Mήπως φοβάσαι την κοινωνική κριτική; Τρόποι να απελευθερωθείς

Συχνά η κοινωνική φοβία σχετίζεται με χαμηλή αυτοεκτίμηση και αρνητική γνώμη για τον εαυτό, η διαμόρφωση της οποίας πιθανόν να έχει...

ξεκινήσει από την παιδική ηλικία. Επίσης, ορισμένοι άνθρωποι φαίνεται να είναι εκ φύσεως πιο αγχώδεις και έχουν μάθει να ανησυχούν, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους στην κοινωνική φοβία. Άλλοι πιθανόν να είχαν στρεσογόνες εμπειρίες ζωής που τους έχουν οδηγήσει στο να αισθάνονται έτσι.

Από τον Επίκουρο Καθηγητή Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Πέτρο Σκαπινάκη

Πως μπορεί κανείς να καταλάβει εάν κάνει τα λάθη στη σκέψη που χαρακτηρίζουν την κοινωνική φοβία;

Είναι χρήσιμο να αναρωτηθεί εάν κάνει τα ακόλουθα λάθη στη σκέψη:

1. Κάνω το λεγόμενο "διάβασμα της σκέψης;" π.χ. "Αυτός/ή με θεωρεί βαρετό".

Σ' αυτή την περίπτωση δε προσπαθεί να ανακαλύψει ή να δει τι πραγματικά πιστεύουν οι άλλοι. Πιστεύει τις δικές του αρνητικές απόψεις και τις χρεώνει σ' αυτούς. π.χ. "αυτός δεν με συμπαθεί". Αυτό είναι ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα για ανθρώπους με κοινωνικό άγχος οι οποίοι θεωρούν οτι τις αρνητικές απόψεις που έχουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους τις έχουν εξίσου και οι άλλοι.

2. Κάνω πρόβλεψη του μέλλοντος και φέρνω την καταστροφή; π.χ. "πρόκειται να γίνει καταστροφή, όλοι θα γελάν μαζί μου".

3. Μήπως κάνω "προσωποποίηση;" π.χ. "όλοι γελούν, πρέπει να μιλάν για μένα" ή " φαίνεται νευρικός, πιθανώς επειδή σκέφτεται: αυτός θα καθίσει μαζί μου"

4. Μήπως επικεντρώνω την προσοχή μου μόνο στα άσχημα πράγματα; π.χ. "πραγματικά σιωπούσα όταν προσπαθούσα να μιλήσω στην Άννα" (παραβλέποντας το γεγονός ότι είχε καταφέρει να μιλήσει με άνεση σε άλλους ανθρώπους εκείνη την ημέρα)

Αυτά τα λάθη στη σκέψη υποδηλώνουν οτι δεν κρίνει τον εαυτό του στις κοινωνικές καταστάσεις με δίκαιο τρόπο. Ίσως βοηθήσει λοιπόν το να αρχίσει να αποκτά μια πιο σωστή και δίκαιη εικόνα του τι συμβαίνει. Ένας καλός τρόπος να το επιτύχει είναι να φτιάξει δύο στήλες-μία για τις σκέψεις που κάνει και του προκαλούν άγχος και μια άλλη για μια δικαιότερη πιο ισορροπημένη σκέψη, π.χ:

ΑΓΧΩΔΗΣ ΣΚΕΨΗ: Φλυαρούσα συνέχεια, πρέπει να έμοιαζα με ηλίθιο

ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΜΕΝΗ ΣΚΕΨΗ: Κανένας δεν φάνηκε να ενοχλήθηκε απ' αυτό. Οι άλλοι έρχονταν για να μιλήσουν, επομένως δεν θα πρέπει να ήμουν τόσο κακός.

Πως εκδηλώνεται η συμπεριφορά αποφυγής στους πάσχοντες από κοινωνική φοβία;

Η αποφυγή στην κοινωνική φοβία περιλαμβάνει συμπεριφορές όπως:

-το να μη πηγαίνει ο πάσχων σε μέρη όπου θα συναντήσει ανθρώπους

-το να ζητά από άλλους ανθρώπους να κάνουν πράγματα γι' αυτόν όταν πρέπει να συναντήσει ανθρώπους

-το να μη μιλά σε κάποιον που θα ήθελε να μιλήσει

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί κανείς να ξεκινήσει να βοηθάει τον εαυτό του να ξεπεράσει το άγχος. Επιγραμματικά θα μπορούσαμε να ανεφέρουμε τους ακόλουθους:

-Κατανοώντας τι είναι το κοινωνικό άγχος

-Κατανοώντας τις αρνητικές πεποιθήσεις και εικόνες που συνδέονται με το κοινωνικό άγχος

-Προσπαθώντας να περιορίσει την επικέντρωση της προσοχής στον εαυτό του

-Αντιμετωπίζοντας την αποφυγή και τις "ασφαλείς συμπεριφορές"

-Αντιμετωπίζοντας τα σωματικά συμπτώματα του κοινωνικού άγχους

Πιο συγκεκριμένα, για να κατανοήσει κανείς τι είναι το κοινωνικό άγχος ίσως είναι χρήσιμο να κάνει τις ακόλουθες ασκήσεις:

Να θυμηθεί πραγματικές περιπτώσεις που τις θεώρησε δύσκολες τον τελευταίο μήνα και στη συνέχεια να προσπαθήσει να καταλάβει με μεγαλύτερη λεπτομέρεια τι συνέβη. Μπορεί να φανεί χρήσιμο να προσπαθήσει να σχεδιάσει τον δικό του φαύλο κύκλο όσον αφορά το κοινωνικό άγχος-σκεπτόμενος μια πρόσφατη κοινωνική κατάσταση που θεώρησε δύσκολη.

Εάν δεν καταφέρει να αποκτήσει μια ξεκάθαρη εικόνα των δυσκολιών που αντιμετωπίζει με την ανάκληση τέτοιων καταστάσεων, τότε μπορεί να βοηθηθεί με το να κρατά ένα ημερολόγιο κοινωνικού άγχους. Για μία ή δύο εβδομάδες να κρατήσει ένα ημερολόγιο που θα καταγράφει πότε νιώθει αγχωμένος και τι ακριβώς συμβαίνει εκείνη τη στιγμή. Να κρατά σημειώσεις κάθε φορά σχετικά με τις σκέψεις, τα σωματικά συμπτώματα, την αποφυγή και τις ασφαλείς συμπεριφορές, πως ενήργησε και ποιες ήταν οι σκέψεις που έκανε στην συνέχεια.

Όταν αποκτήσει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα των προβλημάτων του, τότε μπορεί να αρχίσει να αντιμετωπίζει τα επιμέρους τμήματά του και να σπάσει τον φαύλο κύκλο του άγχους.

boro.gr