Ενάντια στον Μυστικισμό και την Αντίδραση

Στο άρθρο μας «Ο Μάνος Δανέζης και ο “νέος πολιτισμός” - Οι στόχοι όλων των «ισμών» είναι υπέροχοι, ακόμα και του φασισμού…», 3/3/2018 [βλ. ΕΔΩ], είχαμε υποσχεθεί, με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του «Ο παράξενος κόσμος του Sir Williαm Crookes -Μια Περίπτωση Λογοκριμένης Επιστημονικής Γνώσης» [Δίαυλος, Αθήνα, 2017] ότι «αν μας δοθεί η ευκαιρία και βρούμε τον απαιτούμενο χρόνο θα επανέλθουμε στη σελίδα αυτή, μολονότι τα πνεύματα, οι ψυχές, τα ανώτερα σώματα, οι μασονίες, οι θεραπείες κοπανιστής ενέργειας, τα φαντάσματα, τα matrix,

ο πνευματισμός (spiritualismo), οι τηλεπάθειες, τα ματιάσματα κ.λπ., κ.λπ., δεν είναι το «φόρτε» μας».
Ο πανεπιστημιακός καθηγητής φυσικής Στέφανος Τροχανάς στο βιβλίο του «Το φάντασμα της όπερας» [Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο, 2016] έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου: «Η κυριαρχία του ανορθολογισμού και της παραεπιστήμης στον δημόσιο χώρο είναι επίσης αναμφισβήτητη, όπως προκύπτει από τη μαζική απήχηση σχετικών τηλεοπτικών εκπομπών αλλά και πληθώρας ομοειδών εντύπων πάσης φύσεως που συγκροτούν από μόνα τους έναν παράλληλο κόσμο τον οποίο η «επίσημη κοινωνία» απλώς αρνείται να αντικρίσει. Είναι μια από τις σκοτεινές πλευρές της (…) δεν υπάρχει, κατά τη γνώμη μου, αμφιβολία ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια μαζική υποχώρηση της επιστήμης».
Ο συγγραφέας Τέρι Ίγκλετον σε ένα άρθρο του [Η Βιομηχανία της ευτυχίας, Εφ.Συν, 21/3/2017) σημείωσε ότι στην εποχή της βιομηχανίας της ευτυχίας και των σωτήρων του ναρκισσισμού αυτό που μετράει δεν είναι αυτό που σκέφτεσαι και κάνεις αλλά το πως αισθάνεσαι. Απέναντι στην διόγκωση της βιομηχανία της ευτυχίας ισχυρίζεται ότι «δεν μπορείς να είσαι αληθινά ευτυχισμένος αν είσαι θύμα αδικίας ή εκμετάλλευσης, πράγμα που οι τεχνικοί της χαράς τείνουν να παραγνωρίζουν».
Η εξιστόρηση του ταξιδιού μας στην «κοχλάζουσα ενέργεια» του ανορθολογισμού, της παραφυσικής, της μυστικιστικής βιοθεωρίας, του αποκρυφισμού και της αντίδρασης έλαβε αναγκαστικά μεγάλη έκταση εξαιτίας ορισμένων συσχετίσεων, παράθεσης πολυποίκιλων «σπαρταριστών» αποσπασμάτων και σχολιασμού πρωτότυπων ανηρτημένων βίντεο σχετικών με τα θέματα αυτά που λιμνάζουν στο διαδικτυακό πέλαγος. Στην αφήγηση αυτή χρησιμοποιήθηκαν και αποσπάσματα από πολέμιους των ανορθολογικών φαινομένων της εποχής μας.
Αποφασίσαμε λοιπόν να αρχίσουμε την αφήγηση αυτή με την διδακτική ιστορία «Αλέξανδρος ή Ψευδομάντις και να την ολοκληρώσουμε με την ανάμνηση ενός ζωγραφικού πίνακα του Φρανθίσκο Γκόγια «ο ύπνος της λογικής γεννάει τέρατα».

Αλέξανδρος ή Ψευδομάντις

Το έργο «Αλέξανδρος ή Ψευδομάντις» του Λουκιανού του Σαμοσατέως (2ος αι. μ.Χ) δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι γράφτηκε στις μέρες μας και όχι στα 170 μ.Χ. Πρόκειται για μια διδακτική ιστορία η οποία θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνεται στα σχολικά προγράμματα.
Ο Λουκιανός μας διηγείται ότι ο Αλέξανδρος, ένας διάσημος προφήτης της εποχής ο οποίος είχε για δάσκαλό του ένα μαθητή του νεοπυθαγόρειου Απολλώνιου του Τυανέως, ίδρυσε ένα μαντείο για τον θεό του, το φίδι Γλύκων, υποτίθεται μετενσάρκωση του Ασκληπιού.
Ο «θεόπνευστος» Αλέξανδρος ξεκίνησε να κατακτήσει την Παφλαγονία μαζί με τον σύντροφο και εραστή του Κοκκωνά «εξ εκείνων οίτινες διατείνονται ότι γνωρίζουν θαυματουργούς μαγείας και εξορκισμούς και υπόσχονται να διευκολύνουν έρωτας, εκδικήσεις κατά των εχθρών και ευρέσεις θησαυρών και κληρονομιών επιτυχίας».
Ο δαιμόνιος Αλέξανδρος είχε φτιάξει ένα πάνινο φίδι που άνοιγε και έκλεινε το στόμα του και έτσι παρείχε χρησμούς και προφητείες. Για να αποκαταστήσει τις λανθασμένες προβλέψεις, ο μάγος είχε επινοήσει ωροσκόπια προκειμένου δήθεν να αποκαθιστά τις προτεινόμενες μπούρδες του.
Με βάση τα βασικά συναισθήματα του ανθρώπου, «την ελπίδα και το φόβο», ο Αλέξανδρος έγινε πάμπλουτος πέρα από το γεγονός ότι απολάμβανε αγόρια και κορίτσια. Εκτός από μαντείες, προέλεγε «θεραπείες» και πρόσφερε δίαιτες. Μερικούς από τους συνεργάτες του τους έστελνε σε άλλους τόπους για να διαφημίζουν ότι μπορεί να προλέξει τα μέλλοντα, να βρίσκει φυγάδες, να ανακαλύπτει κλέφτες, ληστές, θησαυρούς, ακόμα και να επαναφέρει νεκρούς στη ζωή. •
Από το ιερό του ψευδοπροφήτη, οι αντιφρονούντες επικουρικοί και χριστιανοί φιλόσοφοι απομακρυνόταν και κυριολεκτικά λιθοβολούνταν προκειμένου να μην αποκαλυφθεί η αγυρτεία του. Μολονότι οι περισσότεροι χρησμοί του ήταν λανθασμένοι εντούτοις η φήμη του Αλεξάνδρου επέζησε για έναν περίπου αιώνα μετά το θάνατό του.
Φαίνεται ότι η ιστορική μνήμη, η εμπειρία, η επιστημονική γνώση καθώς και οι διαμορφωμένες κοινωνικές σχέσεις δεν αποτέλεσαν ανασταλτικό παράγοντα για πολλούς σημερινούς ανθρώπους στην καταφυγή σε προφητείες, σε μαγείας, σε αστρολογίες, στη φενάκη του λεγόμενου πνευματισμού, στις παραεπιστήμες, στην παραψυχολογία, στον μυστικισμό και αποκρυφισμό, στην επικοινωνία με αιωρούμενα πνεύματα και σε άλλες όψεις των ακραίων φαινομένων του κυρίαρχου ιδεαλισμού.
Το ζήτημα αποκτά βαρύνουσα σημασία διότι το χορό του ανορθολογισμού σέρνουν ακόμα και εκπαιδευτικοί και λαμβάνουν κοινωνικές προεκτάσεις από τη στιγμή που το εκπαιδευτικό σύστημα αφήνει παντελώς απροστάτευτους και αθωράκιστους τους νέους ανθρώπους.

