Αμνηστία σε όσους πουλάνε (όσο όσο) «κόκκινα» δάνεια στα funds-γύπες!

Αμνηστία σε όσους πουλάνε (όσο όσο) «κόκκινα» δάνεια στα funds-γύπες!01.07.2018Οικονομία

Ολα τα στελέχη που εμπλέκονται στις διαδικασίες θα προστατεύονται από τυχόν ποινικές ευθύνες, ενώ οι αγοραστές θα εξαιρούνται από τον ΦΠΑ!

Ακόμα πιο εύκολη γίνεται η αγορά «κόκκινων» δανείων για τα ξένα funds. Ολα τα στελέχη και οι υπάλληλοι που εμπλέκονται στις διαδικασίες πώλησης μη εξυπηρετούμενων δανείων θα προστατεύονται πλέον από τυχόν ποινικές ευθύνες. Παράλληλα, οι συναλλαγές

που αφορούν τις πωλήσεις «κόκκινων» δανείων θα εξαιρούνται από την καταβολή ΦΠΑ, κάτι που σημαίνει ότι τα funds δεν θα πληρώνουν ΦΠΑ στο κράτος όταν αγοράζουν πακέτα μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις ελληνικές τράπεζες. Αν σε αυτά προσθέσει κάποιος και τη ρύθμιση που δίνει τη δυνατότητα στις τράπεζες να πουλούν επιχειρηματικά δάνεια χωρίς προηγουμένως να είναι υποχρεωμένες να προτείνουν συγκεκριμένη λύση ρύθμισης στις εν λόγω επιχειρήσεις, κατανοεί ότι ο δρόμος για τα ξένα funds είναι πλέον ορθάνοιχτος.

Στο πλαίσιο, λοιπόν, της τέταρτης αξιολόγησης προβλέπεται η προστασία από τυχόν ποινικές ευθύνες όλων των στελεχών αλλά και των υπαλλήλων που εμπλέκονται στις πωλήσεις «κόκκινων» δανείων. Εως σήμερα η προστασία αφορούσε μόνο τις αναδιαρθρώσεις προβληματικών δανείων. Στο κείμενο της έκθεσης συμμόρφωσης της ελληνικής οικονομίας αναφέρεται ότι οι ελληνικές Αρχές δεσμεύτηκαν να προσφέρουν αποτελεσματική προστασία σε όσους εμπλέκονται στις πωλήσεις «κόκκινων» δανείων και βάζουν την υπογραφή τους.

Επίσης, οι Αρχές δεσμεύτηκαν ότι θα ανοίξουν περαιτέρω την ομπρέλα της προστασίας από ποινικές ευθύνες και για όσα στελέχη ενδεχομένως κατηγορηθούν πως δεν εξάντλησαν όλα τα περιθώρια με τους δανειολήπτες, με στόχο να εξασφαλίσουν καλύτερη τιμή από εκείνη στην οποία πωλήθηκε το δάνειο. Ετσι, τα τραπεζικά στελέχη και οι δημόσιοι λειτουργοί θα λειτουργούν πλέον χωρίς τον φόβο να βρεθούν υπόλογοι για διαγραφές δανείων αλλά και αναδιαρθρώσεις μέσω και πωλήσεων χαρτοφυλακίων, αφού όσοι εμπλέκονται σε αποφάσεις ρύθμισης χρεών θα απαλλάσσονται από ποινικές και αστικές ευθύνες.

Η έκθεση

Δεν αποκλείεται, μάλιστα, σε λίγο καιρό τα δάνεια να πωλούνται με ακόμη μεγαλύτερη ευκολία, αφού στην έκθεση αναφέρεται πως οι ελληνικές Αρχές θα αναλάβουν περαιτέρω εργασία για να αξιολογήσουν το κριτήριο «υψηλότερης ανάκτησης» ή να εισαγάγουν άλλα κριτήρια για την προστασία από την ποινική ευθύνη σε περιπτώσεις πώλησης χαρτοφυλακίων.

Οι τράπεζες έχουν θέσει επίσης θέμα αυτοματισμού των δικαστικών διαδικασιών, ώστε να αποφεύγεται η χρήση δικονομικών μέσων για την παρακώλυση τελικών λύσεων εξυγίανσης. Τα πιστωτικά ιδρύματα υποστηρίζουν πως δεν έχουν άλλη οδό πέραν της δικαστικής προσφυγής, προκειμένου να βγάλουν το κακό μάνατζμεντ και τους μη συνεργάσιμους ή αδύναμους μετόχους να συμβάλουν οικονομικά σε μια προβληματική επιχείρηση.

