ΑΝΑΛΥΣΗ: Τα συμφέροντα πίσω από τις «χλιαρές» αντιδράσεις για την εισβολή

Συνεχίζεται για Τρίτη ημέρα η προέλαση του Τουρκικού στρατού στα βορειοανατολικά της Συρίας, με τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί τα τεκταινόμενα, χωρίς ωστόσο να επεμβαίνει πρακτικά. 

Δύο Διεθνολόγοι, ο Γιώργος Κέντας και ο Χρήστος Ιακώβου, κλήθηκαν να αναλύσουν στο SigmaLive, τα συμφέροντα και τις πιθανές επιδιώξεις της Ρωσίας, των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμφέροντα τα οποία προφανώς δικαιολογούν και τη στάση που τηρούν στην τουρκική εισβολή. 

Όσον

αφορά στη στάση την οποία τηρεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, ο κ. Κέντας ανέφερε πως βρίσκεται η ίδια σε μια πολύ δύσκολη θέση, καθώς στην εξωτερική πολιτική των κρατών μελών της παρουσιάζονται δύο προβλήματα: Κατ' αρχάς υπάρχει ουσιαστική αδυναμία στο να υπάρξει μια κοινή θέση πάνω σε σοβαρά ζητήματα διεθνούς πολιτικής και ασφάλειας. Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Ένωσή γνωρίζει πολύ καλά ότι, παρά να κάνει δηλώσεις που δεν συνοδεύονται από αξιοπιστία στην εφαρμογή, τότε είναι καλύτερα να κρατά τον πήχη χαμηλά. Όταν καλεί την Τουρκία να τερματίσει τις ενέργειές της στη Συρία αλλά δεν έχει μέσα για να την ανακόψει, τότε περιορίζεται σε δηλώσεις. 

Στη δική του ανάλυση, ο Διεθνολόγος Χρήστος Ιακώβου, ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει γεωπολιτικά συμφέροντα ως θεσμός, αλλά τα συμφέροντά της εξαντλούνται στον οικονομικό και τον εμπορικό τομέα. Δεν είναι κράτος, πρόσθεσε, για να έχει συγκεκριμένα συμφέροντα. 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπλήρωσε, ακολουθεί περισσότερο τη στάση των ΗΠΑ, με την οποία ευθυγραμμίζεται σε ό,τι αφορά στα γεωπολιτικά συμφέροντα. Πρόσθεσε πως το προσφυγικό ζήτημα είναι ένας παράγοντας που επίσης προσμετράται στην αντίδραση της ΕΕ, καθώς η Τουρκία την εκβιάζει με αυτό.

Σχετικά με την στάση της Αμερικής, ο κ. Ιακώβου ανέφερε πως προτεραιότητά της είναι να αντιμετωπίσει το Ιράν και τις προκλήσεις που δέχεται όσον αφορά στο πυρηνικό πρόγραμμα. Οι ΗΠΑ, αυτή τη στιγμή, εκμεταλλεύτηκαν τις διαφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας και ικανοποίησαν το πάγιο αίτημα της πρώτης, που δεν ήταν άλλο από την εισβολή στη Συρία. 

Η Αμερική, τη δεδομένη στιγμή, είναι στοχοπροσηλωμένη στο να αυξήσει την πίεσή της κατά του Ιράν και πιθανώς να προετοιμάζει χτυπήματα. Σε αυτή τη βάση, δεν θέλει ένα ενιαίο μέτωπο Ιράν-Ρωσίας-Τουρκίας. Οπότε, υποχωρώντας, ανάβοντας, δηλαδή, «πράσινο φως» στην Τουρκία, ευελπιστεί πως θα «αρπάξει» την Τουρκία από την αγκαλιά της Ρωσίας. 

Από τον περασμένο Δεκέμβριο, πρόσθεσε, το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων των ΗΠΑ αποχώρησαν από τις κουρδικές περιοχές και, έκτοτε, οι Τούρκοι πιέζουν. Φοβούμενοι ότι η Τουρκία θα δρούσε μονομερώς, υποχώρησαν, συμπλήρωσε. 

Όσον αφορά στη στάση των ΗΠΑ, στη δική του τοποθέτηση, ο κ. Κέντας τόνισε πως αυτή ξεφεύγει από οποιαδήποτε συμβατική ανάλυση, καθώς ο Πρόεδρος της υπερδύναμης, Ντόναλντ Τραμπ, λειτουργεί αυτόβουλα και αυθαίρετα. Δηλαδή, αποφασίζει με βάση το τι σκέφτεται ο ίδιος, παραγνωρίζοντας τη θεσμική διάσταση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας του, στην οποία υπάρχουν διάφορα κέντρα εξουσίας. 

Αυτή τη στιγμή σημείωσε, πλήττεται η αξιοπιστία της συνεργασίας της Αμερικής με τους Κούρδους. 

Καίριας σημασίας είναι και η στάση της Ρωσίας, με τον κ. Ιακώβου να σημειώνει πως συναίνεσε στο να εισβάλει η Τουρκία στη Συρία, ευελπιστώντας πως θα διατηρήσει έτσι σε καλή τροχιά τις σχέσεις τους. Οι Ρώσοι, είπε, θα εκμεταλλευτούν την κατάσταση και θα επιδιώξουν μια συνεννόηση με τους Κούρδους, τείνοντας χέρι βοηθείας και αυτό θα γίνει υπογείως, μέσω του Άσαντ και δεν αποκλείεται να δώσουν αντιαρματικούς πυραύλους. 

Ο κ. Κέντας, μιλώντας για τον ρόλο της Ρωσίας, σημείωσε πως η χώρα θέλει να βοηθήσει τον Άσαντ να ελέγξει την επικράτεια της χώρας. Ενδιαφέρεται να μην πληγεί η κυριαρχία και η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας. Συρία και Ρωσία σκέπτονται πώς μπορούν να συνεργαστούν, πρόσθεσε. 

Μετά το τέλος του πολέμου, θα γίνει προσπάθεια διαβούλευσης της Τουρκίας με τη Ρωσία, ενώ ήδη γίνεται παρασκηνιακά συνεννόηση μεταξύ τους. 

Η Ρωσία αναμένει από την Τουρκία να «καθαρίσει» τον θύλακος και να γίνει προσπάθεια για διακανονισμό.