Τα αλληλοσυμπαθούντα πνεύματα και η τηλεπάθεια

1. Ας πάμε λίγο πιο πίσω από τη γέννηση του Χριστού. Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων (Marcus Tullius Cicero, 106 π.Χ. -43μ.Χ.) στο έργο του «Περί Μαντικής» (De dinination, 45 π.Χ.), Ι, 27, εξιστόρησε ένα «τηλεπαθητικό» θα μπορούμε να πούμε φαινόμενο.
Δύο φίλοι από την Αρκαδία πήγαν μαζί στα Μέγαρα. Ο ένας έμεινε σε ένα πανδοχείο κι ο άλλος στο σπίτι κάποιου άλλου φίλου του. Ο δεύτερος είδε στον ύπνο του τον φίλο του να τον παρακαλεί να τον βοηθήσει γιατί ο πανδοχέας σχεδίαζε να το σκοτώσει. Όμως δε έδωσε την απαραίτητη σημασία και συνέχισε τον ύπνο του. Όταν αποκοιμήθηκε του παρουσιάστηκε στον ύπνος του «φάντης μπαστούνι» ίδιος ο φίλος, πλέον νεκρός.
Αφού αρχικά ο νεκρός τον μέμφθηκε επειδή δεν τον είχε βοηθήσει του είπε: «Σε παρακαλώ να μην επιτρέψεις το νεκρό σώμα μου να παραμείνει άθαφτο. Δολοφονήθηκα από τον πανδοχέα ο οποίος πέταξε το σώμα μου σε ένα καρότσι και το σκέπασε με ακαθαρσίες. Σε παρακαλώ να είσαι το πρωί στην πύλη της πόλεως πριν το καρότσι εγκαταλείψει την πόλη».
Ο φίλος του νεκρού, παντελώς πεπεισμένος από το δεύτερο όνειρό του, συνάντησε το πρωί τον οδηγό του καροτσιού στη πύλη της πόλης και μόλις το ρώτησε τι είχε μέσα το καρότσι ο οδηγός του έφυγε τρομαγμένος. Τότε ο φίλος έβγαλε το πτώμα από το κάρο, κατήγγειλε το γεγονός στις αρχές και ο πανδοχέας τιμωρήθηκε.

2. Ας πάμε τώρα στο 19ο αι. και στη διεθνή μωρολόγο Ε. Π. Μπλαβάτσκυ (Helena Petrovna Blavatsky, 1831- 1891), η οποία το 1875 μαζί με τον αμερικανό συνταγματάρχη Χ.Σ. Όλκοττ (Henry Steel Olcott, 1832-1907) και άλλους ίδρυσαν στις ΗΠΑ τη «Θεοσοφική Εταιρεία».
«Δεν είναι μακριά πολύ μακριά η ημέρα όπου ο επιστημονικός κόσμος θα υποχρεωθεί να αναγνωρίσει ότι ένα πνεύμα επιδρά πάνω σε ένα άλλο σε οποιαδήποτε απόσταση, όσο και ένα σώμα σε ένα άλλο, με το οποίο βρίσκεται σε στενή επαφή. Όταν δύο πνεύματα βρίσκονται σε σχέσεις συμπάθειας μεταξύ τους και τα όργανα με τα οποία εκδηλώνονται είναι ηλεκτρομαγνητικά συντονισμένα, τότε τίποτα δεν μπορεί να εμποδίσει τη μεταβίβαση της σκέψης από το ένα στο άλλο κατά βούληση» [Ε. Π. Μπλαβάτσκυ, «Το κλειδί της θεοσοφίας», Θεοσοφικές Εκδόσεις, Αθήνα, 2017, σ. 256.].
Αυτή η αριστοκράτισσα της βικτωριανής εποχής που εξέφρασε τη παρακμή της τάξη της, ήταν ένα μέντιουμ που πίστευε στα πνεύματα, στα φαντάσματα, στις ψυχές, στο κάρμα, στις μετενσαρκώσεις, στους ινδικούς διαλογισμούς, στην τηλεπάθεια, στη μεταφορά σκέψεων, στα πολλαπλά σώματα, στην ανωτερότητα της «Άρειας» φυλής και σε κάθε άλλη μωρολογία που μπορεί να φανταστεί ανθρώπινος νους.

3. Η Αγγλίδα Άννα Μπεζάντ (Annie Besant, 1847-1933) κεφαλή του βρετανικού τομέα του Τεκτονικού (Μασονικού) Τάγματος «Le Droit Ηumain» έγινε άξια διάδοχος της «πνευματικής Μητέρας» και πρόεδρος από το 1907 της «Θεοσοφικής Εταιρεία».
Το 1903, στο βιβλίο της «η Δύναμη της σκέψης» έγραψε ότι «Σχεδόν ο καθένας σήμερα ανυπομονεί να ασκήσει τη μεταβίβαση σκέψης και ονειρεύεται την ικανοποίηση να επικοινωνεί με έναν απόντα φίλο, χωρίς τη βοήθεια του τηλεγράφου ή του ταχυδρομείου. Πολλοί άνθρωποι φαίνεται να πιστεύουν ότι μπορούν να εκτελέσουν αυτό το έργο με ελάχιστη προσπάθεια και μένουν έκπληκτοι όταν συναντούν πλήρη αποτυχία στις προσπάθειές τους» και έτσι πρότεινε δύο μεθόδους μεταβίβασης της σκέψης: μία φυσική και μία ψυχική [βλ. Annie Besant, «Η δύναμη της σκέψης – Ο έλεγχος και η ανάπτυξή της», Νέος Σταθμός, Αθήνα, σ. 40].

4. Ας επιστρέψουμε στις μέρες μας. Ο κ. Μάνος Δανέζης, μέλος του Σώματος Ομότιμων Καθηγητών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) στο βιβλίο του «Ο Παράξενος Κόσμος του Sir William Crookes» [Δίαυλος, Αθήνα, 2017] αναρωτιέται και απαντάει: «Είναι δυνατόν να “νοιώσουμε” τις επιθυμίες κάποιου, να καταλάβουμε τη στεναχώρια του ή τη χαρά του, να “δούμε” τον κίνδυνο που μπορεί να αντιμετωπίζει χωρίς να μιλήσουμε μαζί του, ακόμα κι αν βρίσκεται εκατοντάδες μίλια μακριά μας; Η απάντηση είναι “ναι” αρκεί να αγαπιόμαστε δυνατά και αληθινά» (σ. 269).
Αυτά είναι μερικά από το πλήθος των αφηγημάτων της λεγόμενης «τηλεπάθειας». Κι όμως, η «τηλεπάθεια», εδώ και αιώνες, συνεχώς «επαληθεύεται» στη βιβλιογραφία του μυστικισμού και πάντοτε …πειραματικά.

