Μισοί υπέρ, μισοί κατά: Διχασμένη η Βουλγαρία για την ένταξη στο ευρώ

Η Doroteya Kanavrova σταυρώνει τα χέρια της και κουνάει το κεφάλι της. «Είμαι αντίθετη», λέει, η 56χρονη μικροκαλλιεργήτρια πριν επιστρέψει στο πάγκο της για να τακτοποίησει τις ντομάτες, τα αγγούρια και τα κολοκύθια... Η Βουλγαρία είναι έτοιμη να ενταχθεί στο ευρώ, δήλωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση την περασμένη εβδομάδα, κάτι που χαιρετίστηκε από την κυβέρνηση ως ένα ακόμη βήμα προς τη βαθύτερη ολοκλήρωση. Ωστόσο, μια μερίδα ανθρώπων εκφράζει τις αντιρρήσεις της καθώς ανησυχεί για τις επιπτώσεις στο κόστος ζωής.Η χώρα έχει μακρά ιστορία δυσκολιών και η κατά κεφαλήν οικονομική της παραγωγή εξακολουθεί να είναι τα δύο τρίτα του μέσου όρου της ΕΕ έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες ένταξης. Ωστόσο, για εκατομμύρια Βούλγαρους που έζησαν την χρεοκοπία των τραπεζών, τις οικονομικές κρίσεις και την οδυνηρή μετάβαση της δεκαετίας του 1990, το νόμισμά τους - το λεβ - είναι κάτι περισσότερο από χαρτονομίσματα και κέρματα, είναι ένα σύμβολο σταθερότητας. Ένα νομισματικό συμβούλιο που εισήχθη το 1997 συνέδεσε το λεβ με το γερμανικό μάρκο και στη συνέχεια με το ευρώ. Αυτό βοήθησε τη Βουλγαρία να θέσει τέλος στο είδος της αντιδραστικής νομισματικής πολιτικής που παρατηρήθηκε σε άλλες μετακομμουνιστικές χώρες, όπως η γειτονική Ρουμανία, και να αφήσει στην ιστορία τον υπερπληθωρισμό.Δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου  σύμφωνα με το Bloomberg έδειξε ότι οι Βούλγαροι είναι διχασμένοι στη μέση όσον αφορά το ευρώ, η ένταξη στο οποίο έχει πλέον προγραμματιστεί για τις αρχές του 2026, με ακροδεξιούς πολιτικούς να οργανώνουν διαδηλώσεις κατά της ένταξης.«Επί 28 χρόνια, οι άνθρωποι συνήθισαν και τώρα ανησυχούν για το τι θα συμβεί», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σβέτοσλαβ Γκαβρίσκι, που προετοίμασε τη χώρα για την επιτροπή συναλλάγματος το 1997. Απέρριψε τους φόβους για τον πληθωρισμό ως «ανόητες φήμες». «Μια χώρα πρέπει αργά ή γρήγορα να βγει από το currency board για να γίνει μια κανονική χώρα».Η Βουλγαρία θα ήταν μόλις η δεύτερη χώρα που θα υιοθετούσε το ευρώ από τότε που η Ελλάδα φλέρταρε με την έξοδο από το ευρώ πριν από μια δεκαετία. Η Κροατία προσχώρησε το 2023, ακολουθώντας άλλα πρώην κομμουνιστικά έθνη όπως η Σλοβακία και οι χώρες της Βαλτικής.Οι μεγαλύτερες οικονομίες της περιοχής - η Πολωνία, η Ρουμανία, η Τσεχική Δημοκρατία και η Ουγγαρία - έχουν όλες θέσει το ευρώ σε δεύτερη μοίρα.Στη Βουλγαρία, η προοπτική αλλαγής νομίσματος προκαλεί φόβους, ιδίως μεταξύ των χαμηλόμισθων και των συνταξιούχων. Ενώ οι πολιτικοί επισημαίνουν οφέλη όπως η αύξηση των επενδύσεων και το χαμηλότερο κόστος δανεισμού με την πάροδο του χρόνου, πολλοί πολίτες ανησυχούν ότι οι τιμές θα ανέβουν βραχυπρόθεσμα. Η Βουλγαρία επλήγη σκληρά από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι τιμές αυξήθηκαν με τον ταχύτερο ρυθμό από τη δεκαετία του 1990.Η Kanavrova ανησυχεί ότι η μετάβαση στο ευρώ, για παράδειγμα, θα αυξήσει την τιμή των λιπασμάτων και θα καταστήσει την παραγωγή από το αγρόκτημά της, έκτασης ενός εκταρίου, πιο δαπανηρή. «Οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι πλουσιότερες, μπορούν να το αντέξουν οικονομικά», είπε. «Τα πάμε άσχημα με το λεβ, θα πάμε χειρότερα με το ευρώ».Καθώς οι περισσότεροι πελάτες της είναι Ρουμάνοι τουρίστες που κατευθύνονται προς τα βουλγαρικά παραθαλάσσια θέρετρα, προτιμά να δέχεται ρουμανικά λέου αντί για ευρώ όταν χρειάζεται να δεχτεί ξένο νόμισμα. Μπορεί να χρησιμοποιήσει τα χρήματα σε διασυνοριακά ταξίδια για ψώνια το χειμώνα.Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Βούλγαροι δεν είναι φιλοευρωπαίοι. Περισσότεροι από τους μισούς δηλώνουν ότι εμπιστεύονται την ΕΕ, ποσοστό διπλάσιο από εκείνο που εμπιστεύονται την κυβέρνησή τους. Μια πρόσφατη κυβερνητική πρόταση υπέρ του ευρώ υποστηρίχθηκε από περισσότερα από τα δύο τρίτα των Βούλγαρων βουλευτών.