Ποινικός Κώδικας: Η διάταξη για την «εγκληματική οργάνωση» που ρίχνει στα μαλακά τη Χρυσή Αυγή

Η ελληνική δικαιοσύνη απεφάνθη ομόφωνα την Τετάρτη ότι η Χρυσή Αυγή είναι εγκληματική οργάνωση. Ο Νίκος Μιχαλολιάκος μαζί με έξι πρώην βουλευτές καταδικάστηκαν για τη διεύθυνσή της. Ποιες ποινές όμως προβλέπονται με τον νέο Ποινικό Κώδικα και τι ίσχυε μέχρι την ψήφισή του;

Ο νέος Ποινικός Κώδικας

ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2019 από τον ΣΥΡΙΖΑ και το Ποτάμι. Οι αλλαγές στο άρθρο 187 είχαν από τότε προκαλέσει πλήθος συζητήσεων για το αν οι νέες διατάξεις ευνοούσαν τη Χρυσή Αυγή, η δίκη της οποίας ήταν ακόμη τότε σε πλήρη εξέλιξη. Ο Σταύρος Κοντονής άνοιξε ξανά σήμερα τη συζήτηση ανακοινώνοντας την παραιτήσή του από την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Όπως δήλωσε ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης είχε διαφωνήσει και με τον νέο Ποινικό Κώδικα που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ καθώς όπως ανέφερε «ο Αρχηγός της Εγκληματικής Οργάνωσης έχει πλέον τις ποινές του μέλους της Εγκληματικής και αυτό ήταν προβληματικό και το είχα αναφέρει. Η διάταξη προηγουμένως προέβλεπε ποινές τουλάχιστον 10 χρόνια φυλακή ενώ ο νέος ΠΚ προβλέπει 5 έως 15 έτη». Μάλιστα γι' αυτό είχε προειδοποιήσει τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα τονίζοντας ότι οι αλλαγές θα οδηγήσουν στα μαλακά την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής.

Οι μειωμένες ποινές και οι διαφορές

Αντιμέτωποι με ποινή κάθειρξης έως 15 έτη σύμφωνα με τη σχετική διάταξη του Ποινικού Κώδικα βρίσκονται πλέον οι ένοχοι για διεύθυνση και ένταξη σε εγκληματική οργάνωση στη δίκη της Χρυσής Αυγής.

Παράλληλα, το προβλεπόμενο πλαίσιο ποινής για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση προβλέπει από 5 έως 10 χρόνια κάθειρξη. Αν αναγνωριστεί ελαφρυντικό τότε το πλαίσιο ποινής κυμαίνεται από 1 έως 5 έτη.

Ωστόσο με τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα που ίσχυε μέχρι την ψήφιση του νέου τον Ιούνιο του 2019, οι ποινές που προβλέπονταν ήταν σαφώς αυστηρότερες.

Συγκεκριμένα:

- Με τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα που ίσχυε έως τον Ιούνιο του 2019 το πλαίσιο ποινής για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης ήταν 10 εως 20 χρόνια. Παράλληλα η τελεσίδικη καταδίκη απέφερε 10ετή στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων που σημαίνει έκπτωση από το αξίωμα για βουλευτές, απαγόρευση συμμετοχής σε εκλογικές διαδικασίες κ.α.

- Με τον νέο Ποινικό Κώδικα στο πλαίσιο της γενικότερης μείωσης των ποινών, η ποινή για την ένταξη σε εγκληματική οργάνωση παραμένει 5-10 χρόνια. Η διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης ωστόσο, που θεωρούνταν αυτόνομο αδίκημα γίνεται με τις νέες διατάξεις επιβαρυντική περίσταση στο αδίκημα της ένταξης και τιμωρείται μέχρι 15 χρόνια. Επιπλέον το επίμαχο αδίκημα εξαιρέθηκε από την λίστα των εγκλημάτων που αποφέρει στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων γεγονός που συνεπάγεται την ελεύθερη συμμετοχή των καταδικασθέντων σε εκλογές.