«Το σύμπαν που αγάπησα» και ο Sir William Crookes

Οι καθηγητές αστροφυσικοί του ΕΚΠA κ. Μάνος Δανέζης και κ. Στράτος Θεοδοσίου πριν από αρκετά χρόνια, «σύστησαν» στο τηλεοπτικό κοινό (ΕΤ 3) μέσα από την τηλεοπτική σειρά τους «Το σύμπαν που αγάπησα», τον Sir William Crookes [βλ. «Το Σύμπαν Που Αγάπησα -316- Ο Παράξενος Κόσμος του Sir William Crookes», κανάλι Στράτος Θεοδοσίου, 17/4/2015 https://www.youtube.com/watch?v=p3Tdg59P81w]. Ο Sir William Crookes υπήρξε επιφανές μέλος της «Θεοσοφικής Εταιρείας».
Το παραπάνω τηλεοπτικό επεισόδιο επικεντρώθηκε στην περίοδο της ζωής του Crookes που είχε ως αντικείμενο τους πειραματισμούς που πραγματοποίησε στο σπίτι του με τους λεγόμενους ενδιάμεσους, δηλαδή τα μέντιουμ.
Σύμφωνα με την αφήγηση των δύο καθηγητών «η μεταβολή του βάρους σωμάτων», «οι μελωδίες που παίζονταν από μουσικά όργανα, κυρίως από ακορντεόν, χωρίς άμεση επέμβαση ανθρώπου και σε συνθήκες που απαγορεύουν την επαφή με τα πλήκτρα» πραγματοποιούνταν χάρις της παρουσίας του μέντιουμ Ντ. Ντ. Χόουμ (Douglas Home, 1833-1886) που «η παρουσία και μόνο του οποίου, όπως λεγόταν, μπορούσε να κινητοποιήσει μια σειρά παράξενων και εκτός των γνωστών φυσικών νόμων φαινομένων». Τι ακούει κανείς από καθηγητές φυσικών επιστημών!
Σύμφωνα πάντοτε με την εκπομπή «Στην διενέργεια των πειραμάτων εκτός του Crookes συμμετείχαν ο διάσημος φυσικός, από τους κορυφαίους της Βασιλικής Εταιρείας Επιστημών και πολύ γνωστός σε όλους μας από το τεράστιο επιστημονικό του έργο Sir William Huggins, ο διάσημος νομομαθής Serjeant Cox, ο χημικός βοηθός του Crookes και ο αδελφός του».
Οι κ.κ. Δανέζης και Θεοδοσίου παρουσίασαν στους τηλεθεατές τα πειράματα αυτά του Crookes, ούτε λίγο ούτε πολύ, ως επιστημονικές κατακτήσεις, ως «προσπάθεια αναμόρφωσης της εκάστοτε δογματικής πραγματικότητα», τα οποία μάλιστα δήθεν λογοκρίθηκαν.
Πάντως οι υπεύθυνοι της εκπομπής δεν αναφερθούν στο γεγονός ότι ο Crookes ήταν μέλος της «Θεοσοφικής Εταιρείας» (γιατί;) αλλά ούτε στην ιστορικό πλαίσιο της λεγόμενης «βικτωριανής εποχής» (1837-1901) κατά την οποία σημειώθηκε μία απομάκρυνση από τον ορθολογισμό προς την κατεύθυνση του θρησκευτικού μυστικισμού και του ρομαντισμού [βλ. John Wolffe, «Religion in Victorian Britain: Culture and Empire» Volume 5», Manchester University Press, 1997].
Αν σήμερα οι δύο αυτοί καθηγητές του ΕΚΠΑ επιχειρούσαν να επαληθεύσουν πειραματικά αυτά τα φαινόμενα, ας πούμε δημόσια, σε ένα θέατρο της Αθήνας, με όποιο μέντιουμ της επιλογής τους προτιμούσαν (σήμερα το επάγγελμα και πάλι ανθεί), νομίζουμε ότι θα προκαλούσαν μεγάλο ενδιαφέρον, ίσως μεγαλύτερο και από όσο προξένησαν στις αστές κυρίες της εποχής και στον Τύπο τα πειράματα του ΆγγελουΤανάγρα στον μεσοπόλεμο. Τα ταμεία θα έσπαζαν και ενδεχομένως θα γελούσε και το παρδαλό κατσίκι.
Σε ένα σχόλιο κάποιου θεατή κάτω από το ανηρτημένο βίντεο της εκπομπής στο youtuby διαβάζουμε τα εξής:
«Κύριοι καθηγητές, παραλείψατε να αναφέρετε ότι ο Daniel Dunglas Home που συμμετείχε στα πειράματα, καθώς και ένα άλλο διάσημο "μέντιουμ" της εποχής που εικάζεται ότι διατηρούσε ερωτική σχέση με τον Crookes, η Katie King, ομολόγησαν χρόνια μετά ότι είχαν όντως εξαπατήσει τους παρευρισκόμενους στα εν λόγω πειράματα, ενώ ο ίδιος ο Crookes βρισκόταν σε μεγάλη συναισθηματική φόρτιση εξ αιτίας του θανάτου του μικρότερου αδελφού του. Μάλλον λοιπόν είχε δίκιο η επιστημονική κοινότητα όταν καταδίκαζε. Όλα τα μέντιουμ του 19 αι. (εποχή που άνθισε το επάγγελμα) αποδεδείχθηκαν πανηγυρικά απατεώνες όπως, το πιο πιθανό, και όλοι οι σημερινοί τέτοιοι. Παρ' όλα αυτά δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω με τον επίλογο. Με εκτίμηση...».
Ο ανθρωπολόγος Edward Clodd (1840-1930), σύγχρονος δηλαδή του Crookes, στο έργο του «Question: A Brief History and Examination of Modern Spiritualis» [Grant Richards, Λονδίνο, σ. 100] το οποίο εκδόθηκε το 1917, υποστήριξε ότι o Crookes ήταν «τόσο μύωψ, που παρά την αναμφίβολη τιμιότητά του, δεν μπορεί κάποιος να εμπιστευτεί εκείνα που ισχυρίζεται ότι είδε». Το βιβλίο αυτό μπορεί ο καθένας να το διαβάσει στο διαδίκτυο: http://archive.org/stream/questionifmandie00cloduoft#page/n5/mode/2up
Ο ιστορικός της επιστήμης William Hobson Brock στην πολύχρονη και πολύκροτη μελέτη του «William Crookes (1832–1919) and the Commercialization of Science» [Ashgate Publishing, 2008, ], ΧΧΙ + 556 σελίδων αναφέρει ότι ο Crookes υπήρξε μία από τις πιο περίπλοκες, δημόσιες και ενδιαφέρουσες μορφές στην ιστορία της επιστήμης.
Δεν υπήρξες μόνο ένας σημαντικός επιστήμονας που ανακάλυψε το θάλλιο, εφεύρε το σπινθηροσκόπιο, αλλά πολύ περισσότερο, ήταν επίσης ένας αποκρυφιστής που συνδέθηκε με πολλές επιχειρηματικές δραστηριότητας κι έπαιξε σημαντικό ρόλο στον πνευματισμό στη δεκαετία του 1870.
«Το 1906 ο William Hope εξαπάτησε τον Crookes με μια ψεύτικη φωτογραφία του πνεύματος της συζύγου του. Ο Oliver Lodge αποκάλυψε ότι υπήρχαν διπλά εμφανή σημάδια, η φωτογραφία της κυρίας Crookes είχε αντιγραφεί από μια φωτογραφία από την επέτειο του γάμου, ωστόσο, ο Crookes ήταν ένας πεπεισμένος πνευματιστής και υποστήριζε ότι ήταν μια αγνή απόδειξη φωτογράφισης του πνεύματος» (σ. 474), αναφέρει μεταξύ άλλων ο συγγραφέας του παραπάνω βιβλίου.
Πολλοί είναι οι επιστήμονες και οι στοχαστές που έχουν αναφερθεί στα σχετικά τεχνάσματα, στους πιθανούς έρωτες των συμμετεχόντων στα πειράματα, αλλά και στη μυωπία του Κρουξ [βλ. https://en.wikipedia.org/wiki/William_Crookes#cite_note-29].
Ο Παναγιώτης Τρεμπέλας (1886-1977), καθηγητής θεολογίας και στρατευμένος στην ακροδεξιά Ορθόδοξη Αδελφότητα Θεολόγων η Ζωή και
αργότερα, από το 1960, στην αδελφότητα «Σωτήρ», αναφέρει στο βιβλίο του «Ο πνευματισμός» [Αδελφότητος “Σωτήρ”, 1979, σ. 92]: «Το περίφημον μεσάζον ο Douglas Home εις το τέλος της πνευματιστικής του δράσεως και αποστολής, νυμφευτείς πλουσίαν τινά Αγγλίδα και καταστάς ούτω οικονομικώς ανεξάρτητος, απεκάλυψε μερικά τεχνάσματα και πανουργίας, τας οποίας εχρησιμοποίει εν τη επικλήσει των νεκρών».
Στο βιβλίο αυτό υπάρχουν πάνω από επτά εκτενείς αναφορές στον Crookes όπου γίνεται μια σφοδρή και αρκετά θα λέγαμε τεκμηριωμένη κριτική από την σκοπιά βεβαίως της χριστιανικής θεολογίας.
Πάντως, μιας και αναφερθήκαμε στην «Ζωή» και στον «Σωτήρ» θα πρέπει να πούμε ότι ο θεολόγος κ. Χρήστος Γιανναράς, για πολλά χρόνια οικότροφος της «Ζωής» - ο διορισμός του ως καθηγητή φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο είχε ξεσηκώσει αντιδράσεις [βλ. http://www.u-topia.gr/authors/bagionas και εδώ http://www.theseis.com/index.php?option=com_content&task=view&id=51] - στο βιβλίο του «Καταφύγιο Ιδεών» [Ίκαρος, Αθήνα, 1987] έβγαλε τα άπλυτά της «Ζωής» στη φόρα.
