Συνομιλίες σε μερικές εβδομάδες

Μετά τις παράνομες «εκλογές» θα ανακοινωθεί η ακριβής ημερομηνία επανέναρξης της διαδικασίαςΟ Ειδικός Σύμβουλος μετέφερε στην Κυβέρνηση μήνυμα από την Τουρκία πως το «Μπαρμπαρός» δεν θα επιστρέψει και η NAVTEX δεν θα ανανεωθεί, αλλά αναμένεται η εγκυρότητά του να εξακριβωθεί τις επόμενες ημέρεςΤην επανέναρξη των συνομιλιών, μετά την ολοκλήρωση της παράνομης «εκλογικής» διαδικασίας στα κατεχόμενα, ανακοίνωσε χθες ο Ειδικός Σύμβουλος του Γ.Γ. του ΟΗΕ για το Κυπριακό Έσπεν Μπαρθ Άιντα. Η ανακοίνωση ήρθε λίγες ώρες μετά την εκπνοή της τουρκικής

Όπως είπε ο Νορβηγός διπλωμάτης, στη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε στον Τύπο, κατά τη δική του κρίση, οι συνθήκες για τις οποίες οι συνομιλίες δεν μπορούσαν να συνεχιστούν έχουν εκλείψει -τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον- και αυτό δίδει τη δυνατότητα να προετοιμαστούμε για την επανέναρξη δομημένων, γρήγορων συνομιλιών, με στόχο το αποτέλεσμα. Ανέφερε ότι συζήτησε το θέμα κατά τις πρωινές συνομιλίες του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Ντερβίς Έρογλου και «συμφώνησαν και οι δύο πως οι περιστάσεις είναι τώρα ορθές».Ο κ. Άιντα διευκρίνισε ότι σε αυτό το στάδιο δεν έχει ημερομηνία επανέναρξης των συνομιλιών και ο βασικός λόγος είναι ότι δεν γνωρίζουμε ακόμη το αποτέλεσμα των «εκλογών» στα κατεχόμενα. «Μόλις ξέρουμε, φυσικά και θα επικοινωνήσουμε με οποιονδήποτε θα είναι ο ηγέτης των Τ/κ και γρήγορα θα καταλήξουμε σε ημερομηνία», πρόσθεσε, επισημαίνοντας πως στο δικό του μυαλό μιλούμε για διάστημα εβδομάδων και όχι μηνών από τώρα. Υπενθυμίζεται ότι ο πρώτος γύρος των παράνομων «εκλογών» θα πραγματοποιηθεί στις 19 Απριλίου και, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα υπάρξει και δεύτερος γύρος.Δεν υπάρχει εμπόδιοΣύμφωνα με τον Ειδικό Σύμβουλο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, υπό το φως της αποχώρησης του «Μπαρμπαρός» αλλά και της λήξης της NAVTEX, η οποία δεν θα ανανεωθεί, του ανέφερε ότι είναι έτοιμος να άρει την αναστολή της συμμετοχής του στις διαπραγματεύσεις και ότι προσβλέπει σε έναν εποικοδομητικό διάλογο, με όποιον είναι ο ηγέτης της τ/κ κοινότητας, μετά τις «εκλογές» του βορρά. «Δεν βλέπω οποιοδήποτε εμπόδιο σε μια πολύ σύντομη επανέναρξη των συνομιλιών, όταν ολοκληρωθεί η "εκλογική" διαδικασία στα βόρεια της Κύπρου», πρόσθεσε.

Εξήγησε ότι η ομάδα του είναι έτοιμη, αφού έκανε συστηματική προετοιμασία για την επάνοδο στη διαπραγματευτική τράπεζα και έχει διαπιστώσει σε ποια σημεία είναι δυνατόν να γεφυρωθούν οι αρχικές θέσεις των δυο πλευρών. «Γνωρίζω, επίσης, ότι και οι διαπραγματευτικές ομάδες, τόσο στην ε/κ όσο και στην τ/κ πλευρά, κάνουν τις δικές τους προετοιμασίες γι' αυτήν τη φάση», πρόσθεσε.Θα κάνει αναγνώσειςΟ Έσπεν Μπαρθ Άιντα υπενθύμισε ότι, στις 17 του περασμένου Σεπτεμβρίου, ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Ντερβίς Έρογλου ανακοίνωσαν ότι θα περάσουν στην επόμενη φάση των συνομιλιών, η οποία θα είναι δομημένη και ουσιαστική. Τις ημέρες που ακολούθησαν, πρόσθεσε, έγιναν εποικοδομητικές συναντήσεις, κατά τις οποίες συζητήθηκαν οι τρόποι οργάνωσης των διαπραγματεύσεων. Ακολούθως, υπενθύμισε, ακυρώθηκε η συνάντηση της 7ης Οκτωβρίου. «Είναι πολύ σημαντικό που και οι δυο ηγέτες συμφωνούν μαζί μου ότι όταν ξανασυναντηθούμε θα συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε», σημείωσε.

Αυτό ακριβώς δήλωσε ότι του μετέφεραν και οι δυο πλευρές. «Έχουμε κάνει ουσιαστικές προετοιμασίες για τον επόμενο γύρο, άρα, παρόλο που χάσαμε μισό χρόνο, επίσης γνωρίζουμε πού θα ξεκινήσουμε», τόνισε. Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του ιδίου, ο Ειδικός Σύμβουλος είπε ότι θα κάνει τις δικές του αναγνώσεις της κατάστασης σε τρία επίπεδα: 1. Σε ποιο σημείο βρίσκονται 2. Ποιες είναι οι μικρές διαφωνίες (soft disagreements) 3. Ποιες είναι οι μεγάλες διαφωνίες (hard disagreements).

Οι όποιες δικές του προτάσεις, διευκρίνισε, δεν θα αποτελούν σημείο έναρξης του διαλόγου. Πρόσθεσε, πάντως, πως παρόλο που η διαδικασία είναι κυπριακής ιδιοκτησίας, οι δυο πλευρές επιθυμούν να είναι ενεργός διαμεσολαβητής και, εάν χρειαστεί, θα καταθέσει γεφυρωτικές προτάσεις.Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση της 17ης Σεπτεμβρίου αποφασίστηκε ότι η τρίτη φάση των διαπραγματεύσεων θα μοιάζει με τη δεύτερη, αλλά θα είναι ουσιαστικότερη και θα έχει δύο αλλαγές. Η πρώτη είναι πως δεν θα γίνει κατάθεση και ανάλυση απόψεων σε ζητήματα στα οποία υπάρχει ήδη συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές. Η δεύτερη αλλαγή αφορά τον συνδυασμό θεμάτων, δηλαδή την παράλληλη διαπραγμάτευση ζητημάτων που προκύπτουν από διάφορες πτυχές και κεφάλαια του Κυπριακού. Στόχος της διαδικασίας είναι να εντοπιστούν σημεία, στα οποία η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές μπορεί να περιοριστεί, έτσι ώστε να καταστεί ευκολότερο να περάσουν οι συνομιλίες στο πάρε-δώσε, που θα αποτελέσει ένα από τα τελευταία στάδια της διαδικασίας.Χθες ο κ. Άιντα δήλωσε ότι οι συνθήκες υπάρχουν και στις 17 Σεπτεμβρίου αποφασίστηκε η γεφύρωση του χάσματος, η επαναδιαπραγμάτευση των μη λελυμένων βασικών ζητημάτων, η αύξηση του ρυθμού και του αριθμού συναντήσεων και η πολύ σοβαρή δουλειά σε όλα τα ζητήματα. Από πλευράς του, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος δήλωσε: «Όπως γνωρίζετε, υπήρχε πρόβλημα με τη μεθοδολογία, για το πώς προχωρούμε. Η δική μας θέση ήταν στη βάση του κοινού ανακοινωθέντος. Έγινε συζήτηση, υπήρχε συμφωνία, υπάρχει σχετική ανακοίνωση στις 17 Σεπτεμβρίου, έχουν συμφωνηθεί και τα θέματα που θα συζητούντο στην πρώτη συνάντηση, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε λόγω των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, που είχαν ως αποτέλεσμα την απόφαση για άρση της συμμετοχής μας. Συνεχίζουμε από εκεί που είχαμε μείνει τον Οκτώβριο του 2014».Καθοριστική χρονιάΟ Ειδικός Σύμβουλος του Γ.Γ. διατύπωσε, παράλληλα, την εκτίμηση ότι το 2015 θα είναι καθοριστική χρονιά. «Ελπίζω πάρα πολύ πως θα είναι καθοριστική χρονιά προς τη σωστή κατεύθυνση», πρόσθεσε. Ζήτησε από τους Κυπρίους να αντιληφθούν ότι αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή, όχι μόνο για τις πολιτικές ηγεσίες, αλλά για οποιονδήποτε ζει σε αυτό το νησί. Από τις συζητήσεις του στην Κύπρο, είπε, αισθάνεται πως κάποιοι Κύπριοι πιστεύουν ότι το πρόβλημά τους είναι άλλοι Κύπριοι και χαρακτήρισε αυτήν την αντίληψη «θεμελιωδώς λανθασμένη». Υπέδειξε ότι «το πρόβλημα που μοιράζονται οι Κύπριοι είναι η απουσία λύσης», η οποία υποστήριξε ότι είναι και ένας από τους λόγους που τόσοι νέοι φεύγουν από το νησί, που δεν έχουμε επενδύσεις που θα μπορούσαμε να είχαμε, που η ανάπτυξη της οικονομίας δεν μπορεί να επιτευχθεί πλήρως και που ήταν τόσο δύσκολη η προετοιμασία ενόψει της εισόδου της Κύπρου στον τομέα των υδρογονανθράκων.«Πιστεύω ότι αυτή είναι πραγματικά η ώρα να σκεφτόμαστε στρατηγικά και όχι τακτικά -και όχι μόνο σε επίπεδο ηγετών αλλά σε όλα τα στοιχεία της κοινωνίας- και να κατανοήσουμε ότι αυτή είναι μια ευκαιρία που πρέπει να αρπάξουμε», δήλωσε ο κ. Άιντα. Πρόκειται, είπε, για ένα παράθυρο ευκαιρίας, όμως το παράθυρο αυτό, παρόλο που δεν μιλούμε απαραιτήτως για χρονοδιαγράμματα, μπορεί να μην είναι ανοιχτό για πάντα. Αυτή η χώρα, υπογράμμισε, πρέπει να βρει μια λύση και αυτό είναι δυνατόν. «Έχουμε δύσκολους μήνες μπροστά μας», παραδέχθηκε, «αλλά δεν υπάρχει τίποτα -επαναλαμβάνω, τίποτα- σε όλα τα κεφάλαια, τα οποία γνωρίζω τώρα αρκετά καλά, το οποίο θεωρώ μη επιλύσιμο». Όλα τα ζητήματα μπορούν να επιλυθούν, πρόσθεσε, εάν υπάρχει βούληση και προσήλωση, οι οποίες θα διατηρηθούν ενώ προχωρούμε από κεφάλαιο σε κεφάλαιο. Εξέφρασε, μάλιστα, την πεποίθηση, πως θα είναι ο τελευταίος Ειδικός Σύμβουλος του Γ.Γ. για το Κυπριακό.«Κρίση υδρογονανθράκων»Αναφερόμενος στους λόγους διακοπής της διαπραγμάτευσης, ο κ. Άιντα απέφυγε για άλλη μια φορά να επιρρίψει ευθύνες στην τουρκική στάση, προτιμώντας να ονομάσει το εξάμηνο που παρήλθε «κρίση υδρογονανθράκων». Σύμφωνα με τη δική του ερμηνεία, η «κρίση υδρογονανθράκων» είχε πολλές ρίζες, όμως το βασικό ζήτημα ήταν ότι διαμορφώθηκε, εκείνη τη στιγμή, η εντύπωση ότι η Κύπρος εκινείτο πολύ γρήγορα προς μια οικονομία υδρογονανθράκων κι αυτό συνέβαινε προτού εξευρεθεί λύση του Κυπριακού. «Η παραδοξότητα ήταν ότι, ενώ υπήρχε και υπάρχει ουσιαστική συμφωνία για το πώς τα ζητήματα των υδρογονανθράκων θα τυγχάνουν διαχείρισης μετά τη λύση, υπήρχαν βαθιές και κατηγορηματικές διαφορές σε σχέση με το πώς πρέπει να τυγχάνουν χειρισμού προ της λύσης», σημείωσε περαιτέρω. Αυτό, κατά τη γνώμη του Ειδικού Συμβούλου, οδήγησε σε μια σειρά γεγονότων, τα οποία διήρκεσαν ακριβώς μισό χρόνο, αφού ήταν στις 7 Οκτωβρίου που ακυρώθηκε η τελευταία προγραμματισθείσα συνάντηση.Θα συνδράμουν;Σε ό,τι αφορά την τουρκική στάση, ο κ. Άιντα δήλωσε: «Μου έχει ειπωθεί ότι το "Μπαρμπαρός" δεν θα επιστρέψει και η NAVTEX δεν θα ανανεωθεί. Όμως αυτό που είναι τώρα στο μυαλό όλων μας και της Τουρκίας, είναι να συνδράμουν σε μια γρήγορη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων». Πρόσθεσε ότι η τουρκική Κυβέρνηση διαμήνυσε πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να διευκολύνει την εξεύρεση λύσης και ότι υπάρχει ειλικρινές ενδιαφέρον στην Τουρκία, όπως και σε άλλες χώρες, που πιστεύουν ότι ήρθε η ώρα για να βρεθεί λύση. Σε ό,τι αφορά το γεγονός πως δεν έχει ακόμη συνομιλήσει με τη νέα ελληνική Κυβέρνηση, ο Νορβηγός διπλωμάτης διευκρίνισε ότι έχει επικοινωνήσει μαζί της, όμως στην Ελλάδα υπάρχουν αυτήν τη στιγμή άλλες προτεραιότητες, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζει, και θα μεταβεί στην Αθήνα μόλις μπορέσουν να ορίσουν ημερομηνία.Περιμένουμε να εξακριβώσουμεΟ Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης ανέφερε, πάντως, πως στο διάστημα μέχρι και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα έχουμε την ευκαιρία να εξακριβώσουμε τις διαβεβαιώσεις τις οποίες μας μετέφερε ο Ειδικός Σύμβουλος, αναφερόμενος στα μηνύματα από την Τουρκία. Ερωτηθείς πώς ακριβώς θα συμβεί αυτό, είπε ότι «εάν η Τουρκία προχωρήσει σε δεδομένα, όπως αυτά δημιουργήθηκαν τον Οκτώβριο του 2014, θα το δούμε μέχρι την επανέναρξη των συνομιλιών». Κληθείς να πει αν ο κ. Άιντα μετέφερε κάποια γραπτή διαβεβαίωση, ο κ. Χριστοδουλίδης απάντησε αρνητικά, λέγοντας πως έφερε μήνυμα από την τουρκική Κυβέρνηση. Πρόσθεσε ότι πέραν της αποφυγής παράνομων ενεργειών, η Τουρκία έχει καθοριστικότατο ρόλο να διαδραματίσει.