Στα δικαστήρια, οι μέτοχοι-διοικούντες την επιχείρηση καταφεύγουν σε κάθε δικονομική ευχέρεια που τους παρέχει ο νόμος, τραβώντας εις μάκρος την τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Ετσι, η εξυγίανση μιας επιχείρησης μπορεί να τραβήξει και τρία χρόνια, όπως φάνηκε από πρόσφατες περιπτώσεις που οδηγήθηκαν τελικώς σε ειδική διαχείριση ή πλειστηριασμό. Οι αυτοματισμοί στη δικαστική διαδικασία θα μπορούσαν να επιβάλλονται στην περίπτωση, π.χ., που υπάρχουν στοιχεία τα οποία αποδεικνύουν πως ο μέτοχος της επιχείρησης έχει περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό ή ότι έχει καταχραστεί χρήματα της εταιρίας ή όταν έχει να καταβάλει δόσεις δανείου για μια τριετία κ.λπ.

Πέρα απ' αυτό, στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι ελληνικές Αρχές προχώρησαν σε διευκρινίσεις στον νόμο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Μία από αυτές αποτελεί σημαντική διευκόλυνση για τα ξένα funds, καθώς προβλέπει την εξαίρεση από την καταβολή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας στις συναλλαγές - πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Οτι τα «κοράκια» που πετούν απειλητικά πάνω από τη χώρα μας και ετοιμάζονται να χιμήξουν στα «κόκκινα» δάνεια δεν θα καταβάλλουν ΦΠΑ για κάθε πακέτο μη εξυπηρετούμενων δανείων που αγοράζουν. Δηλαδή και θα κάνουν δικά τους τα δάνεια νοικοκυριών και επιχειρήσεων αντί πολύ χαμηλού αντιτίμου και δεν θα αποδίδουν ούτε ένα ευρώ φόρο στο ελληνικό κράτος.

Τα φορολογικά κίνητρα στις πωλήσεις των µη εξυπηρετούµενων δανείων αποτελούσαν πάγιο αίτηµα της τρόικας από τη δεύτερη αξιολόγηση, καθώς οι δανειστές επιµένουν ότι έτσι η αγορά µη εξυπηρετούµενων δανείων θα γίνει για τα ξένα funds πιο ελκυστική και, κατ’ επέκταση, το αυξηµένο επενδυτικό τους ενδιαφέρον θα συµβάλει στη µείωση των «κόκκινων» δανείων.

Ανεξέλεγκτες οι τράπεζες, δεν θα προειδοποιούν

Ο νόμος που ψηφίστηκε στη Βουλή ανοίγει επίσης τον δρόμο για το ξεπούλημα «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων σε funds χωρίς προειδοποίηση.
Συγκεκριμένα, αίρεται η υποχρέωση των τραπεζών να ενημερώνουν μέσα σε 12 μήνες τους οφειλέτες και τους εγγυητές μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, πριν από την πώλησή τους στα funds. Μέχρι σήμερα αυτό ίσχυε μόνο για τους μη συνεργάσιμους δανειολήπτες, κάτι που σημαίνει ότι στο εξής θα πωλούνται και δάνεια συνεργάσιμων δανειοληπτών.

Κοινώς, οι τράπεζες θα μπορούν πλέον να πωλούν «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια σε funds χωρίς να ενημερώσουν προηγουμένως τους δανειολήπτες και χωρίς να είναι υποχρεωμένες να τους προτείνουν κάποιον διακανονισμό για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους.
Η υποχρέωση αυτή ισχύει πλέον μόνο για τα φυσικά πρόσωπα, δηλαδή τα δάνεια των ιδιωτών, ενώ, αντίθετα, για τις επιχειρήσεις η υποχρέωση των τραπεζών συνίσταται σε μια απλή ενημέρωση, χωρίς τις χρονοβόρες διαδικασίες μιας επίσημης αλληλογραφίας μέσω επιστολών.
Ετσι, χιλιάδες επιχειρηματίες με «κόκκινα» δάνεια κινδυνεύουν να βρεθούν ξαφνικά εκτεθειμένοι σε funds διαχείρισης απαιτήσεων. Είναι πιθανό, μάλιστα, να ενημερωθούν για τη δυσάρεστη αυτή εξέλιξη και με e-mail ή με γραπτό μήνυμα στο κινητό τους.

