Το Παρόν και το Μέλλον της Κεντροαριστεράς

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ 12 ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

Ι. Η κρίση και οι συνέπειές της
Από το 2008 η Ελλάδα παρασύρθηκε στη δίνη της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Οι χρόνιες ανεπάρκειες του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, οι διαρθρωτικές της ανισορροπίες, η αδυναμία του κράτους να υποστηρίξει ορθολογικές πολιτικές και ο απόλυτος δημοσιονομικός εκτροχιασμός, στον οποίο οδήγησε η κυβέρνηση Καραμανλή, ανέδειξαν την Ελλάδα στο τέλος του 2009 ως τον αδύναμο κρίκο της παγκόσμιας οικονομίας.
Η κρίση της ελληνικής οικονομίας έπαιρνε ήδη στις αρχές του 2010 τα χαρακτηριστικά κρίσης δανεισμού και εξυπηρέτησης του δυσθεόρατου χρέους της.
Σε συνθήκες πιστωτικής ασφυξίας που επέβαλαν οι διεθνείς αγορές, η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αναγκάστηκε να οδηγηθεί σε καθεστώς διεθνούς οικονομικής επιτήρησης, που εξασφάλιζε μεν τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, υπό την προϋπόθεση όμως της εφαρμογής ενός προγράμματος βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής.
Η τριμερής διεθνής επιτήρηση, η «τρόϊκα» όπως αποκλήθηκε, επέβαλε τους οικονομικούς και πολιτικούς όρους για την πορεία της πατρίδας μας.
Η Ελλάδα και η κυβέρνηση Παπανδρέου ανέλαβαν να εφαρμόσουν μέσα σε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια μια πολιτική εξοντωτικής δημοσιονομικής εξυγίανσης και βίαιων διαρθρωτικών αλλαγών για να εξασφαλίζεται σχεδόν κάθε τρίμηνο η νέα δανειακή δόση. Ό,τι αδράνησε να κάνει η χώρα επί πολλές δεκαετίες, τώρα έπρεπε να συντελεστεί σε πυκνό χρόνο.
Τα μέτρα που διαδοχικά εφαρμόστηκαν, στηρίζονταν στις πιο ακραίες νεοφιλελεύθερες ιδέες που καθοδηγούν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και κυρίως την κυριαρχούμενη από συντηρητικές – νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις Ευρωπαϊκή Ένωση. Η έμφαση δόθηκε στη συμπίεση των εισοδημάτων, στη δραματική μείωση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, στην περιστολή των εν γένει κρατικών δαπανών και στην αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης. Αναγκαίες πολιτικές, κυρίως αναπτυξιακού χαρακτήρα, όπως η αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και η αναδιάταξη των διοικητικών μηχανισμών, δεν ασκήθηκαν έγκαιρα και αποτελεσματικά, είτε με ευθύνη της κυβέρνησης είτε εξαιτίας της αφόρητης πίεσης που ασκούσε η τρόϊκα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ο αναγκαίος χρόνος για να σχεδιασθούν ορθολογικά οι πολιτικές αυτές.
Μοιραία συνέπεια των παραπάνω ήταν η ελληνική οικονομία να περιπέσει σε βαθύτερη ύφεση, κάτι που εξακολουθεί να δυσχεραίνει την εξυπηρέτηση ακόμη και των δημοσιονομικών στόχων.
Την ίδια ώρα, η διαχείριση του χρέους συναντούσε εξαιρετικές δυσκολίες, καθώς η ανολοκλήρωτη θεσμικά και πολιτικά Ευρωπαϊκή Ένωση επέτρεπε στις διαφορετικές στρατηγικές των κυρίαρχων δυνάμεων της ευρωζώνης να οδηγούν σε ανεπαρκείς αποφάσεις για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, αποφάσεις που σύντομα άλλαζαν, γιατί ο χρόνος τις καθιστούσε ανεπίκαιρες. Τώρα, η κρίση χρέους χτυπά στην καρδιά της ευρωζώνης.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατέβαλε δυσανάλογο προς τις ευθύνες της, υπέρμετρο πολιτικό κόστος. Παρά τις σ