«Μάχη» με τον χρόνο και τους δανειστές για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης

Του Κωστή Πλάντζου

Διαπραγμάτευση μέχρι το καλοκαίρι για το χρέος, είναι το χειρότερο σενάριο που αντιμετωπίζει πλέον η κυβέρνηση. Στο οικονομικό επιτελείο ενστερνίζονται το μήνυμα Στουρνάρα πως αν χαθεί και άλλος χρόνος για να κλείσει η αξιολόγηση οι απώλειες θα είναι πολύπλευρες, και το χρησιμοποιούν μάλιστα σαν επιχείρημα κόντρα στις κινητοποιήσεις. Ωστόσο

με μία ομοβροντία δηλώσεών τους, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε πως «δεν βιάζονται» να βρουν λύση για το χρέος (τοποθετώντας χρονικά το πρόβλημα για μετά... το 2022) ενώ, όπως αποκάλυψε το newmoney.gr, το ΔΝΤ ανατρέπει τα δεδομένα και ετοιμάζεται να θέσει νέους όρους για το δικό του πρόγραμμα ως το 2018.

Μιλώντας χθες σε παρουσίαση βιβλίου, ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος έδειξε την απόσταση που χωρίζει τους οικονομικούς «εγκεφάλους» των δανειστών, από την οικονομική άποψη της κυβέρνησης: θέλησε να πει πως «​ως οικονομολόγος και μόνον​ κάποιος» δεν καταλαβαίνει πόσο αναγκαίο είναι ένα «παράλληλο πρόγραμμα» με μέτρα πχ για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση και για δημοκρατικές αλλαγές στο Κράτος, ενώ τόνισε πως για να βγει το πρόγραμμα χρειάζεται «λαϊκή συμμαχία που είναι το μεγαλύτερο όπλο και δεν αρκεί μόνον η επιστήμη».

Θυμήθηκε μάλιστα μία φράση του Μπιλ Κλίντον για να πει πως «είναι η Κοινωνία, ηλίθιε», αν και απέφυγε κομψά να την συσχετίσει με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε –λέγοντας ότι δεν αντελήφθη πώς έγινε και επικαιροποιήθηκε ​τις τελευταίες μέρες ​η φράση αυτή. Επανέλαβε​ δε το παράδειγμα της γιαγιάς με το άνεργο παιδί και το εγγόνι που θέλει να σπουδάσει, σαν παράδειγμα που η σύνταξη υποκαθιστά το κράτος Πρόνοιας (και επειδή υπάρχει και ανάλογο παράδειγμα στην σελίδα 143 του βιβλίου που παρουσίασε).

Επί της ουσίας, ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την επιστροφή του κουαρτέτου στην Αθήνα –ενδεχομένως στα τέλη της εβδομάδος – αλλά, όπως είχε πει ξανά και ο κύριος Τσακαλώτος «μία εβδομάδα πάνω, μία εβδομάδα κάτω, ίσως δεν είναι πρόβλημα».

Πρόβλημα όμως είναι η δυσκολία συναντίληψης ​με τους δανειστές καθώς και ότι, όπως προειδοποίησε χθες και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας, το διεθνές περιβάλλον αλλάζει επικίνδυνα (λόγω Κίνας,​πετρελαίου, μεταναστευτικού, αποσχιστικών τάσεων της Βρετανίας κλπ) και αν καθυστερήσει η αξιολόγηση, μπορεί το ελληνικό πρόβλημα να θεωρηθεί την φορά αυτή «μη διαχειρίσιμο» από την Ευρωζώνη.

Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης όμως ίσως δεν οδηγήσει μονοσήμαντα και στην συζήτηση του χρέους. Αυτό είναι κάτι που ούτε να το φανταστούν δεν θέλουν στην κυβέρνηση –αφού η ελάφρυνση του χρέους φαντάζει περίπου σαν αυτοσκοπός και το «ιερό δισκοπότηρο» της πολιτικής της.

Υπάρχουν όμως πλέον τα εξής δεδομένα:

- «Μέχρι τώρα δεν έχουν γίνει συζητήσεις με την Ελλάδα για το χρέος» δήλωσε η εκπρόσωπος του Σόιμπλε ενώ ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, τόνιζε πως δεν επείγει το θέμα. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, προειδοποίησε πως πρέπει να τελειώνει η αξιολόγηση διότι «αργά ή γρήγορα θα υπάρξει χρηματοδοτικό πρόβλημα» για τη χώρα μας και τόνισε: «Είναι αλήθεια ότι η ελληνική κυβέρνηση θέλει ανταμοιβή. Όμως, από οικονομικής άποψης, η επαναδιαπραγμάτευση του χρέους δεν είναι επείγουσα, διότι η Ελλάδα έχει λάβει μια περίοδο χάριτος δέκα ετών στην αποπληρωμή του χρέους και στο μεγαλύτερο μέρος των τόκων που καταβάλλει. Κατά τη διάρκεια των δέκα επόμενων ετών, η εξυπηρέτηση του χρέους δεν θα είναι αυξημένη. Κατά συνέπεια, μια νέα ελάφρυνση του χρέους θα είχε ένα αντίκτυπο στις πληρωμές, κυρίως μετά το 2022» υποστήριξε ο κύριος Ρέγκλινγκ.

- Το ΔΝΤ φέρεται να ετοιμάζεται να θέσει όρους που πριν δεν έθετε, αφού τώρα πλέον υπάρχει η προοπτική της συνέχισης και όχι της διακοπής της παρουσίας του στο ελληνικό πρόγραμμα. Και ενώ ως τώρα δεν πίεζε (καθώς θα έληγε φέτος η συμμετοχή του στο πρόγραμμα) ενόψει των αποφάσεών του έως το 2018 σχεδιάζει να ζητήσει αλλαγές και σε θέματα που τα συμφώνησαν ήδη οι Ευρωπαίοι με την Αθήνα. Ανάμεσα σε αυτά, εξετάζει να ζητήσει απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα και ανατροπές στο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων.

Τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά; Ότι πριν την συζήτηση για το χρέος, πρέπει όχι μόνον να έχει τελειώσει η τρέχουσα αξιολόγηση που ξεκινά τις επόμενες μέρες (για Ασφαλιστικό, φορολογικό κλπ) αλλά και να ξεκαθαρίσει το ΔΝΤ με ποιους όρους θα μπει στο νέο πρόγραμμα ως το 2018, για να συμφωνηθούν και οι δανειακές ανάγκες που θα προκύψουν ... από το 2022 και μετά! Με ομαδικές απολύσεις και νέο μισθολόγιο στην μέση (πέραν του Ασφαλιστικού κλπ) είναι αμφίβολο αν μπορεί να καλύψει όλα τα θέματα η διαπραγμάτευση έως τον Απρίλιο και Μάιο, ή αν θα σέρνεται η συζήτηση και μέσα στο καλοκαίρι ή και στο β΄εξάμηνο του 2016.

Την τελευταία περίπτωση, για μια τόσο μακρά περίοδο διαπραγμάτευσης, θεωρείται μάλλον αδύνατον να την αποδεχτεί η κυβέρνηση αφού, όπως έχει προειδοποιήσει ο κύριος Τσακαλώτος, «τότε το πρόγραμμα δεν βγαίνει»!