2016 όπως 2015;

Η συνέντευξη Βαρουφάκη ανέδειξε για ακόμα μία φορά αυτό που έχει περιγραφεί με τόση σαφήνεια, ότι δηλαδή η χώρα έφτασε στο πάρα πέντε να βγει από το ευρωσύστημα. Εντύπωση, όμως, προκαλεί ότι ο πρώην υπουργός Οικονομικών είτε νομίζει ότι απευθύνεται σε αφελείς, είτε μπορεί ο ίδιος να είχε τελείως διαφορετική ατζέντα από μια σταθεροποίηση μέσα στην Ευρωζώνη.

Θα έπρεπε να ανησυχεί κανείς, καθώς η λογική του αιθεροβάμονος δεν δείχνει να εγκαταλείπει το κυβερνών κόμμα και στον νέο κύκλο της διαπραγμάτευσης, που κρύβει, αν όχι τα ίδια, οπωσδήποτε ομόλογα ρίσκα για τη φετινή χρονιά. Είναι προφανές

ότι στο μυαλό του Γιώργου Κατρούγκαλου αλλά και ολόκληρου του επιτελείου η διάσωση των συντάξεων περνά από τη λαίλαπα που, στα χαρτιά τουλάχιστον, σαρώνει τις εισφορές όλων των κλάδων των ελεύθερων επαγγελματιών.

Με ένα επιχείρημα μάλιστα που αναπαράγεται από όλα τα κυβερνητικά χείλη, ότι τελικά θα υπάρξουν μειώσεις εισφορών για το 80% των επαγγελματιών. Αυτό μάλλον αφελές μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς αν όλα αυτά ισχύσουν, τότε κάτω από 10.000 ευρώ δεν θα δηλώσει του χρόνου το 80% αλλά το 90%. Σε διαφορετική περίπτωση, θα μεγαλώσει ο αριθμός των ασυνεπών προς τα Ταμεία, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να σταθεί το σύστημα από πουθενά.

Αντί να έχουμε ένα σύστημα που επιβραβεύει αυτούς που είναι συνεπείς προς τα Ταμεία και την Εφορία, υπάρχει μια φοροεισπρακτική και λογιστική προσέγγιση η οποία ξεκινά από καθαρά ταξικά αντανακλαστικά. Οι ιδιώτες, όμως, που γνωρίζουν πολύ καλά τι σημαίνει «κάνε μια δουλειά και βρες και τον τρόπο να εισπράξεις» δεν θα κάνουν εύκολα πίσω είτε είναι αγρότες, είτε μηχανικοί, είτε δικηγόροι, είτε έμποροι, είτε μικροβιοτέχνες. Και αυτό είναι το τίμημα που αλλάζει τις ισορροπίες στα γκάλοπ.

Ταυτόχρονα, αυτό που έχουν αρχίσει να φοβούνται οι ενεργοί πολίτες είναι μια νέα διαπραγμάτευση με έντονα τα πολιτικά στοιχεία των νέων κόκκινων γραμμών, η οποία θα διαρκέσει σε μάκρος, κάνοντας ζημιά σε ένα εύθραυστο οικονομικό περιβάλλον. Το αποτέλεσμα θα είναι και η αξιολόγηση να καθυστερήσει και η οικονομία να μην μπορέσει να συνέλθει έγκαιρα, στοιχείο που θα έχει πρόσθετες παρενέργειες και κόστος νέων μέτρων.

Το κώλυμα που διαφαίνεται είναι μια προφανής εξέλιξη που θα έχει να κάνει με την απόρριψη μεγάλου μέρους του κυβερνητικού σχεδιασμού από τους εταίρους-πιστωτές και την υποβολή αιτήματος για περικοπή των συντάξεων. Και τότε διερωτάται κανείς τι θα κάνει η κυβέρνηση. Το σενάριο αποδοχής των αποφάσεων των εταίρων δεν φαίνεται πιθανό. Το πιθανότερο είναι να έχουμε έντονη πολιτική κινητικότητα με άγνωστες συνέπειες. Αν πρόκειται, όμως, να φάμε ένα τρίμηνο χωρίς αποτέλεσμα, τότε η επιδείνωση θα είναι τόσο επιβαρυντική που όλες οι προσδοκίες για το 2016 θα πεταχτούν στον κάλαθο των αχρήστων.

Και παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός πήρε τις γενναίες αποφάσεις για να μείνει η χώρα στο ευρώ τον περασμένο Ιούλιο, επανερχόμαστε πάλι σε μια φάση έντονης εσωστρέφειας και αμφιβολίας για τον ρεαλισμό που πρέπει να έχει στην παρούσα φάση. Στον ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κάνουν την αυτοκριτική τους για το τίμημα του τρίτου μνημονίου και τα θηριώδη λάθη της πρώτης διαπραγμάτευσης ώστε να μην επαναληφθούν εκ νέου.

Οι δηλώσεις του Σόρος για την Ελλάδα, ότι δεν υπάρχει καμία προοπτική όσο θα είναι στην Ευρωζώνη, επαναφέρουν μια εφιαλτική υπόθεση, η οποία όμως εκφράζει προσδοκίες ξένων κεφαλαίων. Στο τελευταίο βιβλίο του «Ο Καπιταλισμός στην 4η φάση του» ο κορυφαίος αρθρογράφος των «Financial Times» Ανατόλι Καλέτσκι σημειώνει ότι αυτά που πιστεύουν οι αγορές δεν είναι πάντα κοντά στην πραγματικότητα, όμως πολλές φορές καθίστανται αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Λέει, όμως, και κάτι άλλο, ότι στη νέα φάση αγορές και κυβερνήσεις θα συνεργαστούν. Ποιες επενδυτικές κινήσεις, όμως, που θα δώσουν τη δυναμική επιβίωσης στο Ασφαλιστικό είναι δυνατόν να γίνουν όταν διαφαίνεται ότι το timing της αξιολόγησης ξεμακραίνει.