Τον Παναγιώτη Τρεμπέλα, ο αποκαλούμενος ως «πρύτανη των ορθοδόξων θεολόγων» που κατακεραυνώνει τον Crookes, μνημονεύουν με έμμεσο τρόπο οι κ.κ. Μάνος Δανέζης και Στράτος Θεοδοσίου στο βιβλίο τους «Στα ίχνη του Ι.Χ.Θ.Υ.Σ.» [Δίαυλος, 2000]. Στην σελ. 25 αναφέρουν: «Σημειώνουμε πάλι ότι από τα χιλιάδες βιβλία και άρθρα που έχουν γραφτεί για τον Ιησού Χριστού, ανατρέξαμε, διαβάσαμε και αναφερόμαστε στα σπουδαιότερα (…) Ειδικότερα για το Ψαλτήριο χρησιμοποιήσαμε την “Παλαιά Διαθήκη-Μετά συντόμου Ερμηνείας”, έκδοση της αδελφότητας θεολόγων ο “Σωτήρ”, υπό Παν. Ν. Τρεμπέλα, Αθήνα 1976».
Μια και το έφερε η κουβέντα ας πάρουμε και μια μικρή γεύση από την «ιστορικότητα» του παραπάνω βιβλίο: «Παρά τα όσα ήδη έχουμε αναφέρει, τονίζουμε ότι ο γήινος πολιτισμός μας δεν πρέπει να υποκύψει –παρασυρόμενος από την αλματώδη επιστημονική και τεχνολογική του ανάπτυξη – στην πειρασμό του ανθρωποκεντρισμού του και τελικά να απωθήσει την υπερβατική πραγματικότητα και παρουσία του θεανθρώπου. Εξάλλου μόνο η διδασκαλία Του μπορεί να δώσει λύσεις στα έντονα σύγχρονα προβλήματά μας. Στο ιστορικό πρόσωπο του Ιησού εκπληρώθηκε η θεϊκή επαγγελία, εφ’ όσον ο Υιός και Λόγος του Θεού προσέλαβε, ανακεφαλαίωσε, ανακαίνισε, αγίασε και εθέωσε την ανθρώπινη φύση του: “αυτός γάρ ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν” (Μ. Αθανάσιος, Λόγος περί της ενανθρωπήσεως του Λόγου 54, P.G. 25. 192) Επομένως με την ενανθρώπιση του Λόγου του Θεού η ανθρώπινη φύση αποκαθίσταται στο αρχέγονο κάλλος του “κατ΄εικόνα” και του “καθ’ ομοίωσιν” και “θεούται” κατά χάριν» (Μάνος Δανέζης, Στράτος Θεοδοσίου, Στα ίχνη του Ι.Χ.Θ.Υ.Σ., Δίαυλος, 2000, σελ. 405). Τα παραπάνω δεν νομίζουμε να συνιστούν σε καμία περίπτωση επιστημονικό λόγο.
Ο καθηγητής Ευτύχης Μπιτσάκης, γεννημένος το 1927 στο χωριό Κάδρος της Κρήτης, με σπουδές χημείας, θεωρητικής φυσικής και φιλοσοφίας, στο εξαιρετικό βιβλίο του «Από την πυρά στον Άμβωνα» [Τόπος, Αθήνα, 2009] και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «Από τη φυσική στην παραψυχολογία» (σ. 102-109) μας μεταφέρει μια ενδιαφέρουσα άποψη του μεγάλου επιστήμονα Τζον Άρτσιμπαλντ Γουίλερ (J. A. Wheeler, 1911-2008) που δεν φημίζεται για τις υλιστικές απόψεις του:
«Η διαμάχη ανάμεσα στους “παραψυχολόγους” και στους φυσικούς που υπερασπίζονται την παράδοση των επιστημών φτάνει συχνά στο περιοδικό και στο καθημερινό Τύπο. Όπου υπάρχει κρέας, γράφει ο Wheeler, υπάρχουν και μύγες. Το θέμα που έλκει τους ”παρακανονικους” είναι η θεωρία της μέτρησης. (Το πρόβλημα όπου η ορθόδοξη ερμηνεία φτάνει σε αδιέξοδο, και όπου εισάγει τη “συνείδηση”, η οποία προκαλεί την αναγωγή της “κυματοδέσμευσης”, δηλαδή τον σχηματισμό του κβαντικού σωματείου). Από κει, κατά τον Wheeler, φτάνουν στην τηλεκίνηση, στα σήματα που μεταδίδονται με υπερφωτεινή ταχύτητα και στην παραψυχολογία. Και ο διαπρεπής Αμερικανός φυσικός προσθέτει: “Τώρα είναι καιρός για τον καθένα που πιστεύει στον κανόνα της λογικής να μιλήσει εναντίον της παθολογικής επιστήμης και των προμηθευτών της”».
Ο Μπιτσάκης προσθέτει ότι «ο Wheeler αναφέρεται σε “δεδομένα” φυσικών του Stantford Research Institute που “επαλήθευσαν” τις μαντικές ικανότητες του Εβραίου μάγου Geller, τα επιτεύγματα άλλου φυσικού που κατέθεσε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για όργανο το οποίο όπως ελπίζει, θα στέλνει υπερφωτεινά μηνύματα σε οποιοδήποτε σημείο του Σύμπαντος, για την αποκάλυψη, από επιτροπή Harvard, στην οποία μετείχε ο ίδιος, της απάτης διάσημου μέντιουμ που είχε κάνει πολύ θόρυβο στον Τύπο της Αμερικής, και καταλήγει: “Σίγουρα. Όταν τόσο πολλά γράφονται για λύγισμα κουταλιών, για παραψυχολογία, για τηλεπάθεια, για Τρίγωνο των Βερμούδων, για ραβδοσκοπία και όταν άλλοι γράφουν για “κβαντωμένα αιθέρια”, βιοακτροχρονική, ανύψωση στην ατμόσφαιρα και απόκρυφη χημεία, τότε υπάρχει κάποια πραγματικότητα πίσω από αυτές τις λέξεις; Σίγουρα, όπου υπάρχει καπνός υπάρχει φωτιά; Όχι! Όπου υπάρχει τόσος καπνός υπάρχει καπνός».
Σύμφωνα με τον Μπιτσάκη «Οι πηγές του μυστικισμού είναι βαθύτερες στον χρόνο, και πρέπει να αναζητηθούν στη μακραίωνη παράδοση του μυστικισμού στην Ευρώπη και στις χώρες της Ανατολής».
Πάντως, εκτός από την ανάδειξη, μέσω της κρατικής τηλεόρασης, των «επιτευγμάτων» του Sir Crookes οι κ.κ. Δανέζης και Θεοδοσίου, μεγάλη σημασία τους δίνει και η διεθνής σέχτα «Νέα Ακρόπολη» (βλ. παρακάτω).
Στο άρθρο «Η μαγεία και οι μάγοι», δημοσιευμένο στην ηλεκτρονική διευθυντή της, αναφέρονται τα εξής: «Daniel Douglaw Home – To σημαντικότερο ψυχοκινητικό μέντιουμ των νεώτερων χρόνων. Ο Ηome (1833-1886) πραγματοποίησε στο φως της ημέρας όλα τα γνωστά φαινόμενα. Συνήθως έδειχνε να βρίσκεται σε πλήρη συνείδηση μόνο σε κάποιες περιπτώσεις (τηλεκίνησης, απάθειας απέναντι στη φωτιά) καθώς συχνά φαινόταν να βρίσκεται σε έκσταση. Το 1858 παντρεύτηκε στην Αγία Πετρούπολη τη Δούκισσα του Κρολ. Ο Αλέξανδρος Δούμας ήταν κουμπάρος και ο Λέων Τολστόι ήταν συνοδός της νύφης. Ταξίδεψε σε όλη την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Ρωσία. Ακόμη και κεφαλές της Εκκλησίας τον καλούσαν για συνεδρία. Ο Πάπας Πίος ο 9ος τον δέχθηκε σε ιδιωτική ακρόαση και στη Γερμανία, στο Μπάντεν-Μπάντεν, έκανε μια συνεδρία για τον Κάιζερ Γουλιέλμο το Β’. Κάποια στιγμή διακόπηκαν οι παραψυχολογικές ικανότητες του Home για ένα χρόνο.
»Από το 1971 εξετάστηκε εργαστηριακά, κυρίως από τον Crookes, o οποίος έκανε τις εξετάσεις αυτές στο προσωπικό του εργαστήριο με το φως της ημέρας. Δύο συγκεκριμένες εμφανίσεις ήταν που εξετάζονται συνεχώς: η αλλαγή βάρους σε αντικείμενα και ανθρώπους, καθώς επίσης το ξαφνικό παίξιμο μουσικών οργάνων χωρίς να υπάρχουν ορατοί οργανοπαίκτες. ‘Ένα συγκεκριμένο ακορντεόν έπαιζε συνεχώς τη μελωδία «Home Sweet home». Ο Crookes επίσης έγινε μάρτυρας τριών αιωρήσεων του Home (η μία καθιστός πάνω σε μια καρέκλα) και δύο αιωρήσεων ενός άλλου προσώπου. Ο Crookes αναφέρει ακόμη για υλοποιήσεις: μια φορά, καθώς έλεγχε τα άκρα του Home κάποιο μικρό χέρι που βγήκε ξαφνικά μέσα από ένα τραπέζι του πρόσφερε ένα λουλούδι». [βλ. Wigbert Winkler, «Η μαγεία και οι μάγοι», μετάφραση από τα γερμανικά Αγάπη Χατζημπαλάση, http://www.nea-acropoli.gr/magazine/index.php/philoso-phorum-nea-acropol....