Εκδίκαση-εξπρές υποθέσεων (μέσα σε 6 μήνες)

Στην έκθεση αναφέρονται όλες οι αλλαγές που ψήφισε η Βουλή και αφορούν τον νόμο Κατσέλη, με αιχμή την άρση του τραπεζικού απορρήτου, όπως και οι αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Στον νόμο Κατσέλη η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι θα υπάρξει τροποποίηση με στόχο οι υποθέσεις να διευθετούνται στα δικαστήρια αυστηρά σε έξι μήνες, με απώτερο στόχο να μην παραμείνει ανοιχτή σχεδόν καμία υπόθεση μετά το 2021.

Προετοιμάζονται αυτοματοποιημένες διαδικασίες, ώστε να υπάρξει ελάφρυνση των δικαστικών αιθουσών οι οποίες κινούνται στους χρονοβόρους ρυθμούς εξέτασης υποθέσεων του νόμου Κατσέλη, που δημιουργεί καθυστερήσεις στις διαπραγματεύσεις τις οποίες επιθυμούν να κάνουν οι τράπεζες με τους οφειλέτες. Θα επισπευσθούν διαδικασίες που έχουν μείνει στα χαρτιά από το 2015, όπως η κατάθεση ηλεκτρονικών δικογράφων ή ακόμη και εκδόσεων και εκτελέσεων εντολών πληρωμής. Το σύστημα αυτό θα «παίρνει πάνω του» και θα διεκπεραιώνει ταχέως όσες διαδικασίες μπορούν να τυποποιηθούν, ώστε τελικώς να αποσυμφορήσει τα δικαστήρια, τα οποία θα λειτουργούν με μεγαλύτερη άνεση χρόνου σε σχετικές υποθέσεις για τις οποίες δεν είναι δυνατή η τυποποίηση.

Η σημαντικότερη αλλαγή στον νόμο Κατσέλη αφορά την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου, άρση που θα ισχύει αναδρομικά για πέντε χρόνια. Οποιος θέλει να υπαχθεί στις ευνοϊκές διατάξεις οφείλει να παραιτηθεί του τραπεζικού απορρήτου, καθώς και να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση περί μη πτωχευτικής ικανότητας. Καθορίζονται επίσης διαδικασίες αυτόματης απόρριψης του οφειλέτη σε περίπτωση καθυστέρησης της καταβολής τριών μηνιαίων δόσεων.

Ειδικότερα, αν ο οφειλέτης καθυστερεί την πληρωμή τουλάχιστον τριών μηνιαίων δόσεων που ορίστηκαν για το διάστημα από την κατάθεση της αίτησης μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης, τότε αυτομάτως θα παύει να ισχύει η αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων, υπό την προϋπόθεση ο πιστωτής να έχει στείλει εξώδικη όχληση στον οφειλέτη.

Οφειλέτες θα σταματήσουν επίσης να υπάγονται στο προστατευτικό πλαίσιο του νόμου, ακόμα και σε περίπτωση που οι αιτήσεις υπαγωγής τους απορρίφθηκαν ή επειδή κατέστησαν σκόπιμα αφερέγγυοι. Παράλληλα, επιβάλλεται απαγόρευση υποβολής νέας αίτησης από τον οφειλέτη, εάν ο λόγος απόρριψης της πρώτης ήταν ο δόλος.

Εβαλαν στο μάτι και τα ξενοδοχεία-φιλέτα

Μεταξύ των δανείων που έχουν μπει στο μάτι είναι και αυτά των ξενοδοχείων, καθώς η άνοδος του τουρισμού δημιουργεί αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για τον κλάδο. Οι τράπεζες εξετάζουν τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων ξενοδοχειακών ακινήτων, με στόχο να ξεκαθαρίσουν το συντομότερο δυνατό τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στον κλάδο του τουρισμού.

Μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες σε ολόκληρη τη χώρα φιγουράρουν ως ισχυρό δέλεαρ και στις πωλήσεις δανείων με εξασφαλίσεις στις οποίες προχωρούν ή προγραμματίζουν οι τράπεζες τους επόμενους μήνες. Ο κλάδος αποτελεί έναν από τους πιο ελκυστικούς για ξένες εταιρίες και funds, καθώς εκεί διαβλέπουν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες. Είναι χαρακτηριστικό πως σχεδόν επτά στα δέκα funds που έχουν στρέψει την προσοχή τους στην ελληνική αγορά «κόκκινων» δανείων θέλουν να κάνουν δικά τους τουριστικά ακίνητα για να τα λειτουργήσουν. Με αυτά τα δεδομένα, οι τράπεζες ετοιμάζονται να ασκήσουν ασφυκτικές πιέσεις στους επιχειρηματίες του τουρισμού που έχουν «κόκκινα» δάνεια, διαβλέποντας ευκαιρία για ταχύτερη μείωση των τουριστικών «κόκκινων» δανείων.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στον τουριστικό κλάδο ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ σε σύνολο δανεισμού 8 δισ. του τουριστικού τομέα, ενώ σχεδόν τα μισά από αυτά αφορούν 20 μεγάλες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, στο τέλος του 2017 το σύνολο των 8 δισ. ευρώ αφορούσε περίπου 19.000 δανειακές συμβάσεις και αποτελούσε το 5,8% του συνόλου των επιχειρηματικών δανείων. Ωστόσο, από αυτό το ποσό μεγάλο μέρος, σχεδόν 1,8 δισ. ευρώ, ανήκει στην κατηγορία των δανείων που κατά κανόνα έχουν ρυθμιστεί και εξυπηρετούνται κανονικά, επομένως τα μη εξυπηρετούμενα είναι περίπου 1,5 δισ. ευρώ.

Στο μικροσκόπιο των τραπεζών έχουν μπει και μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα ύψους περίπου 1,2 δισ. ευρώ που χρωστούν μικρά ξενοδοχεία, κυρίως ενοικιαζόμενα δωμάτια και δύο αστέρων. Με βάση το βάθος της καθυστέρησης που παρουσιάζουν, αναμένεται να αντιμετωπιστούν είτε μέσω πώλησης του δανείου είτε με τη διαδικασία των πλειστηριασμών.

Οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες επιχειρήσεις χρηματοδοτήθηκαν μέσω των αναπτυξιακών νόμων και πήραν μεγάλα για το μέγεθός τους δάνεια, την αποπληρωμή των οποίων εγκατέλειψαν πολύ νωρίς. Οι πιο πολλές από αυτές είναι κερδοφόρες εταιρίες, που όμως έχουν επιλέξει να μη ρυθμίσουν τα δάνειά τους. Τον δρόμο αναμένεται να ανοίξει η Εθνική Τράπεζα και εκτιμάται ότι θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες τράπεζες, με στοχευμένες πωλήσεις «κόκκινων» δανείων που βαρύνουν μικρές επιχειρήσεις του τουριστικού κλάδου.

Οι επιχειρηματίες του κλάδου ανησυχούν ότι θα βρεθούν ξαφνικά προ δυσάρεστων εκπλήξεων και θα λάβουν μία μέρα ένα ειδοποιητήριο ότι το ξενοδοχείο τους πωλήθηκε σε κάποιο fund. Ειδικά από τη στιγμή που η κυβέρνηση αρνείται να δώσει το δικαίωμα στους δανειολήπτες να αγοράσουν οι ίδιοι το δάνειό τους πριν βγει προς πώληση στα funds.

Οι επιχειρηματίες του κλάδου θεωρούν ότι οι ιδιοκτήτες ξενοδοχείου που ήταν συνεργάσιμοι όλα τα προηγούμενα χρόνια και είδαν το δάνειό τους να κοκκινίζει θα πρέπει να είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην αναδιάρθρωση της επιχείρησής τους. Υποστηρίζουν παράλληλα πως αν αρχίσει η πώληση «κόκκινων» δανείων τουριστικών επιχειρήσεων σε ξένα funds θα προκαλέσει ισχυρούς τριγμούς στον κλάδο και θα οδηγήσει σε κλείσιμο των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, αφήνοντας στον αέρα χιλιάδες εργαζομένους.