ΔΝΤ: Στο 2,4% η ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας το 2017

Σε αναβάθμιση των προβλέψεών του για την ευρωπαϊκή οικονομία προχωρά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, επισημαίνοντας ότι «η ανάκαμψη της ηπείρου «ενισχύεται και διευρύνεται σημαντικά».

Όπως εκτιμά στις φθινοπωρινές του προβλέψεις, η οικονομική επέκταση της Ευρώπης θα ανέλθει φέτος σε 2,4% από 1,7% το 2016, υπερβαίνοντας κατά 0,5% τις εαρινές του προβλέψεις. Ωστόσο το 2018 αναμένεται να υποχωρήσει στο 2,1%, κατά 0,2%

υψηλότερα από την προηγούμενη εκτίμηση του Ταμείου τον περασμένο Απρίλιο.

«Η ευρωπαϊκή ανάκαμψη διαχέεται και στον υπόλοιπο κόσμο, συνεισφέροντας σημαντικά στην παγκόσμια ανάκαμψη», σημειώνει το ΔΝΤ και προσθέτει:« Η ανάκαμψη αυτή μπορεί να είναι ισχυρότερη από τις προβλέψεις βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, η βιωσιμότητα αυτής ανάκαμψης παραμένει το σημείο – κλειδί. Μακροπρόθεσμα, οι αντίξοες δημογραφικές συνθήκες και οι πιέσεις στην παραγωγικότητα αναμένεται να ανακόψουν την ανάπτυξη». Παράλληλα, οι προοπτικές ανάπτυξης υπόκεινται σε αρκετούς σημαντικός εσωτερικούς και εξωτερικούς πτωτικούς κινδύνους.

Το Ταμείο επισημαίνει την ανάγκη δημιουργίας δημοσιονομικών «μαξιλαριών» για να αντέξουν οι ευρωπαϊκές οικονομίες σε μελλοντικά σοκ. Όπως σημειώνει, οι χώρες θα πρέπει να αφήσουν περιθώριο ελιγμού στους προϋπολογισμούς τους, προκειμένου να μπορέσουν να αποτρέψουν το ενδεχόμενο, οι οικονομίες τους να «βουλιάξουν» στη χειρότερη περίπτωση.

Πολλές αναπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες πρέπει να μειώσουν τα υψηλά ακόμα δημοσιονομικά τους ελλείμματα, με τρόπο που θα είναι φιλικός προς την ανάπτυξη. Αυτό το έργο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για αυτούς που έχουν υψηλό δημόσιο χρέος, καθώς τα επιτόκια πιθανότατα θα αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου.

Για τις χώρες με ισχυρότερες δημοσιονομικές θέσεις, το διαθέσιμο περιθώριο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ώστε να αυξηθούν οι προοπτικές ανάπτυξης και να στηριχθούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Για την ώρα, η νομισματική πολιτική μπορεί να παραμείνει διευκολυντική στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης, δεδομένων των υποτονικών πληθωριστικών πιέσεων. Όμως εκεί που έχουν αυξηθεί οι μισθοί, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι έτοιμες να αποσύρουν σταδιακά τα μέτρα τόνωσης, προκειμένου να διατηρηθούν οι πληθωριστικές προσδοκίες.

Σε κάποιες ανεπτυγμένες και σε πολλές αναδυόμενες οικονομίες, τα ποσοστά ανεργίας έχουν επιστρέψει σε προ κρίσεως επίπεδα. Οι περισσότερες αναδυόμενες ευρωπαϊκές οικονομίες βλέπουν τώρα μια εύρωστη ανάπτυξη των μισθών. Σε πολλά σημεία της Ευρώπης, ωστόσο, η ανάπτυξη των μισθών είναι υποτονική, παρά τη μείωση της ανεργίας.

Πάντως, κατά το ΔΝΤ, οι προτεραιότητες διαφέρουν από χώρα σε χώρα.

Όπως επισημαίνει το Ταμείο, για πολλές αναπτυγμένες οικονομίες, η ταχύτερη πρόοδος στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητη, προκειμένου να αυξηθεί η ανάπτυξη της παραγωγικότητας, κάνοντας, για παράδειγμα, τις αγορές προϊόντων πιο ανταγωνιστικές και βελτιώνοντας την αγορά εργασίας, όπως και την παιδεία και εκπαίδευση. Σε ό,τι αφορά την «κληρονομιά» της κρίσης, η εκκαθάριση των ισολογισμών των αδύναμων τραπεζών παραμένει προτεραιότητα.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, πρέπει να γίνουν περισσότερα για να ενισχυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως η ανθεκτικότητα της ευρωζώνης στα σοκ. Αυτό απαιτεί την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και της ένωσης των κεφαλαιαγορών και τη δημιουργία δημοσιονομικής ικανότητας της ευρωζώνης για την παροχή ενός μηχανισμού μακροοικονομικής σταθεροποίησης. Παράλληλα, πρέπει να γίνουν ενέργειες για την επίλυση των προβλημάτων του τραπεζικού τομέα και να εφαρμοστούν αυστηρά οι κοινοί δημοσιονομικοί κανόνες.

Στις αναδυόμενες οικονομίες, το επιχειρηματικό περιβάλλον πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω. Μετά από μια περίοδο ταχείας προσπάθειας να φτάσουν τις αναπτυγμένες οικονομίες, οι αναδυόμενες οικονομίες της περιοχής έχουν γενικά δει μια σημαντική επιβράδυνση της σύγκλισης με τις πιο αναπτυγμένες οικονομίες της Ευρώπης. Για να ξανα-επιταχυνθεί η σύγκλιση, η προσοχή πρέπει να δοθεί στην επόμενη γενιά μεταρρυθμίσεων, ιδιαίτερα των μεταρρυθμίσεων των θεσμών και της διακυβέρνησης.

Οι θεσμοί αποτελούν «κλειδί» για την ανάπτυξη και το νομικό πλαίσιο είναι ένας κρίσιμος θεσμός και ένα ζωτικής σημασίας στοιχείο του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Οι ισχυροί θεσμοί συμβάλλουν στη δημιουργία ισότιμων όρων στον ανταγωνισμό, βοηθούν ώστε να διατηρούνται και να προσελκύονται εξειδικευμένα άτομα και διασφαλίζουν πως η ανάπτυξη είναι περιεκτική και βιώσιμη.

Η μεγαλύτερη πηγή αβεβαιότητας παραμένει το Brexit, επισημαίνει το Ταμείο, και το είδος των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ, καθώς ένα σκληρό Brexit θα μπορούσε να έχει δυσμενείς επιπτώσεις.

Όπως ανέφερε στο Reuters ο αναπληρωτής δ/ντής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, Joerg Decressin . «υπό τέτοιες συνθήκες, ανησυχούμε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα πιεστεί, κυρίως στη Βρετανία, αλά και στην ευρωζώνη. (Αν συμβεί αυτό) αναμένουμε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τα προβλεπόμενα».

Για την ώρα, πάντως, επισήμανε τη βελτίωση του κλίματος σε σχέση με ένα δυο χρόνια πριν, όταν οι ανησυχίες για χώρες όπως η Ελλάδα ήταν ακόμη έντονες στην ευρωζώνη.