Sir Willim Crookes: «Μελέται επί των φαινομένων του Πνευματισμού»

Η έκδοση του βιβλίου του κ. Μ. Δανέζη «Ο παράξενος Κόσμος του Sir William Crookes» ουσιαστικά αποτελεί συνέχιση και συμπλήρωση του επεισοδίου της παραπάνω τηλεοπτική εκπομπής.
Ο συγγραφέας στις σελίδες 43-214 δημοσιεύει και σχολιάζει πέντε άρθρα και μια ομιλίας του μεγάλου βρετανού αποκρυφιστή που γεννήθηκε το 1832 και πέθανε το 1919.
Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Δανέζη πρόκειται για «μία περίπτωση λογοκριμένης επιστημονικής γνώσης». Ωστόσο, όπως προκύπτει, δεν υπήρξε κανένα είδος λογοκρισία, δηλαδή έλεγχος από κάποια εξουσία προκειμένου να τροποποιηθούν ή να απαγορευτούν τα γραπτά κείμενα του Sir Crookes.
Αντίθετα, τα κείμενα του Sir Crookes δημοσιεύτηκαν και εκδόθηκαν ελεύθερα. Βεβαίως, οι προεπιστημονικοί ισχυρισμοί του Sir Crookes για τα ιπτάμενα ακορντεόν κ.λπ. έγιναν δικαιολογημένα αντικείμενο κριτικής από τους επιστήμονες και άλλους στοχαστές της εποχής εκείνης.
Σχεδόν 80 χρόνια πριν, το 1939, την εποχή του αντικομουνιστικού καθεστώτος λογοκρισίας του Ιωάννη Μεταξά, κυκλοφόρησε στα ελληνικά το βιβλίο, 167 σελίδων, «Μελέται επί των φαινομένων του Πνευματισμού» στη σειρά «Μεταψυχική Βιβλιοθήκη» [Σ. Φωτιάδης, Αθήνα, 1939] με άρθρα του Sir Willim Crookes.
Ο κ. Δανέζης αναφέρεται στον δήθεν «περίεργο» τίτλο του παραπάνω βιβλίου (σ. 8) όσο και για τις «αμφιβολίες του που εστιάστηκαν στην παραποίηση τους (σ.σ. των κειμένων του Crookes) κατά τη διάρκεια της μετάφρασης από το αγγλικό στο ελληνικό κείμενο» (σ. 19)
Ωστόσο το βιβλίο του Sir William Crookes στα αγγλικά με τον καθόλου περίεργο τίτλο «Researches in the phenomena of spiritualism», Londonμ J, Bums, London, εκδόθηκε το 1874, τότε δηλαδή που ο συγγραφέας του ήταν 42 χρονών.
Το συγκεκριμένο βιβλίο, 112 σελίδων, είναι ανηρτημένο στο διαδίκτυο και μπορεί ο οποιοσδήποτε να το διαβάσει [βλ. https://archive.org/details/researchesinphe02croogoog]. Εκτός από μερικές σελίδες - η τελευταία σελίδα της ελληνικής μετάφρασης δεν έχει σκαναριστεί στην παραπάνω διεύθυνση - το υπόλοιπο συμπεριλαμβάνεται εξ ολοκλήρου στην παραπάνω ελληνική έκδοση του 1939, σε μετάφραση του Γ.Δ. Χριστοδουλάκη.
Επίσης κείμενα του Sir Crookes στα αγγλικά βρίσκονται αναρτημένα σε διάφορες ηλεκτρονικές διευθύνσεις, όπως στην διεύθυνση http://www.mindserpent.com/American_History/books/Crookes/researches/con... με τίτλο «Researches into the Phenomena of Spiritualism».
Στο βιογραφικό σημείωμα για τον Sir William Crookes που παραθέτει ο κ. Δανέζης (σ. 32-33) παρατηρήσαμε ότι δεν αναφέρεται το γεγονός ότι ο επιστήμονας αυτός ήταν εξέχων μέλος της διεθνούς σέχτας «Θεοσοφική Εταιρεία», αλλά και άλλων σεχτών της «βικτωριανής» εκείνης εποχής όπου τα μέντιουμ έκαναν «χρυσές δουλειές».
Σε κάθε περίπτωση είναι ανώφελο να μπλέξει κανείς σε μια αντιπαράθεση με «θεοσοφίες», με αφηγήματα του λεγόμενου «πνευματισμού» και να αναλυθούν περαιτέρω τα όσα αναφέρονται στα κείμενα του θεοσοφιστή Sir Crookes.
Σύμφωνα με τον κ. Δανέζη ο Crookes απεχθανόταν τον θεολογικό μυστικισμό (σ. 33). Αν αυτό είναι αλήθεια γιατί ο επιστήμονας αυτός κατέληξε μέλος μιας μυστικιστικής σέχτας όπως της «Θεοσοφικής Εταιρείας» και έρμαιο των μέντιουμ;
Γιατί άραγε αυτό το σημαντικό στοιχείο της βιογραφίας του διέλαθε της προσοχής του κ. Δανέζη; Αλήθεια τι είναι εκείνο που ωθεί κάποιον επιστήμονα να γίνει μέλος και υπηρέτης μιας σέχτας ανυπέρβλητων ανοητολογημάτων; Μήπως η a priori πίστη σ’ αυτά ή μήπως η εξασφάλιση σχετικών προνομίων;
Επιπλέον, μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι στο βιβλίο του κ. Δανέζη, όπως και στην εκπομπή, δεν βρήκαμε καμία αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο της «βικτωριανής εποχής» όπου δήθεν εμφανιζόντουσαν, χάρις στην παρουσία των μέντιουμ περίεργα φαινόμενα.
Ας δούμε την κατάταξη των φαινομένων αυτών σύμφωνα με την παραπάνω ελληνική έκδοση του βιβλίου του Sir Crookes 1939 (σ. 109-128): «Κίνησις Βαρέων Σωμάτων μετ’ Επαφής, αλλ’ άνευ Ενσυνειδήτου συμβολή». «Τα Φαινόμενα των Επικρουστικών και Άλλων Συγγενών Ήχων». «Μεταβολή του Βάρους των Σωμάτων». «Κινήσεις Βαρέων Ουσιών Ευρισκομένων εις τινα Απόστασιν από του Διαμέσου». «Ύψωσις Τραπεζών και Καρεκλών ύπερθεν του Εδάφους, άνευ Επαφής». «Αιώρησις Ανθρωπίνων Όντων». «Κίνησις Διαφόρων Μικρών Αντικειμένων, άνευ Επαφής».«Φωτειναί Εκδηλώσεις». «Εμφάνισις Χειρών, είτε Φεγγοβόλων είτε Ορατών εις Σύνηθες Φως». «Άμεσος Γραφή». «Μορφαί και Όψεις Φασμάτων». «Ειδικές Περιπτώσεις, αι Οποίαι Φαίνονται να Εμφαίνουν την Επέμβασιν Αλοτρίου Νου». «Διάφορα Φαινόμενα Πολυπλώκου Φύσεως».
Η παραπάνω κατάταξη μεταφέρεται (επαναλαμβάνεται στο βιβλίο του κ. Δανέζη βεβαίως σε δημοτική γλώσσα: «Κίνηση βαρέων σωμάτων με επαφή, αλλά χωρίς ενσυνείδητη συμβολή. Φαινόμενα ήχων κρούσης και παρομοίων. Μεταβολή του βάρους των σωμάτων. Κινήσεις βαρέων υλικών ευρισκομένων σε απόσταση από τον Διάμεσο. Ανύψωση τραπεζιών και καρεκλών πάνω από το έδαφος χωρίς επαφή. Αιώρηση ανθρώπων. Κίνηση μικρών αντικειμένων χωρίς επαφή. Φωτεινά φαινόμενα. Εμφάνιση χεριών άλλοτε φωτεινών και άλλοτε ορατών από συνηθισμένου φως. Άμεσο γράψιμο. Μορφές και εμφανίσεις φαντασμάτων. Ειδικές περιπτώσεις που φαίνεται να δείχνουν την επέμβαση κάποιου Νού. Διάφορα πολύπλοκα φαινόμενα».
Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Δανέζη, ο Sir Crookes «Με γνήσιο επιστημονικό πνεύμα ταξινομεί τα φυσικά φαινόμενα πάνω στα οποία πειραματίστηκε» (σ.169).
Δεν είναι οξύμωρο το γεγονός ότι ένας καθηγητής του τμήματος Φυσικής του ΕΚΠΑ θεωρεί φυσικά τα παραπάνω φαινόμενα του Sir Crookes, ακόμα και τις «Μορφές και εμφανίσεις φαντασμάτων»;
Επιπλέον, με έκπληξη διαπιστώσανε ότι ο κ. Δανέζης δεν παραθέτει επιστημονική βιβλιογραφία της εποχής εκείνης ή μεταγενέστερης, σχετικής με τα πειράματα του Sir Crookes ή τις όποιες υποκειμενικές απόψεις του.
Ο κ. Δανέζης, στις σελίδες 268-270, με τις «προσωπικές σκέψεις» του, ισχυρίζεται τα εξής:
«Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε δύο νέα, πειραματικά αποδεικνυόμενα δεδομένα. Το πρώτο δεδομένο είναι ότι ο άνθρωπος είναι δέκτης και επεξεργαστής ενεργειακών σημάτων τα οποία μετασχηματίζει σε υλική πραγματικότητα, και δεύτερον, ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει τη δυνατότητα, μέσω της σκέψης, να εκπέμπει σήματα ικανά να επικοινωνούν με μηχανικές κατασκευές και να τις κινούν.
»Τα δύο προηγούμενα γεγονότα μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η επικοινωνία μέσω της σκέψης μεταξύ των ανθρώπων δεν είναι μια μεταφυσική, φιλοσοφική ή θεολογική ενόραση αλλά μια υπαρκτή επιστημονική πραγματικότητα.
»Μέσο της σκέψης ο άνθρωπος επικοινωνεί με μεταλλικά αντικείμενα και μπορεί να επικοινωνήσει με έναν άλλο εγκέφαλο, ο οποίος αποδεδειγμένα μπορεί να λαμβάνει και να επεξεργάζεται ενεργειακά σήματα. Μια τέτοια όμως δυνατότητα επαναφέρει στο προσκήνιο το μεταφυσικό μέχρι πρότινος φαινόμενο της “τηλεπάθειας” (…) Είναι δυνατόν να «νιώσουμε» τις επιθυμίες κάποιου, να καταλάβουμε τη στεναχώρια ή τη χαρά του, να «δούμε» τον κίνδυνο που μπορεί να αντιμετωπίζει χωρίς να μιλήσουμε μαζί του, ακόμα κι αν βρίσκεται εκατοντάδες μίλια μακριά μας; Η απάντηση είναι “ναι”, αρκεί να αγαπιόμαστε δυνατά και αληθινά (…) Είμαστε ό,τι σκεφτόμαστε, γι αυτό ας βελτιώσουμε την ποιότητά της σκέψης μας για να βελτιωθεί το μελλοντικό υλικό matrix της ζωής μας (…) Ζούμε τις οδύνες του τοκετού της γέννησης του Νέου αυτού Πολιτιστικού Ρεύματος. Ας το καλωσορίσουμε μέσα από την κατανόηση μιας νέας επιστημονικής γνώσης και ας το προστατέψουμε».
Είναι ενδιαφέρουσα η συσχέτισης «Νέου Πολιτισμού» , της «τηλεπάθειας», της «ορθοδοξίας» κ.λπ. όπως και τα όσα αναγράφονται στο άρθρο-διακήρυξη στο περιοδικό μεταφυσικού ενδιαφέροντος «Άβατον» (τ. 84, Σεπτέμβριος 2008) ότι «Η σύγχρονη αστροφυσική ακυρώνει το φαινόμενο του θανάτου» το οποίο αναδημοσιεύουν διάφορες σελίδες όπως η «Ελλήνων Εκκλησία – Το ιστολόγιο των ελεύθερων εν Χριστώ Ελλήνων Ορθοδόξων Πολιτιών –αυστηρώς ακατάλληλο για ελληνόφοβους και αχρίστους» [βλ. http://elekklesia.blogspot.com/2013/12/blog-post_2313.html].
Εκεί γίνεται λόγος για «δυνατότητα αυξομειώσεως της διάστασης χρόνος που εγκλείουμε αοράτως μέσα μας», παιδαριώδεις αντιεπιστημονικές και μηχανιστικές υποθέσεις του τύπου «εάν συναρτήσουμε τον υλικό θάνατο με την αισθητή εξαφάνιση της ύλης» ή εντυπωσιακές διατυπώσεις κενού περιεχομένου όπως «Η έννοια της γέννησης, της εμφάνισης δηλαδή μιας υλικής πραγματικότητας από το αισθητό τίποτα».
Ο καθηγητής αυτός ενώ από την μια αναφέρει ότι «το μόνο πραγματικό μέσα στο σύμπαν είναι το χωροχρονικό συνεχές το οποίο είναι άτμητο και αδιαίρετο» ως εκ θαύματος στην συνέχεια υποστηρίζει ότι: «Η αισθητή, λοιπόν, ύλη είναι καμπυλωμένος χώρος τριών διαστάσεων προς την διάσταση χρόνος».
Σε αυτό το σημείο για να εμπλουτίσουμε την κριτική μας και να κατανοήσουμε καλύτερα τα παραπάνω θα ήταν γόνιμο να παραθέσουμε ορισμένες θεολογικές αντιλήψεις των ομότιμων καθηγητών αστροφυσικής του ΕΚΠΑ κ.κ. Δανέζη και Θεοδοσίου ως συνέχεια όσων καταγράψαμε στο προηγούμενο άρθρο μας [βλ. ο Μάνος Δανέζης και ο “νέος πολιτισμός”», alfavita.gr].

