Από το… παράλληλο πρόγραμμα στα νέα προαπαιτούμενα

Σφίγγει ο κλοιός του κουαρτέτου γύρω από την Αθήνα υπό την σκιά των εκκρεμοτήτων της πρώτης αξιολόγησης. Η πρεμιέρα των επαφών των τεχνοκρατών με τους υπουργούς της ελληνικής κυβέρνησης την Τετάρτη έδωσε τον τόνο, καθώς διαφάνηκε ότι σε πολλά κρίσιμα πεδία η διάσταση απόψεων και εκτιμήσεων είναι σημαντική και υπό αυτό το πρίσμα η διαδικασία για την εκταμίευση της υποδόσης των 2 δισ. ευρώ δεν θα είναι μία εύκολη διαδικασία.

Στο περιβάλλον αυτό καθοριστικής σημασίας θεωρείται και το μήνυμα, που δόθηκε με την

απόφαση για αναβολή της συνεδρίασης του Eurogroup, με το σκεπτικό ότι για να πραγματοποιηθεί θα πρέπει να υπάρχει σαφής εικόνα της προόδου σε ό,τι αφορά στην υλοποίηση του πρώτου πακέτου των προαπαιτούμενων, που ψηφίστηκαν μεν, αλλά μένει να εφαρμοστούν, καθώς και των σχεδίων της ελληνικής κυβέρνησης σε σχέση με το ασφαλιστικό, το οποίο περιλαμβάνεται στην δεύτερη αξιολόγηση, που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο.

Παράλληλα, «με το καλημέρα» των επαφών της κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των δανειστών, διαφάνηκε μία πιθανή εμπλοκή στο καυτό ζήτημα των κόκκινων δανείων. Στο σημείο αυτό η κυβέρνηση εμφανίζεται να επιθυμεί εν πολλοίς μία ήπια τροποποίηση του νόμου Κατσέλη, με όριο υποχώρησης στην αξία των ακινήτων, που θα τίθενται σε πλειστηριασμό στις 200.000 ευρώ, και το κουαρτέτο να πιέζει για μείωση στις 120.000 χιλιάδες ευρώ και πολύ στενά εισοδηματικά κριτήρια, τα οποία πλησιάζουν τα όρια της φτώχειας.

Οι πιθανότητες συμβιβασμού προς το παρόν είναι απροσδιόριστες και πιθανολογείται ότι τις αμέσως επόμενες ημέρες θα υπάρξει σκληρό παζάρι, προκειμένου να παρακαμφθούν τα σημεία τριβής και να αποφευχθούν δυσμενείς εξελίξεις, που θα μπορούσαν να απειλήσουν -κυρίως- την ομαλή διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών. Η ομαλότητα εν προκειμένω σημαίνει την αποφυγή ενός ενδεχομένου κουρέματος καταθέσεων σε περίπτωση που όλες οι συζητήσεις σε τεχνικό και νομικό επίπεδο δεν έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους.

Υπό αυτό το πρίσμα, η έστω μικρή κωλυσιεργία και το παγωμένο κλίμα της πρώτης συζήτησης μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και δανειστών δημιουργούν ατμόσφαιρα πίεσης προς την Αθήνα για επιτάχυνση διαδικασιών και μετάθεση του βάρους των προσπαθειών της κυβέρνησης στην υλοποίηση της συμφωνίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο Αλέξης Τσίπρας τόσο στην συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και στην συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου έδωσε το στίγμα των προθέσεών του, τονίζοντας ότι «έχουμε επίγνωση των δυσκολιών, όπως και επίγνωση του στόχου, που δεν είναι άλλος από την έξοδο της χώρας από την κρίση, με προστασία των ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων».

Αναφορικά με το ασφαλιστικό σύστημα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επεσήμανε την αναγκαιότητα εκπόνησης ενός βιώσιμου και κοινωνικά δίκαιου ασφαλιστικού συστήματος. «Ακόμα κι αν δεν υπήρχαν οι δεσμεύσεις της συμφωνίας, θα έπρεπε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος που είναι επείγον, εξαιτίας της καταλήστευσης των αποθεματικών του, αλλά και της υψηλής ανεργίας ως αποτέλεσμα των πολιτικών που ασκήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση έχει στόχο να φέρει ένα σχέδιο που θα διασφαλίζει αξιοπρεπείς συντάξεις, με κριτήριο τη διαγενεακή αλληλεγγύη και την κοινωνική δικαιοσύνη», είπε.

Ακόμα πιο συγκεκριμένος ήταν ο κ. Τσίπρας απευθυνόμενος στους υπουργούς του, κάνοντας σαφές ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για καθυστερήσεις, ενώ παρουσίασε και τον «οδικό χάρτη» των κυβερνητικών δράσεων μέχρι τα Χριστούγεννα. Σύμφωνα με το πλάνο στο μπλοκάκι του Πρωθυπουργού, οι βασικοί και παράλληλα κρίσιμοι σταθμοί της κυβέρνησης είναι η ψήφιση του δεύτερου πακέτου προαπαιτούμενων, το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, το ασφαλιστικό νομοσχέδιο, η ψήφιση του Προϋπολογισμού και το μείζον θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Αλέξης Τσίπρας απευθυνόμενος στους υπουργούς του ζήτησε συλλογική προσπάθεια και συντονισμό της κυβέρνησης, τονίζοντας ότι δεν υπάρχουν περιθώρια χρόνου. «Δεν υπάρχουν περιθώρια στην κοινωνία για καθυστερήσεις», είπε χαρακτηριστικά. Πιο συγκεκριμένα, για το θέμα των τραπεζών, που θα απασχολήσει την επόμενη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, διατυπώθηκε η εκτίμηση ότι το ποσό της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα κινηθεί κάτω από το αρχικώς προβλεπόμενο ποσό των 25 δισ. ευρώ. Για το θέμα αυτό επισημαίνεται ότι οι τράπεζες έχουν ήδη ανακεφαλαιοποιηθεί κατά το παρελθόν με σημαντικά ποσά, χωρίς όμως να έχει υπάρξει αποτέλεσμα. Στόχος της κυβέρνησης είναι αυτή η ανακεφαλαιοποίηση να είναι η τελευταία.

Σύμφωνα με όσα συζητήθηκαν μεταξύ των υπουργών, προϋπόθεση μιας επιτυχούς ανακεφαλαιοποίησης είναι αυτή να συνδυαστεί με το ζήτημα της διαχείρισης των κόκκινων δανείων, καθώς και με ριζικές αλλαγές στην διοίκηση και την λειτουργία των τραπεζών. Στόχος μεταξύ άλλων -όπως τονίζεται από το Μέγαρο Μαξίμου- είναι να εμπεδωθούν στο τραπεζικό σύστημα κανόνες διαφάνειας, που θα το μετατρέπουν σε εργαλείο οικονομικής ανάπτυξης και σταθερότητας, μακριά από τις πολιτικές αδιαφανών και χαριστικών δανειοδοτήσεων που οδήγησαν στην σημερινή κρίση. Συνεργάτες του Πρωθυπουργού υπογράμμιζαν ότι αποτελεί ζήτημα αρχής για την κυβέρνηση και εξαιρετικά σημαντικό το ζήτημα του χρονοδιαγράμματος της ανακεφαλαιοποίησης, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί σύντομα και οπωσδήποτε μέχρι το τέλος του χρόνου.