγάλη ανησυχία στους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, σε Ευρώπη και Ασία. Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε ακριβώς τα αντίθετα με τον προκάτοχό του Μπαράκ Ομπάμα: απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν και από τη συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα, άσκησε τεράστια κριτική σε χώρες όπως η Γερμανία για τα εμπορικά πλεονάσματά τους και τις μειωμένες αμυντικές δαπάνες τους, ενώ την ίδια ώρα ήρθε πιο κοντά με τους αυταρχικούς ηγέτες της Βόρειας Κορέας, της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας.

Παρά το γεγονός ότι κανένας Ευρωπαίος πολιτικός δεν το είπε ανοιχτά, οι περισσότεροι στο Βερολίνο, στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες ήλπιζαν σε μια ήττα του Αμερικανού προέδρου σε αυτές τις ενδιάμεσες εκλογές, η οποία ωστόσο δεν ήρθε ποτέ. Την ίδια ώρα, όμως, η νίκη των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων αναμένεται να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στον πρόεδρο Τραμπ, στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Για τον λόγο αυτόν αρκετοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα ακολουθήσει τη «συνταγή» του Τούρκου ομολόγου του: προκειμένου να «κρύψει» τα όποια προβλήματα προκύψουν στο εσωτερικό της χώρας του, ο πρόεδρος Τραμπ θα στραφεί προς το εξωτερικό με μεγαλύτερη ενδεχομένως πυγμή!
Οπως επεσήμανε στο γερμανικό ραδιόφωνο Deutschlandfunk ο επικεφαλής της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων στη γερμανική Βουλή Νόρμπερτ Ρέτγκεν, «οι τεράστιες εκτελεστικές εξουσίες του προέδρου, κυρίως στην εξωτερική πολιτική, παραμένουν άθικτες». Ειδικά σε ό,τι αφορά το εμπόριο, οι αναλυτές θεωρούν ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα κρατήσει ζωντανό τον «πόλεμο» με την Κίνα και ενδεχομένως να τον εντείνει, αν η πολιτική ατζέντα του στο εσωτερικό των ΗΠΑ βρεθεί μπροστά σε αδιέξοδο. Ανάλογη αναμένεται και η στάση του απέναντι στην Ευρώπη, όπου πολιτικοί και αναλυτές φοβούνται ότι για τους ίδιους λόγους ο εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ θα ενταθεί.

Σύμφωνα με τον Τζέρεμι Σαπίρο, πρώην αξιωματούχο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών και νυν επικεφαλής των ερευνών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, «ο πρόεδρος Τραμπ πιστεύει βαθιά ότι οι Ευρωπαίοι, και ειδικότερα οι Γερμανοί, εκμεταλλεύονται τις ΗΠΑ». Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα οποιαδήποτε προβλήματα που ενδεχομένως προκύψουν στο εσωτερικό της χώρας είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα ωθήσουν τον Αμερικανό πρόεδρο να υλοποιήσει τις απειλές του για έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο κατά της Ευρώπης.

Τα οφέλη για τον Λευκό Οίκο και η καυτή διετία που έρχεται

Αν τα τελευταία δύο χρόνια η συχνά πυκνά αμφιλεγόμενη πολιτική και η ακραία ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ απασχόλησαν -ποικιλοτρόπως- κυβερνήσεις, οργανισμούς και διεθνή μέσα ενημέρωσης, τα επόμενα δύο αναμένεται να είναι τουλάχιστον... εκρηκτικά!
Ο Αμερικανός πρόεδρος μέχρι πρότινος είχε την τύχη να έχει με το μέρος του και τα δύο Σώματα του Κογκρέσου, γεγονός που του έδινε την ευκαιρία να κάνει λίγο πολύ ό,τι θέλει. Οι εκλογές της περασμένης Τρίτης ωστόσο έβαλαν έναν τέλος τόσο στην παντοδυναμία του Τραμπ όσο και στην εποχή της μονοκομματικής διακυβέρνησης.