1. Είναι άκρως αντιεπιστημονικά όσα παρατίθενται στο μικρό βιβλίο των κ.κ. Μ. Δανέζη και Στ. Θεοδοσίου με τίτλο «Αστρολογία, Θρησκεία ή Επιστήμη» [Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήνα, 1994].
Οι δυο συγγραφείς, τότε, σύμφωνα με το βιογραφικό τους, 34 χρονών, ξεκαθάρισαν «εκ βαθέων» ότι είναι «μεγαλωμένοι με τα νάματα της ορθοδοξίας» (σ. 10).
Στο τελευταίο κεφάλαιο με τίτλο «Μια προσωπική έκληση» (σσ. 55-58), απευθυνόμενοι «σ᾿ ἐκείνους τοὺς καταρτισμένους ἐπιστημονικὰ μελετητές, τοὺς ἕτοιμους νὰ ξεπεράσουν λογικὲς ἀρχὲς καὶ ἐπιστημονικὰ δόγματα. Ἐκείνους ποὺ μέσα στὰ σκοτεινὰ μονοπάτια τῆς Ἀστρολογίας καὶ τοῦ Ἀποκρυφισμοῦ ἀναζητοῦν τὸ φῶς νέων γνώσεων πάνω στὰ πεδία τοῦ φυσικοῦ καὶ ψυχικοῦ κόσμου» τους καλούν να επιστρέφουν στο Θεό: «Πιστεύοντας βαθειὰ στὴν ἀλήθεια τῆς ἀρχῆς «ἐρεύνα καὶ πίστευε», ἀργὰ ἢ γρήγορα ἔχεις ἐλπίδες νὰ ὁδηγηθεῖς στὴν ἀλήθεια τοῦ κόσμου σου, μόνο ἂν κατανοήσεις τὴν περιορισμένη φύση τοῦ ἀνθρώπινου μυαλοῦ, τὴν ἀπεραντοσύνη τῆς γνώσης, ἀλλὰ καὶ τὴ γαλήνη ποὺ προσφέρει ἡ μυστικὴ δύναμη τῆς ἀποδοχῆς τῆς ὑπέρλογης ὕπαρξης τοῦ Θεοῦ.
»Καὶ κάτι ἀκόμα. Ποτὲ μὴν ἐκβιάζεις, φίλε μας, τὸν ἐρχομὸ τῆς γνώσης. Ποτὲ μὴ τὴν κυνηγᾶς μὲ τὴν αἴσθηση τοῦ κατακτητῆ. Ἡ γνώση δὲν κατακτιέται. Συμφιλιώνεται μόνο μαζί σου καὶ σοῦ ἀποκαλύπτει τὶς ἀπόκρυφες πτυχές της, μόνο ὅταν εἶναι σίγουρη πὼς δὲν θὰ τὴν ἐκμεταλλευτεῖς, πὼς δὲν θὰ σταθεῖς καιροσκόπος καὶ φιλόδοξος τρυγητής της. Μάζευέ την κομμάτι - κομμάτι μὲ ἀγάπη καὶ πάθος. Μὴ παραπετᾶς καὶ μὴν ἀγνοεῖς τὰ κομμάτια της, ποὺ σήμερα δὲν καταλαβαίνεις τὴν ἀξία τους, τὰ κομμάτια ποὺ δὲν σὲ συμφέρει νὰ τὰ βρεῖς καὶ γι᾿ αὐτὸ τὰ προσπερνᾶς κάνοντας πὼς δὲν τ᾿ ἀναγνωρίζεις. Μὴ βιάζεσαι, περπατώντας τὰ μοναχικὰ μονοπάτια τῆς ἀπόλυτης γνώσης.
»Μὴ δειλιάζοντας μπροστὰ στὶς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες καὶ πόνους, ὁ χρόνος τῆς ἄσκησης κάποτε θὰ συμπληρωθεῖ καὶ τότε μέσα σὲ μιὰ καὶ μόνη στιγμή, θὰ νιώσεις νὰ κατακλύζει κάθε πόρο τῆς φθαρτῆς σου ὕπαρξης, ἡ δύναμη τῆς αἰώνιας ἕνωσής σου μὲ τὴν ὑπέρτατη γνώση τοῦ Θεοῦ - Δημιουργοῦ σου. Τὰ κομματάκια τῆς γνώσης ποὺ μὲ τόση ἀγάπη καὶ ὑπομονὴ θὰ ἔχεις μαζέψει διασχίζοντας τὸν ἔρημο κόσμο σου, θὰ ἔχουν βρεῖ τὴ σωστή τους θέση στὸ πὰζλ τῆς ψυχῆς σου. Τότε, τὸ σῶμα σου, οἱ περιορισμένες δυνατότητες τῶν αἰσθήσεών σου, δὲν θὰ εἶναι πιὰ ἡ πηγὴ τῆς ἀδυναμίας σου νὰ ταξιδέψεις πρὸς τὴ γνώση τοῦ κόσμου, παρὰ ἡ εὐτυχισμένη δυνατότητα ποὺ σοῦ ἔχει δοθεῖ, νὰ μπορεῖς νὰ βιώσεις ἀξιοθαύμαστες ἐκδηλώσεις τῆς ψυχῆς σου».
Οι καθηγητές φυσικών επιστημών, απευθυνόμενοι «σ᾿ ἐκείνους ποὺ ἀναζητοῦν στὴν Ἀστρολογία τὴ γαλήνη καὶ ἀσφάλεια ποὺ τοὺς ἀρνεῖται ἡ κλονισμένη κοινωνία μας», τους εκλιπαρούν:
«Φίλε μας, κατανοοῦμε τὴν κοινωνική, ψυχικὴ καὶ συναισθηματικὴ ἀναγκαιότητα ποὺ σὲ ὁδηγεῖ στὰ σκοτεινὰ μονοπάτια ποὺ διάλεξες. Γνώριζε ὅμως ὅτι κανεὶς δὲν πρέπει νὰ παίζει μὲ τὴ φωτιά, ἂν δὲν γνωρίζει αὐτὸς ὁ ἴδιος πῶς νὰ τὴ σβήνει. Μὴν ἀναζητᾶς τὴ λύση τῶν προβλημάτων σου στὰ πλαίσια μιᾶς φυσικῆς γνώσης ποὺ δὲν μπορεῖς νὰ κατανοήσεις!
»Ὑπάρχει, ἑκτὸς τῆς γνώσης, κι ἕνας ἄλλος πιὸ σίγουρος δρόμος ποὺ ὁδηγεῖ στὴ λύτρωση. Ὁ δρόμος τῆς πίστης στὸ Θεό. Ἡ ψυχικὴ καὶ συναισθηματικὴ ἀσφάλεια καὶ γαλήνη ποὺ ἀναζητοῦμε ἀπεγνωσμένα, δὲν βρίσκεται χαμένη μέσα στὴν ἄκριτη ἀποδοχὴ τῆς μαντείας τῶν μακρινῶν ἄστρων καὶ τοῦ ἀπόμακρου ζῳδιακοῦ τῶν σκοταδιστῶν τοῦ Μεσαίωνα!
»Τὸν ἀναζητούμενο χαμένο παράδεισο τῆς παιδικῆς μας ἀθῳότητας, μποροῦμε νὰ τὸν ἀνακαλύψουμε πολὺ κοντά μας, βαθειὰ μέσα μας, ἂν ἀκολουθήσουμε τὸν δρόμο τῆς ἀναζήτησης τῆς πίστης πρὸς τὸν Θεὸ μέσα ποὺ ὑπάρχει καὶ γύρω μας. Τὴν πίστη αὐτὴ ποὺ μποροῦμε ν᾿ ἀντλήσουμε μονάχα ἀπὸ Αὐτὸν καὶ μόνο μέσῳ Αὐτοῦ!».