Το πρόβλημα για τους αξιωματούχους είναι ότι δυσκολεύονται να βρουν μια κοινή γλώσσα με εκείνους που, σε αντίθεση με τις μεγάλες επιχειρήσεις, δεν βλέπουν τα άμεσα οφέλη από τις συναλλαγές σε ένα κοινό νόμισμα. Είναι πιο εύκολο για τα λαϊκιστικά κόμματα: Οι διαμαρτυρίες που υποστηρίζονται από το ακροδεξιό, φιλορωσικό κόμμα Αναγέννηση συγκέντρωσαν χιλιάδες ανθρώπους σε όλη τη χώρα για δεύτερο Σαββατοκύριακο.Οι ηγέτες της Αναγέννησης, που έχει γίνει το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα στο βουλγαρικό κοινοβούλιο, ορκίζονται να βγάλουν τη χώρα από το ΝΑΤΟ και να επαναδιαπραγματευτούν την ένταξή της στην ΕΕ. Λένε ότι η υιοθέτηση του ευρώ αποτελεί περαιτέρω απώλεια κυριαρχίας, αν και κατά τη διάρκεια επίσκεψης στις ΗΠΑ τον περασμένο μήνα οι ηγέτες της πρότειναν να συνδεθεί το λεβ με το δολάριο.Ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ, η πιο δημοφιλής πολιτική προσωπικότητα στη χώρα, έχει εν τω μεταξύ αμφισβητήσει κατά πόσον η Βουλγαρία είναι έτοιμη. Το αίτημά του για δημοψήφισμα σχετικά με την ημερομηνία ένταξης απορρίφθηκε από το κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα. Αποκάλεσε την απόφαση της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα να δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της Βουλγαρίας «χαρά για τους κυβερνώντες και συναγερμό για τον λαό» που ανησυχεί για τις αυξήσεις των τιμών.«Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα έπρεπε να έχουν κάνει καλύτερη δουλειά στην ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα οφέλη του κοινού νομίσματος, ακόμη και αν η είσοδος στη νομισματική ένωση είναι ένα τεχνικό θέμα», δήλωσε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ο Dennis Schen, επικεφαλής οικονομολόγος της Scope Ratings.«Οι Βούλγαροι δεν είναι οι πρώτοι που ετοιμάζονται να υιοθετήσουν το ευρώ και έχουν αποδειχθεί επιφυλακτικοί σχετικά με τα οφέλη του κοινού νομίσματος», είπε. «Αλλά η υποστήριξη για το ευρώ τείνει να αυξάνεται μετά την υιοθέτηση, καθώς οι χειρότεροι φόβοι των ανθρώπων αποδεικνύονται αβάσιμοι».Η κυβέρνηση υποσχέθηκε τις τελευταίες εβδομάδες να καταπολεμήσει τις κερδοσκοπικές αυξήσεις των τιμών και οι ρυθμιστικές αρχές υποσχέθηκαν να εντείνουν τον έλεγχο των λιανοπωλητών. Ενώ υπέγραψε μια σειρά συμφωνιών με επιχειρηματικά λόμπι, εργατικά συνδικάτα, τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, ο πρωθυπουργός Ρόζεν Ζελιάζκοφ δήλωσε τη Δευτέρα ότι στόχος είναι να αποτραπεί κάθε προσπάθεια «αδικαιολόγητης αύξησης» των τιμών.Για τον40χρονο Mihail Georgiev, επιχειρηματία του οποίου οι επιχειρήσεις ποικίλλουν από την εισαγωγή αφρωδών κρασιών έως λύσεις τεχνητής νοημοσύνης, η ένταξη στο ευρώ θα αποτελέσει άλλο ένα ορόσημο στην ανάπτυξη της Βουλγαρίας.Η χώρα εντάχθηκε στην ΕΕ το 2007 και παραμένει το φτωχότερο μέλος της. Την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους εισήλθε στον χώρο Σένγκεν, που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της ΕΕ, μαζί με τη Ρουμανία. Ο Georgiev δήλωσε ότι η μετάβαση στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα είναι καλή για την εικόνα της Βουλγαρίας και ενισχύει τον τουρισμό. «Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο αποθεματικό νόμισμα, είναι το νόμισμα εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων», δήλωσε ο Georgiev. "Στο παρελθόν, περίμενα για βίζες για ώρες, κάθε διέλευση των συνόρων ήταν επώδυνη λόγω των πολυάριθμων ελέγχων. Τώρα ονειρεύομαι πραγματικά έναν ενιαίο κόσμο με ένα ενιαίο νόμισμα".Διαβάστε ακόμη

Τράπεζες: «Τρέχει» η πιστωτική επέκταση – Σε 2,5 δισ. υπολογίζεται το δεύτερο τρίμηνο του έτους (πίνακες)

Αλέξανδρος Μάνος (Netcompany SEE & EUI): Σταθερή ανάπτυξη και νέα πεδία δράσης

Τουρισμός: Τα «αγκάθια» και οι προβλέψεις για φέτος – Τι λένε Παράσχης, Βασιλάκης, Καραβίας (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα