Παραμένουν κενά στην εποπτεία των τραπεζών

Την χρυσή τομή αναζητούν ακόμα, δέκα ολόκληρα χρόνια μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην ευρωζώνη οι εποπτικές αρχές της Ένωσης, με τις εκθέσεις να δείχνουν ότι παρά τους σημαντικούς μηχανισμούς που έχουν στηθεί, παρά την έκδοση σωρείας οδηγιών και παρά τις ασφαλιστικές δικλείδες που έχουν θεσπιστεί, η σωστή εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών, συστημικών ή μη, παραμένει ακόμα στοίχημα.

Στην Έκθεση της ομάδας εργασίας για την Τραπεζική Ενοποίηση προς την Επιτροπή Επαφής των Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων

της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο η οποία δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Ελεγκτικής Υπηρεσίας της Κύπρου, διαφαίνεται σαφώς ότι η στρατηγική για την προστασία του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος παραμένει γεμάτη κενά κι ελλείψεις.

Ο παράλληλος έλεγχος της εποπτείας που πραγματοποίησαν τα Ανώτατα Ελεγκτικά Ιδρύματα της Αυστρίας, Κύπρου, Φινλανδίας, Γερμανίας και Ολλανδίας στο πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού για τις τράπεζες, καταδεικνύει ότι ο τρόπος μεταφοράς της τραπεζικής νομοθεσίας και του σχεδιασμού της εποπτείας διαφέρει μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, καθώς ο Ενιαίος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός δεν ακολουθείται σωστά όπου εφαρμόζεται.

Ο προγραμματισμός και η εφαρμογή της εποπτείας μπορεί να προσαρμόζεται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες των συνθηκών που επικρατούν και Κανόνων που ισχύουν στα διάφορα Κράτη, ωστόσο το στοίχημα ακόμα δεν έχει κερδηθεί.

Όπως αναφέρεται εξάλλου στην έκθεση, εκείνο που πρέπει να γίνει είναι προσπάθεια από τις Εθνικές Αρχές και την ΕΚΤ για να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ της εναρμόνισης, αναλογικότητας και ελαστικότητας της εποπτείας σύμφωνα με τις περιστάσεις που επικρατούν στο κάθε κράτος, με τις χώρες που διεξήγαν τον έλεγχο να εισηγούνται όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι αρμόδιες εθνικές αρχές παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της εποπτείας στα κράτη μέλη.

Ως εκ τούτου εντοπίζονται πολλά κενά στους ελέγχους, τα οποία μάλιστα φαίνεται ότι αυξάνονται όσο οι ευρωπαϊκές Αρχές εκδίδουν νέες οδηγίες προς τα κράτη μέλη και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οι οποίες όμως για διάφορους λόγους δεν υιοθετούνται, δημιουργώντας διαφορές ανάμεσα στο ευρωπαϊκό επίπεδο ελέγχου και το εθνικό.

Επιπλέον, εντοπίστηκε ότι τα Ανώτατα Ελεγκτικά Ιδρύματα με εντολή να ελέγχουν την εποπτεία λιγότερο σημαντικών ιδρυμάτων αντιμετωπίζουν αυξημένη δυσκολία πρόσβασης σε σχετικές πληροφορίες.

Αυτή η νέα έλλειψη, σύμφωνα με την έκθεση, θα αυξάνεται καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκδίδει συνεχώς και περισσότερες εναρμονιστικές οδηγίες και μεθοδολογίες σχετικά με την προληπτική εποπτεία των λιγότερο σημαντικών ιδρυμάτων.

Παράλληλα εντοπίστηκε ότι δέκα Ανώτατα Ελεγκτικά Ιδρύματα στην ευρωζώνη έχουν περιορισμένη ή καθόλου εντολή για έλεγχο τραπεζικής εποπτείας των λιγότερο σημαντικών ιδρυμάτων ή/και αντιμετωπίζουν δυσκολίες άσκησης αυτής της αρμοδιότητας. Κατά συνέπεια, η εποπτεία των λιγότερο σημαντικών ιδρυμάτων σε αυτές τις χώρες σε μεγάλο βαθμό δεν υπόκειται σε εξωτερικό έλεγχο.

Οι συστάσεις

Όσον αφορά στις συστάσεις που δίνονται μέσω της έκθεσης από τις ελεγκτικές υπηρεσίες των κρατών, αυτές έχουν να κάνουν με την βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών μέσω συγκεκριμένων κανόνων οι οποίο ακόμα εκκρεμούν από πλευράς του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και η ΕΚΤ.

Ως απαραίτητο δε υπογραμμίζεται ότι θα πρέπει να διευκρινιστεί η εντολή ελέγχου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνέδριου σε σχέση με την εποπτεία σημαντικών ιδρυμάτων, καθώς θα έχει άμεσο αντίκτυπο στο εύρος των πληροφοριών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις οποίες θα έχει πρόσβαση, καθώς ως φαίνεται αυτή παραμένει σχετικά θολή.

Επιπλέον, οι εθνικές αρμόδιες αρχές προτρέπονται να εξουσιοδοτήσουν την κοινοποίηση των πληροφοριών σχετικά με την προληπτική εποπτεία των λιγότερο σημαντικών ιδρυμάτων στα δικά τους αντίστοιχα Ανώτατα Ελεγκτικά Ιδρύματα.

Τέλος, σύσταση των υπηρεσιών είναι οι εθνικές κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών να εξετάσουν εάν τα Ανώτατα Ελεγκτικά Ιδρύματα έχουν κατά νόμο και στην πράξη εντολή για έλεγχο της τραπεζικής εποπτείας και όπου είναι απαραίτητο και εφικτό να αναζητήσουν επέκταση των εντολών ελέγχων.