Μεσογειακή διατροφή: Το «κλειδί» για να μην πονάνε οι αρθρώσεις

Το τι επιλέγει να βάλει κανείς στο πιάτο του μπορεί να έχει αρνητικό ή θετικό αντίκτυπο στα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Και αυτό διότι ορισμένες τροφές μπορεί να απαλύνουν τον πόνο στις αρθρώσεις, ενώ άλλες να τον εντείνουν. Επίσης, η υιοθέτηση ενός ισορροπημένου τρόπου διατροφής μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους σώματος, που επίσης παίζει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της νόσου.

Αρα, ποια είναι η καλύτερη διατροφή που μπορεί να λειτουργήσει ως… φάρμακο για τις πονεμένες αρθρώσεις; Σειρά μελετών καταλήγουν πως η μεσογειακή διατροφή συμβάλλει στη

Μάλιστα, όπως σημειώνει το Αμερικανικό Ιδρυμα Αρθρίτιδας, η διατροφή που ακολουθούν εδώ και αιώνες οι άνθρωποι στην Ελλάδα και τη Νότια Ιταλία αποτελεί… συνταγή όχι μόνο για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αρθρίτιδας, αλλά και γενικότερα για τη διατήρηση της καλής υγείας που οδηγεί σε περισσότερα και ποιοτικότερα χρόνια ζωής.

«Η δύναμη της μεσογειακής διατροφής που καταπολεμά τις ασθένειες πηγάζει από την ικανότητά της να ρυθμίζει τη φλεγμονή εστιάζοντας σε αντιφλεγμονώδεις τροφές (μούρα, ψάρια, ελαιόλαδο) και αποκλείοντας ή περιορίζοντας τις προφλεγμονώδεις (κόκκινο κρέας, ζάχαρη και αρκετά γαλακτοκομικά). Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη φλεγμονώδη συνιστώσα της οστεοαρθρίτιδας, γίνεται σαφές πως αυτός ο τρόπος διατροφής μπορεί να οδηγήσει σε πραγματική βελτίωση του πόνου στις αρθρώσεις», σημειώνει η Michelle Babb, MS, RD, διατροφολόγος με έδρα το Σιάτλ.

Τα οφέλη όμως δεν σταματούν εδώ: σύμφωνα πάντα με την ίδια, υπάρχει μια ποικιλία τροφίμων στη μεσογειακή διατροφή που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, β-καροτένιο, μαγνήσιο και ωμέγα 3, τα οποία έχει βρεθεί ότι μειώνουν ενεργά τους δείκτες φλεγμονής σε μελέτες σε ανθρώπους. «Είχα ασθενείς [με αρθρίτιδα] που μπόρεσαν να διακόψουν τη χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ) λόγω της μετάβασης σε μεσογειακή διατροφή. Ορισμένοι μάλιστα αναφέρουν αξιοσημείωτη διαφορά στον πόνο από την πρώτη εβδομάδα».

Οι έρευνες

Το Αμερικανικό Ιδρυμα Αρθρίτιδας αναφέρεται μάλιστα σε μελέτη του 2015 που δημοσιεύθηκε στο «Arthritis». Οπως προκύπτει από τα συμπεράσματά της, οι ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα ανέφεραν σημαντική μείωση του πόνου μόλις δύο εβδομάδες μετά τη μετάβασή τους σε μια φυτική διατροφή. Οι συμμετέχοντες έχασαν επίσης βάρος χωρίς να μετράνε θερμίδες ή να περιορίζουν τις μερίδες. «Η απώλεια βάρους, στην πραγματικότητα, είναι μία από τις ακούσιες συνέπειες μιας δίαιτας μεσογειακού τύπου. Πολλές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι που την ακολουθούν χάνουν ανεπιθύμητα κιλά.  Κάθε κιλό χαμένου βάρους ανακουφίζει σημαντικά τις υπερφορτωμένες αρθρώσεις. Και επειδή το λίπος παράγει φλεγμονώδεις κυτταροκίνες, μειώνεται και η φλεγμονή», υπογραμμίζεται στο ίδιο δημοσίευμα.

Ακόμη όμως και μακροπρόθεσμα είναι πιθανό μια αντιφλεγμονώδης διατροφή να βοηθήσει στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου. Ερευνες έχουν δείξει ότι ορισμένα τρόφιμα όχι μόνο μειώνουν τη φλεγμονή βραχυπρόθεσμα, αλλά στην πραγματικότητα αλλάζουν την έκφραση των προφλεγμονωδών γονιδίων και των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος που μπορεί να οδηγήσουν σε ασθένειες.

Το Ιδρυμα επικαλείται μία ακόμη μεγάλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 στο ευρωπαϊκό περιοδικό «Clinical Nutrition». Οι ερευνητές παρακολούθησαν 4.000 ασθενείς και διαπίστωσαν πως εκείνοι που ακολουθούσαν μια αμερικανικού τύπου διατροφή διέτρεχαν υψηλότερο κίνδυνο επιδείνωσης (δηλαδή είχαν χαμηλή ενέργεια, δυσκολεύονταν να σηκωθούν από την καρέκλα και είχαν απώλεια μυϊκής μάζας), με αποτέλεσμα να γίνονται πιο ευάλωτοι εν συγκρίσει με όσους ακολουθούσαν ένα διατροφικό πρόγραμμα μεσογειακού τύπου.

Εν τω μεταξύ, την ίδια χρονιά η ίδια ερευνητική ομάδα δημοσίευσε μία ακόμη μελέτη στο «American Society of Nutrition» που ανέφερε ότι η μεσογειακή ή αντιφλεγμονώδης διατροφή οδήγησε σε απώλεια βάρους, σε χαμηλότερα ποσοστά διαβήτη, καρδιακών παθήσεων και καταγμάτων, καθώς και σε λιγότερο πόνο, αναπηρία και κατάθλιψη που σχετίζονται με την αρθρίτιδα. Συνεπώς, οι συμμετέχοντες ανέφεραν καλύτερη ποιότητα ζωής.

Τι να αποφεύγετε

Για μία διατροφή που καταπολεμά τις φλεγμονές δεν αρκεί κανείς να καταναλώνει μόνον ωφέλιμες τροφές αλλά και να αποφεύγει εκείνες που επιδεινώνουν το πρόβλημα. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει οι ασθενείς να αποφεύγουν τη ζάχαρη, τα πλήρη γαλακτοκομικά, το κρέας με λίπος αλλά και τα επεξεργασμένα προϊόντα κρέατος. Στην ίδια λίστα συμπεριλαμβάνονται τα τηγανητά αλλά και τα «πρόχειρα» φαγητά.