2. Στο άρθρο «Χριστιανισμός σε κρίση» [βλ. «Ο χριστιανισμός σε κρίση από τον Δρ. Μάνο Δανέζη» [Βλ. «YPERNOISIS», https://www.ypernoisis.gr/sciences/epistimi-kai-pnevmatikotita/123-epist... ορίζεται το «κυρίαρχο αίτημα των καιρών»!
Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Δανέζη «Το κυρίαρχο αίτημα των καιρών είναι μια ευρύτατη αποκάθαρση του Χριστιανικού Δόγματος και των Χριστιανικών διοικητικών δομών από όλα εκείνα τα στοιχεία που το νόθευσαν, το διέσυραν και το εξευτέλισαν σε ένα τέτοιο επίπεδο, που μόνο το όνομα Χριστιανισμός παραπέμπει πλέον στον ιδρυτή αυτής της Θρησκείας», και εισηγείται την «κάθαρση» του Χριστιανισμού: «Μια τέτοια “κάθαρση” είναι αναγκαία προϋπόθεση μιας ευρύτερης πολιτισμικής αναμόρφωσης, εφόσον θα επιδράσει θετικά τόσο στο επίπεδο της φιλοσοφικής και ηθικής συγκρότησης της επιστήμης, όσο και στο επίπεδο της εγκαθίδρυσης νέων κοινωνικών θεσμών και διοικητικών πρακτικών».
Ο κ. Δανέζης πιστεύοντας ότι ο Χριστός έθεσε τις «βάσεις ενός πολιτισμικού οικουμενισμού απόλυτα ταυτισμένου με τις πιο προωθημένες θέσεις της ελληνικής φιλοσοφικής σκέψης» και ισχυριζόμενος ότι «οι θρησκευτικές δομές του επικρατήσαντος Δυτικού χριστιανισμού αποδέχτηκαν το ότι ο Χριστιανισμός αποτελούσε μια απλή συνέχεια του Ιουδαϊσμού, με εκπληρωμένη την προφητεία περί ελεύσεως του Μεσσία» διακηρύττει «την επιστροφή στο πρωταρχικό “δόγμα του Χριστού”»!
«Όπως γίνεται φανερό – συνεχίζει - το ζητούμενο δεν είναι ο αποχριστιανισμός της κοινωνίας αλλά η επιστροφή του Χριστιανισμού στον κληρικολαϊκό χαρακτήρα του εγκαταλείποντας την υστερόβουλη δομή την οποία επέβαλαν οι βάρβαροι αντιβασιλείς την περίοδο του Όθωνα» και παραπέμπει σε άρθρο του κ. Β. Μπακούρου στο περιοδικό «Τρίτο Μάτι», που φαίνεται να είναι ένα περιοδικό μυστικιστής και συνωμοσιολογικής προσέγγισης.

3. Ο κ. Θεοδοσίου, στις 10/5/2017, έδωσε διάλεξη με τίτλο «Ορθοδοξία και Φυσικές επιστήμες: βίοι παράλληλοι» στο πλαίσιο της ημερίδας «Ορθοδοξία και Φυσικές Επιστήμες» του Αριστοτέλειου Εκπαιδευτηρίου, υπό τη σκέψη της ιεράς μητροπόλεως Κορινθίας που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο Κορίνθου.
Ο κ. Θεοδοσίου έκλεισε την περίπου 17λεπτη ομιλία του ως εξής (μετά το 15:17 του βίντεο): «Έτσι κι αλλιώς ο Θεός είναι εκτός των ορίων της επιστήμης. Ο Θεός φανερώνεται. Δεν υπολογίζεται, ούτε με εξισώσεις, ούτε με θεωρίες. Οπότε η ενασχόληση τ