Οι πατριώτες του γλυκού νερού

Στην Ελλάδα δυο έννοιες έχουν διαστρεβλωθεί τα μέγιστα από όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Η Δημοκρατία και ο Πατριωτισμός. Ορμώμενος από πρόσφατες δηλώσεις του Τσάρου της οικονομίας Στουρνάρα αλλά και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Χριστόφια θα ήθελα να μοιραστώ κάποιες σκέψεις που έχουν να κάνουν με τα πολύ πρόσφατα γεγονότα του PSI και των αποφάσεων του τελευταίου eurogroup.

Αρχίζω λοιπόν από τον ανεκδιήγητο Χριστόφια ο οποίος δήλωσε ότι η Κυπριακή Οικονομία έφτασε στη σημερινή κατάσταση λόγω του PSI το οποίο κλόνισε την κεφαλαιακή επάρκεια των κυπριακών τραπεζών και η χώρα οδηγήθηκε στα χνάρια της Ελλάδος. Προσωπικά αισθάνομαι θλίψη όταν ακούω τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας να δηλώνει επί λέξει ότι “Οι τράπεζές μας αγόρασαν ΟΕΔ προκειμένου να ενισχύσουν τη μητέρα Ελλάδα αλλά τελικά αυτή η πράξη τους στοίχησε τόσες ζημίες ώστε να αναγκάστηκαν να προσφύγουν στο μηχανισμό στήριξης”. Δυστυχώς ο Χριστόφιας ψεύδεται συνειδητά για πολλούς λόγους.

Αρχικά, σε πρόσφατη δημοσίευσή μου στο olympia.gr σχετικά με το ρόλο των τραπεζών στη διαμόρφωση της ελληνικής κρίσης, παρουσίασα το πως οι τράπεζες κερδοσκοπούσαν μέσω της διαφοράς επιτοκίων ΟΕΔ και δανεισμού από την ΕΚΤ χωρίς να χρησιμοποιούν ούτε ένα
ευρώ από τη ρευστότητά τους. Το ίδιο λοιπόν έκαναν και οι κυπριακές τράπεζες (ουσιαστικά οι δυο μεγαλύτερες, η Τράπεζα Κύπρου και η Μαρφίν) επωφελούμενες του πλαισίου που ίσχυε τότε. Επιπλέον θα ήθελα να τονίσω μια βασική παράμετρο η οποία διαφεύγει αρκετών αναλυτών (μεταξύ αυτών και του καθηγητή Βαρουφάκη σε πρόσφατο άρθρο του στο HOT DOC). Μεγάλο μέρος των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες προέρχεται από κατοίκους εξωτερικού (κυρίως Ρώσων αλλά και Λιβανέζων και λοιπών πολιτών της Μ. Ανατολής). Σύμφωνα με τα ισχύοντα στη Μεγαλόνησο το 70% (εβδομήντα τοις εκατό) αυτών των κεφαλαίων είναι υποχρεωτικά εκχωρητέα στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για δανεισμό. Αυτό το αναφέρω επειδή η εικόνα ρευστότητας που παρουσιάζουν οι κυπριακές τράπεζες και συγκεκριμένα ο δείκτης χορηγήσεις προς καταθέσεις είναι πολύ καλύτερος από αυτούς των ελληνικών τραπεζών (λίγο πάνω από το 100%) όμως η εικόνα αυτή είναι στρεβλή αφού πολλά δις ευρώ από τα π.χ. 28 δις των καταθέσεων της Τράπεζας Κύπρου είναι ρώσικα κυρίως κεφάλαια τα οποία συνεισφέρουν στη ρευστότητα του ομίλου κατά 30% μόνο. Ως εκ τούτου το επιχείρημα του Χριστόφια περί τοποθέτησης υπερβάλλουσας ρευστότητας υπέρ της μητέρας πατρίδας αδυνατίζει ακόμα περισσότερο.

Δεύτερο σημείο όπου φαίνεται το μέγεθος της υποκρισίας του Χριστόφια είναι τα πρόσφατα γεγονότα που οδήγησαν στην καθαίρεση του Ανδρέα Ηλιάδη, CEO του συγκροτήματος της Τράπεζας Κύπρου μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού. Είναι δημοσιευμένο ότι στη ΓΣ της Τράπεζας Κύπρου οι διάφοροι μικροί και μεγάλοι μέτοχοι ήρθαν κυριολεκτικά στα χέρια για έναν απλό λόγο. Στα τέλη του 2009, αρχές του 2010 η τράπεζα αποφάσισε να “ξεφορτώσει” ότι ΟΕΔ διατηρούσε στο χαρτοφυλάκιό της πράγμα και το οποίο έγινε