Η επικράτηση των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι ο Αμερικανός πρόεδρος ηττήθηκε. Ισα ίσα, η πλειοψηφία των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία ενισχύθηκε, ενώ όσοι υποψήφιοι στηρίχθηκαν από τον Τραμπ εξελέγησαν πανηγυρικά! «Οσοι εργάστηκαν μαζί μου σ' αυτές τις απίστευτες ενδιάμεσες εκλογές, ενστερνιζόμενοι ορισμένες πολιτικές και αρχές, τα πήγαν πολύ καλά» ανέφερε χαρακτηριστικά σε ανάρτησή του στο twitter, μία ημέρα μετά τις εκλογές.
Ωστόσο, με την απώλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων ξημερώνει μια νέα -πολύ πιο δύσκολη- ημέρα για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος καλείται πλέον να... βάλει νερό στο κρασί του!

Η νίκη των Δημοκρατικών θα δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στις μεταρρυθμίσεις που θέλει να περάσει ο Τραμπ, ειδικά σε ό,τι αφορά το Μεταναστευτικό, τις περικοπές στα κοινωνικά προγράμματα και στην Υγεία. Επιπλέον, από την 1η Ιανουαρίου, όταν η νέα Βουλή θα πιάσει δουλειά, οι Δημοκρατικοί θα έχουν πλέον την εξουσία όχι μόνο να βάλουν φρένο σε νομοθετήματα με τα οποία διαφωνούν, αλλά και να προχωρήσουν σε διεξαγωγή ερευνών που θα περιλαμβάνουν ευαίσθητα για τον Αμερικανό πρόεδρο θέματα, όπως κατηγορίες για διαφθορά σε κυβερνητικές υπηρεσίες , δημοσίευση των φορολογικών δηλώσεών του, θέματα χρηματοδότησης των προεκλογικών εκστρατειών και, φυσικά, τις σχέσεις του με τη Ρωσία. Θεωρητικά, οι Δημοκρατικοί θα μπορούσαν να δρομολογήσουν ακόμα και διαδικασίες για την καθαίρεσή του. Κάτι τέτοιο ωστόσο δεν φαντάζει ρεαλιστικό, καθώς για την αποπομπή ενός προέδρου απαιτείται και η συναίνεση των δύο τρίτων της Γερουσίας, η οποία βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Ρεπουμπλικάνων.

Γνωρίζοντας όλα αυτά τα σενάρια, λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο πρόεδρος Τραμπ δεν παρέλειψε να επιτεθεί στους Δημοκρατικούς, τους οποίους απείλησε με αντίμετρα στην περίπτωση που η Βουλή αποφασίσει να διεξαγάγει έρευνα εναντίον του για διαφθορά και παρακώλυση της Δικαιοσύνης. Ταυτόχρονα, ζήτησε την παραίτηση του υπουργού Δικαιοσύνης Τζεφ Σέσιονς, γεγονός που ενίσχυσε τις ανησυχίες των Δημοκρατικών αλλά και αρκετών Ρεπουμπλικάνων ότι σύντομα θα βάλει τέλος στην έρευνα του ειδικού ανακριτή Ρόμπερτ Μούλερ.

Την ίδια ώρα, όμως, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε ότι ελπίζει να συνεργαστεί με τους Δημοκρατικούς σε πολλούς τομείς, όπως οι υποδομές, οι τιμές των φαρμάκων, το εμπόριο και η οικονομία.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι Δημοκρατικοί. Στις πρώτες δηλώσεις της η επικεφαλής της πλειοψηφίας στη Βουλή των Αντιπροσώπων -και πιθανή πρόεδρός της- Νάνσι Πελόζι ήταν συναινετική. «Οι Δημοκρατικοί και στα δύο νομοθετικά σώματα θα εργαστούν για λύσεις που θα μας φέρουν πιο κοντά, επειδή έχουμε κουραστεί από τις διαιρέσεις» δήλωσε χαρακτηριστικά.