Ο κ. Χριστοδουλίδης κλήθηκε να σχολιάσει την απουσία αναφοράς, από πλευράς του κ. Άιντα, στην έκδοση NAVTEX από την Τουρκία. «Γνωρίζουμε όλοι γιατί είχαν ανασταλεί οι συνομιλίες», είπε, προσθέτοντας ότι δεν είναι τυχαία η επιλογή, από πλευράς του Ειδικού Συμβούλου, της χθεσινής ημέρας για κάθοδο στο νησί. Ερωτηθείς εάν υιοθετεί την ορολογία του κ. Άιντα περί «κρίσης υδρογονανθράκων», ο Εκπρόσωπος απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι «ο λόγος που οδήγησε στην απόφαση για αναστολή της συμμετοχής μας στις διαπραγματεύσεις οφείλεται στις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας εντός της ΑΟΖ μας».Ευελπιστούμε…Όπως εξήγησε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, υπό το φως των όσων τους μετέφερε ο κ. Άιντα, και λαμβάνοντας υπόψη την έντονη επιθυμία μας για επίλυση του Κυπριακού το συντομότερο δυνατόν, η δική μας πλευρά είναι έτοιμη να άρει την απόφασή της για αναστολή της συμμετοχής της στη διαπραγματευτική διαδικασία, με στόχο, μέσα από έναν ουσιαστικό και ειλικρινή διάλογο, στη βάση του κοινού ανακοινωθέντος και μακριά από απειλές και εκφοβισμούς, να δημιουργηθούν εκείνες οι προοπτικές, που θα επιτρέπουν την επίλυση του Κυπριακού. «Αντιλαμβάνεστε ότι ο διάλογος δεν μπορεί να επαναρχίσει άμεσα, λόγω του ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η "εκλογική" διαδικασία στις κατεχόμενες περιοχές. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αναμένουμε», πρόσθεσε. Σημειώνεται ότι για το ζήτημα δεν έχει ακόμα υπάρξει επίσημη ενημέρωση των πολιτικών δυνάμεων και αναμένεται πως το Εθνικό Συμβούλιο θα συγκληθεί μετά την επιστροφή του Προέδρου Αναστασιάδη από την Αθήνα, στα μέσα του μήνα.«Τυχόν πρόοδος στις συνομιλίες θα διαφανεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», είπε ο κ. Χριστοδουλίδης. Ανέφερε ότι με τα δεδομένα ενώπιόν μας είναι που θα μπορούμε να πούμε εάν υπάρχει προοπτική για θετική κατάληξη. «Εμείς θα εργαστούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, αυτός είναι ο στόχος μας», σημείωσε, τονίζοντας, ωστόσο, ότι χρειάζεται και πολιτική βούληση και συγκεκριμένες ενέργειες από την άλλη πλευρά. Την ίδια στιγμή, παρατήρησε, θεωρούμε ότι σήμερα υπάρχουν εκείνα τα δεδομένα στην περιοχή, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν μια ορθολογιστικά σκεπτόμενη Τουρκία στο να αντιληφθεί τα οφέλη μιας ενδεχόμενης λύσης και ευελπιστούμε ότι θα εργαστεί προς αυτήν την κατεύθυνση.Ήταν πάντα στο τραπέζιΣε σχέση με τον ενεργειακό σχεδιασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο κ. Χριστοδουλίδης είπε ότι συνεχίζεται κανονικά και η απόφαση της ΕΝΙ ήταν δική της, σχετίζεται με τα ευρήματα των δυο πρώτων γεωτρήσεων και αποσκοπεί στον επανασχεδιασμό των κινήσεών της, για να έχει πιο επιτυχημένα αποτελέσματα. «Το θέμα των φυσικών πόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελούσε πάντοτε θέμα συζήτησης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, κάτω από το κεφάλαιο