Το άρθρο 187 για την εγκληματική οργάνωση

Το άρθρο 187 για την εγκληματική οργάνωση του Νέου Ποινικού Κώδικα προβλέπει τα εξής

1. Όποιος συγκροτεί ή εντάσσεται ως μέλος σε επιχειρησιακά δομημένη και με διαρκή εγκληματική δράση οργάνωση τριών ή περισσότερων προσώπων, που επιδιώκει την τέλεση περισσότερων κακουργημάτων τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη και χρηματική ποινή.

2. Αυτός που διευθύνει την εγκληματική οργάνωση τιμωρείται με κάθειρξη.

3. Όποιος, εκτός από την περίπτωση της πρώτης παραγράφου, οργανώνεται με άλλον ή άλλους για να διαπράξουν κακούργημα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών. Με φυλάκιση έως τρία έτη τιμωρείται ο υπαίτιος αν η κατά το προηγούμενο εδάφιο ένωση έγινε για τη διάπραξη πλημμελήματος με το οποίο επιδιώκεται οικονομικό ή άλλο υλικό όφελος ή η προσβολή της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας ή της ανηλικότητας.

4. Με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και χρηματική ποινή τιμωρείται όποιος με οποιονδήποτε τρόπο παρέχει σε άλλον κάθε είδους περιουσιακά στοιχεία, υλικά ή άυλα, κινητά ή ακίνητα ή κάθε είδους χρηματοοικονομικά μέσα ή οδηγίες, πληροφορίες ή κατευθύνσεις ή στρατολογεί νέα μέλη, γνωρίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό διευκολύνει ή υποβοηθά την τέλεση των εγκληματικών δραστηριοτήτων της οργάνωσης της παραγράφου 1.5.

Οι διατάξεις των παραγράφων 1, 2 και 4 του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται και όταν οι προβλεπόμενες σε αυτό αξιόποινες πράξεις τελέσθηκαν στην αλλοδαπή από ημεδαπό ή στρέφονταν κατά Έλληνα πολίτη ή κατά νομικού προσώπου που εδρεύει στην ημεδαπή ή κατά του Ελληνικού Κράτους, ακόμη και αν αυτές δεν είναι αξιόποινες κατά τους νόμους της χώρας στην οποία τελέσθηκαν.

Τι ισχύει για τον Γιάννη Λαγό

Αναφορικά με το αν οι καταδικασθέντες μπορούν να διατηρούν το αξίωμά τους, όπως για παράδειγμα ο εκλεγμένος στο Ευρωκοινοβούλιο Γιάννης Λαγός, η διάταξη σύμφωνα με νομικούς χαρακτηρίζεται από νομική ασάφεια. Το άρθρο 60 του νέου ΠΚ αναφέρει: «Αν ο υπαίτιος καταδικάστηκε σε ποινή κάθειρξης, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει αποστέρηση της δημόσιας θέσης ή του δημόσιου ή αυτοδιοικητικού αξιώματος που κατέχει εφόσον η πράξη του συνιστά βαριά παράβαση των καθηκόντων του».

Ποιοι καταδικάστηκαν

Σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση οι επτά πρώην βουλευτές της Χρυσής Αυγής που κρίθηκαν ένοχοι για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης είναι οι Ν. Μιχαλολιάκος, Ηλίας Κασιδιάρης, Ιωάννης Λαγός, Γιώργος Γερμενής, Ηλίας Παναγιώταρος, Αρτέμης Ματθαιόπουλος. Το δικαστήριο με την ίδια απόφασή του κήρυξε ενόχους για ένταξη και συμμετοχή στην εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής τους πρώην βουλευτές Παν. Ηλιόπουλο, Πολύβιο Ζησιμόπουλο, Αντώνιο Γρέγο, Νικόλαο Μίχο, Νικόλαο Κούζηλο, Κων. Μπαρμπαρούση, Ευσ. Μπούκουρα, Χρυσοβαλάντη Αλεξόπουλο, Μιχάλη Αρβανίτη, Ελένη Ζαρούλια και Δημήτριο Κουκούτση. Ως μέλη της ίδιας εγκληματικής οργάνωσης κρίθηκαν ένοχοι και οι δύο αποκαλούμενοι πυρηνάρχες Γιώργος Πατέλης και Αναστάσιος Πανταζής.