Αρμοδιότητες της Κεντρικής Κυβέρνησης. Είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που συζητήθηκε και στη δεύτερη φάση των συνομιλιών. Την ίδια στιγμή -επειδή έχω δει και κάποιες ανακοινώσεις των κομμάτων, σε σχέση με τη δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας στις 5 Ιανουαρίου, μια δήλωση που αναφέρεται στα αυτονόητα- τα θέματα που αφορούν τους φυσικούς πόρους, που δεν υπάρχει συμφωνία, τα εκκρεμούντα θέματα, μπορούν να συζητηθούν στο τέλος της διαδικασίας, μαζί με το θέμα της ανταλλαγής χαρτών και όταν είμαστε σε προοπτική επίλυσης του Κυπριακού», πρόσθεσε.Χωρίς προϋποθέσειςΑπό τουρκικής πλευράς, δηλώσεις έγιναν από τον λεγόμενο υπουργό εξωτερικών Οζντίλ Ναμί, ο οποίος είπε πως επιστρέφοντας στο τραπέζι των συνομιλιών χωρίς προϋποθέσεις, ο Νίκος Αναστασιάδης απέφυγε να κάνει το λάθος. Υπενθύμισε ότι η τουρκική πλευρά πάντα έλεγε πως έπρεπε να ήταν χωρίς προϋποθέσεις η επιστροφή του. Πρόσθεσε πως στην πραγματικότητα ουδέποτε θα έπρεπε να φύγει. «Γίνεται αντιληπτό πως ο Αναστασιάδης επιστρέφει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων χωρίς να θέτει προϋποθέσεις. Αυτό είναι ικανοποιητικό. Μακάρι να μην είχαν περάσει τόσοι μήνες κενοί. Ο Αναστασιάδης προκάλεσε χάσιμο χρόνου για την Κύπρο», είπε. Τόνισε πως η διαδικασία θα πρέπει να συνεχιστεί με σεβασμό στις προηγούμενες συγκλίσεις και να είναι επικεντρωμένη σε γρήγορη λύση.Δημοψήφισμα το πρώτο τρίμηνο του 2016Εν τω μεταξύ, επικαλούμενη πληροφορίες από ξένο διπλωμάτη, η εφημερίδα «Κίπρις» έγραψε χθες πως στόχος των συνομιλιών είναι η Κύπρος να διεξαγάγει δημοψήφισμα το πρώτο τρίμηνο του 2016. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο Χασάν Χάστουρερ, ο διπλωμάτης αυτός ήταν απροσδόκητα αισιόδοξος σχετικά με το Κυπριακό και εξέφρασε την άποψη ότι δεν υπάρχει θέμα που δεν έχει συζητηθεί κατά τη διάρκεια των συνομιλιών και ότι αυτό που απαιτείται είναι η βούληση για την επίτευξη οριστικής λύσης. «Τον Μάιο οι ηγέτες θα συναντηθούν στην Κύπρο ή σε τρίτη χώρα και ένα χρονοδιάγραμμα θα καθοριστεί είτε αυτό ονομασθεί τέτοιο ή όχι. Η συνάντηση των ηγετών μπορεί να διαρκέσει τρεις-τέσσερις ημέρες και σε αυτή μπορεί να συμμετάσχει και ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν», πρόσθεσε ο διπλωμάτης.«Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν με εντατικό ρυθμό, σύμφωνα με το προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Τα κεφάλαια Διακυβέρνηση και Κατανομή Εξουσίας και το Περιουσιακό θα συζητηθούν ταυτόχρονα και κατά προτεραιότητα και θα αποτελέσουν τη βάση και τη στήριξη των άλλων θεμάτων. Θα επιτευχθεί συμφωνία σε πολλά κεφάλαια μέχρι τη συνάντηση στην οποία θα συμμετάσχουν και οι εγγυήτριες δυνάμεις. Το θέμα των εγγυήσεων θα διευθετηθεί με τη συμμετοχή των εγγυητών. Από τη στιγμή που το θέμα των εγγυήσεων διευθετηθεί, η διαδικασία θα ολοκληρωθεί με το εδαφικό, τον χάρτη και την τελική μεγάλη διαπραγμάτευση», είπε ακόμη ο ξένος διπλωμάτης στον αρθρογράφο της «Κίπρις».